Agam 03 Sthanang Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 71

આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ વાદીના સમોસરણો કહ્યા છે - ક્રિયાવાદી યાવત્ વૈનચિકવાદી. એ રીતે અસુરકુમાર યાવત્ સ્વનિતકુમારના પણ ચાર છે. એ રીતે વિકસેન્દ્રિયવર્જિત યાવત્ વૈમાનિક. સૂત્ર-૩૬૮ થી 379 (368) (1) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા - ગરજે પણ વરસે નહીં, વરસે પણ ગરજે નહીં, ગરજે અને વરસે, ગરજે નહીં - વરસે પણ નહીં. (2) આ દૃષ્ટાંતે ચાર ભેદે પુરુષો કહ્યા- બોલે ઘણું પણ કઈ આપે નહીં, ઇત્યાદિ ચાર ભેદ. (3) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા - ગરજે પણ વીજળી ન કરે, વીજળી કરે પણ ગરજે નહીં, આદિ ચાર. (4) એ રીતે પુરુષો પણ ચાર ભેદે કહ્યા છે-કોઈ પ્રતિજ્ઞા કરે પણ પોતાની બડાઈ ન હાંકે. (5) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા - વરસે પણ વીજળી ન કરે આદિ ચાર. (1) એ પ્રમાણે પુરુષો ચાર ભેદે કહ્યા - દાન આદિ સત્કાર્ય કરે પણ પોતાની બડાઈ ન કરે આદિ-૪ (7) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા - કાલવાસી-(સમયે વરસે) પણ અકાલવાસી નહીં આદિ ચારે. (8) એ રીતે પુરુષો પણ ચાર ભેદે કહ્યા - કાલવાસી-(સમયે દાન આદિ સત્કાર્ય કરે) પણ અકાલવાસી નહીં. (9) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા-ક્ષેત્રવાસી-(ક્ષેત્રમાં વરસે) પણ અક્ષેત્રવાસી નહીં આદિ ચાર ભેદો. (10) એ રીતે પુરુષો પણ ચાર ભેદે. પાત્રને દાન આપે પણ અપાત્રને નહિ ઇત્યાદિ ચાર. (11) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા - અંકુરિત કરે પણ નિષ્પન્ન ન કરે. નિષ્પન્ન કરે પણ અંકુરિત ન કરે આદિ ચાર. (12) એ પ્રમાણે માતાપિતા ચાર ભેદે કહ્યા - જન્મ આપે પણ પાલન ન કરે આદિ ચાર. (13) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા - દેશવાસી પણ સર્વવાસી નહીં આદિ ચાર. (14) એ પ્રમાણે રાજા ચાર ભેદે છે - દેશાધિપતિ પણ સર્વાધિપતિ નહીં. 369) (15) મેઘ ચાર ભેદે કહ્યા છે - પુષ્કલ સંવર્તક, પર્જન્ય, જીભૂત, જિમ્મુ. પુષ્કલ સંવર્તક મહામેઘ એક વૃષ્ટિ વડે 10,000 વર્ષ ભાવિત કરે છે, પર્જન્ય મહામેઘ એક વૃષ્ટિ વડે 1000 વર્ષ વરસે છે, જીભૂત મહામેઘ એક વૃષ્ટિથી દશ વર્ષ વરસે છે, જિન્હ મહામેઘ ઘણી વૃષ્ટિ વડે એક વર્ષ પર્યન્ત વરસે કે ન પણ વરસે. (370) (16) કરંડક ચાર ભેદે છે– શ્વપાક-(ચાંડાલના કરંડિયા સમાન), વેશ્યા કરંડક, ગૃહસ્થ કરંડક, રાજ કરંડક. (17) એ રીતે આચાર્યો ચાર ભેદે છે - શ્વપાક - વેશ્યા ગૃહસ્થ - રાજ (એ ચારે) કરંડક સમાન. (371) (18) વૃક્ષો ચાર ભેદે કહ્યા - શાલ-(મહાન) અને શાલ પર્યાય-છાયાદિ ગુણ યુક્ત) , શાલ અને એરંડ પર્યાય-(અલ્પ ગુણ ઉક્ત), એરંડ અને શાલ પર્યાય, એરંડ અને એરંડ પર્યાય. (19) એ પ્રમાણે આચાર પણ ચાર ભેદે કહ્યા -શાલ-(મહાન) અને શાલપર્યાયાદિ-(જ્ઞાન ક્રિયાદિ ગુણોથી પણ મહાન) ઇત્યાદિ ચાર. (20) શાલ-(મહાન) અને શાલ પરિવાર-(મહાન વૃક્ષોથી પરિવૃત્ત) , શાલ અને એરંડ પરિવાર આદિ ચાર. (21) એ રીતે આચાર્યો ચાર ભેદે છે –શાલ-(મહાન) અને શાલ પરિવાર-(શ્રેષ્ઠ શિષ્ય પરિવારથી યુક્ત). (372) મહાવૃક્ષોની મધ્યે જેમ વૃક્ષરાજ શાલ સુશોભિત છે, તેમ શ્રેષ્ઠ શિષ્યોની મધ્યે ઉત્તમ આચાર્ય સુશોભિત હોય છે. (373) એરંડક વૃક્ષો મધ્ય જેમ વૃક્ષરાજ શાલ શોભે છે, તેમ કનિષ્ઠ શિષ્યોની મધ્યે ઉત્તમ આચાર્ય શોભે છે. (374) મહાવૃક્ષોની મધ્યે જેમ એરંડક દેખાય છે, તેમ શ્રેષ્ઠ શિષ્યો મધ્ય કનિષ્ઠ આચાર્ય દેખાય છે. (375) એરંડક વૃક્ષ મધ્યે જેમ એરંડો દેખાય છે તેમ કનિષ્ઠ શિષ્યો મધ્યે કનિષ્ઠ આચાર્ય દેખાય છે. (376) મલ્યો ચાર ભેદે છે - અનુશ્રોતચારી, પ્રતિશ્રોતચારી, અંતચારી, મધ્યચારી. (23) એ રીતે ચાર ભેદે સાધુ કહ્યા - અનુશ્રોતચારી, પ્રતિશ્રોતચારી, અંતચારી, મધ્યચારી. (24) ચાર પ્રકારે ગોળા કહ્યા છે - મીણનો ગોળો, લાખનો ગોળો, કાષ્ઠનો ગોળો, માટીનો ગોળો. (25) એ રીતે ચાર ભેદે પુરુષ કહ્યા - મીણના ગોળા સમાન આદિ ચાર. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 71