________________
ઈગ્લેન્ડમાં જ વસવાનો નિશ્ચય કર્યો. એ ડેન લેકે ક્યાં વસ્યા હશે, તે કેટલાંક સામેનાં નામ પરથી જાણી શકાય છે.*
- આ ડેન લેકેને અટકાવનાર કાઈજ નહોતું. ઈ. સ. ૮૬૬માં તેમની એક ટાળીએ ઈગ્લેન્ડમાં આવી કે જીતી લીધું, અને નર્ધબ્રિઆને લેકને હરાવ્યા. ત્યાંથી આગળ વધીને તેમણે મર્સિઆનું રાજ્ય પણું તાબે કર્યું.
આધેડઃ જે કે પૂર્વ, પશ્ચિમ અને ઉત્તરમાં ડેન લેકેએ વિજય મેળવ્યો, પણ તેમની સામે થનાર એક મહાન પુરુષ દક્ષિણમાં હતા. ત્યાંના આફ્રેડ નામના રાજાએ પ્રાણુને પણ આ પરદેશીઓને નમતું નહિ આપવાનો નિશ્ચય કર્યો હતો. તે ડેન લોકેની જોડે અનેક વાર લડ્યો; પણ તેમાં કેટલીક વાર હારતો અને કોઈ કોઈ વાર જીતતો. ડેન લેકે આફ્રેડ જોડે સંધિ કરે અને તોડે; તેઓ દેશમાં ઉપદ્રવ કરવા માંડે, એટલે વળી પાછું યુદ્ધ થાય. એમ કેટલાંક વર્ષો સુધી ચાલ્યું. અંતે અનેક સંકટ સહન કરીને આલફેડે ડેન લેકે- સાથે એક ભયંકર યુદ્ધ આર્યું, અને તેમાં તે જીત્યો. ઈ. સ. ૮૭૮માં ડેન લોકોએ આફ્રેડ જોડે સંધિ કરી. તેમણે ઉત્તર અને પૂર્વના મુલકમાં શાન્તિથી વસવાની કબુલાત આપી, અને દક્ષિણમાં આફ્રેડે રાજ્ય કર્યું. તે
ઇતિહાસમાં આધેડને “મહાન ”નું ઉપનામ આપેલું છે, કારણ કે તે પ્રજાવત્સલ હતો. તે શૂરવીર, વિદ્યારસિક, સ્વાશ્રયી અને ઉદ્યોગી હતો. વળી લોકકલ્યાણ માટે કઈ પણ પ્રકારને ભોગ આપવામાં પાછો ન હઠે તે હતો. સેકસન રાજાઓએ રચેલા કાયદા પરસ્પર વિરોધી હતા. આજે એ સર્વમાંથી સારા કાયદા તારવી કાઢયા, અને તેમનો અર્થ સ્પષ્ટ સમજાય તેવી રીતે
* જે ગામનાં નામને છેડે by અને wick કે wich આવે છે, તે ડેન લોકોનાં સંસ્થાન છે. (જેમકે-Derby, Berwick, Norwich Byનો અર્થે નગર થાય છે, અને wick કે wichનો અર્થ શહેર થાય છે.)
૧. ઇ. સ. ૮૭૮માં ડેન લેકેએ લંડન જીતી લીધું, અને આધેડને એથેલનીના ભેજવાળા પ્રદેશમાં ભિખારીની દશામાં રખડવું પડયું. છેલ્લું યુદ્ધ થતા પહેલાં આન્ડને સ્વપ્નમાં ડેના લોકો જોડે લડવાની પ્રેરણું થઈ હતી એવી એક દંતક્યા છે. તે એડવર્ડ સલીના A legend of Athelney નામના કાવ્યમાં વર્ણવેલી છે.
૨. આ મુલકને ડેનર્લે (Danelaugh, Panelaw) કહેતા હતા.
_
_
