________________
गुरुत्वविनिश्चये तृतीयोल्लासः ]
[
શ્રી કાલિકસૂરિજી અજાણ્યા બનીને પેાતાના પ્રશિષ્યની પાસે આવ્યા હતા તેમ કોઈ નિવા વગેરે અતિશયવાળા આચાય વગેરે વિદ્યા વગેરે આપવા આવ્યા હાય તા તેના અભ્યુત્થાનાદિ વિનય ન કરવાથી (આપણુને) અવિનીત માની વિદ્યા વગેરે ન આપે. જેને પૂર્વે જોયા હોય તે જાણીતામાં ૧. ઉદ્યતવિહારી અને ૨. શીતલવિહારી (=શિથિલાચારી) એમ બે મકારા હોય; તેમાં જાણીતા ઉદ્યવિહારીને તેા અભ્યુત્થાન, નૂત વગેરે યથાયેાગ્ય અર્થાત્ મહુશ્રુત વગેરેને જે જેને ચેાગ્ય હાય તેના તેવા વિનય કરવા, અને આવનાર શીતવિહારી હોય તેા ઉત્સગથી તેા તેને અભ્યુત્થાન વગેરે કંઈ ન કરવું. [૪૪] तदेवं सुपरीक्षितस्य सुविहितस्यैव वन्दनं कर्त्तव्यमिति व्यवस्थितम् । अथाप्रवादतः पार्श्वस्थादीनामपि तत् कर्त्तव्यमित्याह
पासत्थाईण पि हु, अववारणं तु वंदणं कज्जं ।
जयणाए इहरा पुण, पच्छित्तं जं भणियमेअं ॥ १४५ ॥
'पासत्थाइणं पहु'ति । 'पार्श्वस्थादीनामपि' दुर्विहितानामपवादेन तु वन्दनं 'यतनया' वाग्नमस्कार।दिक्रमलक्षणया कार्यम् इतरथाऽपवादेऽपि तत्करणाभावे प्रायश्चित्तं भगवदाज्ञाવિોવાસ્, ચનિતમેતપમાધ્યું જી॥
ઉપર પ્રમાણે સુપરીક્ષિત સુવિહિતને જ વંદન કરવુ જોઇએ એમ નક્કી થયું. હવે અપવાદથી પાસસ્થાદિને પણ વંદન કરવાના વિધિ જણાવે છે:
"
અપવાદથી પાસાદિને પણ વચનનમસ્કાર વગેરે ક્રમથી યતના પૂર્ણાંક વદન કરવું. અપવાદનુ કારણુ છતાં વન ન કરે તેા જિનઆજ્ઞાના ભંગ થવાથી પ્રાયશ્ચિત્ત આવે. કારણકે બૃહત્કલ્પભાષ્યમાં ( = ૧૪૬ થી ૧૫૯ ગાથા સુધી કહેવાશે એ) કહ્યું છે. [૧૪૫]
*
उपपन्नकारणम्मी, कितिकम्मं जो न कुज्ज दुविहं पि । पासत्यादी आणं, उग्घाता तस्स ચન્નાર્ ॥o૪૬॥
'उपन्ने 'ति । उत्पन्ने वक्ष्यमाणे कारणे यः कृतिकर्म 'द्विविधमपि' अभ्युत्थानवन्द नकહર્ષ પાર્શ્વઘારીનાં ન ોત્તસ્ય પવાર: છદ્માતા:, માસા મવન્તિ, ચતુર્ણનુ મિત્યયંઃ ।।૧૪।। જે નીચે જણાવાતાં કારણે પણ પાર્શ્વ સ્થાદિને અભ્યુત્થાન અને વંદન એ બન્ને પ્રકારનું કૃત્તિકમ ન કરે તેને ચતુલઘુ પ્રાયશ્ચિત્ત છે. [૧૪૬]
Jain Education International
* બુ. ક. ભા. ઉ. ૩માં આ ગાથાઓના નબર ૧૫૪૦ થી ૧૫૫૩ છે. ૩. ૧૬
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
