Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
૨૨૪
પ્રવચન આઠમું રોષે ભરાએલા પવનંજ્યનો હાથ એકદમ તલવારની માન ઉપર ગયો. આવેશમાં એણે પ્રહસિતને કહ્યું, “વિદ્ય-ભની સાથે પરણવાનું અને તેની સાથે પરણાવવાનું જેને ઉચિત જણાય છે એ [ અંજના અને મિશ્રકાના [ બન્નેના મસ્તક હમણાં જ છેદી નાંખું છું. વિદ્ય–ભ સાથે જ અંજનાને પરણવાનું મન હોય તો મારે તેની સાથે લગ્ન શા માટે કરવું? આ હિસાબ અત્યારે જ પતાવી નાંખવો જોઈએ.”
જાણે પવનંજ્ય કહે છે કે “આ નારી કુલટા છે. આથી જ તો એને મારા સિવાય બીજો પુરુષ પણ હજી ગમે છે. માટે જ એ મૌન રહે છે ને? આવી સ્ત્રી સાથે હું કોઈ પણ સંયોગમાં પરારી શકીશ નહિ.”
એ વખતે પ્રહસિને પવનંજ્યનો હાથ પકડી લીધો. અને એને આ અકાર્ય કરતાં વાર્યો. મિત્રે તો આવા જ કરજો
મિત્ર કરવા જ હોય તો આવા કરવા જોઈએ.
ભાઈઓ જેવા તેવા ભાઈબંધ ન કરે. અને બહેનો જેવી તેવી બહેનપણીઓ ન કરે. એવા લોકો ક્યારેક સમગ્ર જીવનનું નિકંદન કાઢી નાંખતા હોય છે. આજના મિત્રો અને બહેનપણીઓ, તો પોતાના સુખ ખાતર મિત્રના જ ગજવા ખાલી કરાવી નાંખતા હોય છે અને એને ધીરે ધીરે એવા પ્રકારના નિત્ત્વ પાપોમાં–પોતાની વાસનાઓને પોષવા ખાતર- તાણી જતા હોય છે કે જેનાથી પેલાનું જીવન સાફ થઈ જાય!
આજે યુવાનો પત્ની કોને બનાવવી અને યુવતીઓ પતિ કોને બનાવવો એનો વિચાર કરે છે. પણ હું તો કહું છું કે તમારે તમારો મિત્ર કોને બનાવવો એનો ખાસ વિચાર કરજો. ગમે તે પ્રકારનું જીવન જીવનારા મિત્રો અનાદિકાલીન કામવાસના વગેરે ઉદ્દીપ્ત કરીને જીવનનું ધનોતપનોત કાઢી નાંખવાના પણ કામ કરે છે. માટે આવા મિત્રો કરતાં ખૂબ જ સાવધાન બની જજો.. પવનંજયને લગ્ન માટે ઈન્કાર અને પ્રહસિતની સમજાવટ
પ્રહસિત ઉત્તમ કોટિનો મિત્ર હતો. આથી જ તલવાર ઉગામતા પવનને તે રોકે છે. એને કહે છે. “અરે મિત્ર! જેમ ગાય સદા અવધ્ય છે એમ સ્ત્રી અપરાધી હોય તો પણ વધ્યું નથી. જ્યારે અંજનાસુંદરી તો નિરપરાધી છે. એ મૌન રહી છે તેમાં એની સુંદર લજા જ કારણભૂત બની છે. આ એનું ગાંભીર્ય છે. આ કાંઈ તેને દોષ ન કહેવાય.”
આ રીતે પ્રહસિત પવનંજયને સમજાવીને શાન્ત પાડે છે. ત્યાર બાદ પવનંજય પિતાના આવાસમાં આવે છે. આખી રાત પવનંજય દુઃખિત હૃદયે પસાર કરે છે..
