________________
गुरुतत्त्वविनिश्चये तृतीयोल्लासः ] આસન ઉપર બેસવામાં દોષ નથી, બલકે ઘણે લાભ છે. કારણકે તે જીવો ત્યાં ધર્મકથા સાંભળવાથી બોધ પામે. (૫) ગૃહસ્થના પાત્રમાં ભેજન શા માટે ન કરાય ? ગૃહસ્થના પાત્રમાં ભોજન કરવાથી તો કાષ્ટના કે માટી આદિના હલકાં (તુચ્છ) પાત્રોને ઉપયોગ ન કરવાના કારણે પ્રવચનની હીલના દૂર થાય. તથા બીજા (=કાષ્ઠ આદિ) પાત્રોને ભાર ઉંચકો પડે નહિ. (૬) સાધ્વીઓના ઉપાશ્રયમાં બેસવા વગેરેમાં શો દોષ છે ? અર્થાત્ કઈ દોષ નથી. કારણકે સંકિલષ્ટ મનને નિરોધ કરીને મનને અસંલિષ્ટ રાખવું જોઈએ,
એ ભગવાનનો ઉપદેશ છે. તેથી જ્યાં ત્યાં રહીને પણ મનને અસંકિલષ્ટ (શુદ્ધ) રાખવામાં કોઈ દોષ નથી. અન્યથા બીજે (=સાવીના ઉપાશ્રય સિવાય) પણ રહેલો સાધુ
भनन भनिन (सिट) सत शु' (भथी) न पाय १ अर्थात पाय. (७) તથા યથાછંદ માસક૯૫ની મર્યાદાને નિષેધ કરે છે. તે કહે છે કે જે માસક૯પથી વધારે રહેવામાં દોષ ન હોય તે ત્યાં જ રહેવું, વિહાર નહિ કર. [૧૭]
चारे वेरज्जे या, पढमसमोसरण तह य णितिएसु ।
सुन्ने अकप्पिए आ, अण्णाउंछे य संभोगे ॥१०८॥ : . . . . . . . 'चारे'त्ति । चारश्चरणं गमनमित्येकोऽर्थः, तद्विषये व्रते, यथा चतुषु मासेषु मध्ये यावद्वर्ष पतति तावन्मा विहारक्रम कार्युः, यदा तु न पतति वर्ष तदा को दोषो हिण्डमानानाम् १ इति । तथा वैराज्येऽपि ब्रूते, यथा वैराज्येऽपि साधवो विहारक्रमं कुर्वन्तु, परित्यक्तं हि साधुभिः परमार्थतः शरीरम् , तद् यदि ते ग्रहीष्यन्तीति किं क्षुण्णं साधूनाम् ? सोढव्याः खलु साधुभिरुपसर्गाः, ततो यदुक्तम्- "नो कप्पइ णिग्गंथाणं वा निग्गंथोणं वा वेरजविरुद्धज्जीस सज्ज गमणं सज्ज आगमणं ति तदयुक्तमिति । 'पढमसमोसरणं'ति प्रथमसमवसरणं नाम वर्षाकालस्तत्र ब्रूते, यथा प्रथमसमवसरणे उद्गमादिदोषपरिशुद्ध वस्त्र पात्र वा किं न कल्पते ग्रहीतुम् ?, द्वितीय समवसरणेऽपि ह्युद्गमादिदोषशुद्धमिति कृत्वा गृह्यते, सा च दोषशुद्धिरुभयत्राप्यविशिष्टेति, तथा च यदुक्तम्- “नो कप्पइ णिग्गंथाण. वा णिग्गंथीण वा पढमसमोसरणुद्देसपत्ताई चेलाई पडिगाहित्तए"त्ति तदयुक्तम् । 'तह य णितिएमुत्ति तथा 'नित्येषु' नित्यवासेषु प्ररूपयति, यथा नित्यवासेऽपि यद्युद्गमोत्पादेषणाशुद्ध लभ्यते भक्तपानादि ततस्तत्र को दोषः १ प्रत्युत दीर्घकालमेकत्र क्षेत्रे वसतां सूत्रार्थादयः प्रभूता भवन्तीति । तथा 'सुन्नेत्ति यापकरणं न केनापि हियते ततः शून्यायां वसतो क्रियमाणायां को दोषः ?; अथोत्सङ्घट्टनेनोपहन्यते, नैतदेवम् , अचित्तस्योपधेरुपघातासम्भवात् , अथ संवि- - ग्नाकल्पिकत्वमुपघात इत्युच्यते, तदपि न, उद्गमादिदोषाभावेन तदकल्पिकत्वस्यापि वक्तुमशक्यत्वात् । 'अकप्पिए'त्ति अकल्पिको नामागीतार्थस्तद्विषये ब्रूते, यथाऽकल्पिकेन प्रथमशैक्षक: रूपेण शुद्धमज्ञातोञ्छ वस्त्रपात्राद्यानीतं किं न भुज्यते १ तस्याज्ञातोञ्छतया विशेषतः परिभोगा? हत्वात् । 'संभोए'त्ति सर्वे पञ्चमहाव्रतधारिणः साधवः साम्भोगिका इति सम्भोगे व्रते ॥१०८।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
