Agam 03 Sthanang Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 125

આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ અપહરશે. 8. અમનોજ્ઞ શબ્દાદિ આ પુરુષે આપેલ છે - આપે છે - આપશે. 9. મારા મનોજ્ઞ શબ્દાદિને યાવત્ અપહરેલ છે - અપહરે છે - અપહરશે તથા અમનોજ્ઞ શબ્દાદિ મને આપેલ છે - આપે છે - આપશે. 10. હું આચાર્ય, ઉપાધ્યાયોને વિશે સમ્યગુ વર્તુ છું, મને આચાર્ય, ઉપાધ્યાયોએ વિપરીત પણે સ્વીકારેલ છે. એમ ચિંતવવાથી ક્રોધ ઉપજે. (894) દશ ભેદે સંયમ કહેલ છે - પૃથ્વીકાય સંયમ યાવત્ વનસ્પતિકાય સંયમ, બેઇન્દ્રિય સંયમ, તેઇન્દ્રિય સંયમ, ચઉરિન્દ્રિય સંયમ, પંચેન્દ્રિય સંયમ, અજીવકાય સંયમ. અસંયમ દશ પ્રકારે કહેલ છે–પૃથ્વીકાયિક અસંયમ, અપૂ-તેહ-વાયુ-વનસ્પતિ યાવત્ અજીવકાય અસંયમ દશ પ્રકારે સંવર કહેલ છે - શ્રોત્રેન્દ્રિય સંવર યાવત્ સ્પર્શનેન્દ્રિય સંવર, મન-વચન-કાય સંવર, ઉપકરણ સંવર, સૂચિકુશાગ્ર સંવર. દશ પ્રકારે અસંવર કહેલ છે - શ્રોત્રેન્દ્રિય અસંવર યાવત્ સૂચિકુશાગ્ર અસંવર. સૂત્ર-૮૫ થી 900 (895) દશ કારણે “હું જ ઉત્કૃષ્ટ છું.” એમ મદવાળો થાય, તે આ - જાતિમદથી, કુલમથી,બળમદથી, રૂપમદથી, તપમદથી, જ્ઞાનમદથી, લાભમદથી, ઐશ્વર્ય મદથી, નાગકુમાર-સુવર્ણકુમાર દેવો મારી પાસે શીધ્ર આવે છે એવા મદથી, સામાન્ય પુરુષોના ધર્મથી મને શ્રેષ્ઠ અવધિજ્ઞાન-દર્શન ઉત્પન્ન થયા છે એ મદથી. (896) સમાધિ દશ ભેદે કહી છે - પ્રાણાતિપાત વિરમણ, મૃષા-અદત્તાદાન-મૈથુન-પરિગ્રહ વિરમણ, ઇર્યા-ભાષા-એષણા-આદાન ભાંડ માત્ર નિક્ષેપણા - ઉચ્ચાર પ્રસવણ પારિષ્ઠાપનિકા સમિતિ. અસમાધિ દશ ભેદે કહી - પ્રાણાતિપાત યાવત્ પરિગ્રહ, ઇર્યા અસમિતિ યાવત્ ઉચ્ચાર પ્રસવણ ખેલા સિંધાણગ પારિષ્ઠાપનિકા અસમિતિ. (897) પ્રવ્રજ્યા દશ ભેદે કહી. તે આ પ્રમાણે (898) છંદા-ઈચ્છાથી લેવાતી દીક્ષા, રોસા રોષથી લેવાતી દીક્ષા,, પરિજૂર્ણા-દરિદ્રતાથી લેવાતી દીક્ષા, સ્વપ્ના-સ્વપ્ન સંકેતથી લેવાતી દીક્ષા, પ્રતિકૃતા-પ્રતિજ્ઞાપૂર્વક લેવાતી દીક્ષા, સ્મારણા-જાતિસ્મરણ જ્ઞાનથી. લેવાતી દીક્ષા, રોગિણીકા-રોગના કારણે લેવાતી દીક્ષા, અનાદતા-અનાદર થવાથી લેવાતી દીક્ષા, દેવસંજ્ઞપ્તિ-દેવ દ્વારા પ્રતીબોધથી લેવાતી દીક્ષા, વત્સાનુબંધિતા-પુસ્નેહથી લેવાતી દીક્ષા. (899) શ્રમણધર્મ દશ ભેદે છે. તે આ - ક્ષમા, મક્તિ-નિર્લોભતા, આર્જવ-સરળતા. માર્દવ-કૂદતા લાઘવ-લઘુતા, સત્ય, સંયમ, તપ, ત્યાગ અને બ્રહ્મચર્યવાસ. વૈયાવચ્ચ દશ ભેદે કહી છે. તે આ - આચાર્ય વૈયાવચ્ચ, ઉપાધ્યાય-સ્થવિર-તપસ્વી-ગ્લાન-શૈક્ષ-કુલગણ-સંઘ-સાધર્મિક વૈયાવચ્ચ. (900) જીવ પરિણામ દશ ભેદે કહ્યા છે. તે આ - ગતિ પરિણામ, ઇન્દ્રિય પરિણામ, કષાય-લેશ્યા-યોગઉપયોગ-જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર-વેદ પરિણામ. અજીવ પરિણામ દશ ભેદે કહ્યા છે - બંધન પરિણામ, ગતિસંસ્થાન-ભેદ-વર્ણ-ગંધ-સ્પર્શ-અગુરુલઘુ-શબ્દ પરિણામ. સૂત્ર-૯૦૧/ 902 | (901) આકાશ સંબંધી અસ્વાધ્યાય દશ ભેદે કહ્યો છે - ઉલ્કાપાત, દિશાદાહ, ગર્જિત, વિદ્યુતું, નિર્ધાત, યૂપક, યક્ષાદીપ્ત, ધૂમિકા, મહિકા, રજઘાત. ઔદારિક અસ્વાધ્યાય દશ ભેદે કહ્યો છે - અસ્થિ, માંસ, લોહી, અશુચિ સામંત, શ્મશાન સામંત, ચંદ્રગ્રહણ, સૂર્યગ્રહણ, પતન, રાજવિગ્રહ, ઉપાશ્રયમાં ઔદારિક શરીર (મૃતક) પડેલું હોય. (902) પંચેન્દ્રિય જીવોનો આરંભ ન કરનારને દશ ભેદે સંયમ થાય - શ્રોત્રના સુખનો નાશ કરનાર થતો મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 125