Book Title: Pushpmalanu Paricharyan
Author(s): Bhavprabhashreeji
Publisher: Subodhak Pustakshala Trust Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032183/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdrajI racita puSpamALAnuM paricaryana zrI bhAvaprabhAzrIjI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdrajI racita puSpamALAnuM paricaryanA zrI bhAvaprabhAzrIjI zrI subodhaka pustakazALA lokA parI, khaMbhAta - 388 620 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pushpamala nu Paricharyan - Shri Bhavprabhashriji prakAzaka - prAptisthAna: zrI parama kRpALu deva saMsthApita zrI subodhaka pustakazALA loMkA parI, khaMbhAta - 388 620 prathama AvRtti : saMvat 2055 : 1000 prata Cost Price : Rs. 60/: Rs. 304. Sale Price TAIpa seTIMga mudraka : DESCOM : zailI komyunikezana bhAvanagara phonaH (0278) 47 10 87 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSpamALAnuM paricarcanA mA je che tuM mAro ja maLa0 che - a YM ma tAra vije. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSpamALAnA padArtha anucara - sevaka zaucatA - pavitratA adhirAja - zeTha kahyAgarA - AjJAMkita AjIvikA - bharaNapoSaNa pratibhAvavALuM - viparIta uttejana - preraNA, sahakAra nirUpAdhimaya - zAMtivALu (jIvana). prahara - traNa klAka upAdhimaya - khaTapaTavALuM (jIvana) vidyAsaMpatti - vidyArUpI lakSmI maryAdAlopana - lAjazarama choDavI doraMgI - caMcaLa,beraMgavALuM ujjavALI - nirmaLa karI durdhaTa - duHkhe karIne - prajJA - buddhi kaSTa karIne bananAra dInajanapatnI - garIbanI strI bhaktiparAyaNa - bhaktimAM tatpara prazastamoha - guNano rAga atyaMtara mohinI - vAsanA ane rAgadveSa nihAra maLatyAga prabhAta - sUryodaya thatAM kSaNa - samaya pahelAMno samaya mitAhArI - pramANasara janmanAra kramAnukrama - eka pachI eka Ave manana - vicAra evI saMkalanA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkathana A puSpamALAmAM paramAtmAe dharmanI vidhi, arthanI vidhi, kAmanI vidhi ane mokSanI vidhine prakAzI che. e enI prabhutAnI pratibhA jhaLake che. puSpamALAnuM eka eka vacana mohanIyane TALavAnI samarthatA dharAve che. upayogapUrvaka abhyAsa karatAM jarUra mohanI maMdatAno lAbha ApaNe pAmI zakIe evI niHzaMka zraddhA janmAve che. puSpamALA' rAyathI mAMDI raMka sudhInA ane AbAlavRddha sarva manuSyamAtrane mATe, are ! dharmAcAryane, parabhava zreyaskara dharmanIti niHsvArthapaNe upadezI che. e ApaNA hRdayamAM jagadguru tarIkenI jhAMkhI karAve ja che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A puSpamALA gulAbathI adhika sugaMdhI ApanAra guNasaurabhathI bharelI che.. enI zailI apUrva che. sUtrAtmaka enA vacano che, jemAM AgamanA sAra AvI jAya che. prathama tyAgIthI laIne dareka bhUmikAnA manuSyanI pAse A paramapuruSa AtmIyatAthI UbhA rahIne samajAvatA hoya tevI rocaka ne jAgRtipreraka zailI che. saraLa, sAdI bhASAnI madhuratA, mukhAkRtinI saumyatA, jJAnanI gaMbhIratA, aMtarAtmAnI nirdoSatA, jatAM mana harI le evI mahAlyavAna che. jo ApaNane avagAhatAM AvaDe to A puSpamALAmAM cha padanI siddhino mArmika khulAso paNa samAveza pAme che. A mALAmAM AjanI savAra-bapora-sAMjanI caryAnI gUMthaNI karI che. vaLI, jIvananAM dareka pAsAM ke jIvananI jarUriyAto jevI ke AhAra, UMgha, ArAma ne AnaMdanIyatA viSe navAM karma na baMdhAya tevI divya dRSTi ApI che. e ApaNane Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mana, vacana, kAyAnA traNa daMDathI kema nivartavuM te zIkhave che. tema ja AtmAnA kalyANanuM, sukhanuM parama sAdhana satsaMganI preraNA Ape che. prabhunI vairAgyamaya bhakti, punarjanmano vizvAsa, nIti, sadAcaraNa, nirveratA, kSamA, saMtoSa, nirabhimAnatA, dayA, indriyadamana, paropakAra, zIla, satya, viveka e Adi AtmahitaiSI viSayonI sudaDhatA karAve che. eTalA mATe cAlo, ApaNe ene lakSapUrvaka manana karIe. "dasa varSe re dhArA ullAsI...." e jJAnadhArA pravAhita thaI - zabda dvArA. temAM nimajjana karIe. , A mALAmAM paramAtmAe AjanA ja divasanuM kartavya batAvI, temAM ja AkhA jIvananuM kartavya batAvI devAnI khUbI karI che. A mALAnAM vacanonA vicAra arthe, paricaryana arthe zrI vacanAmRta' graMthano AdhAra lIdho che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmAe bAlyavayamAM je prauDhavicAraNA ane sUkSmabodha Apyo che tevo ja avirodhapaNe sUkSmabodha, vistArathI mumukSubhAionA patronuM samAdhAna karatAM prarupyo che. zrI vacanAmRtajI graMthanAM Adi, madhya, aMtanAM keTalAMka vAkyomAM tathA bhAvomAM keTalIka sAmyatA dekhAya che. temAM UMDA UtaratAM Azcaryamagna thavAya che ke aho ! janmajJAnI ! nAnI vayamAM puSpamALAmAM TUMkAM vAkyomAM zrutasAgara keTalo vistArathI samAvyo che ! A prabhunA gharanI prasAdI, tenA abhyAsIne mATe, AtmonnatinAM cAhaka ApaNane zIghra prazasta kramamAM doranAra thAo, yojanAra thAo, ema paramAtmA pratye vinavuM chuM. vi.saM. 2055 zrI staMbhatIrtha, zrI subodhaka pustakazALA noMdha : A pustakamAM avataraNa cihnamAM mUkelAM vacano zrImad rAjacaMdra vacanAmRtajI graMthamAMnAM che. . Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sahajAtma svarUpa zuddha caitanya savAmI zrImad zrI rAjacaMdradevane namonamaH maMgaladAyinI zrI jinavANIne namaskAra saha trikaraNayoge zirasAvadha ho! "jJAna, darzana,cAritra, tapa ane vIrya evA mokSanA pAMca AcAra jenA AcaraNamAM pravartamAna che ane bIjA bhavya jIvone te AcAramAM pravartAve che evA AcArya (bhAvAcArya) bhagavAnane atyaMta bhaktithI namaskAra karuM chuM. dvAdazAMganA abhyAsI ane te zrata, zabda, artha ane rahasyathI anya bhavya jIvone adhyayana karAvanAra evA upAdhyAya bhagavAna (zruta rasiyA), zaMkAzalya dUra karanAra, abhiprAyanI bhrAMtine haranAra zrutadAyakane aMtaranA bahumAnathI namaskAra ho ! namaskAra karuM chuM !" "te padamAM niraMtara lakSarUpa pravAha che jeno te satparuSone namaskAra." Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhyarthanA OM namaH zrI sat AviSama kALamAM parama zAMtinA dhAmarUpa bALavAra, jJAnAvatAra prabhu ghaNA jIvo alakha samAdhi pAme evI karuNA bhAvanAnuM ciMtana karatAM - pUrvabhavothI ciMtana karatAM karatAM A bharatakSetramAM sUryathI adhika prakAzamAna, pragaTa dehadhArI paramAtmArUpe avataryA che. te divyajJAnakiraNanA tejaprabhAvathI jagatajIvonA moha-aMdhakArane dUra karavA ane durlabha mAnavajIvananA mukhya kartavyane (va. 670) sarva kAryamAM kartavya mAtra AtmArtha che..."te samajAvavA, AtmAne pavitratAnAM puSpothI, AtmaguNane praphullita karavA, nirmaLa jJAnadhArAnA pravAhathI darekane bhUmikA dharmanuM bhAna karAvI UrdhvagatinA pariNAmI banAvavA maMgaLadAyaka evI ekaso ATha sugaMdhI vacanarUpI puSpanI mokSagAminI mALA dasame varase mumukSu kaMThamAM Arope che. te karuNAnI mAlinI mArA hRdaya para zobhI raho eja henAtha! ApanI savizeSa dayAnA aMkurathI vinaMtI saphaLa thAo e A bALanI Arta yAcanA ho! Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSpamALA, rAtri vyatikramI gai, prabhAta thayuM, nidrAthI mukta thayA. bhAvanidrA TaLavAno prayatna karajo.' rahasyArthaH ame bhAva nidrAthI mukta thayA ne tame dravya nidrAthI mukta thayA. have ame tamArI bhAvanidrA, mohanidrA TALavA ahIM bharatakSetramAM ane A paMcamakALamAM svayaMbhUramaNa samudrathI adhika killolavALA dayAnA taraMgothI chalakatA Atmapradezo vaDe A puSpamALAnI kalama calAvuM chuM. tame AjanA divasamAM bhAvanidrA TaLavAno have-A yoge prayatna karajo. | lakSyArthaH nidrAthI mukta thayA pachI mohanidrAmukta prabhunAM darzana karatAM ane potAnA mohabhAvane mUkavAnI ruci saha prayatnazIla thavuM. je je dRSTi prabhu Ape che, anAdinI bhUlathI jIvane pAcho vALe che, A jIvanA parama hitecchu, sakhA, baMdhu thaI, AjanA divasanuM kartavya samajAve che, te te saghaLI preraNA, dizAsUcana-caryAnI doravaNI lakSamAM rAkhavI. te dayAmUrtinAM zItaLa vacanone zukla hRdayathI dAda ApavI. nizcaya - te te AcaravAnA nizcayapUrvaka vicAra 11 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne pariNati karavI. A saraLa ane sugama che, samajAya evuM che, zakya che, prayatnasAdhya che, evA vizvAsathI vRttinuM anusaMdhAna, "puSpamALA'mAM karavuM. puSpamALAnA dAtApuruSamAM vRtti joDavI e ja sarvotkRSTa upakArakAraka ane kalyANa svarUpa che. e rIte A puSpamALA eka ja basa che. vyatIta rAtri ane gai jiMdagI para draSTi pheravI jAo. puSpa 2 thI 6 sudhInAM amRta vacano pratikramaNa karAve che. A pratikramaNa rAisI devasI pAkSika comAsI are ! saMvatsarI ja nahIM, paNa gaI jiMdagIAkhA bhavanuM aMtaranirIkSaNa karavA-daSTi pheravavA adbhuta pratikramaNanI preraNA kare che. A UMDI, gahana paNa potA pratye vaLavAnI, jIvananI zuddhinI anokhI rIta che je AvA samartha puruSa ja ATalI nAnI vayamAM batAvI zake che. zuddha bhAva vaDe karI pazcAtApa karavAthI leza pApa thatAM paraloka bhaya ane anukaMpA chUTe che, AtmA komaLa thAya che, tyAgavA yogya vastuno viveka Avato 12 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che. bhagavAna sAkSIe ajJAna ItyAdi je je doSa vismaraNa thayA hoya teno pazcAtApa paNa thaI zake che. Ama, e nirjarA karavAnuM uttama sAdhana che." pa.kR. prabhu khaMbhAtavAsI mumukSu bhAIone kSamApanA patra pAThavatA, vyatIta rAtri ane gai jiMdagI are ! 900 bhavanI jiMdagI para jANe UMDI daSTiaMtainathI avalokana karI rahyA che. va. 128mAM te ApaNane tattvajJAnanI UMDI guphAmAM laI jAya che ane te "bhavanA bIja taNo AtyaMtika nAza jo" eTale sudhI, bhavanA bIja-rAga dveSano nAza karAvanAra thAya evI zUravIratAno puruSArtha prere che. saphaLa thayelA vakhatane mATe AnaMda mAno, ane Ajano divasa paNa saphaLa karo. niSphaLa thayelA divasane mATe pazcAtApa karI niSphaLatA virakRta karo. "niSphaLatA vistRta karo. jAgyA tyAMthI prabhAta ema rUDA puruSono bodha dhyAnamAM vinayapUrvaka AgrahI te vastu mATe prayatna karavuM e ja anaMta bhavanI niSphaLatAnuM eka bhave saphaLa thavuM mane samajAya che." (va.47) Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "koI paNa anya dehamAM pUrNa savivekano udaya thato nathI ane mokSanA rAjamArgamAM praveza thaI zakato nathI. ethI ApaNane maLelo e bahu durlabha mAnavadeha saphaLa karI levo avazyano che. jeo mAnavapaNuM samaje che, teo saMsAra zokane tarI jAya che". (zi. pATha-4) bhaktonuM aMtara vedana cheH "janma kRtAratha tehano re, divasa saphaLa paNa tAsa, jinavara pUjo . jagatazaraNa jinacaraNane re, vaMde dharIya ullAsa, jinavara pUjo." kSaNa kSaNa jatAM anaMtakALa vyatIta thayo, chatAM siddhi thai nahIM. kSaNa kSaNa jatAM, sukhanAM prayatna karatAM karatAM anaMtakALa gayo, chatAM sukhanI siddhi thaI nahI. arthAt haju sudhI kharuM sukha maLyuM nahIM. "kema ke paribhramaNa ane paribhramaNanA hetuo haju pratyakSa rahyAM che." Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saphaLajanya ekTa banAva tArAthI je na banyo hoya to pharI pharIne zaramA. eTale ke eke uttama niyama tArAthI sAdhya na thayo hoya, tuM koI paNa prazasta kramamAM ekaniSThita na rahyo hoya to zaramAvuM joie. adhaTita kRtyo thayAM hoya to zaramAine mana, vacana, kAyAnA yogathI te na karavAnI pratijJA le. aghaTita kRtyo, je mAnavone na zobhe tevAM, sRSTikrama viruddha, je daityo kare evAM je je kRtyo A kALamAM thaI rahyAM che, te aghaTita kRtyo gaNAya. mAnava mAnavanI hiMsA kare te ghaTitanagaNAya.mana-vacana-kAyAnA yogathI, kharA bhAvathI te na karavAnI tuM pratijJA le. prabhu pratijJA ja levaDAve che kemake aghaTita kRtya karanAra manuSya avazya narakAdi durgatimAM jAya. 15 - Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo tuM savataMtra hoya to saMsArasamAgame tArA AjanA divasanA nIce pramANe bhAga pADaH (1) 1 prahara - bhakti kartavya (2) 1 prahara - dharma kartavya 1 prahara - AhAra prayojana (4) 1 prahara - vidyA prayojana (5) 2 prahara - nidrA (6) 2 prahara - saMsAra prayojana 8 prahara. jo tuM svataMtra eTale jene kaMI evI bojAvALI javAbadArI ke nokarI na hoya tene samayanA jANa prabhu AkhA divasanuM TAIma Tebala banAvI Ape che. te dinacaryA (TAIma Tebala)no geraupayoga karuM nahIM. A prabhu paNa ekavIsamA varSe potAnI dinacaryA jaNAve che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "dharmakaraNIno thoDo vakhata maLe che, Atmasiddhino paNa thoDo vakhata maLe che, zAstrapaThana ane anya vAMcanano thoDo vakhata maLe che, thoDo vakhata lekhanakriyA roke che, thoDo vakhata AhAra-vihAra-kriyA roke che, thoDo vakhata zaucakriyA roke che, thoDo vakhata manorAja roke che, chatAM cha kalAka vadhI paDe che." (va.35) dharma ane bhaktine kartavyamAM prabhue mUkyAM kema ke game tema duHkha veThIne paNa te karavuM ja joIe, kAraNa ke ApaNuM jIvana che. mATe karyA vinA na cAle te kartavya. jo khAvAno, pIvAno, UMghavA ItyAdino vakhata maLyo te paNa AtmAnA upayoga vinA nathI thayuM, to pachI khAsa je sukhanI AvazyaktA, ne je manuSya janmanuM kartavya che temAM vakhata na maLyo e vacana jJAnI koI kALe sAcuM mAnI zake nahIM." (pAnuM-784) AhAra, vidyA ane saMsAra" e traNane prayojanamAM mUkyAM, kAraNa ke te A bhava pUratAM kAmo che. parabhavamAM te kaMI kAmanAM nathI. nidrA-kartavya ke prayojana - ekeyamAM na mUkI - kema? te jarUranI nathI. mAtra zarIrano thAka utAravA nidrA levI. prayojana eTale jarUra ke chUTa artha karIe to jJAnI nidrA levAnI chUTa kema Ape? kema ke tene to jIvanI veraNa jANe che. AtmAnA bhAva-prANano nAza karI acetanatulya banAvanArI che. mATe jJAnIne mAnya nathI. - 17. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have tyAgIne prathama smRti Ape che: - 8 jo tuM tyAgI hoya to tvacA vagaranI vanitAnuM ravarUpa vicArIne saMsArabhaNI dRSTi karaje. tyAgIne nija dharmamAM saceta karavA dasa varSanA bhagavAnanA mukhathI amRta pravahe che. kevo adbhuta vairAgyasabhara bodha che! nirvikArI puruSano bodha che! jo jIva eka ja vRttithI A vacananuM ArAdhana kare - amRtapAna kare to kadI mohamAM na lapaTAya, patitabhAvane na pAme. AjanA divasanA kartavyanI AThamA puSpathI smRti ApavA zarUAta kare che. temAM prathama tyAgIone nija dharmanI smRti ApavI yogya gaNe che. A kALamAM Avazyaka lAge che. kema ke A eka ja "anapavAda vrata che." (va.503) tenA pAlanamAM zithilatA na cAle. ajAgRta rahevAya to dayA, vairAgya, satya, aparigraha vagere mahAvrata avarAI jAya ke doSa lAge. (hA.noM.1/19) "anaMtA jJAnI puruSoe jenuM prAyazcitta kahyuM nathI, jenA tyAgano ekAMta abhiprAya Apyo che, evo je kAma tethI je mUMjhAyA nathI te ja paramAtmA che." Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo tane dharmanuM astitva anukULa na AvatuM hoya to nIce kahuM chuM te vicArI jaje :(1) tuM je sthiti bhogave che te zA pramANathI? (2) AvatI kAlanI vAta zA mATe jANI zakato nathI? (3) tuM je Icche che te zA mATe maLatuM nathI? (4) citravicitratAnuM prayojana zuM che? navamA vAkyanAM cAra peTA vAkyonA praznomAM nAstikane sacoTa dalIlathI ne nyAyanI yuktithI anubhavapramANa darzAvI vicAra karato karI mUke che. cotho prazna "citra vicitratAnuM prayojana zuM che?" tenA javAbamAM zikSApATha 3mAM darzAve che: "potAnAM bAMdhelAM zubhAzubha karma vaDe Akho saMsAra bhamavo paDe che." te darzAve che ke punarjanma che. gati-Agati, pApa-puNya che. sAtame varSe jene brahmajJAna thayuM che. aMtaravRttino jene anubhava varte che te puruSa to AvatI kAlanI vAta jANI zake che. jagatajIvo je sthiti sukha-duHkha vagerene bhogave che, tenI icchA pramANe kema nathI maLatuM te sarva temanA jJAnamAM 19 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ drazya che eTale sIdhuM ja pUche che ke "tuM" kahIne (1) tuM je sthiti bhogave che te zA pramANathI? (3) tuM je icche che te zA mATe maLatuM nathI? 17 je tane astitva pramANabhUta lAgatuM hoya ane tenA mULatatvanI AzaMkA hoya to nIce kahuM chuM? dasamA puSpathI paMdara sudhI Astikane mULatattvamAM niHzaMka thavA, caitanyatvanI pratIti thavA uddhodhana kare che. dharmano mULa hetu TUMkamAM spaSTa karI lakSa dore che. 11 sarva prANImAM samadraSTi - tuM sarva prANImAM samAna dRSTi rAkhaje. koinuM duHkha, ahita ke asaMtoSa na thAya te raste cAlaje. sarva jIvane potAnA AtmA samAna lekhaje. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 kiMvA koi prANIne jIvitavyarahita karavAM nahIM gajA uparAMta tenAthI kAma levuM nahIM. koi paNa prANInI hiMsA karIza nahIM. 18 kiMvA satparaSo je raste cAlyA te. "mane A mata ke te matanI mAnyatA nathI, paNa rAgadveSarahita thavAnI parama AkAMkSA che. ane e mATe mahAvIranA vacana paramane pUrNa vizvAsa che."(va.40) "sapuruSanA aMtaHkaraNe Acaryo kivA kahyo te dharma". (va.37) jyAM tyAMthI rAgadveSarahita thavuM e ja mAro dharma che ane te tamane atyAre bodhI jauM chuM... ane te ja upayoga rAkhajo. upayoga e ja sAdhanA che". A raste cAlavAthI mULa tattvanI AzaMkA TaLI jaze." S Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 mULa tattvamAM kyAMya bheda nathI, mAtra dRSTimAM bheda che ema gaNI Azaya samajI pavitra dharmamAM pravartana karaje. mULatattva - "bhinna bhinna mata dekhIe, bheda dRSTino eha, eka tattvanA mULamAM vyApyA mAno teha'. mULatattva-caitanyatattva, jJAnIpuruSoe anubhavyuM che, temAM bheda nathI, paNa dRSTibheda - samajanAranI dRSTimAM - samajaNamAM bheda che eTale bheda bhAse che evo Azaya samajI, pavitra dharmamAM pravartana karaje. "game te saMpradAya, darzananA mahAtmAono lakSa eka 'sat' ja che. vANIthI akathya hovAthI, mUMgAnI zreNIe samajAvyuM che, jethI teonA kathanamAM kaMika bheda lAge che; vAstavika rIte bheda nathI." (va.218) mahApuruSono Azaya samajI ke "baMdhAyelAne choDavo. e baMdhana jethI chUTe tethI choDI levuM, e sarvamAnya che." (1.94) 22 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa tuM game te dharma mAnato hoya teno mane pakSapAta nathI, mAtra kahevAnuM tAtparya ke je rAhathI saMsAramaLa nAza. thAya te bhakti , te dharma ane te sadAcArane tuM sevaje. - saMsAramaLa eTale kaSAya. teno nAza tArA AtmAmAMthI thAya tevI bhakti, tevo dharma tuM pALaje, temAM koI matabhedanI jarUra nathI. 16 game teTalo parataMtra ho to paNa manathI pavitratAne vimaraNa karyA vagara Ajano divasa ramaNIya karaje. parataMtra manuSya nirAza thaI jAya. joke tene dharmakartavya karavuM game che ne bhAvanA paNa che, tathApi parataMtratAne lIdhe karI zakato nathI, tene dayALu prabhu AzvAsana Ape che, utsAha Ape che. tuM manathI to parataMtra nathI ne? mana to tAre svAdhIna che. zarIrathI parataMtra ho to bhale paNa bIjAM kAma karatAM tuM manamAM bhagavasmaraNa 23 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI zake che. savicAra ane anityAdi bAra bhAvanAnuM ciMtana karI zake che. tuM icche to thoDe aMze paNa thAya. e rIte Ajano divasa parataMtratAthI nakAmo na jatAM ramaNIya thAya ema karaje. 17 Aje jo tuM duSkRtamAM dorAto ho to maraNane smara. A kALamAM bhArekarmI javo che ne tene satkRtya karavuM catuM nathI. A bhava ane parabhava bagaDe, evAM duSkRtyo, pApanAM kAryo karavAM game che. tene ATalI ja zikSA dIdhI ke te veLA tuM maraNane saMbhAra, ke mAre hamaNAM ja mRtyu AvI rahyuM che. AvAM duSkarma karIne huM kyAM jaIza? ane pApanAM phaLa, narakAdi gatimAM huM ekalo ja bhogavIza. mATe he jIva! A duSkRtyathI pAcho vaLa. maraNane yAda kare to bhaya pAme, pApa karatAM aTake, sudhare ne sukhI thAya. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tziri tArA duHkha-sukhanA banAvonI noMdha Aje koine duHkha ApavA tatpara thAya to saMbhArI jA. koie tane kaDavuM (kathana) vacana kahyuM tyAre tane duHkha thayuM hatuM ? koie tArI sAthe mAyA kapaTanI ramata karI hoya, koie tArA para ALa caDAvyuM hoya, koie tane khoTuM kahI chetaryo hoya, tAruM dhana-dAgInA vagere koi harI gayo hoya, tAruM mAnabhaMga thayuM hoya, tArI khoTI cADI khAi tane dUbhavyo hoya, tArI niMdA ke avarNavAda bolI tane kaleza upajAvyo hoya, te banAvonI noMdha teM tArA hRdayamAM rAkhI che, te yAda kara. tane jenAthI duHkha thayuM, tevuM vartana bIjA pratye karIza nahIM ne vicAraje ke mArA jeTaluM ja duHkha tene thaze. "paraduHkha te potAnuM duHkha samajavuM." 25 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 rAjA ho ke raMka ho - game te ho, paraMtu A vicAra vicArI sadAcAra bhaNI Avaje ke A kAyAnAM pudgala thoDA vakhatane mATe mAtra sADAtraNa hAtha bhUmi mAMganAra che. tuM rAjA ho to phikara nahIM, paNa pramAda na kara, kAraNa nIcamAM nIca, adhamamAM adhama, vyabhicArano, garbhapAtano, nirvazano, caMDAlano, kasAino ane vezyAna evo kaNa tuM khAya che. to pachI? Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prajAnAM dukha, anyAya, kara ene tapAsI jai Aje ochAM kara. tuM paNa he rAjA ! kALane ghera Avelo paroNo che. manuSya mAtrane sadAcAramAM niyukta karavAnI A eka apUrva cAvI che. adbhuta vicAra bhUmikA che, ke je kAyAnA mohe tuM pApa karma kare che, sadAcAra pALato nathI, te kAyAne sUvA mATe mAtra sADA traNa hAtha bhUmi ja maLanAra che. te rAjA! tuM game teTalA moTA dezano mAlika ho, bhUmino dhaNI ho, paraMtu chevaTe to te sADA traNa hAtha bhUmino ja mAlika rahIza. vaLI he rAjA ! tuM kALanA gharano mahemAna che mATe pramAda na kara. prajAnAM duHkha, anyAya, kara ene tapAsI jaI ochAM kara. "bhaya, vAtsalyathI rAjya calAvavuM." * vakIla ho to ethI aDadhA vicArane manana karI je. rAjAthI aDadhA vicArane manana karI jaje eTale rAjAnI jema tAre prajAnuM pAlana nathI karavAnuM paNa tuM paNa rAjAnI jema evA pApano kaNa khAya che. kAraNa Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tArI pAse adhamamAM adhama, nirvaza, caMDALa, vyabhicArI, kasAI ane vezyAnA kesa-salAha levA e badhAM ja Ave che. tene salAha ApavAnI phI tuM le che to pApano ja kaNa khAdho. eTalA mATe tene khoTI salAhana Apato, koIno khoTo pakSa laI anyAya na Apato. duHkha na thAya tenuM dhyAna rAkhaje. vaLI tAre paNa, maraNa AvavAnuM che. zrImaMta ho to paisAnA upayogane vicAraje. raLavAnuM kAraNa Aje zodhIne kaheje. pUrvanA puNyathI tane zrImaMtAI maLI hoya to paisAno kevo upayoga tuM kare che? khoTo upayoga mojazokhamAM kare che? ke dAnamAM kare che? kAraNa ke "lakSmI caMcaLa che ane lakSmI samAna AtmAne ThagavAvALuM bIjuM koI nathI. to tuM have jinendranA dharmane pAmIne saMtoSa dhAraNa kara. potAnA puNyane anukULa nyAya mArgane prApta thaI, dhanano saMtoSI thaI, tIvra rAga choDI, nyAyanA prAmANika bhogamAM ane duHkhI, bubhukSita, dIna, anAthanA upakAra nimitte dAnasanmAnamAM lagADa tathA dharmane vadhAravAvALA dharmasthAnakomAM, vidyA ApavAmAM vitarAga 28 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMta lakhAvavAmAM lagADI dhanane saphaLa kara. lakSmIe anekane ThagIne durgatimAM pahoMcADyA che." (dvAdaza anuprekSA) "upajIvana sukhe cAlI zake tevuM chatAM jenuM mana lakSmIne mATe bahu ja jhAvAM nAkhatuM hoya teNe prathama tenI vRddhi karavAnuM kAraNa potAne pUchavuM. to uttaramAM jo paropakAra sivAya kaMI paNa pratikULa bhAga Avato hoya, kiMvA pAriNAmika lAbhane hAni pahoMcyA sivAya kaMI paNa AvatuM hoya to manane saMtoSI levuM." (va.48). "vinA upayoga dravya raLuM nahIM." (nIti 331) dhAnyAdikamAM vyApArathI thatI asaMkhya hiMsA saMbhArI nyAyasaMpanna vyApAramAM Aje tAruM citta kheMca. zrAvaka - zrI tIrthaMkaradevanA vacanano ArAdhaka, tenI ja AjJAe cAlanAra prabhunA ahiMsA paramo dharmanA anuyAyI, anAja ane paMdara karmAdAnI vyApAra kare nahIM kAraNa te badhA dhaMdhAmAM asaMkhya jIvonI hiMsA thAya che. te hiMsAthI bahu karma baMdhAya che. tenAM phaLa dAridra, roga, zoka, viyoga vagere paritApa veThavA paDe che eTale te duHkhanA kAraNamAMthI bacAve che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je tuM kasAi hoya to tArA jIvanA sukhano vicAra karI AjanA divasamAM praveza kara. tane tAro jIva keTalo vahAlo che! tane koI lAkaDIthI mAre to tArA jIvane sukha thAya? koI tane hAni pahoMcADe to kevuM duHkha thAya? tane sukha to joIe che, ne bIjAne to tuM jAnathI mAre che, temAM tane sukha kyAMthI maLaze? kAraNa kahevata che, nyAyanI vAta che: "kare tevuM pAme. "vAve tevuM laNe'. bIjAne sukha Apa to tane sukha maLaze. je tuM samajaNo bAlaka hoya to vidyA bhaNI ane AjJA bhaNI draSTi kara. samajaNo bALaka Aje vidyA bhaNavAnuM eka bAju mUkIne TI.vI., meca vagere jovAmAM ne ramata-gamatamAM paDyo che. potAnA bhaviSya jIvananI kaMI khabara Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja nathI. are ! vidyA vinA huM mUrkha rahIza to AjIvikA kema cAlaze? TI.vI jovAthI bALamAnasamAM khoTA saMskAra paDe che. te svacchaMdI-svataMtra vicArano, abhimAnI ane akkaDa banato jAya che. tenAmAM vinaya-viveka rahetA nathI. vaLI, eTalI to samajaNa tene AvI che ke mArAM A janmadAtA mAtApitA che, teo mane pALI-poSIne moTo kare che. temano upakAra ghaNo che, mATe mAre temanI AjJA mAnavI joie. mATe kRpALudeva vidyA ane AjJA bhaNI dRSTi karAve che. te jo lakSamAM rAkhe to saMskArI banI zake. jo tuM yuvAna hoya to udhama ane bahAcarca bhaNI dRSTi kara. yuvAnanuM prathama zuM kartavya? te samajAve che ke tAre hamaNAM to kharekhara udyama ane brahmacarya guNa - A jIvananI mULa mUDI sAcavavAnuM dhyAnamAM rAkhavAnuM che. A be umadAM ratno meLavIza to tuM A bhava ane parabhavamAM sukhI thaIza. dharma kamAvAno udyama - puruSArtha paNa yuvAnImAM ja thaI zake che. keTalAya mahApuruSo - buddha bhagavAna vagere yuvAvayamAM ja gharabAra choDIne cAlI nIkaLyA che. yuvAnI Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIvAnI che. temAM moja-zokha vizeSa priya hoya che tethI dhana kamAvAnA puruSArthamAM ALasa kare che. ethI dIna, duHkhI, daridrI ane parAdhIna rahe che, yAcaka banI jAya che. ALasa hoya hajUra, vadhe na kadI sukhanUra; bhaya pAmI e mUrtithI, rahe prabhu paNa dUra. ALasa e moTo durguNa che. mATe "ALasane uttejana ApuM nahIM". koI kAma, hamaNAM nahIM pachI karIza evA vAyadA karanAra ALasu che. "hindustAnanA loko eka vakhata eka vidyAno abhyAsa evI rIte choDI de che, ke pharIne te grahaNa karatAM teone kaMTALo Ave che. yuropiyana prajAmAM tethI UlaTuM che. teo tadana choDI detA nathI, paNa cAlu ja rAkhe che. AMglabhaumio saMsAra saMbaMdhI aneka kaLA-kauzalyamAM zAthI vijaya pAmyA che e vicAra karatAM ApaNane tatkALa mAlUma paDaze ke teono bahu utsAha ane e utsAhamAM anekanuM maLavuM. teoe AgagADI ane tAra vagere vijJAnI yaMtronI zodha udyamathI ja karI che." "AgagADI ane vaLI tAra ethI (udyamathI) AvyAM re, vaLI vadhI paDyA vyApAra jana-mana bhAvyAM re" 32 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacarya bhaNI daSTi karavI eTale zuM karavuM? naoNvela vagere zRMgAranA pustako vAMcavAM nahIM, pikacara jovAM nahIM; khoTI sobata karavI nahI. ethI citta caLe che. eTale manazuddhi rahetI nathI. to pachI vacanazuddhi ane kAyazuddhi kema rahe? "jyAM sudhI kAna vArAMganAnAM gAyana ane vAjitra cAhe che, jyAM sudhI AMkha vanopavana jovAnuM lakSa rAkhe che, jyAM sudhI tvacA sugaMdhIlepana cAhe che, tyAM sudhI manuSya nirAraMbhI ane brahmacArI thaI zakato nathI. manane vaza karavuM e sarvottama che. enA vaDe saghaLI Indriyo vaza karI zakAya che. mana jItavuM bahu bahu durghaTa che. eka samayamAM asaMkhyAtA yojana cAlanAra azva te mana che. mana ja sarvopAdhinI janmadAtA bhUmikA che. mana ja sarvasaMsAranI mohinI rUpa che. e mohinI ADe te dharmane saMbhAravA detuM nathI. mana abhyAsa karIne ja jitAya che. teno mukhya mArga A che, ke te duricchA kare tene bhUlI javI; tema karavuM nahIM. te jyAre zabdaspardhAdi vilAsa icche tyAre ApavAM nahIM. TUMkAmAM ApaNe ethI dorAvuM nahIM paNa ApaNe ene doravuM; ane doravuM te paNa mokSamArgamAM." (zikSA. 