Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
૨૪૪
પ્રવચન આઠમું
પતિ છે. એની સામે સ્ત્રીથી બળવો કેમ થાય? કદાચ બળવો કરવાથી એકાદ સ્ત્રીને કોઈ પ્રકારના રાખ મળી પણ જાય તો ય એનાથી ભાવીમાં કેવા ભયંકર નુકસાનો થઈ જાય તેનો પણ વિચાર તો કરવો જ જોઈએને? રડવા-કૂટવાના રિવાજની પાછળનું રહસ્ય
આર્યદેશની લગભગ તમામ પરંપરાઓ શુભ હની. અરે! કોઈના મૃત્યુ પછી છાતી માથુ કુટવાના રિવાજ સુદ્ધની પાછળ પણ રહસ્ય હતું. અલબત્ત, આધ્યાત્મિક દ્રષ્ટિએ આ રિવાજ ભલે ત્યાજ્ય ગણાતે, પરનું પ્રાથમિક કક્ષાના જીવી માટેની વાત તન ન્યારી છે. એક સ્ત્રી પોતાનો પતિ મૃત્યુ પામી જાય એટલે સહજમાવે ચોધાર આંસુએ રડી પડની રગને છાતી-માથું કૂટવા લાગી જતી. એના એ દુ:ખમાં સહભાગી બનીને તેને આશ્વાસન આપવા બીજી સ્ત્રીઓ પણ રડતી. અને એકવાર આ રીતે રોણીને પેટ ભરીને રડી લેવા દીધા પછી એના દ:ખમાં ૭૫ ટકા ઘટાડો થઈ જતો. આમ આઘાતની અકારી વેદનાઓના સંભવિત ત્રાસમાંથી એ નારી મુકત બની જતી.
પરંતુ આજે જે રીતે આરિવાજ ચાલે છે અને એમાં મરી જનાર ધણીની સ્ત્રીને આંસુ ન આવતા હોય તો પણ જે રીતે પરાણે ચૂંટી ખણી ખાણીને કે આંખમાં બામ લગાડાવીને રડાવવાનો પ્રયત્ન કરવામાં આવે છે એ જરાય ઉચિત નથી. આવા પ્રકારના રુદન અને આંસુ એ તો મગરનાં આંસુ બની રહે છે. આજની વિપરીત સ્થિતિ
આજની સ્થિતિની તો વાત જ કરવા જેવી નથી. ચોવીશ વર્ષની જુવાન પત્ની, પોતાનો પતિ મરી જતાં હજી તો એના દેહની રાખ પણ થઈ ન હોય, રોટલામાં તો નવા ‘એગેજમેન્ટ’ માં રોકાઈ જતી હોય છે!! કેવી કંગાળ છે, આર્યનારીના અધ:પતનની આ વાસ્તવિકતા !!
પોતાનો સગો ઘરડો બાપ મરી જાય છે ત્યારે તેનું મડદું બહાર નીકળતાંની સાથે જ બે ભાઈ ઓ લડી પડે છે. એક કહે છે: “બાપાજીવાળા આ રુમમાં હવે હું રહેવાનું રાખીશ.”તો બીજો ભાઈ કહે છે: “ના હું જ તેમાં રહીશ.” જણે 2 બાપ મરે અને રૂમ ખાલી થાય એવી મનોદશા ધરાવતા આજના કેટલાક દીકરાઓ જોવા મળી જાય છે.
આ બધી અત્યંત આઘાતજનક મનોદશા છે. અંજનાનો સૂનકાર સંસાર
વસતાના મિથ્યા આશ્વાસનોની અંજના ઉપર કોઈ અસર થતી નથી. અંજનાની સંસારની દ્રષ્ટિએ-સોહાગણ ગણાતી રાત્રિો સાવ નકાર ભરેલી પસાર થાય છે. એના જીવનનું જણે બધું જ સુખ સાફ થઈ જાય છે. કપાળ ઊપરથી કુમકુમના તિલક ભૂંસાઈ ગયા છે. માથામાંથી સેંથીના સિદૂર ચાલ્યા ગયા છે. દેહ ઉપરથી આભૂષણો દૂર થયા છે. હથેળી અને પગના તળિયામાંથી મેંદીના રંગ સુકાઈ ગયા છે. મોંમાંથી તંબોળના પાન દૂર થયા છે. આંખેથી અંજને વિદાય લીધી છે. ગાલ બેસી ગયા છે અને હોઠ સુકાઈ ગયા છે.
હવે કોની ખાતર આ દેહને શણગારવાનો? પતિદેવ તો કદી મહેલે પધારતાજ નથી!! પતિને બતાડવા માટે જ આ શણગાર છે. પરપુરુષને દેખાડવા માટે નહિ.
