Book Title: Agam 03 Sthanang Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, ‘સ્થાનાંગ’ સુપ્રભા, સુદર્શના. એ રીતે શંખપાલ પર્યન્ત લોકપાલની ચાર-ચાર અગ્રમહિષી કહી છે. નાગકુમારેન્દ્ર નાગકુમાર રાજા ભૂતાનંદના કાલવાલ લોકપાલની ચાર અગ્રમહિષીઓ કહી - સુનંદા, સુભદ્રા, સુજાતા, સુમના. એ રીતે શૈલપાલ લોકપાલ પર્યન્ત જાણવુ. ધરણેન્દ્રની માફક દક્ષિણેન્દ્રના લોકપાલોની ઘોષપર્યન્ત અને ભૂતાનંદ માફક મહાઘોષ પર્યન્ત તે પ્રમાણે ચાર-ચાર અગ્રમહિષી જાણવી. પિશાચેન્દ્ર પિશાચરાજા કાલની ચાર અગ્રમહિષીઓ છે - કમલા, કમલપ્રભા, ઉત્પલા, સુદર્શના. એ રીતે મહાકાલની પણ જાણવી. ભૂતેન્દ્ર ભૂતરાજા સુરૂપની ચાર અગ્રમહિષીઓ કહી - રૂપવતી, બહુરૂપા, સુરૂપા, સુભગા. એ રીતે પ્રતિરૂપની પણ જાણવી. યક્ષેન્દ્ર યક્ષરાજ પૂર્ણભદ્રની ચાર અગ્રમહિષીઓ કહી - પુત્રા, બહુપુત્રિકા, ઉત્તમ, તારકા. એ રીતે મણિભદ્રની પણ જાણવી. રાક્ષસેન્દ્ર રાક્ષસરાજ ભીમની ચાર અગ્રમહિષીઓ કહી - પદ્મા, વસુમતી, કનકા, રત્નપ્રભા, એ રીતે મહાભીમની પણ જાણવી. કિન્નરેન્દ્ર કિન્નરની ચાર અગ્રમહિષીઓ કહી - વહેંસા, કેતુમતી, રતિસેના, રતિપ્રભા. એ રીતે જિંપુરુષની પણ જાણવી. | કિંપુરુષેન્દ્ર સપુરુષની ચાર અગ્રમહિષીઓ કહી છે - રોહિણી, નવમિતા, હિરી, પુષ્પવતી. એ રીતે મહાપુરુષની પણ જાણવી. અતિકાય મહોરગેન્દ્રની ચાર અગ્રમહિષીઓ છે - ભુજગા, ભુજગવતી, મહાકચ્છા અને સ્કુટા. એ રીતે મહાકાયની પણ છે. ગંધર્વેન્દ્ર ગીતરતિની ચાર અગ્રમહિષી છે - સુઘોષા, વિમલા, સુરવરા, સરસ્વતી, એ રીતે ગીતયશની પણ છે. જ્યોતિષેન્દ્ર જ્યોતિષ રાજ ચંદ્રની ચાર અગ્રમહિષીઓ છે - ચંદ્રપ્રભા, જ્યોત્સનાભા, અર્ચિમાલી, પ્રભંકરા, એ રીતે સૂર્યની પણ છે - સૂર્યપ્રભા જ્યોત્સનાભા આદિ. મહાગ્રહ અંગારકની ચાર અગ્રમહિષી– વિજયા, વૈજયંતિ, જયંતિ, અપરાજિતા. એ રીતે ભાવકેતુ સુધી જાણવુ. દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રના સોમ લોકપાલની ચાર અગ્રમહિષી છે - રોહિણી, મદના, ચિત્ર, સોમા, એ રીતે વૈશ્રમણ પર્યન્ત જાણવુ. દેવેન્દ્ર દેવરાજ ઈશાનેન્દ્રના સોમ લોકપાલની ચાર અગ્રમહિષી છે - પૃથ્વી, રાત્રિ, રજની, વિદ્યુત. એ રીતે વરુણ પર્યન્ત જાણવું. | (288) ચાર ગોરસ વિગઈઓ કહી છે - ખીર, દહીં, ઘી, માખણ. ચાર સ્નિગ્ધ વિગઈઓ કહી છે - તેલ, ઘી, વસા, માખણ. ચાર મહાવિગઈઓ કહી છે - મધુ, માંસ, મધ, માખણ. (289) ચાર કૂટાગાર કહ્યા છે - કોઈ ગુપ્ત અને ગુપ્ત, કોઈ ગુપ્ત અને અગુપ્ત, કોઈ અગુપ્ત-ગુપ્ત, કોઈ અગુપ્ત - અગુપ્ત. એ પ્રમાણે ચાર પ્રકારે પુરુષ કહ્યા - કોઈ ગુપ્ત-ગુપ્ત ઇત્યાદિ. ચાર કૂટાગાર શાળા કહી છે - કોઈ ગુપ્ત અને ગુપ્ત દ્વારવાળી, કોઈ ગુપ્ત અને અગુપ્તદ્વારવાળી, કોઈ અગુપ્ત અને ગુપ્તદ્વારવાળી, કોઈ અગુપ્ત અને અગુપ્તદ્વારવાળી. એ રીતે ચાર સ્ત્રીઓ જાણવી કોઈ ગુપ્ત અને ગુણેન્દ્રિયા, કોઈ ગુપ્ત અને અગુણેન્દ્રિયા. ઇત્યાદિ. (290) અવગાહના ચાર પ્રકારે છે - દ્રવ્ય અવગાહના, ક્ષેત્ર અવગાહના, કાળ અવગાહના, ભાવ અવગાહના. (291) ચાર પ્રજ્ઞપ્તિ અંગબાહ્ય કહી - ચંદ્ર, સૂર્ય, જંબુદ્વીપ, દ્વીપસાગર. સ્થાન-૪, ઉદ્દેશા-૧નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ ભાવાનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 52