68). jo abhyAsa vaDe tuM viSayAsakti ochI karIza to tArI Atmika ane zArIrika zaktinI divyatAnuM te mULa che." (puSpa 85-86) mATe A guNa sarva guNamAM ziromaNi che. je mahAbhAgyazALIne te guNa pragaTayo che tene devo ane 33 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Indro paNa namaskAra kare che. ane maMtrAdi siddhi paNa tene saheje sAdhya thAya che. mahApuruSoe yogyatA mATe brahmacarya e moTuM sAdhana che ema kahyuM che. jo tuM vRddha hoya to mota bhaNI draSTi karI AjanA divasamAM praveza kara. have tArA zarIra para karacalI paDI gai. ghaDapaNanAM badhAM cihno dekhAvA ja lAgyAM che. "e vRddhAvasthA to mRtyu kI taraphadArI karatI hai" te to tuM jo. vRddhane mota bhaNI daSTi kema karAve che? kAraNa ke tene haju jijIviSA ghaNI che, ke haju kaMI ema huM maravAno nathI. hajuM huM harI-pharIne badhuM khAI zakuM chuM eTale saheje pAMca varasato nIkaLI jaze. ne haju mAre dIkarAnA dIkarAnuM kAma bAkI che te paNa karIne ja jaiza, mATe tame evI maravAnI amaMgaLa vAto karazo nahIM. "motanI paLa nizcaya ApaNe jANI zaktA nathI, mATe jema bane tema dharmamAM tvarAthI sAvadhAna thavuM" (zi.pA.4) 34 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo tuM strI hoya to tArA pati pratyenI dharmakaraNIne saMbhAra - doSa thayA hoya tenI kSamA cAca ane kuTuMba bhaNI draSTi kara. strIe pativratA dharmanuM pAlana karavuM e tene mATe hitAvaha che. te dharmanI samaja mATe zrI sItAjI, zrI damayaMtI vagere mahAsatIonAM uttama lakSaNo tathA caritro joje. te ucca kuLanI strIoe dhyAnamAM rAkhavAM. uttama strIo pati para dAba rAkhe nahIM, koI puruSa sAthe hasIne vAta kare nahIM, ughADe zire bese nahIM, amaryAdAthI cAle nahIM. patine paramezvara mAnavA, tenI pAse namratA rAkhI bhUla tarata svIkArI levI. samAna hakka nahIM mAnavo. tenI AjJA pALI, sevA karavI. 80 jo tuM kavi hoya to asaMbhavita prazaMsAne saMbhArI jai AjanA divasamAM praveza kara. "pApagraMtha gUMthuM nahIM", "virahagraMtha gUMthuM nahIM", "zAMta rasane niMdu nahIM", "raudrAdi rasano upayoga karuM nahIM". 35 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMbhavita prazaMsA e kAvyanuM dUSaNa gaNAya. je sakavi che, te kadI jeno saMbhava nathI evI prazaMsA potAnA varNanamAM Apato nathI, ane potAnA kAvyamAM ayogya upamA paNa Apato nathI. A mahAna bALavayanA kavi cakacUDAmaNisvarUpa puruSe temanA kAvyamAM kadI asaMbhavita prazaMsA karI nathI (1) strInIti bodhaka (2) subodhazataka AdiH A be kAvya graMtha nAnI umaramAM temaNe banAvelA 41 jo tuM kupaNa hoya to, - kupaNa te dharmane pAtra thato nathI, jJAnInI dharmazikSA svIkArI zakato nathI mATe ATaluM lakhIne apUrNa rAkhyuM, kaMI ja zikhAmaNa nadIdhI. zrImadda yazovijayajI ma. ATha dRSTimAM bhavAbhinaMdI jIvanAM lakSaNamAM jaNAve che: "lobhI kupaNa dayAmaNo jI, mAyI matsaraThANa, bhavAbhinaMdI bhaya bharyo jI, aphaLa AraMbha ayANa." (kapilA dAsInuM daSTAMta) 36 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 je tuM amalamasta hoya to nepoliyana bonApArTane banne sthitithI smaraNA kara. nepoliyana bonApArTa eka vakhata phrAMsanI dharatIne dhrujAvato hato. yuddhamAM hArI jatAM ekAMta jaMgalamAM sAIbIriyAnI nirjana TApunI senTa helinA jelamAM tenuM mRtyu thayuM. pAse koI na hatuM tyAre kevI dInatAnI-nirAzApUrNa tenI sthiti hatI! te tuM yAda karIne amalano abhimAna mUkI de. "taja rAjamada hevAna, nathI amala koinA bApano." bhAgyajoge tuM rAMkamAMthI rAjA thayo, paNa e amala kaMI tArA bApadAdAnI mUDI nathI - vAraso nathI. hamaNAM puNyanuM pAMdaDuM khasatAM khurazI kheMcAI jaze, ne bIjI eka vAta jJAnIe kIdhelI tane kahuM ke rAjezrI te narkezrI. mAtra amalathI tArI kaMI mahattA nathI. E Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 gai kAle koi kRtya apUrNa rahyuM hoya to pUrNa karavAno suvicAra karI AjanA divasamAM praveza kara. Ava ne uttejana ApuM nahIM". gaI kAlanA hisAba-kitAbanuM kAma, nAmuM karavAnuM ke koInA tyAMthI ugharANI lAvavAnuM evuM koI vyavahArika kArya apUrNa rahyuM hoya to pUrNa kara. pAramArthika dharmasAdhana kaMI mALA, bhakti svAdhyAya, dAna, niyamanuM kRtya pUrNa karaje. kAraNa ke kAla karIza, kAla karIza ema pramAdathI kAma ghaNuM bheguM thaI jaze, ne pachI tane pUruM karatAM kaMTALo Avaze. mATe Aje pUrNa kara. 38 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 Aje koi kRtyano AraMbha karavA dhArato ho to vivekathI samaya, zakti ane pariNAmane vicArI AjanA divasamAM praveza kara. "zakti vagaranuM kRtya karuM nahIM." "kRtyanuM pariNAma jouM". Aje dhaMdhAsaMbaMdhI kAryamAM koinI sAthe bhAgIdArImAM joDAvuM hoya yA svayaM navo vepAra zarU karavo hoya to saMpatti mArI keTalI che ? lAbha thaze ke hAni, nukasAnI khamI zakIza ? 'kAryanI jALamAM AvI paDyA pachI ghaNuM karIne pratyeka jIva pazcAttApayukta hoya che." (va.232) mATe kAryanI zarUAta karatAM prathama vicAra karavo. vaLI vivekathI samaya Aje kevo che te vicAraje. "manuSyonAM mana mAyika saMpattinI icchAvALA thai gayAM che. rAjasIvRttinuM anukaraNa tene priya che.'" mATe vicArIne vartaje. "je kRtya karavAmAM pariNAme duHkha che, tene sanmAna ApatAM prathama vicAra karo." "mAnArthe koi kRtya karuM nahIM." "kIrthe puNya karavuM nahIM.' 66 39 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paga mUkatAM pApa che, jotAM jhera che, ane mAthe maraNa rahyuM che; e vicArI AjanA divasamAM praveza kara. mithyAtva e moTuM pApa che. pravRtti mAtra mithyAtvanA udayathI ajJAnI jIvane thAya che ne tethI pApabaMdha thAya che. (1) "ayatnAthI cAlatAM prANIbhUtanI hiMsA thAya tethI pApa karma bAMdhe tenuM kaDavuM phaLa prApta thAya." (va-60) (2) "jotAM jhera che." jayAM draSTi paDI tyAM priyApriya gamo-aNagamo ajJAnadazAmAM thayA kare che tethI AtmAnuM bhAvamaraNa thAya che. te haMmezavicArIne vartaja. emAM rAcato nahIM kema ke have evAM bhAvamaraNa karavAM na paDe. (3) "mAthe maraNa rahyuM che." - paNa tane dekhAtuM nathI. saMsAranI jaMjALamAM bhUlI jAya che. paraMtu mRtyu kaMI saMdezo mokalIne nahIM Ave. have mRtyunI sAthe mitratA koIneya nathI. mRtyuthI bhAgI chUTavA mATe AkAzamAM ke dariyAmAM saMtAI javAtuM hoya evuM paNa nathI. to game tyAre mRtyu AvavAnuM nakkI che - nizcita ja che e vAta samajI, manamAM dhArI, pramAda na karIza. 40 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aghora karma karavAmAM Aje tAre paDavuM hoya to rAjaputra ho to paNa bhikSAcarI mAnya karI AjanA divasamAM praveza karaje. aghora karma eTale zuM? koI sajjana nirdoSa puruSa hoya, paNa rAjanA kAyadAthI corInuM ALa caDayuM hoya, tene phAMsInI sajA devI paDatI hoya to sajA na detAM rAja choDI deje ane rAjalobhathI bIjA rAjA para caDAI karIne aghora karma-lAkho jIvonI hiMsA na karatAM te jatuM karaje. athavA hiMsAnA dhaMdhAnI lona devAnI hoya to pradhAna ho to te pada tyAgI deje paNa aghora karma to karIza ja nahIM. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 89 bhAgyazAlI ho to tenA AnaMdamAM bIjAne bhAgyazAlI karaje, paraMtu durbhAgyazAlI ho to anyanuM bUruM karatAM rokAi AjanA divasamAM praveza karaje. kaMI pUrva zubhakaraNIthI, dhanathI, kuTuMbathI, ke bIjA saMjogothI tAruM bhAgya caDatuM hoya, avaLAM pAsA nAkhatAM paNa savaLuM paDatuM hoya, badhI taraphathI yaza-kIrti AvI maLatAM hoya, mananI murAda vagara mahenate pAra paDatI hoya, vidyAsaMpatti sArI saMpAdana karI zakyo hoya to tuM AnaMdamAM AvI jAya bhale; paNa chakI na jatAM tArA AnaMdamAM bIjAne khuza karaje. temAM teo taraphathI tane hRdayanI sArI zubhecchAo maLaze. e paNa tArA bhAgyane caDatuM rAkhavAmAM zubha nimitta che mATe ekalapeTo thaIne ekalo ja caDatA bhAgyano AnaMda nA mANIza, paNa bIjAne AnaMda karAvaje. keTalAka bhAgyazALIo evI bhAvanAvALA nathI paNa hotA. kAraNa, sukhamAM jIvane bIjAno vicAra Avavo muzkela che. 42 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvane koI kAryamAM nirAzA sAMpaDI hoya, pUrve apayazamAM karma bAMdhyuM hoya tene laine durbhAgyazALI hoya to anyanuM bUruM thAya evo vicAra paNa na karIza. IrSA e moTo durguNa che. irSAthI puNyano nAza thAya tethI to vadhu duHkha upArjana thAya. tArA koI aMtarAya karmane laIne tAruM icchita sukha tane na maLe to potAno -bdoSa gaNI sahanazIlatA rAkhaje eTale aMtarAya karmanuM baLa haLavuM thaze. 48 dharmAcArya ho to tArA anAcAra bhaNI kaTAkSadRSTi karI AjanA divasamAM praveza karaje. dharmAcAryanuM pada jokhamavALuM che, "e jevuM ekeya jokhamavALuM pada nathI" - te padamAM to potAnuM kartavya-AcaraNanuM barAbara pAlana na thayuM hoya to dazavaikAlikamAM kahelAM bAvana anAcaraNa bhaNI kaTAkSadaSTi karaje athavA matabhedamAM AvI jaIne jo be AcAryo vitaMDAvAda vadhAre to zrI mahAvIra prabhunA zAsananI helanA thAya. mATe loka - ahitapraNita karavuM nahIM, "asatya upadeza Apavo nahIM." dhyAna ane svAdhyAya e mukhya kartavyamAM parAyaNa rahevuM; asaMgatA ne 43 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apratibaddhatAthI vicaravuM; nispRhapaNe jagatahita karavuM; sanmArga batAvavo. "tattvadharmasarvajJatA vaDe praNita karavo". "samyapha prakAre vizvabhaNI daSTi karavI." "nisvArthapaNe vihAra karavo". "AtmAnI ja mAtra dharmakaraNI sAcavuM." mATe banne saMpradAyamAM utpanna thatA guNavAna puruSo samyaphadaSTithI ja jue che ane jema tattvapratItino aMtarAya ocho thAya tema pravarte che." (va.757) mahAtmA puruSonI alpa paNa pravRtti svaparane mokSamArga sanmukha karavAnI che." 8e anucara ho to priyamAM priya evA zarIranA nibhAvanAra tArA adhirAjanI nimakahalAlI IchI AjanA divasamAM praveza karaje. anucare zeThanuM lUNa-nimakahalAla karavA mATe potAnA kAryamAM cokkasa rahevuM. temAM bacAva ke bAMdhachoDa karavI nahIM. nahIM to pote vizvAsabhaMga karyo kahevAya. vacana na pALavAthI vacanabhaMga thayo gaNAya ne te anucarane devAdAra banAvavA saMbhavita thAya. ja Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durAcArI ho to tArI ArogyatA, bhaya, parataMtratA, sthiti ane sukha ene vicArI AjanA divasamAM praveza karaje. (puSpamALA vacana 106nI sAthe juo) ja. duHkhI ho to (AjanI) AjIvikA jeTalI AzA rAkhI AjanA divasamAM praveza karaje. Arthika paristhiti sArI nabaLI hoya to bhaviSyanI moTI AzA rAkhI ciMtAthI vadhAre duHkhI thaIza nahIM. Aje AhAra-pANI maLyA ne? vA maLaze, Izvara eTaluM ApI raheze. mAthe bhagavAna jevo dhaNI che te dayA karaze. kIDIne kaNa ane hAthIne maNa e Ape che tema AzA sevaje. "prANImAtra prAye AhAra, pANI pAmI rahe che to tama jevA prANInA kuTuMbane mATe tethI viparyaya pariNAma 45 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave evuM je dhAravuM te yogya ja nathI. jemAM potAnuM nirupAyapaNuM rahyuM temAM to je thAya te yogya ja mAnavuM e dRSTi samyaka che." "...mATe bhaviSyanI ciMtA vaDe paramArthanuM vismaraNa hoya che ane ema thAyate mahAApattirUpa che. mATe te Apatti Ave nahIM, eTaluM ja vAraMvAra vicAravA yogya che. bhaviSyamAM je thavA yogya haze te thaze ane AkuLatA karatAM paNa je thavA yogya haze te thaze, tenI sAthe AtmA paNa aparAdhI thaze." eTalA mATe "khoTo udyama karavo nahIM." "adhika jhAvAM nAkhavA prayatna karavo nahIM." "sthitino kheda karavo nahIM." "koI paNa kAmanI nirAzA icchavI, pariNAme pachI jeTalI siddhi thaI teTalo lAbha, Ama karavAthI saMtoSI rahevAze." "nirdhanAvasthAno zoka karuM nahIM". "koI kALe mane duHkhI mAnuM nahIM." "duHkha ane bheda bhramaNA che." "hRdaya zokti karuM nahIM." (puSpamALA vacana 42, 43, 50 sAthe juo) dharmakaraNIno avazya vakhata meLavI AjanI vyavahArasiddhimAM tuM praveza karaje. dAnadharma, tapadharma, jinapUjA, sAmAyika, pratikramaNa Adi uttama gRhastha dharmanuM avazya pAlana karaje. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 kadApi prathama praveze anukULatA na hoya topaNa roja jatA divasanuM svarUpa vicArI Aje game tyAre paNa te pavitra vastunuM manana karaje, 46 puSpa sudhI dareka pravRttimAM vyaktigata kartavya batAvyuM ane A baMnemAM AtmasAdhana-AtmavicAra kartavyarUpa dharmanI smRti Ape che. phakta vyavahArika siddhi ke arthasiddhi karI hoya te kaMi kharI kamANI nathI ane manuSyabhavano amUlya samaya to divaso para divaso vItatA cAlyo jAya che pachI Avo avasara pharI maLavo nathI. pramAdathI dharmakartavya karavuM rahI jaze ne pachIthI pastAvo thai bahu bahu zoka thaze. bhagavAna kahe che : "samAM goyam mA, pamAe" "sarvajJano dharma suzarNa jANI, ArAdhya ArAdhya prabhAva ANI." prANImAtrano rakSaka baMdhava ne hitakArI evo koi upAya hoya to te vItarAgano dharma ja che. "vyavahAramAM Atmakartavya karatAM rahevuM." 47 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja AhAra, vihAra, nihAra e saMbaMdhInI tArI prakriyA tapAsI AjanA divasamAM praveza karaze. mahAnIti - "bhAre bhojana karuM nahIM". "pahoranuM rAMdheluM bhojana karuM nahIM." "UMghamAMthI UThI jamavuM nahIM." "koi bheLo jamuM nahIM", "paraspara kavaLa ApuM nahIM, lauM nahIM". "vizeSa prasAda lauM nahIM." AhAra H (1) pramANa uparAMta khAvuM te prakriyA (2) be vakhatathI vAraMvAra khAvuM te prakriyA (3) rasendriyanI vRddhi karavI te prakriyA. khAdhA pachI ulaTI jhADA thavA te prakriyA. AhAranI vAta eTale khAvAnA padArthonI vAta tuccha che, te karavI nahIM. vihAranI eTale srIkrIDA AdinI vAta ghaNI tuccha che. nihAranI vAta te paNa ghaNI tuccha che. zarIranuM zAtApaNuM ke dInapaNuM e badhI tucchapaNAnI vAta karavI nahIM. AhAra viSTA che. vicAro ke khAdhA pachI viSTA thAya che. viSTA gAya khAya to dUdha thAya che 48 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne vaLI khetaramAM khAtara nAkhatAM anAja thAya che. AvI rIte utpanna thayela anAjano je AhAra tene viSTA tulya jANI tenI carcA na karavI. (u. chAyA pAna 723) nihAra "laghuzaMkAmAM tuccha thavuM nahIM." "dIrghazaMkAmAM vakhata lagADavo nahIM." ja5 je tuM kArIgara ho to ALasa ane zaktinA geraupayogano vicAra karI jai AjanA divasamAM praveza karaje. kArIgaraH suthAra, luhAra, darajI, sonI vagere suMdara ane haMmezAM samayasara kAma pUruM karatA nathI hotA. gharAkone eka mahinAnuM kAma hoya to temAM traNa mahinA kADhe che. kAma karavAnI zakti chatAM pramAdathI vyasanamAM ne vAtomAM geraupayoga karAya che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM game te dhaMdhArthI ho, paraMtu AjIvikArce anyAyasaMpanna dravya upArjana karIza nahIM. "dravyAdi utpanna karavA AdimAM sAMgopAMga nyAyasaMpanna rahevuM tenuM nAma nIti che. e nIti mUkatAM prANa jAya evI dazA AvyuM tyAga-vairAgya kharA svarUpamAM pragaTe che, ane te ja jIvane satapuruSanAM vacananuM tathA AjJAdharmanuM adbhuta sAmarthya, mahAbhya ane rahasya samajAya che; ane sarvavRttio nijapaNe vartavAno mArga spaSTa thAya che" (va.496).mRSA javAthI ghaNI asatya pravRtti ochI thaI nivRttino prasaMga Ave che. mRSA bolavAthI ja lAbha thAya evo kaMI niyama nathI, jo tema hoya to sAcA bolanArA karatAM jagatamAM asatya bolanArA ghaNA hoya che, to teone ghaNo lAbha thavo joIe; ema kaMI jovAmAM AvatuM nathI. tema asatya bolavAthI lAbha thato hoya to karma sAva rada thaI jAya