Book Title: Agam 03 Sthanang Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ પ્રમાણે પદાર્થોમાં આસક્તિ અને પદાર્થોનું ગ્રહણ ત્રણ પ્રકારે છે. (233) અંત(સાર કે નિષ્કર્ષ) ત્રણ પ્રકારે કહ્યા છે - લોકાંત, વેદાંત, સમયાંત. (234) જિન ત્રણ પ્રકારે કહ્યા છે - અવધિજ્ઞાનીજિન, મન:પર્યવજ્ઞાનીજિન, કેવળજ્ઞાનીજિન. કેવલી ત્રણ પ્રકારે છે - અવધિજ્ઞાની કેવલી, મન:પર્યવજ્ઞાની કેવલી, કેવલજ્ઞાનીકેવલી. અહંન્ત ત્રણ પ્રકારે કહ્યા છે - અવધિજ્ઞાની અહંન્ત, મનઃ પર્યવજ્ઞાનીઅહંન્ત, કેવલજ્ઞાની અહંન્ત. સૂત્ર-૨૩૫ 1. ત્રણ લેશ્યાઓ દુર્ગધવાળી છે - કૃષ્ણ વેશ્યા, નીલ વેશ્યા, કાપોત લેશ્યા. 2. ત્રણ લેશ્યાઓ સુગંધ વાળી છે - તેજો, પદ્મ, શુક્લ લેગ્યા. એ રીતે 3. દુર્ગતિમાં લઈ જનારી, 4. સદ્ગતિમાં લઈ જનારી, 5. સંક્લિષ્ટા, 6. અસંક્લિષ્ટા, 7. અમનોજ્ઞ, 8. મનોજ્ઞ, 9. અવિશુદ્ધા, 10. વિશુદ્ધા, 11. અપ્રશસ્તા, 12. પ્રશસ્તા, 13. સ્નિગ્ધરુક્ષા, 14. સ્નિગ્ધઉષ્ણ છે. સૂત્ર-૨૩૬ મરણ ત્રણ પ્રકારે છે - બાળ(અસંયમીનું)મરણ, પંડિત(સંયમીનું)મરણ, બાલપંડિત મરણ. બાળ મરણ ત્રણ પ્રકારે - સ્થિત લેશ્ય, સંક્લિષ્ટ લેશ્ય, પર્યવજાત લેશ્ય. પંડિત મરણ ત્રણ પ્રકારે - સ્થિત લેશ્ય, અસંક્લિષ્ટ લેશ્ય, પર્યવજાત લેશ્ય. બાલપંડિત મરણ ત્રણ પ્રકારે - સ્થિત લેશ્ય, અસંક્લિષ્ટ લેશ્ય, અપર્યવજાત લેશ્ય. સૂત્ર—૨૩૭ જેણે નિશ્ચય નથી કર્યો તેને આ ત્રણ સ્થાનક અહિતને માટે, અશુભને માટે, અયથાર્થને માટે, અનિશ્રેયસાથે, અનાનુગામિયત્તપણે થાય છે. તે 1. જે મુંડ થઈને ઘેરથી નીકળીને અનગાર પ્રવજ્યા પામેલ સાધુ, નિર્ચન્જ પ્રવચનમાં શંકાવાળો, કાંક્ષાવાળો, વિતિગિચ્છાવાળો, ભેદસમાપન્ન, કલુષ સમાપન્ન થઈને નિર્ચન્જ પ્રવચનમાં શ્રદ્ધા ન કરે, પ્રતીતિ ન કરે, રુચિ ન કરે તે પરિષહોથી પરાજિત થાય છે, પરિષહો આવતા તેને સહેતો નથી. 2. તે મુંડ થઈને ઘરથી નીકળી અણગાર પ્રવ્રજ્યા લઈ પાંચ મહાવ્રતોમાં શંકિત યાવત્ કલુષભાવ પામીને પાંચ મહાવ્રતોની શ્રદ્ધા કરતો નથી યાવતુ પરિષહો આવે ત્યારે સહન કરતો નથી. 3. તે મુંડ થઈને ઘરથી નીકળી અણગાર પ્રવજ્યા પામી છ જવનિકાયમાં શંકાવાળો થઈને યાવત્ પરિષહોને સહે નહીં. જેણે નિશ્ચય કર્યા છે તેને આ ત્રણ સ્થાનક હિતને માટે યાવત્ આનુગામિત્તપણાને માટે થાય છે. તે આ - તે. મુંડ થઈને ઘરથી નીકળીને અણગાર પ્રવ્રજ્યા પામેલ સાધુ. 1. નિર્ચન્જ પ્રવચનમાં નિઃશંકિત, નિષ્કાંક્ષિત યાવત્ નોંકલુષ સમાપન્ન થઈને નિર્ચન્જ પ્રવચનની શ્રદ્ધા કરે છે, પ્રીતિ કરે છે, રુચિ કરે છે, પરિષદો આવતા તેનાથી પરાભવ પામતો નથી, પરિષહો તેને પરાજિત કરી શકતા નથી. 2. તે મુંડ થઈને ઘેરથી નીકળીને અણગાર પ્રવ્રજ્યા પામીને પંચ મહાવ્રતોમાં નિઃશંકિત, નિષ્કાંક્ષિત યાવત્ પરિષહથી પરાભવ ન પામે, પરિષહો તેને પરાજિત ન કરી શકે. 3. તે મુંડ થઈને, ઘર છોડીને અણગાર પ્રવ્રજ્યા પામીને જ જીવનિકાયમાં નિઃશંકિત થાય યાવત્ પરિષહો વડે પરાજિત ન થાય કે પરિષહો તેનો પરાભવ ન કરી શકે. સૂત્ર—૨૩૮, 239 (238) રત્નપ્રભાદિ પ્રત્યેક પૃથ્વી ત્રણ વલયોથી ચારે તરફથી ઘેરાયેલી છે - ઘનોદધિ વલયથી, ઘનવાત વલયથી, તનુવાત વલયથી. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 44