Agam 03 Sthanang Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 42

આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ” ત્રણ પારાંચિત કહેલા છે - દુષ્ટ પારાંચિત, પ્રમત્ત પારાંચિત, અન્યોન્ય (મૈથુન) કરનારા પારાંચિત. ત્રણ અનવસ્થાપ્ય કહેલ છે - સાધર્મિકની ચોરી કરતો, અન્ય ધાર્મિકની ચોરી કરતો, હસ્તતાલ - (યષિ મુષ્ટિ આદિ વડે પ્રહાર કરતો) અનવસ્થાપ્ય થાય. સૂત્ર-૨૧૬ 1. ત્રણને દીક્ષા દેવી ન કલ્પ - લિંગ નપુંસક, વાતિક નપુંસક, ક્લિબ નપુંસક. એ પ્રમાણે તેમને, 2. મુંડિત કરવા, 3. શીખવવું, 4. ઉપસ્થાપિત કરવા, 5. ઉપધિ આદિ વિભાગ કરવા, 6. સાથે રાખવા ન કલ્પ. સૂત્ર—૨૧૭ ત્રણ વાચના દેવા યોગ્ય નથી - અવિનીત, વિગઈઓમાં લોલુપ અને અવ્યવસિત પ્રાભૃત (અત્યંત ક્રોધી). ત્રણને વાચના આપવી કલ્પ - વિનીત, વિગઈઓમાં અલોલુપ, વ્યવસિત પ્રાભૂત(ક્રોધને ઉપશાંત કરનાર). ત્રણ દુઃસંજ્ઞાપ્ય છે - દુષ્ટ(દ્રષી), મૂઢ(વિવેક શૂન્ય), બુટ્ટાહિત(ખોટી પકડ રાખનાર). ત્રણ સુસંજ્ઞાપ્ય છે - અદુષ્ટ, અમૂઢ, અવ્યુક્ઝાહિત. સૂત્ર-૨૧૮, 219 (218) ત્રણ માંડલિક પર્વતો છે - માનુષોત્તર, કુંડલવર, રૂચકવર. (219) ત્રણને સૌથી મોટા કહ્યા - બધા મેરુમાં જંબુદ્વીપનો મેરુ, સમુદ્રોને વિશે સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર, દેવલોકોમાં બ્રહ્મલોક કલ્પ. સૂત્ર-૨૨૦ કલ્પસ્થિતિ(સાધુની આચારમર્યાદા) ત્રણ પ્રકારે છે - સામાયિક કલ્પસ્થિતિ, છેદોપસ્થાપનીય કલ્પસ્થિતિ, નિર્વિશમાનકલ્પસ્થિતિ. અથવા કલ્પસ્થિતિ ત્રણ પ્રકારે– નિર્વિષ્ટકલ્પસ્થિતિ, જિનકલ્પસ્થિતિ, સ્થવિરકલ્પ સ્થિતિ સૂત્ર-૨૨૧ નૈરયિકોને ત્રણ શરીર કહ્યા છે - વૈક્રિય, તૈજસ, કાર્મણ. અસુર કુમારોને ત્રણ શરીર કહ્યા છે - વૈક્રિય, તૈજસ, કામણ. એ રીતે સર્વ દેવોને ત્રણ શરીર હોય છે. પૃથ્વીકાયિકોને ત્રણ શરીર છે - ઔદારિક, તૈજસ, કામણ. એ રીતે વાયુકાયિકોને છોડીને યાવતુ ચઉરિન્દ્રિયને ત્રણ શરીર છે. સૂત્ર-૨૨૨ ગુરુને આશ્રીને ત્રણ પ્રત્યેનીક-(પ્રતિકુળ આચરણ કરનાર) કહેલ છે - આચાર્ય પ્રત્યેનીક, ઉપાધ્યાય પ્રત્યેનીક, સ્થવિર પ્રત્યેનીક. ગતિને આશ્રીને ત્રણ પ્રત્યેનીક કહ્યા છે - આલોક પ્રત્યનિક, પરલોક પ્રત્યનિક, ઉભયલોક પ્રત્યનિક. સમૂહને આશ્રીને ત્રણ પ્રત્યનિક છે - કુળ પ્રત્યનિક, ગણ પ્રત્યનિક, સંઘ પ્રત્યનિક. અનુકંપાને આશ્રીને ત્રણ પ્રત્યનિક છે - તપસ્વી પ્રત્યનિક, ગ્લાન પ્રત્યનિક, શૈક્ષ પ્રત્યનિક. ભાવને આશ્રીને ત્રણ પ્રત્યનિક કહ્યા - જ્ઞાન પ્રત્યનિક, દર્શન પ્રત્યનિક, ચારિત્ર પ્રત્યનિક. સૂત્રને આશ્રીને પ્રત્યનિકો ત્રણ છે - સૂત્ર પ્રત્યનિક, અર્થ પ્રત્યનિક, તદુભય પ્રત્યનિક. સૂત્ર૨૨૩ પિતાના (વીર્યથી પ્રાપ્ત) અંગો ત્રણ છે - અસ્થિ, અસ્થિમજ્જા અને કેશ-મૂંછ. રોમ, નખ. ત્રણ અંગો માતાના છે - માંસ, લોહી, મેદ-ફેફસાં. સૂત્ર૨૨૪ ત્રણ સ્થાન વડે શ્રમણ નિર્ચન્થ મહાનિર્જરા અને મહાપર્યવસાનવાળો થાય છે. તે આ - મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 42