Agam 03 Sthanang Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 115

આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ (773) જંબૂદ્વીપના મેરુની ઉત્તરે રુચકવર પર્વતે આઠ કૂટો કહ્યા છે. તે આ - (774) રત્ન, રત્નોચ્ચય, સર્વ રત્ન, રત્નસંચય, વિજય, વૈજયંત, જયંત, અપરાજિત. (775) ત્યાં આઠ દિશાકુમારી મહત્તરિકા યાવત્ પલ્યોપમ સ્થિતિક વસે છે. તે આ - (776) અલંબુસા, મિતકેશી, પૌંડ્રી, ગીતવાણી, આશા, સર્વગા, શ્રી, શ્રી. (777) આઠ અધોલોકમાં વસનારી દિશાકુમારી મહત્તરિકાઓ કહી છે - (778) ભોગંકરા, ભોગવતી, સુભોગા, ભોગમાલિની, સુવત્સા, વત્સમિત્રા, વારિષણા, બલાહકા. (779) આઠ ઉર્ધ્વલોકમાં રહેનારી દિશાકુમારી મહત્તરિકાઓ કહી છે - (780) મેઘંકરા, મેઘવતી, સુમેઘા, મેઘમાલિની, તોયધારા, વિચિત્રા, પુષ્પમાલા, અનિંદિતા. (781) આઠ કલ્પો તિર્યંચ અને મનુષ્ય બંનેની ઉત્પત્તિવાળા કહ્યા છે - સૌધર્મ યાવત્ સહસ્રાર. આ આઠ કલ્પમાં આઠ ઇન્દ્રો કહ્યા છે - શક્ર યાવત્ સહસ્ત્રાર. આ આઠ ઇન્દ્રોને આઠ પરિયાનિક વિમાનો કહ્યા છે - પાલક, પુષ્પક, સોમનસ, શ્રી વત્સ, નંદાવર્ત, કામાક્રમ, પ્રીતિમન, વિમલ. સૂત્ર-૭૮૨ થી 785 (782) અષ્ટ-અષ્ટમિકા ભિક્ષુ પ્રતિમા 64 રાત્રિદિવસ વડે 288 ભિક્ષા વડે જેમ મૃતમાં કહેલ છે, તે રીતે યાવત્ પાલન કરેલી હોય છે. (783) સંસારી જીવો આઠ ભેદે કહ્યા છે. તે આ - પ્રથમ સમય નૈરયિક, અપ્રથમ સમય નૈરયિક એ રીતે યાવત્ અપ્રથમ સમય દેવો. સર્વે જીવો આઠ ભેદે કહ્યા છે. તે આ - નૈરયિકો, તિર્યંચયોનિકો, તિર્યંચયોનિક સ્ત્રીઓ, મનુષ્યો, મનુષ્ય સ્ત્રીઓ, દેવો, દેવીઓ, સિદ્ધો. અથવા સર્વે જીવો આઠ ભેદ જાણવા. તે આ - આભિનિબોધિકજ્ઞાની યાવત્ કેવળજ્ઞાની, મતિઅજ્ઞાની, શ્રુતઅજ્ઞાની, વિર્ભાગજ્ઞાની. (784) આઠ ભેદે સંયમ કહ્યો છે. તે આ - 1. પ્રથમ સમય સૂક્ષ્મ સંપરાય સરાગ સંયમ, 2. અપ્રથમ સમય સૂક્ષ્મ સંપરાય સરાગ સંયમ, 3. પ્રથમ સમય બાદર સંયમ, 4. અપ્રથમ સમય બાદર સંયમ, 5. પ્રથમ સમય ઉપશાંતા કષાય વીતરાગ સંયમ, 6. અપ્રથમ સમય ઉપશાંત કષાય વીતરાગ સંયમ, 7, પ્રથમ સમય ક્ષીણ કષાય વીતરાગ સંયમ, 8. અપ્રથમ સમય ક્ષીણ કષાય વીતરાગ સંયમ. (785) આઠ પૃથ્વીઓ કહી છે. તે આ - રત્નપ્રભા યાવત્ અધઃસપ્તમી અને ઇષ~ાભારા. ઇષપ્રા ભારા પૃથ્વીના બહુમધ્ય દેશભાગમાં અદ્યોજન ક્ષેત્રમાં આઠ યોજન બાહલ્યથી કહેલ છે. ઇષત્ પ્રાશ્મારા પૃથ્વીના આઠ નામો કહ્યા છે તે આ - ઇષતુ, ઇષત્પ્રામ્ભારા, તનુ, તનુતનુ, સિદ્ધિ, સિદ્ધાલય, મુક્તિ, મુક્તાલય. સૂત્ર-૭૮૬ થી 788 (786) આઠ સ્થાનોમાં સમ્યક રીતે પ્રવર્તન, પ્રયત્ન અને પરાક્રમ કરવું જોઈએ, પણ પ્રમાદ કરવો ન જોઈએ (1) ન સાંભળેલા મૃતધર્મોને સમ્યક્ સાંભળવા માટે ઉદ્યમ કરવો. (2) સાંભળેલ ધર્મોને અવધારણ કરવા ને વિસરાય નહીં તેવા દઢ કરવા ઉદ્યમ કરવો. (3) પાપકર્મોને ન કરવા માટે સંયમ વડે ઉદ્યમ કરવો. (4) પૂર્વ સંચિત કર્મોને ખપાવવા અને વિશોધન કરવા માટે તપ વડે ઉદ્યમ કરવો. (5) અસંગ્રહિત પરિણતના સંગ્રહ માટે ઉદ્યમ કરવો. (6) શૈક્ષને આચાર ગોચર શીખવવાને ઉદ્યમ કરવો. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 115