Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ F////// - saMpAdaka bAlAbhAI vIracaMda desAI ? en Education intemelini wwwamelibres
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ * * zrI cAritra vi jaya (zrI cAritra smAraka graMthamAlA puSpa 26) satyadharmanA bhekhadhArI, zAsananA sAcA subhaTa, saMyama ane zauryanA pUjArI vIsamI sadInA eka sAdhurAjanI jIvanarekhA Alekhate eka smAraka graMtha ? saMpAdaka : bAlAbhAI vIracaMda desAI citrakAra : zrI kanu desA prakAzaka -- zrI caritra che mA mI kami upAya jAya mAraka graMthamAlA , vIramagAma vIsa, 246 2 cAritrajayaMtI For Personal & Private Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka zrI cAritra smAraka graMthamAlA boraDI bajAra, vIramagAma pahelI vAra: eka hajAra vi. saM. 1992, Aso vada 10 aDhAramI cAritrajayaMtI kiMmata savA rUpiyA mudraka: prathama dvisaMgI jIvanayAtrA vibhAga bAlubhAI maganalAla desAI maNi mudraNAlaya, kALupura amadAvAda. mudraka : pAchaLanA be vibhAga tathA ArTa pleTo - dhIrajalAla TokarazI zAha : jyoti mudraNAlaya, gAMdhIroDa, amadAvAda, mudraka : jekeTa, pUMThuM temaja prathama ArTapleTa. zrI. bacubhAI rAvata. kumAra kAryAlaya, rAyapura, amadAvAda, bloka banAvanAra, zrI. zaMkararAva dattAtreya, bhAratapresesa TuDi, rAyapura, amadAvAda, tathA kumAra kAryAlaya, rAyapura, amadAvAda, pustaka bAMdhanAra zrI rAmavijaya bAinDiga vakarsa, nagarazeDa mArakITa, ratanapoLa, amadAvAda : prApti thAna : 1. gUrjara grantharatna kAryAlaya, gAMdhI roDa, amadAvAda, 2. bAlAbhAI viracaMda desAI paTelano mADha, mAdalapurA, elIsabrIja, amadAvAda. For Personal & Private Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ munirAja zrI cAritravijaya (kaccha) For Personal & Private Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1puru4.0 1008 jyA jyAre kAI paNa prajAnuM ke samAjanuM AMtara jIvanakALanA prabhAvathI kaheA cA game te kAraNe kaheA, nikhaLa bane che tyAre tene punarjIvana meLavavA mATe ArbhamAM mukhyapaNe AdarzajIvI mahAn AtmAonI jIvanakathA tarapha dRSTi doDAvavI paDe che. ane e jIvanakathAemAMthI jarura evuM kAI ne kAI viziSTa preraNAmaLa maLI ja rahe che ke-je dvArA mAnavanA avanatinA gA~mAMthI punaruddhAra thaI zake. e ja mukhya kAraNasara prAcIna kALathI bhAratIya prajAmAM vidhavidha rIte pavitra jIvana gALanAra puNyapuruSAnI jIvanakathA lakhavAnI paripATI cAlI Ave che. vAra vaMdana AkhAya vizvamAM aticira kALathI svAbhAvika rIte sarvopari pavitra jIvana gALanAra prajAnA bAhya ane AMtara jIvananA sarvopari hAsa joI Aje pratyeke pratyeka vijJa puruSanuM hRdaya kaMpI UThe che ane tethI e dareka, peAtAnA ane prajAnA jIvananuM punarutthAna thAya e mATe pAtapAtAthI jeTaleA ane teTalA kALeA ApavA taiyArI karI rahela che. A rIte atyAre dareke dareka dhama, samAja, prajA AdimAM thaI gayela judA judA prakAre zuddha jIvana jIvanAra mahApuruSanI smAraka graMthamALA, lekhamALA Adi je kAMI prasiddha karavAmAM Ave e khare ja ISTamAM ISTa che. ekAtmarUpa bhAratIya prajAnA avayavabhUta gaNAtI ApaNI jaina prajA,--jeNe eka kALe Adarza jIvana gALavAnA mArga rajI karavAmAM mATe phALeA ApyA che, atyAre khAhya ane AMtara jIvanakalahathI eTalI kharaDAI gaI che ke jo tenA punarutthAna mATe judI judI rIte satvara dhyAna ApavAmAM