Agam 03 Sthanang Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 127

આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ બધા રતિકર પર્વતો 1000 યોજન ઊંચા, 1000 ગાઉ ઊંડા, સમ, ઝાલર આકારના તથા 10,000 યોજના પહોળાઈથી કહ્યા છે. (917) રુચકવર પર્વત 1000 યોજન ઊંડા, મૂલમાં 10,000 યોજન પહોળા, ઉપર 1000 યોજન પહોળા છે. કુંડલવર પર્વત એમજ જાણવો. સૂત્ર-૯૧૮ દ્રવ્યાનુયોગ દશ ભેદે કહ્યો છે, તે આ છે - દ્રવ્યાનુયોગ, માતૃકાનુયોગ, એકાર્થિકાનુયોગ, કરણાનુયોગ, અર્પિતાનર્પિતાનુયોગ, ભાવિતાભાવિતાનુયોગ, બાહ્યાબાહ્યાનુયોગ, શાશ્વતાશાશ્વત, તથાજ્ઞાન, અતથાજ્ઞાન. સૂત્ર-૯૧૯ અસુરેન્દ્ર અસુરરાજ ચમરનો તિગિચ્છિકૂટ ઉત્પાતપર્વત મૂલમાં 1022 યોજન વિખંભ છે. અસુરેન્દ્ર અસુરરાજ ચમરના સોમ લોકપાલનો સોમપ્રભ ઉત્પાતપર્વત 1000 યોજન ઊંચો, 1000 ગાઉ ભૂમિમાં, મૂલમાં 1000 યોજન વિધ્વંભથી છે. અસુરેન્દ્ર અસુરરાજ ચમરના યમ લોકપાલનો યમપ્રભ ઉત્પાતપર્વત એમ જ છે. એ રીતે વરુણ અને વૈશ્રમણનો છે. વૈરોચનરાજ વૈરોચનેન્દ્ર બલિનો રુચકેન્દ્ર ઉત્પાતપર્વત મૂલમાં 1022 યોજન વિખંભથી છે. વૈરોચનેન્દ્ર બલિના સોમ લોકપાલને એમ જ છે. જે રીતે ચમરેન્દ્રના લોકપાલનો ઉત્પાતપર્વત કહ્યા તેમ બલિન્દ્રના કહેવા. નાગરાજ નાગકુમારેન્દ્ર ધરણનો ધરણપ્રભ ઉત્પાતપર્વત 1000 યોજન ઊંચો, 1000 ગાઉ જમીનમાં, મૂલમાં 1000 યોજન વિધ્વંભથી છે. નાગરાજ નાગકુમારેન્દ્ર ધરણના કાલવાલ લોકપાલનો મહાકાલપ્રભ ઉત્પાતપર્વત 1000 યોજન ઊંચો આદિ એમ જ છે. એ રીતે યાવત્ શંખપાલનો કહેવો. એ રીતે ભૂતાનંદનું પણ કહેવું. એ રીતે લોકપાલોનું ધરણની જેમ કહેવું. તેમજ યાવત્ સ્વનિત કુમારોને લોકપાલ સહિત કહેવા. બધા ઉત્પાતપર્વતો સદશ નામવાળા જાણવા. દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રનો શક્રપ્રભ ઉત્પાતપર્વત 10,000 યોજન ઊંચો, 10,000 ગાઉ જમીનમાં, મૂલમાં 10,000 વિખંભથી છે. દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રના સોમ લોકપાલનો જેમ શક્રનું કહ્યું તેમજ બધા લોકપાલોનો, બધા ઇન્દ્રોનો યાવત્ અચ્યતેન્દ્ર અને તેના લોકપાલોનું કહેવું. બધાના ઉત્પાતપર્વતોનું પ્રમાણ સરખું છે. સૂત્ર-૯૨૦ થી 928 (920) બાદર વનસ્પતિકાયિકોને ઉત્કૃષ્ટથી 1000 યોજન શરીર-અવગાહના કહી છે. જલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોને ઉત્કૃષ્ટથી 1000 યોજન શરીર-અવગાહના કહી છે. ઉરપરિસર્પ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચોને પણ તેમજ કહી છે. (921) સંભવ અહથી અભિનંદન અત્ દશ લાખ ક્રોડ સાગરોપમ વ્યતીત થયે ઉત્પન્ન થયા. (922) અનંતક દશ ભેદે કહ્યા છે - નામાનંતક, સ્થાપનાનંતક, દ્રવ્યાનંતક, ગણનાનંતક, પ્રદેશાનંતક, એકતો-અનંતક, દ્વિધાઅનંતક, દેશવિસ્તારામંતક, સર્વવિસ્તારામંતક, શાશ્વતાનંતક. (923) ઉત્પાત પૂર્વની દશ વસ્તુઓ કહી છે. અસ્તિનાસ્તિપ્રવાદ પૂર્વની દશ ચૂલવસ્તુઓ કહી છે. (924) પ્રતિસેવના દશ ભેદે છે, તે આ પ્રમાણે - (925) દર્પ, પ્રમાદ, અનાભોગ, ચાતુર, આપત્તિ, શંકિત, સહસાત્કાર, ભય, પ્રદ્વેષ અને વિમર્શ. (926) દશ આલોચના દોષો કહ્યા છે, તે આ પ્રમાણે - મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 127