Book Title: Agam 03 Sthanang Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ યુગ્યચર્યા ચાર ભેદે છે - 1. માર્ગમાં ચાલે પણ ઉન્માર્ગમાં ન ચાલે, 2. ઉન્માર્ગમાં ચાલે પણ માર્ગે ન ચાલે, 3. માર્ગ અને ઉન્માર્ગ બંનેમાં ચાલે, 4. માર્ગ કે ઉન્માર્ગ બંનેમાં ન ચાલે. એ પ્રમાણે પુરુષો ચાર પ્રકારે જાણવા જેમ કે- એક શ્રમણ કોઈને સંયમ સાધનામાં જોડે પણ અતીચારથી મુક્ત કરતો નથી. ઈત્યાદિ ચાર ભેદ સમજી લેવા. પુષ્પો ચાર ભેદે કહ્યા - 1. રૂપસંપન્ન પણ ગંધસંપન્ન નહીં, 2. ગંધસંપન્ન પણ રૂપસંપન્ન નહીં, 3. રૂપ અને ગંધ બંનેથી સંપન્ન, 4. રૂપ કે ગંધ એકેથી સંપન્ન નહીં. આ પ્રમાણે પુરુષો ચાર ભેદે કહ્યા - 1. રૂપસંપન્ન પણ શીલસંપન્ન નહીં, ઇત્યાદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા - 1. જાતિસંપન્ન પણ કુલસંપન્ન નહીં આદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા - 1. જાતિસંપન્ન પણ બલસંપન્ન નહીં આદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા - 1. જાતિસંપન્ન પણ બલસંપન્ન નહીં આદિ ચાર. એ પ્રમાણે - જાતિ અને રૂપ, જાતિ અને શ્રુત, જાતિ અને શીલ, જાતિ અને ચારિત્ર... એ પ્રમાણે કુલ અને બળ, કુલ અને રૂપ, કુલ અને શ્રુત, કુલ અને શીલ, કુલ અને ચારિત્ર, એ બધાના ચાર-ચાર આલાપકો કહેવા. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા - 1. બલસંપન્ન પણ રૂપસંપન્ન નહીં, આદિ ચાર. એ રીતે બળ અને શ્રત, બળ અને શીલ, બળ અને ચારિત્રના ચાર આલાવા કહેવા. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા- 1. રૂપસંપન્ન પણ શ્રુતસંપન્ન નહીં આદિ ચાર. એ રીતે રૂપ અને શીલ, રૂપ અને ચારિત્રના ચાર આલાવા. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા-૧.શ્રુતસંપન્ન પણ શીલસંપન્ન નહીં આદિ ૪.એ રીતે શ્રત અને ચારિત્રના 4 આલાવા. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા-શીલસંપન્ન પણ ચારિત્રસંપન્ન નહીં આદિ ચાર. આ --21- ભેદોની ચઉભંગી કહેવી. ચાર ફળ કહ્યા - 1. આમલક જેવું મધુર, દ્રાક્ષ જેવું મધુર, દૂધ જેવું મધુર, ખાંડ જેવું મધુર. એમ આચાર્યો ચાર ભેદે - આમલક મધુર ફળ સમાન યાવત્ ખંડમધુર ફળ સમાન. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - 1. આત્મ વૈયાવચ્ચકર પણ પર-વૈયાવચ્ચકર નહીં આદિ ચાર. પુરુષો ચાર ભેદે કહ્યા-૧, કોઈ વૈયાવચ્ચ કરે પણ પોતે ન ઇચ્છ, 2. કોઈ પોતે ઇચ્છે પણ વૈયાવચ્ચ ન કરે આદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા - અર્થકર પણ માનકર નહીં, માનકર પણ અર્થકર નહીં, કોઈ અર્થકર અને માનકર બંને, કોઈ બંને નહીં. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - ગણઅર્થકર પણ માનકર નહીં આદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - ગણસંગ્રહકર પણ માનકર નહીં આદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - ગણશોભાકર પણ માનકર નહીં આદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - ગણશુદ્ધિકર પણ માનકર નહીં આદિ ચાર ભંગ જાણવા. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - કોઈ વેશ છોડે છે ધર્મ નહીં, કોઈ ધર્મ છોડે છે વેશ નહીં, કોઈ વેશ અને ધર્મ બંને છોડે છે, કોઈ વેશ કે ધર્મ એકે છોડતા નથી. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - કોઈ ધર્મ છોડે છે ગણ મર્યાદા નહીં આદિ ચાર. ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - પ્રિયધર્મી પણ દઢધર્મી નહીં, આદિ ચાર ભેદ. આચાર્યો ચાર ભેદે કહ્યા –કોઈ પ્રવ્રજ્યાચાર્ય પણ ઉપસ્થાપનાચાર્ય નહીં, કોઈ ઉપસ્થાપનાચાર્ય પણ પ્રવજ્યાચાર્ય નહીં, કોઈ બંને હોય, કોઈ બંને ન હોય. આચાર્યો ચાર ભેદે કહ્યા - કોઈ આચાર્ય સૂત્રવાચનાદાતા હોય પણ અર્થ વાચનાદાતા ન હોય. કોઈ અર્થ વાચનાદાતા હોય પણ સૂત્ર વાચનાદાતા ન હોય ઇત્યાદિ ચાર ભંગ જાણવા. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 64