Book Title: Agam 03 Sthanang Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ (ભગવંત કહે છે-) જે અન્યતીર્થિકો એમ કહે છે, તેમનું કથન મિથ્યા છે. હું એમ કહું છું, એમ ભાખુ છું, અમે પ્રજ્ઞાપું , એમ પ્રરૂપું છું - ભાવિ કાળમાં દુઃખનો હેતુ હોવાથી કરવા યોગ્ય કર્મ દુઃખ છે, સ્પર્શલું દુઃખ છે, વર્તમાન કે અતીત કાળમાં કરેલ કર્મ દુઃખ છે, તેને કરીને પ્રાણી, ભૂતો, જીવો, સત્ત્વો વેદના અનુભવે છે. આ વક્તવ્યતા હોય. સ્થાન-૩, ઉદ્દેશા-૨નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ ભાવાનુવાદ પૂર્ણ સ્થાન-૩, ઉદ્દેશો-૩ સૂત્ર-૧૮૧ (1) ત્રણ કારણે માયાવી માયા કરીને આલોચે નહીં, પ્રતિક્રમે નહીં, નિંદે નહીં, ગર્લ્ડ નહીં, વિચારને દૂર ન કરે, વિશોધ નહીં, ફરી ન કરવા તત્પર ન થાય, યથાયોગ્ય પ્રાયશ્ચિત્ત તપોકર્મને સ્વીકારે નહીં, તે આ પ્રમાણે - મેં આ પાપ ભૂતકાળમાં કર્યું છે,વર્તમાનમાં હું કરું છું, ભાવિમાં હું કરીશ, તો શા માટે આલોચનાદિ કરું ?) (2) ત્રણ કારણે માયાવી માયા કરીને આલોચે નહીં, પ્રતિક્રમે નહીં યાવત્ તપશ્ચર્યા અંગીકાર ન કરે તે આ - મારી અપકીર્તિ થશે, મારો અવર્ણવાદ થશે, મારો અવિનય થશે. (3) ત્રણ સ્થાને માયાવી માયા કરીને આલોચના ન કરે યાવતું પ્રાયશ્ચિત્ત તપ ન સ્વીકારે - તે આ - મારી કીર્તિની હાનિ થશે, મારા યશની હાનિ થશે, મારા પૂજા સત્કારની હાનિ થશે. (4) ત્રણ કારણે માયાવી માયા કરી આલોચના કરે, પ્રતિક્રમે યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત તપ સ્વીકારે છે - દોષ સેવના કરનારને આ લોક ગહિત થાય છે, આગામી ભવ ગહિત થાય છે, ભવોભવ ગહિત થાય છે. (5) ત્રણ સ્થાને માયાવી માયા કરી આલોચે છે યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત તપ સ્વીકારે છે - આલોચના કરનારને આ લોક પ્રશસ્ત થાય છે, આગામી ભવ પ્રશસ્ત થાય, ભવોભવ પ્રશસ્ત થાય. (6) ત્રણ કારણે માયાવી માયા કરી આલોચે યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત તપ સ્વીકારે - જ્ઞાનના લાભ માટે, દર્શનના. લાભાર્થે, ચારિત્રના લાભાર્થે. સૂત્ર-૧૮૨ થી 185 (182) પુરુષો ત્રણ પ્રકારે કહ્યા છે - સૂત્રધારક, અર્થધારક, ઉભયધારક. | (183) 1. નિર્ચન્થ કે નિર્ચન્થીને ત્રણ પ્રકારના વસ્ત્રો ધારણ કરવા અથવા પહેરવા કહ્યું છે - જાંગિક (ઉનનું), ભંગિક (રેશમી), સૌમિક (સુતરાઉ). 2. સાધુ-સાધ્વીને ત્રણ પાત્ર ધારવા કે વાપરવા કર્ભે તુંબનું-કાષ્ઠનું-માટીનું પાત્ર. (184) ત્રણ કારણે વસ્ત્રો ધારણ કરે - લજા નિવારણ-ટુગંછા નિવારણ-પરીષહ નિવારણ નિમિત્તે. 85) ત્રણ આત્મરક્ષકો કહ્યા છે - ધાર્મિક પ્રેરણા વડે ઉપદેશ કરનાર, પ્રેરણા કરવાની સ્થિતિમાં ન હોય તો મૌન રહે, મૌન અને ઉપેક્ષા કરવાની સ્થિતિ ન હોય તો ઊઠીને એકાંતમાં ચાલ્યા જાય. તૃષા આદિથી ગ્લાન સાધુને ત્રણ પ્રકારે પ્રાસુક પાણીની દત્તિ લેવાનું કલ્પ, તે આ પ્રમાણે - ઉત્કૃષ્ટદત્તિ, મધ્યમદત્તિ, જઘન્યદત્તિ. સૂત્ર-૧૮૬ ત્રણ કારણે શ્રમણ નિર્ચન્થ, સમાન ધર્મવાળા સાંભોગિકને વિસંભોગિક કરતો આજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન ન કરે. પોતે તેના અકાર્ય જોઈને, શ્રદ્ધેય મુનિના વચનનો નિર્ણય કરીને, મૃષાવાદાદિની ત્રણ વખત આલોચના આપે, ચોથી વખત ન આપે તેને વિસંભોગી કરે. સૂત્ર–૧૮૭ ' (187) અનુજ્ઞા ત્રણ ભેદે કહી - આચાર્યપણે, ઉપાધ્યાયપણે, ગણિપણે. સમનુજ્ઞા ત્રણ ભેદે કહી - મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 35