ane zAstra paNa khoTAM thAya. satyathI manuSyano AtmAsyuTikajevo jaNAya che. 50 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 e smRti grahaNa karyA pachI zaucakriyAyukta thai bhagavadbhaktimAM lIna thai kSamApanA cAca. puSpa 47 ane 77 baMnemAM smRti zabda vAparyo che. zikSAbodha ke hitazikhAmaNa ApuM chuM ema zabda kema na vAparyo? puSpamALAmAM chelle to jaNAvyuM che ke A mALA vicAravAthI maMgaLadAyaka thaze. to pachI bodha ApuM chuM ema kAM na kahyuM ? zuM temAM rahasyArtha che? va.122mAM paNa smRti zabda dharmakathAnA arthamAM vAparyo che. "arasaparasa tema thavAthI dharmane visarjana thayela AtmAne smRtimAM yogapada sAMbhare.' A smRti zabdamAM ghaNo gUDhArtha samAyo lAge che. dasame varase jeNe karmodayano garva bhAMgI nAkhyo che ane te puruSanA aMtaramAM 'A mAro ziSya che ane huM teno guru chuM.' evA gurupaNAno bhAva nathI, kartApaNuM nathI, jJAnanuM abhimAna nathI, mAtra niSkAma karuNAthI hitanI vAta kahevI che - smRti ApavA rUpe ! aho ! keTalI jJAnagaMbhIratA ! ATalI laghuvayamAM !! AtmA to jJAnasvarUpa 51 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tene jJAna bahArathI lAvavAnuM nathI. pote koNa chuM tenuM ajJAna hovAthI mAruM zuM kartavya ? te bhUlI gayo che. eTale bhAI karIne vahAlapathI le, huM tane yAda karI ApuM chuM; e rItanI zailInI apUrvatA che. Ama, prabhu dayALue 46mAM vAkya sudhI svadharmanI smRti ApI. te aMtaryAmI bhagavAna jANe che ke jIva pramAdI che. AcaravAmAM kAryara che. eTale vaLI prere che ke-"e smRti grahaNa karyA pachI-grahaNa karI? to have AgaLa bhagavadbhaktimAM lIna thA. "abaMdha pApa kSamAvuM." "kSamAvavAmAM mAna rAkhuM nahIM." ja8 saMsAraprayojanamAM je tuM tArA hitane arthe amuka samudAyanuM ahita karI nAkhato ho to aTakaje. breka mAre che ke aTaka, bIjAnuM ahita karatAM aTaka. kAraNa bIjAnuM ahita karatAM pahelAM tAruM ja ahita thaI jaze. anyane duHkha ApanAra kadI sukhI thato nathI. bIjA pratye dayA rAkhanAra, sarva jIvanuM sukha icchanArane svAdhIna sukha, paS Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmarakSA, ujvaLa yaza, klezarahitapaNuM ane uccatA A lokamAM pratyakSa dekhI tenuM zaraNa grahaNa karo. jala julamIne, kAmIne, anADIne uttejana Apato hoya - to aTakaje. julamIne, kAmIne, anADIne uttejana ApavAthI tenA kAmanI, julamanI mAjhA nathI rahetI. tenA pApane poSaNa maLe che ne tenA pApano bhAgIdAra tuM thAya che. vaLI, tArAmAM paNa tevA kvacit kusaMskAra paDe mATe aTaka. potAnA dhananA svArtha khAtara, mAna meLavavA arthe ke sattAne mATe vA putrAdinA sukhane arthe julmI-kAmI-anADIno pakSa laI, tene te kAmamAM sAtha ApI tene caDAvI bIjAne nukasAna karato, vaira UbhuM karato aTaka. para Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ochAmAM ocho paNa ardha prahara dharmakartavya ane vidhAsaMpattimAM grAhya karaje. pa.kR.deve AtmajAgRti arthe bodha ApI zrI lallujIne bhalAmaNa karatAM kahyuM: "bIjA muniono pramAda choDAvI, bhaNavA tathA vAMcavAmAM, svAdhyAya dhyAna karavAmA kALa vyatIta karAvavo ane tamAre sarvee eka vakhata divasamAM AhAra karavo. cA tathA chIMkaNI vinA kAraNe haMmezA lAvavI nahIM. tamAre saMskRtano abhyAsa karavo." muni mohanalAlajIe kahyuM:- mahArAjazrI tathA zrI devakaraNajInI avasthA thaI che ane bhaNavAno joga kyAMthI bane?" .deve tenA uttaramAM kahyuM, "yoga banI AbethI abhyAsa karavo, ane te thaI zake che; kemake vikToriyA rANInI vRddha avasthA che chatAM bIjA dezanI bhASAno abhyAsa kare che." jJAna laho zANI thaI, karo saphaLa avatAra, dhikkArI ajJAnane, rAkho jJAnathI pyAra. 54 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAve bhaNo vidyA bhalI, vAMco pustaka sAra ; nIti vadhe bahu dilamAM Upaje zubha vicAra. khabara paDe che jUThanI, tema ja satyanI sAra, mATe bhaNIne nehathI, laho jJAna vicAra, rAyanI vinatI sAMbhaLI, karo ura vicAra to to maLe sukha sarvadA rIjhe jagadAdhAra. - strInItibodhaka (pa.kR.deva) pa1 - jiMdagI TUMkI che, ane jaMjALa lAMbI che; ' mATe jaMjALa TUMkI kara to sukharUpe jiMdagI lAMbI lAgaze. A duHSama kALamAM manuSyo maMda puNyavALA che ne AyuSya tethI TUMkuM che. so varSanuM AyuSya to bahu thoDA manuSyone haze. have TUMkI jiMdagI che emAM te jaMjALa bahu vadhArI mUkI che. A vijJAnavAdano jamAno che eTale paMcendriyanA sukhasagavaDanA sAdhano, zarIranI zAtAnAM sAdhano vipula pramANamAM goThavIne je teM 55 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAdhi UbhI karI che tene meLavavAmAM, bhogavavAmAM, saMrakSaNamAM gaLAbUDa kheMcI gayo che. eTale jaMjALamAM jIvana pasAra thaI jAya che tethI duHkhI che, bhayabhIta che. viSayomAM raMgAI jaI tArI zAna-bhAna visarI rahyo che, ne AtmAne bhUlI kuTuMba parivAranI jaMjALamAM AyuSyanA cheDA paryata rokAI manuSya jiMdagI TUMkAI jAya che, pUrNa thaI jAya che tenI khabara rahetI nathI. jaMjALa ochI tema vakhata ghaNo bace che. jema jema upAdhinuM grahaNa thAya tema tema samAdhisukha hAni pAme che." (va.570) have jAgI jA ane badhI jaMjALa TUMkI karI de manathI teno bhAra utArI nAkha. "sukha aMtaramAM che tenI zodha karane sadgurune zaraNe jA to thoDI jiMdagImAM paNa tane aMtarasukhano anubhava thaze. eTale sukharUpa jiMdagI lAMbI lAgaze." parikSIta rAjAne ATha divasanuM AyuSya bAkI rahyuM temAM jAgI gayA ane jaMjALa mUkI daI bhagavathAmAM lIna thayA. ATha divasanuM AyuSya tene ochuM na paDayuM." pa6 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazu strI, putra, kuTuMba, lakSmI ityAdi badhAM sukha tAre ghera hoya topaNa e sukhamAM gaNatAe dukha rahyuM che ema gaNI AjanA divasamAM praveza kara. strI, putra, kuTuMba - e badhAM sukha tane maLyAM hoya tethI bahArathI tuM sukhI dekhAya paNa e badhAnI tane mAnasika tANa-bhaya, saMkalpa, vikalpa keTalAM rahe che? tenI ciMtAmAM tuM kevo gherAI jAya che? te gauNatAe duHkha che ema gaNaje. mAnasika azAtAnuM mukhyapaNuM e sukSma samyaka dRSTivAnane jaNAya che." kuTuMba samudAyathI mahattA meLavavA mATe tenuM pAlana-poSaNa karavuM paDe che. te vaDe pApa ane duHkha sahana karavA paDe che. putrathI karIne kaMI zAzvata nAma rahetuM nathI. ene mATe thaIne paNa aneka prakAranAM pApa ane upAdhi veThavI paDe che. chatAM, ethI ApaNuM maMgaLa zuM thAya che? (zi.pATha 16) pa7 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa8 pavitratAnuM mULa sadAcAra che. sadAcaraNanI jAgRti na hoya to Atmazuddhi na thAya. ethI sadAcAranI daDhatA rakhAve che. (upa. chAyA) "dayA, satya, adattAdAna, brahmacarya, parigraha, parimANa vagere sadAcAra kahelA che. jJAnIoe je sadAcAra sevavA kahelA che te yathArtha che, sevavA yogya che. sadAcaraNa Teka sahita sevavAM. maraNa AvyuM paNa pAchA haThavuM nahIM. viSaya kaSAyAdi doSa gayA vinA sAmAnya AzayavALA dayA vagere Ave nahIM, to pachI UMDA Azaya vALA dayA vagere kyAMthI Ave ?. akArya karatAM prathama jeTalo trAsa rahe che teTalo bIjI phere karatAM raheto nathI. mATe prathamathI ja akArya karatAM aTakavuM. daDha nizcaya karI akArya karavuM nahIM." Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paja mana doraMgI thai jatuM jALavavAne, - prabhu zuM karuM? mana do-raMgavALuM thatuM jALavavA prabhuvacanomAM vicArazaktine khIlavuM. "alpaAhAra, alpavihAra, alpanidrA, niyamita vAcA, niyamita kAyA ane anukULa sthAna e manane vaza karavAnAM uttama sAdhano che." * "manane sthitisthApaka rAkhavuM." satapuruSonA guNonuM ciMtana, temanAM vacanonuM manana, temanAM cAritranuM kathana, kIrtana ane pratyeka ceSTAnAM pharI pharI nididhyAsana ema thaI zakatuM hoya to manano nigraha thaI zake kharo. (va.295) pa9 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa vacana zAMta, madhura, komaLa, satya ane zauca bolavAnI sAmAnya pratijJA lai AjanA divasamAM praveza karaje. "bhayabhASA bhAkhuM nahI", "apazabda boluM nahIM", "koIne zikhaDAvuM nahIM", "asatya marmabhASA bhAkhuM nahIM", "tvarita bhASA bolavI nahIM", "mithyA bhASaNa karuM nahIM", "jamatAM mauna rahuM." tuM zAMtapaNe dhImethI paNa kaDavuM vacana na kahI deto. sAcAne to huM sAcuM ja kahevAno. are bhAI! "satya paNa karuNAmaya bolaje." nahIM to satya paNa asatya kahevAze. vaLI, jagatamAM pavitra vacanonI - komaLa vacanonI asara sAmA manuSya para sArI paDe che, ne halakA zabdonI asara te bolanAra para aprIti UpajAve che, jethI mana tUTe che. mana tUTavAthI sAmAno prema tArA parathI jato raheze. mATe A pratijJA pALaje, ne enA barAbara pAlana mATe- "vyavahArakAmamAM prayojana sivAya lavArI karavI nahIM." "samajIne alpabhASI thavuM." "krodhI vacana bhAkhuM nahIM." "utAvaLe sAde bolavuM nahIM". "vacanane rAmabANa rAkhavuM." "kleza samaya mauna rahevuM". "vacanane amRtarUpa rAkhavuM." 60 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa6 kAcA maLamUtranuM astitva che, te mATe huM A zuM ayogya prayojana karI AnaMda mAnuM chuM ema Aje vicAraje. ayogya prayojana eTale "enA rAgathI evA aMdha thaI gayA cho ke, bhakSya, abhakSya, yogya, ayogya, nyAya, anyAyanA vicArarahita thaI Atmadharma bagADavo, yazano vinAza karavo, maraNa pAmavuM, narake javuM, nigodane viSe vAsa karavo - e samasta nathI gaNatAM." (dvAdazAnuprekSA) emAM AnaMda mAno cho. mATe samajo ke A kAyA maLamUtrathI bharelI che. "ethI kAyAne niraparAdhI rAkhuM" e rIte manadaMDa, vacanadaMDa, kAryadaMDathI nivartavA mATe teno upayoga kevI rIte karavo te A traNa puSyamAM upAya darzAvyo che. vacanathI jIva ghaNAM karmo bAMdhe che. mATe vANI bolatAM na AvaDe to vera-jhera vadhe che. mATe ApaNAM A dharmazikSaka vacana bolatAM zIkhave che. "vacanane svAdhInarUpa rAkhuM." Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAre hAthe koinI AjIvikA Aje tUTavAnI hoya to, - svArthe koInI AjIvikA toDavI nahIM. vyavahAra evo che ke nokara vagere corI, jUTha vagere thI nukasAna karI jato hoya to prathama tene zikhAmaNa ApI sudhAravA prayatna karavo. pachI bhaya batAvavo. tema chatAM na samaje to tenI dayA ciMtavI nokarImAMthI yogya rIte rajA ApavI paDe to nItinuM ullaMghana karyuM na gaNAya. sAmAnya gunAthI tene moTI sajA ApavI te nIti viruddha gaNAya. pa8 AhArakriyAmAM have te praveza karyo. mitAhArI akabara sarvottama bAdazAha gaNAyo. AhArakriyAnI jarUra che paNa te jIvana TakAvI paraloka sudhAravA mATe jarUrI che. AhAranI saMjJA vadhArI A bhava hArI javA mATe nathI. prabhue AjanA 60 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kartavyanI smRti ApI. have AhAranI samaja-zikSA ApavAnI to bAkI che eTale e mATe kahevA AvyA. have baporanA bAra vAgyAno samaya thayo che. te samaye bhagavAna ApaNI pAse AvIne UbhA rahyAM ane kahe che ke tuM AhAra levA beTho to joje, mitabhojana karaje. pramANathI vadhu na Arogato ane tuM dhAre to AhAranuM pramANa mAruM keTaluM che te samajI zake, ane tuM jo, akabara jevo bAdazAha paNa bhojananuM pramANa jALavI zakato hato. mATe tene tuM yAda kara. pa9 je Aje divase tane sUvAnuM mana thAya, to te vakhate izvarabhaktiparAyaNa thaje, ke sazAstrano lAbha lai leje. khorAka lIdhA pachI tane tarata sUvAnuM mana thaze ne te khAIne sUvAnI Teva pADI dIdhI eTale tane kahevuM paDe che ke te vakhate IzvarabhaktiparAyaNa thaje ke sanzAstra vAMcana karI AtmAne upazamamAM doraje. 63 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM samajuM chuM ke ema thavuM durghaTa che, to paNa abhyAsa sarvano upAya che. joke mane khyAla che ke tArI kaThaNAIno, kema ke Adato pheravavI te tane bahu muzkela lAgavAnuM che. paNa kaThinamAM kaThina kArya paNa mANasa jo abhyAsa kare to siddha thAya. tema pheravavAnI Tevo para tIkhI najara rAkhe to pheravI zake che. temAM kaMI nAsIpAsa thavAnI jarUra nathI. mATe abhyAsanuM lakSa rAkha, nahIM to mArI pAse Ava. ame nidrAne jItI che. e moharAjAnI paTarANI che. moharAjAnI paTarANI bahu ja jabarI che. enA svAmInA dAsa banAvIne mohanA rAjyamAM ja rAkhe che. tene jItavAno abhyAsa te karyo nathI. tuM zIkhyo paNa nathI. "abhyAsa sarvano upAya che." A e sarvezvaranuM vacana anyathA kema hoya? ApaNane kAM vizvAsa nathI, kAM to nidrAdevInI prIti ke pakSa hoya to ja nidrA nathI jatI ema kahIe chIe. 64 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. cAlyuM AvatuM vera Aje nirmULa karAya to uttama, nahIM to tenI sAvacetI rAkhaje. vyavahAra-saMbaMdhasaMsAramAM puNya-pApanA udayarUpa che. temAM sukha-duHkha, lAbhahAni, kheda-AnaMda, prIti-aprItinAM kAraNo aneka banavA yogya che. te vakhate sukha-duHkha, lAbha-hAninAM kAraNa bIjAne mAnI verabhAva utpanna thAya che. eTale manamAM veranI gAMTha vALe che ke ANe mArA pratye anucita vartana karyuM che. mAruM bahu bagADayuM che. ene have huM joI laIza athavA AnuM moTuM huM kadIye nahIM jouM tema ja koI kALe huM grahaNa nahIM ja karuM evo veSabhAva te koI pratye manamAM dhArI rAkhyo hoya to Aje ja nirmULa karI devo joIe. nahIM to bIjA bhavamAM te naDe che. evADheSabhAvathI temane ghera strIrUpe, putrarUpe, nAnA jaMturUpe vakhate janma levo paDe che. mATe dAna daIne, mAna ApIne, kSamA mAMgIne, page paDIne tenA guNa gAi,tenuM agatyanuM kAma karI daIne, tenA pratye premabhAva darzAvIne te vairanI gAMTha nirmULa karaje. paraMtu have sAvacetI rAkhaje. sAmo kaThaNa prakRtino hoya to kSamA na Ape, ADuM jue, vera buddhi ekapakSI paNa rAkhyA kare to tevI vyaktithI 65 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvaceta raheje, (kamaThanuM dRSTAMta) kAraNa tenA tIvra zveSabhAvanA pariNAma hovAthI khoTuM nukasAna pahoMcADe. koIvAra jIvanuM jokhama paNa UbhuM thAya mATe tenI prakRti samajI rAkhaje, ne teno ocho sahavAsa karaje. "verabhAva koIthI rAkhuM nahIM" "vairInA guNanI paNa stuti karuM." "vAtsalyatAthI verIne paNa vaza karuM." aparAdhI para paNa kSamA karuM". 64 tema navuM vaira vadhArIza nahIM, kAraNa vaira karI keTalA kALanuM sukha bhogavavuM che e vicAra tattvajJAnIo kare che. havethI navuM vera bIjA koI sAthe bAMdhIza nahIM, kAraNa "veSabhAvae jherarUpa" -AtmAne ahitakArI che ane veranA kaDavA vipAkano vicAra karI "kSamA e ja mokSano bhavya daravAjo che." kAraNa ke krodharUpa agnithI tAruM hRdaya baLyA karaze ne have AyuSya keTaluM che? keTalo kALa tuM jIvavAno che? pachI to aMdhArI rAta che. krodhAdi kaSAyathI pazugatimAM ekaluM duHkha-bhUkha, tarasa, mAra vagerenuM bhogavavuM paDe che. "krodhAdi bhAva Aloka paralokamAM A jIvanA ghAtaka che." mATe tattvane samaja. