Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ
એક દિવસની વાત છે. સેક્રેટરીએ ચાલીશ ચેક ઉપર સહી કરાવી પણ દુર્ભાગ્યે એક ચેક ઉપર સહી બરાબર થઈ નહિ. જે રીતે શેઠ ઘૂંટીને સહી શીખેલા, તેવી ન થઈ. એ ચેક પાછા ફરવાની સેક્રેટરીને ભીતિ લાગી. પણ શેઠને શી રીતે કહેલું કે, ‘આપે આ પાના ઉપર સહી બરોબર કરી નથી? 'રે! એમ કરતાં શેઠના પિત્તા જાય તે ક્યાંક નેાકરીમાંથી પાણીચું પરખાવી દેતા ? ‘મિયાંની ભેસને ડાબું કેમ કહેવાય ? ’ એટલે સેક્રેટરીએ મુકિત કરી. એ પાનું ખોલીને એ સહી સામે એકીટશે જોવા લાગ્યા. એક પળમાં શેઠ બધી વાત પામી ગયા. એની હડપચી પકડીને ઊંચી કરી. અને કહ્યું, ‘એ મૂર્ખ! ત્યાં શું જુએ છે? મારા કપાળ સામે જો ગાંડા ! ચેક તો મારા પુણ્યથી સ્વીકારાય છે.'
સેક્રેટરી શરમઁદા બનીને ચાલી ગયા. ચૂક ખરેખર સ્વીકારાઈ ગયા.
૨૦૯
‘ભાગ્યથી જ ચેક સ્વીકારાય છે. સહીથી નહીં' એ વાત સેક્રેટરી રાબર સમજી ગયા.
આ પ્રસગા જોતાં નાસ્તિકને ય શ્રદ્ધા થઇ જાય
કયારે કોનું ભાગ્ય જાગે તે કહી શકાય નહિ. ભારતના વર્તમાન વડાપ્રધાનનું ભાગ્ય તો જુરા ! એક દી તેઓ હરિયાણાની જેલમાં બેઠેલા. પણ ભાગ્ય પલટાયું... અને એક જ રાતમાં એમની જીત થઈ. અને જનતાપક્ષ રચાઈ ગયા. કહેવાતી એકતા પણ સધાઈ ગઈ. અને ... તેઓ દિલ્હીની ગાદી ઉપર આરૂઢ થઈ ગયા.
આમાં પુણ્ય સિવાય બીજું કાંઈ છે ખરું? મને લાગે છે કે પુણ્ય અંગેનું આ તત્ત્વજ્ઞાન જો બરાબર સમજાઈ જય તા ગમે તેવા નાસ્તિક માણસને ય કર્મના તત્ત્વજ્ઞાન ઉપર સમ્પૂર્ણ શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થઈ જાય. અને કોઈના પણ પુરુષાર્થ માટે ગમે એટલા ફાંકા હોય તોય ઊતરી જાય.
ધર્મ વિના પુણ્યાત્પાદન અશકય
આટલું જો બરાબર સમજાય તે ધર્મ તરફ જે બેદરકારી થવા લાગી છે તે દૂર થઈ જાય. કારણ પુણ્યનું ઉત્પાદન ધર્મના આચરણ વિના સંભવિત નથી.
જંગી પુરુષાર્થ હાવા છતાં પણ જો ધર્મ દ્વારા ઉત્પન્ન થયેલું તમારું પૂણ્ય યારી નહિ જ આપતું હોય તે કોઈ પણ સાહસમાં તમે સફળતા નહિ પામી શકો. દશરથ મેાટા થાય છે. અને ધીરે ધીરે રાજ્યની બધી સા ાતાના હાથમાં લઈ લે છે. યુવાન થયા બાદ કૌશલ્યા, સુમિત્રા, અને સુપ્રભા નામની ત્રણ રાજકન્યાઓ સાથે દશરથના લગ્ન થાય છે.
એક વખત રાજા દશરથને માથે ભયંકર આફત ઊતરી પડે છે.
