Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
૨૫૦
પ્રવચન આપું
હા....જરૂર..! એ કુલટા ન હોઈ શકે. એના હાથમાં મેંદી ન હતી. સેંથીમાં સિન્દુર ન હતું. એ હસતી ખીલતી ન હતી .. જરૂર આ કુલટા ન જ હોય; નથી જ. આ તો પતિવ્રતાના સુલક્ષણો છે.
હાય! દુખના ભારથી દબાયેલી, ચાંપાયેલી, અકળાયેલી અને અનાથ દશામાં મુકાયેલી, મેં એની સંભાળ પણ ન લીધી ! !
ધિક્કાર છે, મારા અવિવેકને ! એની હત્યાના પાપો કરીને હવે હું ક્યાં જઈશ?” પવનંજયનું અંજનાના મહેલે આગમન
પોતાના અંતરની આ વાત પ્રહસિનને જણાવી. પ્રહસિત તો ખરેખર ખુશ થઈ ગયો. એણે પવનંજયને કહ્યું : “મિત્ર! ઘણા વખતે પણ તેને સારુ સમજાયું એ ખૂબ સારું થયું છે. અંજનાની દશા તો વિયોગી આરસી પક્ષી જેવી છે. પતિના વિરહમાં ઝૂરની સ્ત્રીના જે લક્ષણો હોય એ અંજનામાં મને દેખાતા હતા. મને એનામાં કુલટાના લક્ષણો દેખાયાં નથી. ધન્યવાદ ! પવનંજય ! મોડે મોડે પણ તને આ બ્રહ્મજ્ઞાન થયું ખરું. હવે તો તુરત તેની પાસે જઈને તેને આશ્વાસન આપીને પુન : ૨હીં પાછા આવવું એ જ ઉચિત છે.”
પવનંજ્યનું અત્તર જાણે એમ કહેવું હતું. એક નિરપરાધી સ્ત્રીનો ઘોર અપરાધ કર્યો છે. મારે એની માફી માંગવી જ જોઈએ.’
પવનંજ્ય અને પ્રહસિન બને વિદ્યાના બળે આકાશમાં ઊડીને અંજના સુંદરીના મહેલે પાછા આવે છે. અંગ્રેજોએ વાવેલા બીજેના કટુ ફળ
તમે લોકો એમ ન માનશે કે આજના વિજ્ઞાનીઓ જ બધી સિદ્ધિઓ મેળવી શક્યા છે. અરે. આ અંગે પાસે તો કાંઈ નથી. એમની પાસે જે સિદ્ધિઓ હતી એનાથી કયાંય ચડી જાય એવી સિદ્ધિઓ ભારત પાસે હતી.
એક નાનકડી વીંટીમાંથી અનેક પડવાળો એક આખે કાપડનો તાકો અત્યંત મુલાયમ અને ઝીણી બનાવટવાળો આ આર્યદેશના કારીગરો પાસે હતો. અને આવા કારીગરોને ચાલાકી અને સીફતથી અંગ્રેજોએ મારી પણ નાંખ્યા છે. ન જાણે એવા તો કેટલાય ભારતીય કલાકારોનો એ ગરાઓએ સંહાર કરી નાંખ્યો હશે!
અંગ્રેજો સામે હું અમસ્તો જ આમ નથી બોલતો. અલબત્ત મને એમના ઉપર લગીરે ૮ષ નથી પણ એમણે વાવેલા ઝેરી બીજોના કટુફળ આજે આર્યપ્રજાને જે રીતે આરોગવા પડ્યા છે એ જોઈને મારી વ્યથા વધી ગઈ છે. આજના રાસાયણિક ખાતા, ડેરી, ફર્ટીલાઇઝર પ્લાન્ટ, કૂર કતલખાનાઓ વગેરે બધા એવા ભેદી સાણસાઓ અંગ્રેજોએ અહીં મૂકી દીધો છે કે “મેં તે મરું, મગર તુમકો ભી બરબાદ કરું.' એના જેવો ઘાટ ઘડાયો છે.
અનેક પ્રકારની ચીજો આર્યદેશ પાસે હતી. આ વાત જો બરાબર આપણને સમજાઈ જાય તે અંગેજોની સિદ્ધિઓમાં અંજાઈ જવાની કે એમનું અનુકરણ કરવાની ભૂલ કદી નહિ પાય. અંજનાને હુંકાર : પરપુરુષને કાઢી મૂકો
પ્રહસિત સૌથી પહેલો અંજનાના ઘરમાં પ્રવેશે છે. ત્યારે અંજના અલ્પ