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 mahAraMbhI, hiMsAyukta vyApAramAM Aje paDavuM paDatuM hoya to aTakaze. 64 bahoLI lamI maLavAM chatAM Aje anyAyathI koino jIva jato hoya to aTakaje. pAMca, daza lAkhanI lakSmI khAtara anyAya karI koInA jIvane jokhama pahoMcADato aTakI jA. jAsAciThThIthI ke lAMca-rUzavata laI koInI jiMdagIne jokhama pahoMcADIza nahIM. lakSmI to nAzavaMta che. 27 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 vakhata amUlya che, e vAta vicArI AjanA divasanI 2,16,000 vipaLano upayoga karaje. ApaNe samaya e keTalI kImatI vastu che te kharI rIte jANatA nathI. A manuSyabhavanuM eka paLanuM AyuSya eka amUlya kaustubhamaNithI paNa vadhu mUlyavAna che. bIjA badhA avatAra karatAM mAnavadeha bahu ja moMgho che mATe tenI paLapaLano saupayoga karavo jarUrI che. nidrA, vikathA, pramAdamAM na gumAvAya te khyAla rAkhaje. "sATha ghaDInA ahorAtramAM 20 ghaDI nidrAmAM gALIe chIe; bAkInI cALIsa ghaDI upAdhi, TolaTappA ane rajhaLavAmAM gALIe chIe. e karatAM e sATha ghaDInA vakhatamAMthI becAra ghaDI vizuddha dharmakartavyane mATe upayoga laIe to banI zake evuM che. enuM pariNAma paNa kevuM suMdara thAya?" (zi.pATha 50) "jJAnIoe manuSyapaNuM ciMtAmaNiratnatulya kahyuM che, te vicAro to pratyakSa jaNAya tevuM che. paNa jo dehAthamAM ja te manuSyapaNuM vyatIta thayuM to to eka phUTI badAmanI kiMmatanuM nathI ema nisaMdeha dekhAya che." (va.725) Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAstavika sukha mAtra virAgamAM che mATe jaMjALamohinIthI Aje atyaMtaramohinI vadhArIza nahIM. vairAgyamevAbhayam' "vairAgya e anaMta sukhamAM laI janAra utkRSTa bhomiyo che". "mamatva e baMdha" "baMdha e ja duHkha" saMsAramAM kyAreya paNa zaraNatvAdipaNuM prApta thavuM nathI ane avicArapaNA vinA te saMsArane vize moha thavA yogya nathI. je moha anaMta janmamaraNano ane pratyakSa khedano hetu che. duHkha ane klezanuM bIja che tene zAMta kara, teno kSaya kara. (va.689) samasta saMsAra mRtyu Adi bhaye azaraNa che te zaraNano (sukhano) hetu thAya evuM kalpavuM te mRgajaLa jevuM che." (va.pa66) mATe jaMjALamohinIthI Aje atyaMtara moha, mArApaNuM vadhArIza nahIM. "jagatamAM-gharamAM rahevuM paDe to bAhyabhAve vartaje. huMtoahIMno mahemAna tema samajI upalaka pravRtti karaje, ne aMtaraMgamAM Asaktirahita raheje. ethI trividha tApa je saMsAramAM bharapUra che tenI AMca tane nahIM lAge. tuM zItaLa rahI zakIza. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navarAzano divasa hoya to AgaLa kahelI svataMtratA pramANe cAlaje. rajAno divasa eTale svataMtratAno divasa. Aja pUratI svataMtratA maLavA tane bhagavAnano anugrahathayo to teno lAbha laI leje. eka prahara bhaktikartavyamAM gALaje kAM vidyAprayojana rAkhaje. paNa rajAnA divase nidrA atyaMta leto nahIM. "navarAzanA vakhatamAM nakAmI kUTa ane niMdA karo cho te karatAM te vakhata jJAnadhyAnamAM lo to kevuM yogya gaNAya." samaya sonerI che. te vakhata mojazokhamAM, raMgarAgamAM vyartha na gumAvIza. kAraNa "paLa e amUlya cIja che. eka paLa vyartha khovAthI eka bhava hArI javA jevuM nukasAna che." mATe "navarAzanA vakhatamAM saMsAranI nivRtti zodhaje." kAraNa, AvI mokaLAza tane kAle nahIM maLe. to amUlya avasara prApta thayo jANI vacanAmRtano satsaMga jarUra karaje. te tane A bhavAbdhi tAranAra naukArUpa thaze. mahAtmA zaMkarAcAryanuM vacana che: "kSaNamapi sajjanasaMgatirekA bhavati bhavArNavataraNe naukA." Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "eka kSaNa paNa mahAbhya jenuM parama che evA paramAtmAnAM vacanomAM ja tallInatA thAya to manuSyabhava saphaLa thaI zake evo yoga maLyo ema huM mAnaje. vyavahArika kAmathI je vakhata mukta thAo te vakhate ekAMtamAM jai AtmadazA vicArajo". "motanI paLa nizcaya ApaNe jANI zaktA nathI. mATe jema bane tema dharmamAM tvarAthI sAvadhAna thavuM". 18 koi prakAranI niSpApI gammata kiMvA anya kaMi niSpApI sAdhana AjanI AnaMdanIyatAne mATe zodhaje. niSpApI gammata jevI ke aMtAkSarI, samasyA-koyaDA, kavitA, vinoda, saMgItakaLA-harIphAI, bAgamAM pharavA javuM, krikeTa-harIphAI AdithI AnaMda meLavaje. paNa jegammatathI koIne nukasAna thAya, ahita thAya, tArA bhAva malina thAya, koI jIva dubhAya evo tuccha AnaMda na bhogavato. viSayono AnaMda tuccha ane anAnaMdarUpa che, niSpApI sAdhana mukhya to harikathA-kIrtana che. je vaDe AtmAne UMcI zreNImAM lakSa thAya che. jIvananuM dhyeya badalAya che jethI te kharo Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda che. vyAvahArika kAryapravRttithI lAgelA thAkane utAravAtane AnaMda joie che ne AnaMda mATe tuM pApanA sAdhana goThave che. paMjAbI hoTalamAM khANIpINI mATe jAya che tyAM abhakSya vastu khAIne, apeya pINAM - dArU vagere pIne moja mANe che. paNa e moja A jIvane asaMkhya jIvanI hiMsA karAvI durgatimAM pahoMcADanArI che. eTale e AnaMda nathI paNa pArAvAra duHkha UbhuM karanAra hovAthI tene e AnaMda bhAre paDI jaze. uparAMta aNagaLa pANI ane vAsI khANIpINI ja hoTalomAM hoya che te aneka roga janmAvanAra bane che. mATe zANapaNa lAvIne A vAta khyAlamAM le. vaLI kaLiyugano AnaMda TI.vI.mAM ne tenI siriyala jovAmAM samAyo che. tevAM asabhya niMdanIya dazyo jovAthI vRtti-vicAro malina thAya che jethI pApakarma baMdhAya che. "pApajanya karma vaDe AtmAnI adhogati thAya che'. vRtine malina karanAradurjanano sahavAsa paNa che. trIjuM, nahIM vAMcavAlAyaka pustako naoNvela vagere che. tuM samajuM cho to A mArI zIkha mAnI le ane AnaMda mATe ovA badhAya prakAro tyAga karI de. "manoramyamAM moha mAnuM nahIM." 72 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 69 suyojaka kRtya karavAmAM dorAvuM hoya to vilaMba karavAno Ajano divasa nathI, kAraNa Aja jevo maMgaLadAyaka divasa bIje nathI. suyojaka kRtyo jevAM ke dharmAlaya-vidyAlaya sthApavA, yAtrikanI bhojanazALA kholavI, dAnazALA, pAMcane mATe thaIne dharmazALA Adi kRtyomAM dorAvuM hoya athavA sAtakSetranI yojanA karavAnI hoya; jevAM ke maMdira baMdhAvavuM, jinamudrAnI pratiSThA karAvavI, maMdirano jIrNoddhAra, jJAnazALAo baMdhAvavI, tIrthoddhAra, tIrtharakSA, saMghabhakti, pAMjarApoLa-jIvadayAnAM kAryothI A AtmAnuM pAralaukika zreya rahyuM che mATe temAM joDAvAno maMgaLa divasa Aje ja che. kAla para rAkhavAthI mananI bhAvanA manamAM rahI jAya. "dhAraNA dharI rahe che." "yojelI yojanA ke viveka hRdayamAMthI jato rahe evI saMsAramohinI che." suyojaka - te kAryonI yojanA evI hoya ke je vaDe aneka jIvo dharmamArge dorAya, dharmaunnati thAya. jyAM sudhI e kRtyo bhaviSyamAM vidyamAna rahe tyAM sudhI paraMparAe tenA vaDe bhaktipUjA, satsaMga-svAdhyAya Adi uttama kRtyo thatAM rahe, aneka sAdharmika posAya te 73 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDe, tevI yojanA karanArane tathA vyavasthA karI saMbhALanArane e puNyano chaThTho bhAga maLe che. te uttarottara bhavabhaktinuM kAraNa thavA yogya che. mATe "dharmI, suyazI eka kRtya karavAno manoratha dhAraNa karaje." adhikArI ho topaNa prajAhita bhUlIza nahIM, kAraNa jenuM (rAjAnuM) tuM lUNa khAya che, te paNa prajAnA mAnItA nokara che. adhikAratane bhAgyajone maLyo to prajAhitano sAthe lakSa rAkhaje. "sattAno geraupayoga karIza nahIM" kAraNa: amala koinA bApano nathI. puNya asta thatAM e adhikAra tArA hAthamAMthI sarI jaze. adhikArathI abhimAna vadhe, kartavya, pharaja cUkI javAya to "vadhavApaNuM saMsAranuM naradehane hArI javo mATe vicAra karIne garIbone madada karaje. dIna duHkhiyAnA AMsu lUchaje. "nyAyaviruddha kRtya karIza nahIM."tuM nizcaya mAna ke prajAe cUMTI kADhela, sevA mATe nImela huM temano mAnIto (nokara) sevaka chuM. prajAe mane sevA karavA adhikAra Apela che. 74 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 vyAvahArika prayojanamAM paNa upayogapUrvaka vivekI rahevAnI sapratijJA mAnI AjanA divasamAM vartaje. "jyAM sudhI gRhavAsa che tyAM sudhI kuTuMbAdino prasaMga tathA AjIvikAdi kAraNe pravRtti rahe te yathAnyAyapUrvaka karavI ghaTe paNa bhayAkuLa thaI ciMtA ke nyAyatyAga karavA na ghaTe, kema ke te to mAtra vyAmoha che. e zamAvavA yogya che. prApti to zubhAzubha prArabbAnusAra che." A viveka samajI "gharanuM, jJAtinuM ke bIjAM tevAM kAmonuM kAraNa paDaye udAsInabhAve, pratibaMdharUpa jANI te pravartana ghaTe che." "vyavahAranA prasaMgane sAvadhAnapaNe, maMda upayoge, samatAbhAve nibhAvyo Avaje." "bAhyabhAve jagatamAM varno ane ataraMgamAM ekAMta zItalIbhUta nirlepa raho." "dharmaAjJA sarvazreSTha mAnavI." jJAnIe jyAM je nItirIti bAMdhI che teno upayogapUrvaka tArI buddhi vaDe je jayAM yogya hoya te vivekathI AcaraNa karavAnI "sapratijJA' huM ApuM chuM te tuM mAnI le. Aje huM "vyavahAramAM paNa sadgati dharmane ja sevIza." "gRhavAsa jyAM sudhI sarjIta ho tyAM sudhI vyavahAra prasaMgamAM paNa satya te satya ho." "satya vacana bhaMga karuM nahIM, zira jatAM paNa Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratijJA bhaMga na karavI." "ekapakSI matabhedana bAMdhavo." "dhIraja mUkavI nahIM." kleza samaya mauna rahe." samaya vinA vyavahAra bolavo nahIM." "guNastavana sarvottama gaNuM." "saguNanuM anukaraNa karavuM." "navarAdikamAM snAna karuM nahIM." "sarva dhAka meLApamAM (sarkasa) jauM nahIM." "jhADa taLe rAtre zayana karuM nahIM." "kUvAkAMThe rAtre besuM nahIM." "aikyaniyama (maMDaLa-nAta-jAtanA-AzramonA vagerenA) toDuM nahIM." "tuti, bhakti, nityakarma visarjana karuM nahIM." "kusaMga tyAguM chuM." "ayogyadAna tyAguM chuM." "anyane mohinI UpajAve evo dekhAva karuM nahIM." "asatya AjJA bhAkhuM nahIM." "apathya pratijJA ApuM nahIM." "jozabhera cAluM nahIM." "khoTo bhapako karuM nahIM." "dAsatva-parama-lAbha tyAguM chuM." "kaMTha, kalAla, sonInI dukAne besavuM nahIM." "tArA dharma mATe rAjakAre kesa mUkuM nahIM." "khoTA sogana khAuM nahIM." "khoTI AzA koIne ApuM nahIM." "asatyavacana ApuM nahIM." "duHkhI karIne dhana lauM nahIM." "khoTo tola toLuM nahIM." "sAdA pozAkane cAhuM." "madhurI vANI bhAkhuM." "manovIratvanI vRdhdhi karuM." "satya vacana bhaMga karuM nahIM." "sat pratijJA - vyavahAramAM paNa nItisaha vivekI rahevAthI sat pratye - paramAtmA pratye - laI jAya che," paramAtmAe batAvelI vyavahArazikSA ane 76 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahAradharma aMgIkAra kare, AjJA pAlana kare to ethI hRdayazuddhi thAya ne to ja bhaviSya dharmaprApti thAya. vivekI rahevAthI pariNAme AtmA paramAnaMdamAM virAjamAna thAya. mATe "vacana saptazati punaH punaH smaraNamAM rAkho. temAM vivekI dhoraNa-uttama krama batAvyo che eTale vyavahAramAM vivekI rahevuM e pratijJArUpa svIkAravA kahe che. vaLI, paMDito kahe che ke viveka vagaranA manuSyo pazu samAna che. sAyaMkALa thayA pachI vizeSa zAnti leje. sAyaMkALa eTale sUrya asta thayA pachI rAtribhojana tyAga karavAnuM bane to sAruM. kema ke "rAtre jamanArane mATe agni saLagAvavI paDe che temAM aneka sUkSma jaMtuo nAza pAme che. temaja sarpanA jherano, karoLiyAnI lALano ane maccharAdika sUkSma jaMtuno paNa bhaya rahe che. vakhate e kuTuMbAdikane bhayaMkara roganuM kAraNa thaI paDe che." (zi.pATha.28). sAyaMkALa pachI dhaMdho ke kuTuMbanAM kAryo vagerethI nivRtta thaI zAMta ekAMta nirjana sthAnamAM jaI paramAtmAne yAda karaje ne tArA AtmAnI vizeSa zAMti 77 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Icchaje athavA bhagavakathA sAMbhaLaje ethI tane kharI zAMti maLaze. tana-manano thAka paNa Utaraze. mATe sAyaMkaLa pachI to tuM sAMsArika kAryanI vismRti karI deje. AjanA divasamAM ATalI vastune bAdha na aNAya to ja - vAstavika vicakSaNatA gaNAyaH (1) ArogyatA (2) mahattA (3) pavitratA (4) pharaja ArogyatA jALavavA mATe zuM karIza? jIbhanA svAdano saMyama karaje. AMkhathI nATaka prekSaNa nahIM jovAM. kAnathI zRMgAranAM gAyana nahIM sAMbhaLavAM. mana ane Indriyone uttejIta karanArAM sAdhanonI vRtine rokaje. badhAMya roganuM mULa svAda che. Arogya bagaDavAthI bhagavadbhaktimAM cita joDAze nahIM. "sarva prakAranI nIti zIkhaje." rasendriyanI vRddhi na karavI." "nA kahelAM athANAMdika sevuM nahIM." (1) AhArane aMte pANI pIvuM nahIM. (2) UbhA UbhA pANI pIvuM nahIM. (3) rAtre gALyA vinA pANI pIvuM nahIM. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka pratyenI mArI zI pharaja che? strI, putra, mAtA, pitA, bhAI, bhAMDu vagere tarapha pharaja na bajAvavAthI mahattA rahetI nathI. vaLI, indriyavaza thavAthI paNa mahattA rahetI nathI. "divasa pramANe mANasanI prakRti na hoya to mANasanuM vajana paDe nahIM ane vajana vagarano manakho A jagatamAM nakAmo che." tArI (Atma) prazaMsA karIza nahI; ane karIza to tuM ja halako che ema huM mAnuM chuM." mana, vacana, kAyAnI pavitratA para mANasanI mahattAno bahu AdhAra che. game tevo zrImaMta ke sattAdhIza hoya, paMDita hoya, jJAnI hoya, jANakAra hoya paNa pavitra AcAravicAra na rAkhe to tenI mahattAno bhaMga thAya che ane satyavacana bolavAthI paNa mANasanI kiMmata thAya che, mahattA jaLavAya che. "tArI AjJA tUTe tema saMsAra vyavahAra calAvuM nahIM." Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uja jo Aje tArAthI koi mahAna kAma thatuM hoya to tArA sarva sukhano bhoga paNa ApI deje. dharmanA rakSaNanI khAtara tArA sarva sukhano bhoga paNa ApI deje. jema pUjayapAda zrI hemacaMdrAcArya mahArAje vItarAga dharmanA rakSaNa arthe svArpaNa karyuM. "amAruM game te thAo paNa A mArganuM rakSaNa thavuM joIe." Ama, temaNe (AtmasamarpaNa) AtmArpaNa karyo. diveTa baLIne teja Ape', jAte vecAI avarane poSe." gAma-paragAmamAM honArata thaI hoya, duSkALa paDayo hoya tyAM manuSyonA prANa bacAvavA ke pazudhananI rakSA karavA mATe vastupALa-tejapALa temaja jagaDuzAhe potAnuM hovA chatAM prajAnuM che tema kahI sarva dhananA bhaMDAra arpaNa karyA che. agara agni AdinA upadravamAM jhaMpalAvIne koinA prANa bacatA hoya to sarva sukhano bhoga ApI deje. mahApuruSo apavAda vahorIne paNa bIjA jIvanI rakSA kare che. - saMta mULadAsa Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upa karaja e nIca raja (karaja) che; karaja e camanA hAthathI nIpajelI vastu che; (karaja) kara e rAkSasI rAjAno julamI kara ugharAvanAra che. e hoya to Aje utAraje, ane navuM karatAM aTakaje. karaja eTale devuM. tene yamanA hAthathI nipajelI vastunI upamA ApI kema ke karajadAra sukhe sUI ke khAIpI zake nahIM. "devuM ApavA vadhAre tvarA rAkho. dhIranAra vyAjanA vyAja levA dhIre paNa te upara tame khyAla rAkho." "tuM devAno khyAla nahIM rAkhe to pachI pastAvo pAmIza." vaLI, RNa bAkI rahI jAya to tene bIje bhave vyAjasahita ApavuM paDe. mATe "paradhana paththaratulya jANaje." vaLI, ekanuM devuM ApI bIjAnuM navuM devuM karatAM aTaka; kAraNa devuM e nIca rajadhULa che. "dravya devuM ApavAnI phikara rAkho te karatAM bhAvadevuM ApavA vadhAre tvarA rAkho." 