Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01

Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

Page 298

રામાયણમાં સંસ્કૃતિને સંદેશ
૨૯૫ તે રાજકુમાર બોલ્યો હતો કે “ somebody must stop him some where” એ રાજકુમારનું આ વાક્ય સાંભળીને બધા રાજકુમારો ગરમ થઈ ગયા. એમને એ સમજાઈ ગયું કે આપણે બધા જ જો પાણીમાં બેસી જઈએ તે તે બિલકુલ ન ચાલે... અને ખરેખર એ રાજકુમારો નેપોલિયનને જીતી ગયા. સંક૯૫ અને શુદ્ધિના સ્વામીથી સત્તા પણ ડરે
આ તો જગતના ભૌતિક બળોની વાત થઈ. આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રમાં તો સંકલ્પ અને શુદ્ધિનું બળ ખૂબ જરૂરી છે. પોતાની પાસે જો એ બળ હોય તો કામ થઈ જાય. માત્ર પુણ્યના બળે એ આત્મા પોતાના ક્ષેત્રના વિયો હાંસલ કરી શકતો નથી.
હિંદુસ્તાનની ધરતીની સમગ્ર પ્રજને ધ્રુજાવી શકનારી શકિત પણ નિ: શસ્ત્ર એવા સાચક્ષા માણસોથી ડરતી હોય છે.
સાચા ખમીરવંતા માણસોથી જ ખોટા માણસો ડરતા હોય છે. ભલે એમની પાસે શસ્ત્રોના ગંજ હોય છતાં સાચા સંકલ્પ અને શુદ્ધિના માલિક જોવા માણસો શસ્ત્રહીન હોય તો ય તેનાથી ભારે ડર લાગતો હોય છે.
શસ્ત્રધારીઓ પણ જો નિ:શસ્ત્રથી ડરતા હોય; સત્તાવાળાઓ પણ જો સત્તા વગરનાથી બીતા હોય; સંપત્તિવાળાઓ પણ જે સંપત્તિવિહોણાનો પાસે ભય પામતા હોય તો માનવું જ રહ્યું કે તેમાં એ નિ:શસ્ત્ર, સત્તાહીન કે અકિંચન માણસો પાસે પણ કોઈક સંકલ્પનું, શુદ્ધિનું કે રાષ્ટ્ર, પ્રજા ૨ાથવા સંસ્કૃતિ પરત્વેની ભકિતનું બળ કારણરૂપે હોવું જ જોઈએ.
જેના આત્માની ચાદર ઉજળી હોય છે એ જ ખરેખર ક્યુમી શકે છે અને એ જ માણસો, પુણ્યબળના સહારે ઝંઝાવાતમાં ઝંપલાવી શકે છે અને વિજ્યની વરમાળા પહેરી પણ લે છે. દશરથનું રાજગૃહીમાં જ રહેઠાણું અને રામ-લક્ષ્મણને જન્મ
દશરથનું સંકલ્પબળ અને પુણ્યબળ જેર કરતું હતું. આથી જ તેઓ રાજકુમારોની સામે યુદ્ધમાં કુદી પડ્યા અને એમાં કંકેયીના રથસંચાલનનો સહારો મળી ગયો. પહેલાં તો દશરથને એ ય ખબર ન હતી કે કૈક્યી તેને માટલી જબ્બર સહાય કરશે. આ યુદ્ધમાં દશરથે જવલંત વિજય હાંસલ કર્યો. - ત્યાર બાદ દશરથ રાજગૃહી નગરીમાં જ રહ્યા અને ત્યાં જ પોતાની કૌશલ્યા વગેરે રાણીગાને બોલાવી લીધી. તેમના મનમાં એક અંદેશો હતો કે વળી પાછી રાવણને ખબર પડે કે દશરથ તો હજી જીવતા છે અને તો ફરી કદાચ ખતમ કરવાને પ્રયત્ન કરે? - આ જ રાજગૃહીનગરીમાં દશરથ રાજાની પ્રથમ રાણી કૌશલ્યાની કથિી અતિયશાળી રામચન્દ્રજીને જન્મ થયો. ત્યાર બાદ કેટલાક વખત પછી સુમિત્રાની કુક્ષિથી