na Ave te sAce ja e jainaprajAnuM nAva For Personal & Private Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ kyAre, kyAM ane kayA khaDaka sAthe athaDAIne nAza pAmaze e kalpavuM ghaNuM ja muzkela che. A sthitimAMthI jaina samAjane ugArI levA mATe je mahAnubhAvoe A "cAritrasmAraka graMtha janaprajAnA karakamalamAM arpaNa karavAno saMkalpa karyo che ene sau koI vadhAvI le emAM saMzaya ja na hoI zake. pUjyapAda svargastha zrImAna cAritravijayajI mahArAjazrIne meM nAnI vayamAM AjathI lagabhaga trIsa varSa pahelAM vikrama saMvat 1966mAM vaDodarA mukAme joyela. tenuM kAMI AchuM AchuM maraNa thAya che. te vakhate mArI vaya nAnI ane dIkSA lIdhe mAtra daza mahinA thayela hoI teozrIne aMgata paricaya mane thayuM che ema huM kahI zakuM nahi. tyAre A "smAraka graMtha"mAM huM te mahApuruSanI kaI smArakakathA AlekhavAne, ema sau koIne saheje zaMkA thayA vinA nahi ja rahe. paNa tene uttara mAtra e ja heI zake ke mahApuruSo sthUla dehe maravA chatAM guNa dvArA teo jagatamAM sadAya jIvatA hoya che. e ja kAraNa che ke-zramaNa bhagavAna mahAvIradeva, jeone atIta thaye saikAonA saikAo vahI gayA tema chatAM Aje AkhuM jagata ane ApaNe e mahApuruSane oLakhIe chIe-oLakhavAne dAvo karIe chIe ane enA punIta nAmane azrAntapaNe japIe chIe. A ja rIte huM zrImAna cAritravijayajI mahArAjazrIne sthala dehe aTazya hovA chatAM guNa dvArA oLakhI zakuM chuM ane A smAraka graMthamAM te puruSanA alpasvarUpa guNAnuvAda karI mArI bhAratIne pavitra karuM chuM-karavA prayatna karI rahyo chuM. - mahApuruSanI kiMmata enA sthala dehanA AkAra upara, tenA mAtA-pitA upara, jAta upara ke deza uparaH e kazAya upara nathI. enI kiMmata ke mahattA enA AMtara jIvana ane enI kArakIrdi upara avalaMbelI che. eTale huM ApaNA smArakagraMthanAyaka "cAritra"ne sthalarUpe oLakhate na houM athavA temanI mukhAkRtinuM mane smaraNa na hoya ethI e mahApuruSanA guNAnuvAda karavA mATe mane kaI paNa prakArane rodha thAya tema nathI. pUjyavara zrIyuta cAritravijayajI mahArAjazrI keNa hatA, kyAMnA hatA, ItyAdi kazuMya huM jANato nathI. mAtra eTaluM ja jANuM chuM ke-teozrI prajJAMza AcArya mahArAja zrIvijyakamaLasUri mahArAjanA praziSya hatA. tema chatAM e puruSe potA pAchaLa avazeSarUpe mukela be viziSTa saMbhAraNAMthI huM temane savizeSa oLakhuM chuM. eka te atyAre jagata pitAnI AMkhe sAkSAt joI zake evuM pAlItANAnA pAdaramAM AveluM "yazavijaya jena gurukula:" jemAM saMkhyAbaMdha jaina bALako viziSTa jJAnane vAraso meLavI rahyA che. enI zubha sthApanA ApaNA smAraka For Personal & Private Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ graMthanAyaka "cAritra"ne hAthe ja thayela che. ane ene eozrInA ja vidvAna zikhe athAga parizramathI jIvana pUrI rahyA che. khare ja pitAnA gurudevanI zakti ane utsAhane akhaMDa vAraso e vidvAna zikhyAmAM utarI Avyo che. ethI e mahApuruSamAM rahela yogyatAne ApaNane saheje sAkSAtkAra thaI jAya che. bIjo prasaMga pAlItANAnA jalapralayane che. e jalapralayamAM taNAtA saMkhyAbaMdha manuSyane teozrIe pitAnA jIvananI darakAra karyA sivAya devI sAhasa dvArA bacAvIne abhayadAna ApyuM hatuM. te prasaMge teozrIe je samayasUcakatA vAparI hatI e jaina munijIvananI zailIne bhAve tevI hatI. "sAdhuthI kAcA pANImAM utarAya nahi, gRhasthane