81 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divasa saMbaMdhI kRtyano gaNitabhAva have joi jA. 00 savAre smRti ApI che chatAM kaMi ayogya thayuM hoya. to pazcAttApa kara ane zikSA le. "kSamApanA vagara zayana karuM nahIM." "aparAdhazikSA toDuM nahIM." have puSpa 8 thI 79 je AkhA divasanuM devasIya pratikramaNa karavA kahe che ke meM je tane dharmakRtyanI smRti savAre ApI che tenA bhAvanuM gaNita have eTale sAMje joI jA. te kartavya pratye tArA bhAva kevA rahyA? jijJAsA kevI rahI? pramAdathI keTaluMka te bAkI rAkhyuM? ke zithilatAthI tuM karavuM bhUlI gayo? te saghaLuM manamAM tapAsI jA. emAM ayogya AcaraNa, mAThAbhAva ke azubha dhyAna thayuM hoya to teno pazcAttApa kara. hRdayathI, A meM khoTuM karyuM, meM bahu A niMdanIya kAma karyuM ema kheda kara ne pharIthI nahIM karuM e kSamApanA mAgI mArI zikSAne daDhabhAve grahaNa kara. 82 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 kaMi paropakAra, dAna, lAbha ke anyanuM hita karIne Avyo ho to AnaMda mAna, nirabhimAnI rahe. Aje kaMI paropakAra, dAna, lAbha ke anyanuM hita karIne Avyo hoya to mAro divasa saphaLa thayo ema nirabhimAnIpaNe mAna kema ke "parahita tejanijahita samajavuM". satkRtya karyA hoya tene saMbhArI pharI pharI tevA dharmakRtyanI anumodanA karI tevI abhilASA rAkhavI e ArAdhanAno eka prakAra jJAnI puruSoe kahyo che. pU.zrI.vIravijayajI ma. prakAze che ke - mRga, baLadeva muni, rathakAraka, traNa huvA eka ThAmo, karaNa, karAvaNa ne anumodana, sarakhAM phaLa nipajAyo. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OG jANatAM-ajANatAM paNa viparIta thayuM hoya to have te mATe aTakaje. jAye-ajANe anupayoganA pariNAme AjJAthI viparIta AcaraNa thayuM hoyato have upayoga rAkhI aTaka. dardIema apathyathI aTake tema. kemake "upayoga eja sAdhanA che". "te puruSanA guNagrAma karavA, te prasaMgamAM ujamALa thavuM e tenI AjJAmAM saraLa pariNAme parama upayoga daSTie vartavuM e anaMta saMsArane nAza karanAruM tIrthakara kahe che." (va.397) 87 vyavahArano niyama rAkhaje ane navarAze saMsAranI | nivRtti zodhaje. jeTalo vakhata AyuSyano teTalo ja vakhata jIva upAdhino rAkhe to manuSyatvanuM saphaLa thavuM kyAre saMbhave? nivRttinA abhyAsa vinA jIvanI pravRtti na TaLe e pratyakSa samajAya tevI vAta che." (va.199) 84 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81. Aja jevo uttama divasa bhogavyo, tevI tArI jiMdagI bhogavavAne mATe tuM AnaMdita thA to ja A.0Aje mArI kathA zravaNa karavAthI, meM ApelI smRti grahaNa karavAthI Aja te uttama divasa bhogavyo tevI ja rIte tArI jiMdagI bhogavavAne mATe tuM AnaMdita thA e mArI AziSa che. kAraNa ke Aje sukhI te kAle sukhI. marma: Aja jevo uttama divasa bhogavyo tevI jiMdagI bhogavavAne mATe che mitra ! tuM AnaMdita thA eTale tAruM bhAgya tevuM caDhatuM kara. game tevA saMjogo UbhA thAya topaNa pramAda choDI, meM Apela kartavyanI smRti rAkhaje to ja A rAyacaMdane- tArA mitrane AnaMda-saMtoSa thAya. ' he mitra! tuM roje mArI kathA manana karyA karaje. huM je je smRti ApuM chuM te te vismRta na karato paNa temAM tallInatA rAkhaje. mArA vacana gAMThe bAMdhaje. asthimajjA tenAthI raMgI deje to ja A - "vinaya vinaMtI rAyanI" - saphaLatAne pAmaze. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8$ Aja je paLe tuM mArI kathA manana kare che te ja tAruM AyuSya samajI savRttimAM dorAje. Aje - atyAre tuM mArI kathA manana kare che te ja tAruM AyuSya saphaLa che. "kALano bharuso AryapuruSoe karyo nathI." "motanI paLa nizcaya ApaNe jANI zakatA nathI." mATe AtmAnI vRtti savastu - zAzvata padArtha tarapha dora. 84 sapuruSa viduranA kahyA pramANe Aje evuM kRtya karaje ke rAtre sukhe suvAya. (1) vidura bolyAH "he buddhimAna dhRtarASTra ! vidyA, tapa, indriyanigraha tathA lobhanA tyAga vagara tamane zAMti maLe ema huM joto nathI." Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) (3) (4) (5) (E) jJAtinA mANaso guNarahita ane avaguNathI bharelA hoya topaNa tenuM sArI rIte pAlana karavuM joie. je jJAtino satkAra kare che te sukha pAme che. kalyANanI icchA rAkhanAre jJAti sAthe kalaha karavo nahIM, paNa teonI sAthe ja sukha bhogavavAM. jagatamAM jJAti jo anukULa thAya che to tAre che ane pratikULa thAya che to DUbADe che. je kAmathI vRddhAvasthA sukhamAM jAya te yuvAvasthAmAM karI levuM ane yAvasjIvita te kAma karavuM ke je karavAthI maraNa pachI sukha maLe. je kAma buddhithI banI zake tevuM hoya te uttama gaNAya che. je kAma bAhubaLathI karI zakAya tevuM hoya te madhyama gaNAya che. je kapaTAdithI bane tevuM hoya te halakuM gaNAya che ane je kAma ghaNA saMkaTathI karI zakAya tevuM hoya te (ati) bahu ja halakuM gaNAya che. mauna rahevuM te uttama che te karatAM satya bolavuM te uttama che. te karatAM priya bolavuM te uttama che ane sauthI uttama dharmasvarUpa bolavuM te che. buddhimAna manuSya manuSyanI buddhinI parIkSA karavI, buddhithI vAraMvAra tenI yogyatA vicAravI, tenA guNadoSa zravaNa karavA, tenAM AcaraNa barAbara jovAM, pachI mitratA karavI. 87 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (7) udyamamAM tatpara thayela manuSya moTo thaI paDe che, ne apAra sukha bhogave che. (8) vakhANa karanAra sAthe guptamaMtra karavo nahIM. (9) je vastu durlabha che tenI icchA karavI nahIM. (10) mIThI vANI bolavI ane durjanane mAna na ApavuM-e be kAma karavAthI manuSya zobhA pAme che. (11) vAraMvAra karAtuM zubha karma buddhine vadhAre che. (12) asatya bolIne vijaya meLavavo, rAjAnI pAse cADI khAvI, vaDIla sAme mithyA Agraha karavo, e brahmahatyA samAna che. (13) utAvaLa karavI, potAnA vakhANa, ALasa, madamoha, capaLatA, vRthA vAto karavI, uddhatapaNuM, vagere vidyArthIonA zatru che. (14) puruSe niSkapaTa bhAvathI mitrane vaza karavo, nyAyanA baLathI zatrune vaza karavo, dhanathI lobhIne vaza karavo, kAmakAja karI rAjAne vaza karavo, AdarathI brAhmaNane vaza karavo, premathI strIone vaza karavI, vivekathI saMbaMdhIone vaza karavA, vakhANathI mahAkrodhIne vaza karavo, namratAthI gurujanane vaza karavA, navIna vAto kahIne mUrkhajanane vaza karavo, vidyArthI vidvAnane vaza karavo. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Zja Ajano divasa sonerI che, pavitra che, kRtakRtya thavArUpa che, ema satparaSoe kahyuM che, mATe mAnya kara. Ajano divasa sonerI che kema ke Aje tAre AMgaNe bhagavAna padhAryA 84 lAkhanA avatAra pharatAM pharatAM darizaNa durlabha deva, sulabha kRpA thakI, bhavamAM bhamatAM meM darizaNa pAyo. Ajano divasa kRtakRtya thavArUpa che."(1) saruno upadeza ane jIvanI satpAtratA-tenI prApti karIne saMsAratApathI atyaMta tapAyamAna AtmAne zItaLa karavo e ja kRtakRtyatA che." Aje ja tuM A vAta mAnya karI kRtakRtya thA. 85 jema bane tema AjanA divasasaMbaMdhI, ravapatnIsaMbaMdhI paNa viSayAsakta ocho raheje. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 Atmika ane zArIrika zaktinI divyatAnuM te mULa che, e jJAnIonuM anubhavasiddha vacana che. 87 tamAku sUMghavA jevuM nAnuM vyasana paNa hoya to Aje pUrNa kara. (0) navIna vyasana karatAM aTaka. - jemAMthI nazo te vastu sevavuM nahIM." pAna, sopArI ke tamAku - vyasana eTale kaSTa. tamAkunuM vyasana tane haze to evI najIvI cIja mATe valakhAM mAre che ne anaMta zaktino dhaNI evo tAro AtmA lUMTAi jAya che, tenuM tane bhAna nathI. eka paisAnI kiMmatanI tUccha vastuthI AnaMda mAnI halako banIza nahIM. temAM AnaMda mAnanAra AtmAnI ja kiMmata ghaTe che. tuM samaja ke "vyasana vadhAryAM vadhe che ane niyamamAM rAkhyAM niyamamAM rahe che, ne ethI tArI kAyAne ghaNuM nukasAna thatuM jAya che tathA mana paravaza thatuM jAya che, jethI Aloka-paralokanuM kalyANa cUkI Co - Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAya che." "navIna vyasana karatAM aTaka" sopArInI ke tamAku vagerenI bAdhA-niyama laI pachI sopArIne badale IlAyacI khAya ne Akho divasa te ja moMmA rAkhyA kare - e Teva paDI jAya eTale tenA vinA na cAle! kRpALudevanA prasaMgamAM paMDita lAlananI vAta sAMbhaLI che ke, lAlanane sopArInI Teva-vyasana hatuM. kRpALudeve pUchayuM: lAlana! tame zuM khAva cho? lAlanaH sAheba mAre sopArInI Teva che. tenA vinA na cAle. tyAre kRpALudeve vyasana choDavA vize bodha Apyo, eTale teNe bAdhA lIdhI. sAheba have sopArI nahIM khAuM - huM niyama lauM chuM. tyArabAda pharIthI ekavAra kRpALudeva pAse AvyA tyAre kRpALudeve puchayuM ke "lAlana ! tame sopArInI to bAdhA lIdhI che ne atyAre zuM khAva cho? lAlanaH "sAheba, have sopArI nathI khAto paNa elacI moMmAM rAkhuM chuM. tyAre kupALudeve kahyuM ke rUpiyA na rAkhavA ane paisA rAkhavA te sarakhuM ja che kema ke adhyAsa na gayo'. 91 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 deza, kALa, mitra e saghaLAMno vicAra sarva manuSya A prabhAtamAM svazakti samAna karavo ucita che. deza-kALane jJAnIe kaThaNa kahyA che, mATe AvA kALamAM sadgurune saddharmanI durlabhatA che. ThAmaThAma satpaSa nathI hotAM, viralA ja satpaSa vicare che. mATe kayAMya zodhavA na jaiza ke koImAM mAnyatA karatAM jarA dhIraja dharI Ubho raheje. utAvaLo thaIne koI anyathA sthAne joDAI jaze to A amUlya avasara niSphaLa jaze. sAcAne nAme jagatamAM nakalI ghaNuM che. mATe sAvacetI rAkhaje kAraNa, "sAvacetI zUrAnuM bhUSaNa che." mitra kevo che? kharA kAma vakhate paDakhe Ubho rahe evo che? ke kaSTanA samayamAM juhAra karIne vegaLo cAlyo jAya evo che? tenI sAthenI levaDadevaDamAM mArI zakti keTalI che te vicAraje. paisAnI madada Ape to pAchA meLavavAnI AzA vagara vyavahAra karaje. pariNAme aMtarzAntino bhaMga thAya evuM karIza nahIM. deza: hindustAna Aryadeza che paNa prayoge anAryapaNAne yogya Aryadeza banI gayo che. rAjasI ne tAmasI vRttinuM anukaraNa lokone game che. temAM Arya 2 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAravicAramAM zUnyatA jevuM thayuM che. "A kaLiyuge manuSyane svArthaparAyaNa ane mohavaza karyA." "manuSyanA mana paNa duSama ja jovAmAM Ave che." "evA samayamAM kono saMga karavo ne konI sAthe keTaluM kAma pADavuM, te bahu vicAraje." nahIM to e badhAM mAThAM deza, kALa ne saMga tane hAnikartA thaze. sagAM-vhAlAM-pADozI vagere keTalAka manuSyo IrSA, kajiyo karAvanArA, khoTI salAha ApanArA, khoTe raste dorI janArA, vizvAsathI vartI chetaranArA ane parasparamAM bheda paDAvanArA svabhAvavALA hoya che, mATe vicAra karaje. 89 Aje keTalA satparaSono samAgama thayo, Aje vAstavika AnaMdaravarUpa zuM thayuM? e ciMtavana viralA puruSo kare che. sapuruSono samAgama ciMtavajo ke he prabhu! mane haMmezA sajjanano saMga Apo, mAre satsaMgamAM ja duHkha veThIne paNa rahevuM che, temAM ja mAruM hita che ane prabhukRpAthI satparuSano joga maLyo to temanA pavitra lAbha cUkazo nahIM. "kAraNa, saMsAra viSavRkSa che. tenAM be phaLa amRtasamAM cheH (1) kavyAmRtano rasAsvAda, Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) sajjana sAthe vArtAlApa," "satsaMga e sarva sukhanuM mULa che." "satsaMga maLyo ke tenA prabhAva vaDe vAMchita siddhi thaI ja paDI che." "satsaMga, darzana mAtrathI nirdoSa banAvanAra che. game tevA pavitra thavAne mATe satsaMga zreSTha sAdhana che." "vAstavika AnaMda svarUpa zuM thayuM?" "dharma, zIla ane nItithI tema ja zAstrAvadhAnathI je AnaMda Upaje che te avarNanIya che." (zi. pATha.65) "AtmAne anaMta bhramaNAthI svarUpamaya pavitra zreNImAM ANavo e kevuM nirupama sukha che ! te kahyuM kahevAtuM nathI, lakhyuM lakhAtuM nathI ane mane vicAryuM vicArAtuM nathI." evuM ciMtavana karaje. "sarva karmadaLa kSaya karI, anaMta jIvana, anaMta vIrya, anaMta jJAna ane darzanathI, svarUpamaya thayAM" evA bhagavAnanAM guNanuM ciMtavana karavuM e vAstavika AnaMdasvarUpa che. tema e guNa ciMtavanathI AtmA svarUpAnaMdanI zreNIe caDhato jAya che." 94 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GO Aje tuM game tevA bhayaMkara paNa uttama kRtyamAM tatpara ho to nAhiMmata thaiza nahIM. "Aje game te bhayaMkara paNa uttama kRtya zuM? ema samajAya che ke koI satI strIne jogI-vidyAgharanA paMjAmAMthI choDAvavAnI hoya, koI saMta-sAdhune deva, manuSya ke tiryaMcanA pariSaha upadravamAMthI choDAvavAnA hoya, temAM tArA prANanuM jokhama hoya to paNa sAhasa kheDIne, hiMmata rAkhIne te kArya karaje." (dAkhalo aparAjitakumAra) zuddha saccidAnaMda, karuNAmaca paramezvaranI bhakti e AjanAM tArAM satkRtyanuM jIvana che. "prabhubhaktimAM jema bane tema tatpara rahevuM. mokSano e dhuraMdhara mArga mane lAgyo che. game to manathI paNa sthira thaIne besI prabhubhakti avazya karavI cu Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogya che." "mananI sthiratA thavAno mukhya upAya hamaNAM to prabhubhakti samajo. AgaLa paNa te, ane tevuM ja che." (va.380) paramAtmAnI kRpAthI tane mAnavano janma maLyo che. mATe te karuNAnA karanArane bhUlIza mA. e pratyakSa dehadhArI paramezvara zuddha svarUpa, saccidAnaMda svarUpa che. enA satyasukhanuM darzana karI tenA pratye prema UbharAya te bhakti. sarva jIvane sukhI karavA mATe te paramAtmAnI anaMta karuNA varasI rahI che, tene oLakhI tuM tenI bhajanA, smaraNa, ciMtana, dhyAnamAM raheje. dAna, zIla, tapa, japa vagere badhAM satkRtyo jo paramAtmA pratye aMtaraMga bahumAna, zuddhabhakti, AjJAbhakti - tenI AjJAnA ArAdhanasahita che to jIvaMta che; nahIM to e badhAM alpaphaLavALA che. enAthI muktino AnaMda nahIM maLe. pU.yazovijayajI ma. jaNAve che: je upAya bahu vidhinI racanA, - (bhagavAnanA dhyAna vinA)- "yogamAyA te jANo re. 96 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 tAruM, tArA kuTuMbanuM mitranuM, putranuM patanIne, mAtApitAnuM gurunuM, vidvAnanuM, sapuruSanuM yathAzakti hita, sanmAna, vinaya, lAbhanuM kartavya thayuM hoya to AjanA divasanI te sugaMdhI che. AkheAkhA divasaparyata satkRtyathI tAruM hita karyuM, tAro AtmA sukhazAMtimAM rahyo to te AjanI sugaMdhI che. tArA jIvane kaSAyo upazamAvIne tene zAMti Apaje. videhI hRdayane karato jauM. "hRdayane bhramararUpa rAkhuM." "hRdayane samudrarUpa rAkhu." "saghaLA karatAM dharmavarga priya mAnIza". "satyavAdIne sahAyabhUta thaIza." "dharmakartavyamAM utsAhAdino upayoga karIza." "kusaMga tyAguM chuM." "pApamukta manoratha mRta karuM chuM." "pratyekane vAtsalya upadezuM." "kaMdamULanuM bhakSaNa na karuM." "teM tyAga TharAvelI vastu (vAsI anna, daLadaLa, boLo vagere) upayogamAM lauM nahIM." "pApathI jaya karI AnaMda mAnuM nahIM." e ja rIte prathama tArAM mAtApitAno vinaya, sanmAna sAcavI tenI tana, mana, dhanathI sevA karI zAMti, prasannatA ApI temanA AzIrvAda meLavaje- e AjanA Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divasanI sugaMdhI che. "jema bane tema bhAIomAM prIti ane saMpa zAMtinI vRddhi karajo. ema karavuM mArA para kRpAbhareluM Tharaze." avirodha ane ekatA rahe tema kartavya che ane e sarvanA upakArano mArga saMbhave che. "putranuM hita zuM?" "putrane tAre raste caDAvuM." "khoTA lADa laDAvuM nahIM". "teone dharmapATha zikhaDAvuM". mitra - "dharma mitramAM mAyA ramuM nahIM. gurunuM- gurunA upadezane toDuM nahIM." "guruno avinaya karuM nahI." "gurune Asane besuM nahI." "koI prakAranI tethI mahattA bhogavuM nahIM." "tethI zuklahRdaye tattvajJAnanI vRddhi karuM." "tana, mana, dhana, vacana ane AtmA samarpaNa karuM chuM."vidvAnanuM- "vidvAnone sanmAna dauM. vidvAnathI mAyA karuM nahIM." "AzuprajJano vinaya jALavuM." sapuruSanuM - "nirAgInA vacanone pUjayabhAve mAna ApuM," "sapuruSonI caraNaraja sevuM." Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jene ghera A divasa kaleza vagarano, ravacchatAthI, zaucatAthI, saMpathI, saMtoSathI, saumyatAthI, snehathI, sabhyatAthI, sukhathI jaze tene ghera pavitratAno vAsa che. kuTuMba kleza karuM nahIM." "saghaLA kuTuMbamAM saMpanI vRddhi karaje."svacchatAthI - "gAro karuM nahIM." (AMgaNA pAse) "phaLiyAmAM asvacchatA rAkhuM nahIM". aNagaNa pANI pIvuM nahIM. zaucatA zuM?- "guptavAta prasiddha karuM nahIM." "prasiddha karavA yogya gupta rAkhuM nahIM." "ayogya karAra karAvuM nahIM." "vadhAre vyAja lauM nahIM." "hisAbamAM bhulAvuM nahIM." "saMtoSanI prayAcanA karuM" "dravyano khoTo upayoga karuM nahIM." "khoTI salAha ApuM nahIM." jenA gharamAM sneha-saMpa-sabhyatA kuTuMbanI dareka vyakti samajIne rAkhe to teno divasa sukhapUrvaka pasAra thAya. saMpa na hoya to kaMI dhanAdithI jIvane sukha maLatuM nathI. "sarvamAM bhrAtRbhAva hoya, to ja sukha." A bhaNatara je bhaNyo hoya te ja sukhI thAya ane tyAM bhagavAna paNa vase. e rIte kuTuMbane svarga banAvaje. G Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "pratyeka gRhe zAMtivirAma rAkhavAM." saMpanI vRddhi karavA mATe mana moTuM rAkhaje. "pratyekanA guNatattvane ja grahaNa karaje." 'saghaLA sAthe namra bhAvathI vasavuM ne saghaLA samAna ja mAnaje.'' vANImAM mIThAza, koine kaDavuM veNa na kahevuM, TUMkuM lakSa na rAkhIza. saMkucita vicAro ke pakSathI koi sAthe manabheda karIza nahIM. "zama, dama ane kSamAno tuM abhyAsa rAkhaje.'' tArA AcaraNathI strI, putrAdine vinayI ane dhamI banAvaje. "bIjAM tAruM kema mAnatAM nathI evo prazna tArA aMtaramAM na ugADIza." "sarvane yathAtathya mAna ApavuM." ja kuzaLa ane kahyAgarA putro, AjJAvalaMbanI dharmayukta anucaro, sadguNI suMdarI, saMpIluM kuTuMba, satpuruSa jevI potAnI dazA je puruSanI haze teno Ajano divasa ApaNe saghaLAne vaMdanIya che. 100 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 e sarva lakSaNasaMyukta thavA je puruSa vicakSaNatAthI prayatna kare che teno divasa ApaNane mAnanIya che. sapuruSa jevI potAnI dazA-AtmadazA-jJAnadazA-videhadazA dasa varSanI vaye je bALa mahAtmA A bodha Ape che. bALavayamAM te puruSanI potAnI badhI ja videhIdazA hatI. samuccayavayacaryAmAM jaNAve che ke "vastra paheravAnI, svaccha rAkhavAnI. khAvApIvAnI, sUvAbesavAnI badhI videhI dazA hatI; te veLA prIti - saraLa vatsalyatA - mArAmAM bahu hatI; sarvathI ekatva icchato; sarvamAM bhAtRbhAva hoya to ja sukha, e mane svAbhAvika AvaDayuM hatuM." "lokomAM koI paNa prakArathI judAInA aMkuro joto ke mAruM aMtaHkaraNa raDI paDatuM." e devAMzI puruSa ApaNane mAnanIya che. zataH zataH vAra vaMdanIya che. 101 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ethI pratibhAvavALuM vartana jyAM macI rahyuM che te ghara ApaNI kaTAkSaSTinI rekhA che. je kuTuMbamAM kleza, kusaMpa, asaMtoSa, mAyA, kapaTa, IrSA, judAi, svArthadaSTinuM vartana joI, te prati sajanone saheje karuNAne laIne kaTAkSadaSTinI rekhA - AchI rekhA uramAM UpasI Ave che ke arere! vivekadaSTi manuSya thaIne tuM pazuvata IrSA ane jhaghaDavAnuM kare che! ApasamAM vivAda Ubho karIne coryAsInuM vyAja vadhAre che ! evA TheSabhAva ane ArtadhyAnathI kaI gatimAM jaiza te vicAra. baMdhAvAnuM ne chUTavAnuM kharuM kAraNa kuTuMbamAM ja che. lakSmI khAtara nirAzA ke kleza thAya, "to te UMcI jAtanA kAMkarA che ema samajI saMtoSa rAkhaje." pRthvI saMbaMdhI kleza thAya to ema samajI leje ke te sAthe AvavAnI nathI. UlaTo huM tene deha ApI javAno chuM. vaLI te kaMI mUlyavAna nathI. 102 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 bhale tArI AjIvikA jeTaluM tuM prApta karato ho, paraMtu nirUpAdhimaya hoya to upAdhimaya peluM rAjasukha icchI tAro Ajano divasa apavitra karIza nahIM. . peTa pUratuM anna ne zarIra DhAMkavA vastra tathA rahevA ghara-ATaluM maLatuM hoya to emAM tRpta raheje. emAM nirUpAdhi saMtoSanuM sukha rahyuM che. to pachI tRSNAnA taraMgamAM ghasaDAI upAdhimaya adhikAra mATe icchA na karIza. adhikAra vadhatAM tene pUchI jo ke zuM vadhyuM? lakSmI vadhatAM aMdhApo ane baherApaNuM Ape che. jethI mahApuruSo lakSmInI darakAra karatAM nathI. adhikArathI to amalamada vadhe che. to pachI tenI zuM AvazyakatA che? rAja-sukhamAM mananI IcchA ane kalpita mAnyatA sivAya bIjuM kAMI nathI. UlaTuM IcchAthI karma to baMdhAvAnA. kemake "IcchA, AzA jyAM sudhI atRpta che tyAM sudhI te prANI adhovRttivat che." 103 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 koie tane kaDavuM kaMthana karyuM hoya te vakhatamAM sahanazIlatA-nirUpayogI paNa. tArI bhUla vagara koie tane kaDavuM veNa kahyuM, Thapako Apyo to mArA pUrvakarmano doSa ema samajI sahanazIla thaje. "A saMsAra che te puNyapApanA udayarUpa che" ema jJAnIe kahyuM che. mATe mAre khoTuM lagADavuM nathI. jo tuM tenA para krodha karI sAmuM bolIza, cAra veNa tene kaDavA kahIza to tuM ja bhUMDo kahevAIza. mATe bhale mane kahyuM, mane kaMI duHkha lAgyuM nathI. te kaheze to bicArAne karma baMdhAze. ne mArA karma khapaze. samatAmAM sukha che ema jANI kaDavuM vacana gaLI jaje. sAmasAmuM bolIne klezane vadhArIza nahIM. "klezane uttejana ApIza nahIM." zAMtirUpa jaLa chAMTIne sAmAnA kaSAya klezane ThAraje. krodha-agni utpanna thAya to te baMnene aMtara tApathI bALanAra thAya. krodha evo bhUMDo che, caMDALa che. tene to ThAravo ja joie. eTalA mATe "gALa sAMbhaLuM paNa gALa dauM nahIM." e sonerI sUtra smRtimAM rAkhI leje e mArI bhalAmaNa che. 104 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GG divasanI bhUla mATe rAtre hasaje, paraMtu tevuM hasavuM pharIthI na thAya te lakSita rAkhaje. - divase karelI bhUla mATe - jema bIjAnI bhUla joi tuM kaTAkSathI hase che tema tArI bhUla mATe hasaje ke are ! tuM DAhyo thaine-samaju thaine Avo krodha karyo ? AvuM ajugatuM kAma karyuM ? bIjAnuM bagADyuM ? tuM to mAnato hato ke huM to koi divasa tArA jevI bhUla na karuM ane are ! jIva, teM A zuM karyuM ? tAruM DahApaNa ane dharmIpaNuM kyAM gayA? ema jugupsA lAvI, A mAThuM thayuM evI tArA potAnA AtmAnI niMdA-garahA karaje ke jethI te doSa vadhe nahIM ke pharIthI bhUla thAya nahIM, evo kheda-pazcAttApa karaje. A hasavuM te to khedano rUpamAM che. (jIvanA doSa sudhAravAnI prabhunI karuNAmaya kaLA !) "samara samara aba hasata haiM, nahIM bhUleMge phera." (5.kR.) 105 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 106 Aje kaMi buddhiprabhAva vadhAryo hoya, Atmika zakti UjavALI hoya, pavitra kRtyanI vRddhi karI hoya to te - Aje kaMi buddhiprabhAva vadhAryo hoya, Atmika zakti UjavALI hoya to te bhagavatkRpA mAnaje ane "potAnI gurutA dabAvanAra thavuM", "zaurya, buddhi ityAdino sukhada upayoga karavo." ApaNe vize koi guNa pragaTyo hoya, ane te mATe jo koi mANasa ApaNI stuti kare ane jo tethI ApaNo AtmA ahaMkAra lAve to te pAcho haThe. 'potAnA AtmAne niMde nahIM, atyaMtara doSa vicAre, nahIM to jIva laukika bhAvamAM cAlyo jAya. mATe "AtmazlAghA manamAM ciMtavavI nahIM.'' guNamAM guru ne doSamAM huM. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 ayogya rIte Aje tArI koi zaktino upayoga karIza nahIM, - maryAdalopanathI karavo paDe to pApabhIra raheje. tArAmAM buddhizakti, tarkazakti, vidyAbaLa, vijJAnabaLa, zarIrabaLa ke manobaLa hoya, vacanabaLathI bIjAne raMjana karI zake tevuM hoya, paNa te vacanathI zrI narasiMha ne mIrAMnI jema - bhagavAnanA guNagrAma karI, prabhune ja rIjhavaje; bIjAne nahIM. "kAvya, sAhitya ke saMgItAdi kaLA jo AtmArthe na hoya to kalpita che; sArthaka nahIM, jIvanI kalpanA mAtra bhakti prayojanarUpa ke AtmArthe na hoya te badhuM kalpita ja." AjIvikavidyA sevuM nahIM. ayogya vidyA sAdhu nahIM, svArthe yoga tapa sAdhu nahIM." 17 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 saraLatA e dharmanuM bIjavarUpa che. prajJAe karI saraLatA sevAi hoya to Ajano divasa sarvottama che. saraLatA: prajJA vaDe satyAsatya samajI saraLatA sevAI hoya, to saraLatA bahu moTo guNa che ne mokSa mArgamAM bahu ja upayogI che. jJAnI puruSanI AjJA e ja dharma che. te dharmanuM ArAdhana jIva kyAre karI zake? jIvamAM saraLatA hoya, to jJAnI puruSanI AjJA tana, mana, dhananI Asaktino tyAga karI pALI zake ne to ja te Atmadharma-karmamukti meLavI zake. mATe jJAnaprajJAe sadgarane yathArtha oLakhavA. viveka jJAna vaDe pArakhI zakAya ke A puruSa sAcA che. ema pratIti paNa AvI zake che. "satyazodhanamAM saraLatAnI jarura che." "jema A parama kRpALu kahe che tema ja mokSa mArga che. te purUSanA lakSaNa Adi paNa vitarAgapaNAnI siddhi kare che. te puruSanI pratItie mokSamArga svIkAravA yogya che. evI suvicAraNA te dharmanA bIja svarUpa che." "jJAnI puruSanuM jo yathArtha oLakhANa thAya to pachI te jema dore tema dorAvuM, tenI AjJAmAM 108 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saraLa pariNAme parama upayogadaSTie vartavuM e anaMta saMsArane nAza karanAruM tIrthakara kahe che." potAnA badhA abhiprAyo choDIne matabheda mUkIne - zara sATe re sadgurUne varIe, pAchAM te pagalAM navi bharIe!" jIvamAM laukika ane zAstriya abhiniveza hoya te mArga pAmavAmAM ADA sthaMbha jevA che. "vizALa buddhi, madhyasthatA, saraLatA e tattva pAmavAnuM uttama pAtra che." "e rIte prajJA-samajathI saraLapaNe AjJAe vartIza to sarvottama divasa che. kAraNa anaMtakALathI svacchede vartIne ja tuM rakhaDayo che. bhagavAnanA vacana-tenuM kaheluM karyuM nathI." "he AyuSyamano! A jIve sarve karyuM che eka A vinA, te zuM? to kenizcaya kahIe chIe ke puruSanuM kaheluM vacana, teno upadeza - rUDe prakAre karI uThAvyA nathI." 178 bAi, rAjapanI ho ke dInajanapatnI ho paraMtu mane tenI kaMi darakAra nathI. maryAdAthI vartatI meM to zuM paNa pavitra jJAnIoe prazaMsI che. 109. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 sadgaNAthI karIne je tamArA upara jagatano prazasta moha haze to he bAi, tamane huM vaMdana karuM chuM. zrI parama kRpALu devane strI-puruSa banne samAna che. emane sarvamAM samAna bhAva che. e to sarvamAM paramAtmA vaselA jue che. eTale AtmadaSTi jene jAgRta che tenA aMtaramAM saheja paNa doSabuddhi ke kaTAkSadaSTi nathI eTale kahe che ke rAjapatnI ho.... game te ho paNa strIjIvananI maryAdA tamo pALatA hazo to huM tamone prazaMsu chuM. kAraNa bhagavAna mahAvIre paNa tulasA, caMdanabALA, revatI Adi satI strIone vakhANyAM che. te bAI, tamArAmAM zIla, saMtoSa, lajjA, udAratA, mAyAkapaTarahitapaNuM, irSAno abhAva, kuTuMbaprema, vaDIla janano vinaya, sAhasano abhAva, udyama Adi uttama guNo haze tethI jagatajIvone - tamo prati prazasta guNa rAga haze to evI uccatA joIne he bAI, temane huM vaMdana karuM chuM. strI dharmanI maryAdA "khaDakhaDa hasuM nahIM." "puruSa lakSaNa rAkhuM nahIM." "AchAM lUgaDA paheruM nahIM." "jhAjhA alaMkAra paheruM nahIM." "utAvaLe sAde boluM nahIM." "paraghera jAunahIM." "jhAjhe sthaLe bhaTakuM nahIM." "dharmakathA karuM." 