Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિને સંદેશ
૨૬૩
“અરે! જવા દો ... મડદાના દર્શનની વાત પણ દૂર રહો. દર્શનાર્થે જતા માનવીને કોઈક કારણસર જરા વધુ મોડું થઈ ગયું અને એટલા સમયમાં મહાત્માનું મૃત શરીર પણ ભસ્મીભૂત થવા લાગ્યું. આથી મહાત્માના મૃતદેહના દર્શન પણ ન થઈ શક્યા. તેય કાંઈ વાંધો નહિ. એ મહાત્માના બળી ગયેલા ધૂમાડાના પણ જો તમે દર્શન કરશો તો ય તમારા પાપ ધોવાઈ જશે.
અરે! પણ જતાં જતાં એથી પણ વધુ મોડું થઈ ગયું અને બળી રહેલા દેહને ધૂમાડો પણ હવે શાંત થઈ ગયો. તે ય કાંઈ વાંધો નહિ. બળી જઇને ઠરી ગયેલી એ દેહની રાખના પણ તમે દર્શન કરો એનાથી ય તમે પરાગતિ પામી શકશો!”
મહાત્માની ભસ્મની શરણાગતિમાં ય પરાગતિ આપવાની શકિત ! ! કેવી તાકાત છે સાધુ મહાત્માઓના મૃતદેહ, ધૂમાડા અને ભસ્મમાં પણ!! અજૈન શાસ્ત્રોએ સત્સંગને કેવો વિશિષ્ટ મહિમા ગાયો છે ! મોટા પાપીઓ અને લૂંટારાઓ પણ મહાત્માઓના પ્રભાવે પુણ્યાત્મા બની ગયાના જૈન શાસ્ત્રોમાં. ય ઘણા દ્રષ્ટાતો જોવા મળે છે. કુમાર વજુબાહુને પણ એમ જ થયું. મહાત્મા ગુણસાગર મુનિના દર્શને વજબાહુની વાસનાઓનો નાશ થયો અને ઉપાસનાના માર્ગે તે ચાલી નીકળ્યા. આત્માની શુદ્ધિનું બળ કેળવવું જ રહ્યું
એ મહાત્માના જીવનમાં સૂક્ષ્મની કેટલી તાકાત હશે!? આત્માની શુદ્ધિરૂપી સૂકમની તાકાત વિના વ્યાખ્યાનકારો કે વિદ્વાન પ્રોફેસરો લોકોનાં જીવન ઉપર સારો પ્રભાવ નહિ પાડી શકે. છાપાઓ વાંચી વાંચીને કે મીઠું મધૂરું બોલી નાંખીને કરાતું પ્રવચન, જો સૂક્ષ્મની શુદ્ધિનું બળ નહિ હોય તે જડ એવા જગતને અંશત: પણ, પુન: રચૈતન્યવંતુ નહિ બનાવી શકે.
છાપા અને મીઠા ભાષણ એ તો જડ છે. સ્થૂલ છે. આ સ્થૂલની કરતાં આત્મશુદ્ધિની–સૂક્ષ્મની-શકિત ઘણી વધુ ચડિયાતી છે. આ તાકાતને સહારો લીધા વિના ભેગરસિક આત્માઓનું કલ્યાણ - કાર્ય સફળતા પામી શકે નહિ.
જેમ જેમ જગતમાં અધમતા વધતી જાય તેમ તેમ ત્યાગીઓમાં ઉત્તમત્તા વધવી જ જોઈએ. જો સાધુ સુંદર પ્રવચન આદિ કરીને અમુક પ્રકારના પૈસા મેળવી લેવાની કે તીવ્ર માન-સન્માન મેળવી લેવાની, કે મલાઈ ખાવાની વૃત્તિ ધારણ કરશે તો તેવા સાધુઓથી જગતનું કલ્યાણ થઈ શકશે નહિ.
સૂક્ષ્મના બળ વગરનું સ્થૂલનું બળ સ્વ–પર કલ્યાણ માટે સાવ નકામું છે. જો આત્મામાં શુદ્ધિનું બળ ન હોય તે પ્રચાર, પ્લેટફોર્મ અને પત્રિકાઓ દ્વારા કશો જ લાભ થઈ શકે નહિ.