bacAvavAthI pApa lAge" ItyAdi ApekSika jena zilInAM vAkyone vikasendriyanI mAphaka pakaDI na rAkhatAM vicArapUrvaka teozrIe je kAMI karyuM ethI jainazAstranI syAdvAda zailIne khacita ja bhAvI che, ane jaina AgamanAM e vAkayo jaDatAbharyA nathI paNa koI gaMbhIra AzayathI temaja keI deza, kALa vyakti vizeSane lakSIne che -sArvatrika nathI ema sAbIta karI ApyuM che. janasamAja e mahApuruSane ane temanA guNene yAda karI temanA pratyenA RNane adA kare temaja e mahAtmAnA guNane jIvanamAM utAravA yatna kare e ja aMtima zubhecchA sAthe. e mahApuruSane 1008 vAra vaMdana he muni puNyavijaya bhAdrapada zuklA pachI, maMgaLa saMvata 1989, pATaNa For Personal & Private Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ hita jIvanayAtrA-prathama vibhAga 1. te kALe te samaye 2. vatana ne vaza 3. janma bAlyAvasthA 4, mRtyunA mhAMmAM 5. dhamane zaraNe 6. gurunI zodhamAM 7. dhArazI--dhasiMha svAmI 8. zAstrAbhyAsa 9. satyane paMthe 10. zrI cAritravijaya 11. tItha yAtrA 12. satyanI ANuAe 13, nIrakSAnI tamannAe 14. vidyAdhAma kAzImAM 15. gurukula sthApanA 16. vipattionI vaccethI 17. jalapralaya 18. saMsthA sthAyI rUpa le che 19. matabheda 20. mAnapatra 21. kacchamAM 22. saMsthAnA punaruhAra 23. munizrInuM mane rAjya 24. kALadhama 2 7 11 16 20 23 26 30 33 40 42 45 13 56 61 sa 69 15 a 83 87 94 97 100 anukramaNikA 25. akSaratAnA ela smaraNayAtrA-bIjo vibhAga putrA ane prazastio-trIjo vibhAga 103 1 thI 48 1 thI 32 citrasUci 1. munirAja zrI cAritravijayajI 2. AcArya vaya zrI vijayakamalasUrijI 3. sthavira munirAja zrI vinayavijayajI 4. nAmadAra pAlItANAnA dArasAheba pa. eDamInIsTreTara mejara TrAMga, temanA khAnagI matrI sAthe 6. munirAja zrI cAritravijayajI bhinna bhinna avasthAmAM che. pAlItANA rAjyanA traNa dharmapremI adhikArIe 8. munijI-sa MvegI sAdhutA svIkArI te veLA 9. zrI yazeovijayajI jaina saMskRta pAzALA meDiMga-jUnA phoTA 10. ziSyasamudRAya 11.. gurukuLanA guru.MdiramAM saMsthApita mUti 12. vaDodarA sAdhusaMmelananI samUha For Personal & Private Use Only 13. munirAja zrI cAritravijayajI janmakuMDalI 14. munirAja zrI cAritravijayajInA bihArane nakazA
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama sAdhutAnI Adaza mUrti tapagacchAdhipati zrI mULacaMdajI mahArAja ( muktivijayajI gaNI ) ............. For Personal & Private Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ sampAdakIya mati, kRti, vANI je kalyANI, te pUjArdika bhUSaNa che, mati, kRti, vANI nahI. kalyANI, tA khIjI dAMbhika dUSaNa che. -zrI gAva narAma. aDhAra varSa pUrve sadgata thayelA, na AcArya, na panyAsa, na gaNi ke na pravartaka; nAnI evI ekAda upAdhithI paNa mukta eka dharmavIra sAdhupuruSanuM A jIvana che. satyane parama dharmAM mAnanAra, mAnyA mATe marI phITanAra, anyAyanI sAme sadA saMtapta rahenAra, zAsanasevAne sAdhanAnA paramamaMtra lekhI maradAnagI bharyuM ' maravuM ' jIvana jIvI jANanAra sAdhurAja zrI cAritravijayajI ( kacchI ) nI A jIvanarekhA che. jIvanamAM vidvattAnA athAga sAgara nahi, kavanamAM zAstranuM eka paNa pAnuM racanAra nahiM, munimAtaraMgAmAM eka paNa padane pAmanAra nahi, paNa kevala aMtarAtmAnA dharmane anusAra, syAdvAdanA sAcA mane samajanAra, pariNAmanI zuddhine apanAvanAra ane apanAvI kAyA--mAyAne