110 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "navarI rahyuM nahIM." "tuccha vicAra para jauM nahIM." "sukhanI adekhAi karuM nahIM." "caMcaLatAthI cAluM nahIM." "koi puruSa sAthe tALI daI vAta karuM nahIM." .. aho ! bALa prabhu ! strI svabhAvamAM vartatA svabhAvika durgaNone A karuNAnidhAna kevA AdarathI, sanmAna ne premabhAvathI dUra karavA preraNA Ape che ! te khare vaMdanIyapaNAne yogya thAya evI mIThI daSTi te pratye darzAve che. mahApuruSa jANe che ke strI svabhAvamAM jeTaluM mAyAkapaTa che teTaluM bhoLApaNuM paNa che. te prema ne arpaNatAnI mUrti paNa banI zake che. teno AtmA ane puruSano AtmA temAM kaMi bheda nathI. puruSanA AtmAnI jema te paNa sarve guNone potAmAM khIlavI zake che. sarva zaktine phoravI zake che ke jethI karmano kSaya karIne siddhi varavAmAM paNa tene kaMi azakya nathI. te AtmazaktithI vIrAMganA, vIramAtA, karmavIra ne siddhigAmI paNa bane che. emAM jJAnIone kaMi matabheda nathI. A bALamahAtmAe bahenone UrdhvagAmI banAvavA, muktipathanA adhikArI banAvavA mAtra 14-15 varSanI vaye srInItibodhaka nAmano uttama zikSaNa Apato graMtha racI bahAra pADela che jemAM strIkeLavaNI viSe, sadguNa sajavA viSe, sajanIno sahavAsa rAkhavA viSe ane udyama karavA, navarI na rahevAno subodha dAkhavyo che. tenA dRSTAMtamAM sItA, damayaMtI Adi mahAsatIonAM lakSaNa vAMcavA bhalAmaNa dIdhI che. vaLI, A dehanI kSaNabhaMguratA samajAvI siddhidAtA paramAtmAne bhAvathI bhajavA zikSA dIdhI che te mananIya che. 111 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 bahumAna, namrabhAva, vizuddha aMtaHkaraNathI paramAtmAnA guNasaMbaMdhI ciMtavana, zravaNa, manana, kIrtana, pUja, arcA e jJAnI puruSoe vakhANyAM che, mATe Ajano divasa zobhAvaje. traNa jagatane tAravA samartha anaMta jJAnI bhagavAnane oLakhI, mAtra janmamaraNathI mukta thavAnA satya hetuthI, bahumAna, namrabhAvane vizuddha aMtaHkaraNa te paramAtmAnA zaraNamAM rAkhI, guNanAciMtavanapUrvaka kIrtana, guNanI pUjA-arcanA ane temanA abhuta guNonuM manana - manamAM raTaNa rAkhI Ajano divasa zobhAvajo . bhaktonuM A anubhava pramANa che keH hetu satya bahumAnathI re jina sevyA zivarAja. jinavara pUjo". zRMgAra bhakti sevuM nahIM." "nAma bhakti sevuM nahIM," "pratimAne pUju." paramAtmAe sakaLa jagatanuM hita ciMtavI, karuNA ciMtavI nispRhapaNe A pRthvI 112 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para vicarI aneka jIvone tAryA. te anaMta guNanA dhaNIne tArI dRSTimAM lAvI, abhimAna gALI, ahobhAvapUrvaka smaraNa, ciMtana,dhyAna karavAthI tevA thavAno puruSArtha pragaTa thAya che. "jema bhUMgI ilIkAne caTakAve, te bhUMgI jaga jove re.' prabhu ! huM ajJAnI, mohAMdha ne karmadaLathI gherAyelo chuM, huM mohAdhIna chuM. tuM nirvikArI ne huM savikArI chuM. azaraNa chuM, tuM zaraNadAtA che; huM zaraNe Avyo chuM. mane hAtha jhAlIne tAro. evI ananya premabhakti aMtaramAM vahe e mukhya bhaktikartavya - prabhumAM vahAlapa pragaTe tevo puruSArtha rAkhI Ajano divasa zobhAvajo. - 76 sIlavAna sukhI che, durAcArI duHkhI che, e vAta jo mAnya na hoya to, atyArathI tame lakSa rAkhI te vAta vicArI juo. jugAra, dArU Adi sAta vyasano e badhAM ja durAcAra gaNAya che. jo tuM vyasanAdhIna hoya to duHkhI ja che. "durAcArathI kaMi sukha nathI, mananI tRpti nathI ane AtmAnI malinatA che." "khoTA maMDaLamAM jauM nahIM" (klabomAM) "vezyA 113 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmI dRSTi karuM nahIM, enA vacana zravaNa karuM nahIM." jugAra, dArU vagerethI tane kSaNika lAbha-ghaDIka ArAma jaNAya, paNa vAstavikatAmAM to tane bhaya kSaNe kSaNe satAve che, ne parataMtratA tenI pAchaLa paDelI ja che. durAcArIne sukhe nidrA AvatI nathI, Arogya bagaDe che, yazano nAza thAya che, snehIone snehano bhaMga thAya che, jIvanamAM vanavana ne panapana thaI javuM paDe che. niraMtara vyasanathI mAnasika saMtApamAM tenuM aMtara baLI ja rahyuM che. Ama, tenuM pariNAma tame vicArI jozo, to dekhAze ke mohamadirAnA ghenathI durAcAra vaDe pratyakSa duHkha, bhaya, parataMtratA te dekhI zaktA nathI. paNa jarA mArA vacano lakSamAM laI vicArazo to jarUra tamane durAcArathI duHkha ja dekhAze. durAcaraNa e pApabaMdhanAM kAraNo che, to puNyathI sukha thAya ke pApathI te vicArI juo. kadI salhIlavAna duHkhI na ja hoya. zIla-sadAcArathI puNya saMcaya thAya che, ne pUrvanuM koI azubha karma udayamAM AvyuM hoya to paNa satyazIlanA prabhAvathI te mAThuM karma khasI jAya che ne "satyameva jaya thAya che." mATe satyazIlamAM ja zraddhA rAkhavI, durAcArathI DaratA rahevuM. salhIlavAna potAnA saguNothI, uttama vicArothI ne suMdara AcaraNathI harahaMmezAM aMtaranuM sukha ja bhogave che. bahArathI kaMI pratikULatA Ave to paNa tenA AtmAmAM kaluSitatA, vyAkuLatA thatAM nathI. 114 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApuruSanI zraddhAnA baLe, paramAtmAnA vizvAse te saMkaTane tarI jAya che ane pavitratAmAM sukhapUrvaka kALa nirgamana kare che. "evA kAM na thavuM."? 177 A saghaLAMno sahelo upAya Aje kahI dauM chuM ke doSane oLakhI doSane TALavA. A mArA vacano ArAdhavAmAM eTaluM ja karaje ke A vacananA darpaNamAM tuM joje ne tArA je je doSa temAM dekhAya - are ! dekhAze - tene doSarUpe oLakhI kADhaje. pakSapAta vagara zatrurUpe ja joje, e zatru oLakhAI jaze. pachI tene kADhavAmAM tane saheluM paDaze, agharuM nahIM paDe. "koipaNa alpabhUla tArI smRtimAMthI jatI nathI e mahAkalyANa che." "daSTi evI svaccha karo ke jemAM sUkSmamAM sUkSma doSa paNa dekhAI zake ane dekhAyAthI kSaya thai zake." "jJAnI kahe che te gUMcIrUpI jJAna vicAre, to ajJAnarUpI tALuM UghaDI jAya, keTalAya tALAM UghaDI jAya. AtmA ajJAnarUpI patthare karI dabAI gayo che. jJAnI ja AtmAne UMco lAvaze." 115 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnI savicArorUpI sahelI kUMcIo batAve che te kUMcIo hajAro tALAMne lAge che. kUMcI hoya to tALuM UghaDe, bAkI pahANA mAryo to tALuM bhAMgI jAya." "jIva pote jAge to badhAM viparIta kAraNo maTI jAya. jema koI puruSa gharamAM nidrAvaza thavAthI tenA gharamAM kUtarAM, bilADAM vagere pezI javAthI nukasAna kare ane pachI te puruSa jAgyA pachI nukazAna karanArA evA je kUtarAM Adi prANIo teno doSa kADhe, tema jIva potAnA doSa joto nathI. pote jAgRta rahyo hoya to badhAM viparIta kAraNo maTI jAya mATe pote jAgRta rahevuM." 178 lAMbI TUMkI ke kramAnukrama game te svarUpe A mArI kahelI, pavitratAnA puSpothI chavAyelI mALA prabhAtanA vakhatamAM, sAyaMkALe ane anya anukULa nivRttie vicAravAthI maMgaLadAyaka thaze. vizeSa zuM kahyuM? 27 pArAnI TUMkI mALA gaNo ke 108 pArAnI gaNo paraMtu savAre sAMje ke game tyAre paNa A mALA gaNo. nivRtti khAsa laIne, citta sthiratAe ene vicAro e tamane maMgaLa ja Apaze, kalyANa ja Apaze. 116 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "tamArA AtmAnuM AthI hita thAya, tamane jJAna zAMti ane AnaMda maLe, tame paropakArI, dayALu, kSamAvAna, vivekI ane buddhizALI thAo evI zubha yAcanA ahaMta bhagavAna kane karI A..... pUrNa karuM chuM." 107 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtima stuti maMgala A puSpamALAnA praNetA AvI aNamola bheTa ApanAra, ke jenI jAta hiranI che e devAMzI puruSa prati apUrvabhAva ane paramaprema ApaNane varto. e mokSamArga pragaTa karanAra parama sAmarthyavAna puruSanA agAgha jJAnamahimAnI ApaNI supta cetanAmAM sphuraNA pragaTAvo. * je bALa mahAtmAnI bALa vayanI badhI videhI dazA hatI ane nAnI vaye jenAM aMtarAtmAmAM vItarAga mArgano uddhAra karavA arthe niSkAraNa karUNAthI jijJAsA vartatI hoi tenAM phaLasvarUpe A mALA ApaNA pUrvanA mahAna puNyodayathI ApaNA hAthamAM AvI che. tenuM vIryollAsa pragaTAvI, nitya manana--ciMtana rAkhI anaMtabhava eka bhavamAM TALavAnA lakSamAM rahevuM ucita che. tevI Atmasidhdhi denAra dehadhArI paramAtmAnA pAdapaMkajanuM avalaMbana yAcIe, te prabhu pratye namra araja dainyatvabhAve akhaMDa eka zaraNAgatapaNe punaH punaH karuM chuM. he deva ! ApanA eka eka zabdamAM anaMta Agama rahyAM che. aneka bhAvo ne nayabhedathI ApanI vANI alaMkRta che. ApanAM kahelAM anupama tatvane samajavuM e kudIne dariyo oLaMgI javA jevuM ati ati vikaTa che. bhUjAe karI AtmabaLe karI Apa moha svayaMbhuramaNa samudra tarI gayA cho. 118 - Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApanA vacanaLe aneka jIvo nirvANa mArgane pAme che evI atizayavALI ApanI vANInA marmane-gaMbhIra Azayane huM pAmara dehAdhyAsamAM paDela ajJAnI huM, zuM leza paNa pAmI zakuM? nahIM ja prabhu! paraMtu Apane sammata ho te mane paNa sammata ho! e mArI aMtara abhilASA che. puSpamALAmAM Ape ApelI preraNA-laspArthane mArI matinA vyAmohapaNAthI huM na samajI zakuM hRdayamAM dhAraNa na karI zakuM eTalA mATe Apa kRpALu Apano prabhAva dAkhavIne mAro gatino vyAmoha-vibhrama haNavA anugraha karazo ane evI dayA uramAM ANazo ke mAruM mana tanmayapaNe tamane ja jhaMkhe. mArI viMcanAbuddhi - vaMcapha yoga lupta thaI ApanuM ja mahAbhya mArA aMtarapaTamAM prasarI raho - evI cittanI bhUmi zuddha nirmaLa thavA ApanI dayAnI ja rAha jouM chuM. kRpA karo. A puSpamALAnA lakSyArtha viSe mArI ApanA caraNamAM daDha AzrayabhaktinI khAmIne lIdhe je kaMI Azaya-AjJA viruddha vicAryuM hoya, samyaphaprakAre avadhAryuM na hoya, mArI kalpanA ke abhiprAya AgaLa karI meM kaMI paNa Apano avinaya ke AzAtanA manavacana-kAyAthI karyo hoya e mArA aparAdhanI trikaraNa zuddhithI kSamApanA icchuM chuM. kSamA ApavA dayA karazo. 119 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he devanA deva! Apato yogabaLanA pratApe A vizvamAM trikALa jayavaMta cho ane viroSapaNe bhaktonA hRdayamAM premapurathI vasI bhaktanI aMtaravADImAM A puSpamALAnI divya sugaMdhIthI jayavaMta raho! jayavaMta vartA! e ja vinayI praNipAtathI vinaMti. sarvanA prANa priya prabhu! sarvezvarA ! svIkRta karI A dAsabALane harSita karazo. 3% zAMtiH zAMtiH zAMtiH 120 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pas gulAbavADI (rAga prabhu tArA darabAre) gulAbavADI cauTA vacce ropI re, puSpamALA gulAbanI che vADI re, vavANiyAmAM mumukSu mATe ropI re, e vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. rAjahRdayanA jJAnanI raLiyAmaNI, kalpavRkSanA puSponI manohAriNI; rAja tArI vADI khIlelI che vADI re, e vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. puSpa puSpa sugaMdhane mahekAvatI, zabda zabda navA bhAvo jagAvatI; e vADImAM amRta rasa pIjIe, rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. 101 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabhaktinA sUtara mAMhI parovIe, e mALAnA maNake dilaDuM sAMdhIe; e vADImAM hi2-pada bhALIe, rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. meru ApaNo rAja nAmane joDIe, harinA caraNe svarUpamAM bhaLIe; e vADImAM AnaMda rasa mANIe, rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. e vADImAM haratA pharatAM ramIe, maMgaLa mALA e je ApaNe varIe; caraNomAM vaMdana vAraMvAra thAya che, rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. akSare akSara karuNA varase, rAja svarUpano gupta camatkAra bhAse; e vADI to mArAM manane gamatI, rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. 122 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagadgurunI jhAMkhI e karAvatI, zrI harijananA haiyA para e zobhatI; bhaktavatsalatAthI raMga mahIM DolatI, e vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. sAkSAt sarasvatI tene ja jANo, mokSa cAriNI tene ja pramANo; moha hAriNI tene ura ANo, e vADImAM amane lIlA lahera che. rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che. sarakhI sAhelI maLI rAja guNa gAIe, janmotsavanAM vadhAmaNAM karIe; rAja tArA janmathI amane lIlA lahera che, rAja tArA darzanathI amane lIlA lahera che, rAja tArI vADImAM amane lIlA lahera che 123 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ helo he... vavANiyAmAM janmyA, e devAmAnA jAyA, rAja bhuvananA rAjavI ne, lAgI enI mAyA, mAro helo sAMbhaLo. he... traNa varanA bALa jhUle, AMkhalaDImAM teja amara bhayeMge nahIM mareMge, pAraNIyAmAM gAya, mAro helo sAMbhaLo. he... sAta varasanI nAnI vayamAM vIranAM darzana pAmyAM, jAtismaraNeanekabhavabhALyA, adbhuta vairAgyadhArA, mAro helo sAMbhaLo. he... ramatagamatamAM vijaya meLavatA rAjezvara kahevAya, dazA badhI videhI jotAM devAMzI zobhAya, mAro helo sAMbhaLo he... ATha varase kavitA racI che, smaraNazakti vizALa, akSaranI suMdara chaTAthI, kaccha darabAre bolAya, mAro helo sAMbhaLo, 14 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he pATha mAtra zikSaka vaMcAve, bhAvArtha teno kahI zakatA, mAnava mAtra para prema vahAve, bhAtRbhAvanI ekatA, mAro helo sAMbhaLo. he nizALamAM vidyArthIone Ape vidyAdAna, vahAlapANAthI bhaNAve sahune jaladI zIkhI jAya, mAro helo sAMbhaLo. he... pitAjInI dukAne besI racI rAmAyaNa manohAra, ochuM-adhikuM toLI dIdhuM nahIM, nIti-nekI jaLavAya, mAro helo sAMbhaLo. he.... chatraprabaMdhanI premaprArthanA arihaMta prabhu kane uccarAya, vaMdana tehane hajo mAharA divya dRSTi dAtAra, mAro helo sAMbhaLo. he... strInItibodhaka zikSA ApI, nArI sulakSaNI thAvA, vizvapitAnuM biruda vicArI, haiyAnA amRta pAyAM, mAro helo sAMbhaLo. 125 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he... morabI vasaMta bAgamAM jaine, ATha, bAra, avadhAna sAdhyA, chalaMga mA2I jotAMveMta to vijayanA DaMkA vAgyA, mAro helo sAMbhaLo. he... zatAvadhAnI muMbai nagarI acaraja moTuM thAya, 'hindanA hIrA' 'sAkSAt sarasvatI' patrakAro guNa gAya, mAro helo sAMbhaLo. he... mokSamALA biMdumAM siMdhu, aMtargata chalakAya, bhAvanAbodhanuM bheTaluM aryuM, hRdayakamaLa vikasAya, mAro helo sAMbhaLo. he... vaDavAnI vAvaDImAM mIThAM bhariyAM nIra, AMbA vananI kuMja galina meM zrI rAjacaMdra dhI2, mAro helo sAMbhaLo. he... vANI enI mIThI ne bAje baMsI sUra, mahiyArI tyAM suNavA UbhI, dila Dole ekatAra,mAro helo sAMbhaLo. 126 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he DamaNiyAmAM laine cAlyA, sAtha aMbAlAla saubhAga, jhavera zeTha ghera AvI UbhA, ame tamArA mahemAna, mAro helo sAMbhaLo. he... UMco UMco vaDalo ne, chAyA enI moTI. talAvaDIne kAMThe beThA rAjacaMdra yogI, mAro helo sAMbhaLo. he... mahuDAnuM jhADa, enI pAse kUvA thALa, aDadhI rAte dhyAna dharatA mohana guNamaNi mALa, mAro helo sAMbhaLo. he... AtmAnI siddhi denArI, Atma siddhi vakhaNAya, kRpALu deve kRpA varasAvI, AnaMda maMgaLa varatAya, mAro helo sAMbhaLo. he... aMbAlAlanI vinatI suNIne, AvyA sthaMbhanapura, marma dai potAno karI sthApyo, rAkhyo caraNa hajUra, mAro helo sAMbhaLo. 127 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he... choTAbhAIne AMgaNe padhAryA, he pUravabhavanI prIta, nAnA bApue mokSa ja mAMgyo pALI lokottara rIta, mAro helo sAMbhaLo. he... rAjanagaramAM rAjanA rasiyA,zukarAja AvI maLiyA, mokSa mArganuM vareDuM ApyuM, bhavanA pherA TaLiyA, mAro helo sAMbhaLo. bhImanAthane Are besI, bIjA ropaNa pAmyA, mAro helo sAMbhaLo. he... mohamayImAM mohane mArI, AvyA IDara dhAma, zrI sobhAgane amarapada ApyuM, dhanya dhanya bhagavAna,mAro helo sAMbhaLo. zrI sobhAgane amarapada ApyuM, karuM koTi praNAma, mAro helo sAMbhaLo. 128 : Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa mahAna vayANIbA jyAM puNyazloka zAna avatAra (jayaMchano saM-ear nA bati thai pUNIbAne vivAre kAma thayo hato te ghara mULa makAta vavANIA jyAM puNyazloka jJAna avatAra zrI mad rAjacaMdrajIno saM-1924 tA kAtirka zuda pUNImAte ravivAre janma thayo hato te ghara.