Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
૨૩૬
પ્રવચન આઠમું દેવી ! આપ સ્ત્રી છે તો ય સ્ત્રી જાતિ ઉપરની આ આફત પ્રત્યે આપની હમદર્દી નથી ? શું લાખ સ્ત્રીઓના વૈધવ્યની આપ આરામથી કલ્પના કરી શકે છે?”
ગંભીર વદને સીતા બોલ્યા : “વૃદ્ધ માજી! આ બધું ય મારા ખ્યાલમાં ન હોય તેવું બને ખરું? મારો પ્રશ્ન તો એ છે કે રાથી તમે મારી પાસે શું ઈચ્છે છે? મને સ્પષ્ટ શબ્દોમાં જણાવો.”
રાક્ષસીએ કહ્યું : “જે કે બોલતાં મારી જીભ ઉપડતી નથી છતાં હિંમત કરીને મારો અભિપ્રાય સ્પષ્ટ શબ્દોમાં હું જણાવું છું કે, જે યુદ્ધથી લાખે સ્ત્રીઓ વિધવા થતી હોય તો તેના કરતાં બહેતર છે કે આપ લંકાપતિની ઈચ્છા પૂર્ણ કરો અને યુદ્ધને અટકાવી દો. ભલે તેમાં આપનું સતીત્વ હણાશે પરંતુ “લાખો વિધવાની સમસ્યા તો હલ થઈ જશે! ઘણાં મોટા પાયનું નિવારણ કરવા માટે નાનકડા અપાયને વધાવી લેવો એ આપદ્ધર્મ તરીકે સારો માર્ગ નથી શું?”
સીતાજીએ કહ્યું : “માજી! તમારી સમજણ ઘણી ભૂલ છે. એથી જ તમને આવા વિચારો આવે છે. પણ તેમાં તમારો દોષ નથી; તમારા દેશોને બૌદ્ધિક વિકાસ જેવો હોય એટલું જ તમને સમજાય. અસ્તુ.”
હવે મારી વાત સાંભળો. તમે જે “લાખ વિધવાનું નુકસાન જણાવ્યું તે મને માન્ય છે. પણ હવે આગળ વધીને મારે તમને એક પ્રશ્ન પૂછવો છે કે, તમારી સૂચના મુજબ હું મારું સતીત્વ ખતમ કરું અને મારો દેહ સેંપી દઉં તો કદાચ યુદ્ધ તો બંધ થઈ જાય પણ જ્યારે જ્યારે જે સ્ત્રીઓ મારા જેવી પરિસ્થિતિનો ભોગ બનશે મારે તે બધી સ્ત્રીઓ મારું દષ્ટાંત છે અને કહે કે “રાજા રામની મહાસત્ત્વશાલિની સીતા પણ ઘણી ઝૂમવા છતાંય અંતે લાચાર બનીને જો લંકાપતિને શરણે ગઈ તો આપણું શું ગજું?” આવો વિચાર કરીને આર્ય દેશની તે કન્યાઓ અને સ્ત્રીઓ પરપુરુષના ફંદામાં ફસાતા જો તેને આધીન થવા લાગે તો ?
“આમ કરોડો સ્ત્રીઓ આ દેશમાં કુલટા બનશે.
“હવે તમે જ મને કહો કે લાખોને વિધવા બનાવતો વિકલ્પ . સ્વીકારવો કે કરોડોને કુલટા બનાવતા વિકલ્પની અભિમુખ બનવું ? તમે કોને પસંદ કરો છો ? હું તો ઈચ્છું છું કે એકે ય વિકલ્પની સ્થિતિનું સર્જન ન થાય; કેમ કે બેય વિકલ્પો સારા નથી. પરતુ ન છૂટકે શું કરવું? તેનું માર્ગદર્શન હવે તમે જ મને આપો.”
બિચારી ! રાક્ષસી ! શું બોલે ? સીતાજીની આ દરદર્શિતાને તેનું માથું ઝકી ગયું. સીતાજીને પ્રણામ કરીને, કશું ય બોલ્યા વિના ત્યાંથી ચાલી ગઈ.