visarAvana 2 eka puruSazreSThanI asmitAnA A akSare che, veSe jaina paNa vane, saMsAranI kAI paNa sAdhutAne ze|bhAve evI, mAnatAnI mahAsevAnI vizvAmukhI ane udAra bhAvanA pAchaLa kaMDAra ane sAduM jIvana jIvI janAra eka vizvapremI munirAjatA A smAraka graMtha che. kAIka kavitA ja evI hoya che, je ka' ke mAtrAmeLa hAya ke na hoya gAvAnuM ja mana thaI jAya che. kAI citro ja evAM hoya che ke, te sajIva hoya ke nirjIva, tenI sAthe vAta karavAnuM mana thaI Ave che. kAI kAI tejaprati Ae paNa evI hoya che ke, e tejakaNa vINavAnI zakti hAya ke na hoya, ene akSaramAM amara karavAnI lAlaya raste jAte paNa thaI Ave che. mArA saMbaMdhamAM paNa ema ja kahI zakAya. ekadA paDatI rAte amadAvAdamAM caturmAsa rahela ` vidvAna tripurI ' tarIke oLakhAtA traNa munivare zrI danavijayajI, zrI jJAnavijayajI ane zrI nyAyavijayajI bunakSa kheDA hatA, vAte cAlatI hatI AjanI sAdhutA viSe. ghaNIkharI tejahIna lAgatI, naitika pratibhA viSeANI, mata, saMpradAya ane vADAmAM pUrAyelI sAdhutA pratine mAre| tIvratara aMsASa huM vyakta karI rahyo hato, munitripuTI smita bharyAM cahere mArA kaTAkSane sAMbhaLI rahI hatI. e veLA vAtavAtamAM-theADA vakhata pahelAM sAMbhaLelI-pArla.tANAnI jalahenAratanA prasaMganI eka sAdhunI vAratAnI yAdI AvI ane meM mArA thanane spaSTa karyuM: " sAheba ! sAdhutA eTale antaradIpaka pragaTAvavAnI sAdhanA ! e aMtaradIpaka pragaTayo eTale mata, vADA ke saMpradAya, athavA cIla cIle cAlavA preratA niyame ene rokI na zake ! enI vANI, vartana ke vicAra Apa meLe ja pragaTelAM, pAyelAM ne prarUpelAM rahe ! ' * jaLapralaya vakhate sevA karanAra sAdhu kANu te jANA che ?' tripuTIe hasatAM hasatAM kahyuM, e sAdhunuM nAma mane smaraNamAM na hatuM. * e tA amArA gurujI-munirAja zrI cAritravijayajI ' ! For Personal & Private Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAva zrI vijaya kamalasarIvajI huM gujarAtI saMvegI sAdhutAnA pAlaka,yAdA muni'melananA Adyapreraka ane pramukha zrI viraNakamalasUrIzvarajI jaina zramaNeAdyAnanA eka surabhita puSpa hatA. teozrInA janma pAlItANA khAte koriyA kuTubamAM garbhazrImaMta mApitAne ghera sa. 1913 mAM thayA hatA. vairAgya raMgathI raMgIna thaI sa. 1936 mAM teoe tapagacchAdhipati mulacaMdajI mahArAja pAse dIkSA lIdhI. teozrInAM tapa, sakSama ane hiMdunA dhADAja samayamAM jhaLakI uThAM. va. sa. 1977 mAM teozrI AcAya' banyA. munirAja zrI cAritraviSayajInA e dAdAguru hatA, ane temanA varada haste ja vaDI dIkSA thaI hatI. munirAjazrInAM samAja sevAnAM kAryo pAchaLa temanA AzirvAda hatA. For Personal & Private Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ tripuTInA A khulAsAe mArI jijJAsA vadhArI, kavIdha vIra e zauya mUrti sASurAjanuM jIvana jANavA meM Agraha karyAM. e pachInI trathI cAra rAte A ja sAdhupuruSanA jIvananI carcAmAM vItI. vidvAna munitripuTIe aMtaranI ekeeka vAta pArI samakSa mUkI. dhanadhAra AkAzaDhamAM mArga bhUlyA kA vimAnIne vIjaMnA ekAda jhakAre paNa haM Ape, ema vamAna sAdhutAthI kaIka satata mArA hRdayane e jIvanacarcAe AnaMda ApyA. e pachI gheADA divasanI vAta ! vidvAna tripuTIe eka dahADA vAta cheDI : 'tame gurumahArAjanuM jIvanacaritra lakheA te'? e jIvana sAMbhaLyA pachI mane enuM khUba ANu thayuM hatuM. kevI sAdI, sIdhI, bahAnA vagaranI kaIM ne