Book Title: Gurutattvavinischay Part 2 Author(s): Yashovijay Upadhyay, Rajshekharsuri Publisher: Jain Sahitya Vikas MandalPage 86
________________ ७४] [ स्वोपशवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते त्ति= 'गुणमा अ५२।५ ४२ना२ अक्सन्न छे.” ते ५५ देशमाहेश सक्सन्न भने સવમાં=સવ અવસગ્ન એમ બે પ્રકારે છે. તેમાં આ (નીચે કહેવાશે તે સ્થાનમાં પ્રમાદ કરતે દેશ અવસન્ન થાય છે. [૮૪] तान्येवाह आवस्सगसज्झाए, पडिलेहण झाण भिक्ख भत्तट्टे । आगमणे णिग्गमणे, ठाणे अ णिसीअण तुय? ॥८५॥ 'आवस्सग'त्ति। आवश्यकादिष्ववसीदन् देशतोऽत्रसन्न इत्योघतो गाथाऽक्षरयोजना, भावार्थस्त्वयम्-आवश्यकमनियतकालं करोति कदाचित्करोति कदाचिन्न वा करोति, यदि वा हीनं करोति हीनकायोत्सर्गादिकरणात् , अतिरिक्तं वाऽनुप्रेक्षार्थमधिकतरकायोत्सर्गकरणात् , अथवा यहैवसिके आवश्यके कर्त्तव्यं तद्रात्रिके करोति, रात्रिके कर्त्तव्यं च देवसिके । तथा 'स्वाध्याय' सूत्रपौरुषीलक्षणमर्थपौरुषीलक्षणं वा कुरुध्वमिति गुरुणोक्ते गुरुसम्मुखीभूय किञ्चिदनिष्टं जल्पित्वाविप्रियेण करोति, न करोति वा, सर्वथा विपरीतं वा करोति, कालिकमुत्कालिकवेलायाम् , उत्कालिकं वा कालिकवेलायाम् । प्रतिलेखनामपि वस्त्रादीनामावर्तनादिभिरूनामतिरिक्तां विपरीतां वा दोषैर्वा संसक्तां करोति । तथा 'ध्यान' धर्मध्यानं शुक्लध्यानं वा यथाकालं न ध्यायति । तथा भिक्षां न हिण्डति,गुरुणा वा भिक्षायां नियुक्तो गुरुसम्मुखं किश्चिदनिष्टं जल्पित्वा हिण्डते,अनुपयुक्तो वा भिक्षाविशुद्धिं न करोति । तथा 'भक्तार्थ' भक्तविषयं प्रयोजन सम्यगू न करोति, किमुक्त भवति ?-न मण्डल्यां समुद्दिशति, काकश्रृगालादिभक्षितं वा करोति, द्वाभ्यां वा सह भुङ्क्ते, तदुक्तं निशीथचूर्णी-“भत्तङ त्ति मंडलीऐ कयाइ भुंजइ कयाइ ण भुंजइ मंडलिसामायारि वा ण करेइ दोहिं वा भुंजाइ"त्ति । व्यवहारचू! तूक्तम्-"भत्तट्ठ ति मंडलीए ण समुद्दिसइ कागसिआलक्खइआई हिं वा समुद्दिसइ'त्ति । अन्ये तु व्याचक्षते-~-'अभत्त'त्ति अभक्तार्थग्रहणं सकलपत्याख्यानोपलक्षणम् , तथा चायमर्थः-प्रत्याख्यानं न करोति गुरुणा वा भणितो गुरुसंमुखं किञ्चिदनिष्टमुक्त्वा करोति । आगमने नैषेधिकी न करोति निर्गमने आवश्यकीम् । 'स्थाने' ऊर्द्धस्थाने 'निषीदने' उपवेशने 'त्वग्वर्तने' शयने, एतेषु क्रियमाणेषु न प्रत्युपेक्षणं करोति न वा प्रमार्जनं करोति, प्रत्युपेक्षणप्रमार्जने वा दोषदुष्टे करोति ॥ ८५ ॥ તે જ પ્રમાદ સ્થાનને કહે છે : सावश्य, स्वाध्याय, प्रतिवेमन, ध्यान, निक्षा, मता, सागमन, निगमन, स्थान, નિષાદન અને વૈશ્વર્તન. આ સ્થાનમાં સદાતે (=આળસુ બનત) દેશથી અવસાન છે. - “ આ ગાથાને અક્ષરાર્થ કહ્યો. ભાવાર્થ આ પ્રમાણે છે –(૧) આવશ્યક –આવશ્યક અનિયમિત સમયે કરે, કયારેક કરે, કયારેક ન કરે, અથવા કાર્યોત્સર્ગ વગેરે ઓછું કરવાથી હિન આવશ્યક કરે, અથવા અનુપ્રેક્ષા માટે અધિક કાર્યોત્સર્ગ કરવાથી અધિક આવશ્યક ११ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 ... 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294