dharmanI vIratA! * Door die ' nI jIva Mta pratimA samA e munirAjanA jIvananA ghaNAkharA prasaMgA mArA manamAM dheALAI rahyA hatAH khAlyajIvananI e ajaba mastI ! kAI bhaya nahi, krAI saMzaya nahiM, pAchuM pagaluM nahi, lIdhuM tene karI jANavuM ! e bhUtAvaLAnA prasaMgo, sUkApATamAM vacce vAvavAnA prayatnA, badhuMya AjanA ThaMDA jIvanadhabakArane jarura uSmA Ape tevAM che. ane e pachInA muMbainA plegane prasaMga ! bIjo kAI hAta tA kadAca nA na bhaNta, pazu bahAnA zAzvata, chaTaka bArIonA lAbha leta, paNa evuM kazuMya nahi ! ekathI sattaranI samAna bhAve sevA, sahiSNu hRdaye temanA uttarasaMskAra ane chevaTe pAtAne paNa pleganI gAMTha nIkaLe tyAM sudhItI kavIratA cAlU ja kaDhAya ! sevAnA Dhola pITAtA nathI. e te! aMtarAtmAmAM pragaTe che ne tyAM ja pamare che! e pachI te sthAnakamAgI sAdhu bane che, eka dahADe emane temAM atA pragaTe che ne e asateSa jAhera thatAM saMpradAyamAM jabarA UhApeAha jAge che, hajArA bhayanI bhUtAvaLA, apamAnA--hADamArIe sAme AvI khaDI rahe che. munijI A badhA sAme huse che. kazAyane bhaya nathI ! e teA sApanI kAMcaLI jema ene utArI cAlyA jAya che. evA ghaNAya mAnavI nIrakhyA che, jee mAnyatAphera chatAM saMpradAyanA Dare e ja cAlatA gADe caDhI saphara hAya che. e mahAtmAone halaukika mAnApamAne DarAvI rahyAM DAya che. karI rahyA A pachInA paNa prasaMgeA AkhI soMpUrNa vivecanA mAgI le! khAreTA sAmenI bhaDavIratA, jalapralayanI zUravIratA, cAritradharmAMnI aDagatA ane gurukula aMgenI kArya kSamatA itihAsanAM aneka pRSTho roke tema che. tyAAdane samajanAra, enA mane parakhanAra A munijI mane AjanI sAdhutA sAme eka udAharaNarUpa lAgyA. ane emanuM jIvanaciratra lakhavAnI vRtti mArAmAM jAgRta thaI. paNa mArI zakti mATe bahu vicAravA jevuM hatuM. chatAM munijInI satata preraNA, badhI paristhiti samajAvI mArI kalamane ApelI chUTa ane sAMbhaLelA e tejasvI jIvana pratyenuM AkaSNu; A traNa vAtAe mane lekhaka ane saMpAdaka banAvIne ja cheDayo. A eka jIvanacaritra che, ane huM kaMI jIvanacaritrAnA lekhaka ke sapAdaka nathI. sAmAnya lekhaka ke saMpAdaka karatAM jIvanalekhaka pAse vadhu mahattA heAvI dhare che evI kAI mahattA mArI pAse nathI. aMtevAsI dvArA lakhAyelAM jIvanacaratrA vadhu saMpUrNa manAya che. huM te| aMtevAsI paNa nathI. ane jIvananA lekhana tathA saMpAdana kA' vakhate temanA aMtevAsIonA paricaya paNa sAdhI rAyA nathI. jInalekhake caritranAyakanA sadguNAnI atyukti ke durguNAnI anuktithI dUra rahevuM joie. For Personal & Private Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vAtamAM paNa huM kaMI taTastha rahI zakyo chuM ke nahi te paNa jANI zakyo nathI. yuropavIra, dAnavIra kAnegInA mata mujaba' jIvanacaritrano lekhaka hadaya ane mastiSka (sadabhAva ane buddhi) thI nIrogI he jaIe.' evA nIrogIpaNAnuM sarTIphikeTa mArI pAse nathI. huM te mAtra eka ja vAkyane anusaryo chuM: "On the lives of remarkable men ink and paper sould least be spared," "nAmAMkti narAnAM jIvanacaritra pAchaLa zAhI ke kAgaLanI heja paNa kasara karavI joIe nahi' ! mahAkavi geTenA A mata mujaba huM varco . zAhI ane kAgaLa para kevA akSare uThayA che tenI carcA vivecakene se chuM. vartamAna paddhatinAM jIvanacaritranI mULa kaLA pazcimathI AyAta karelI che. paNa sukhanI vastu te e che ke Aje hiMde e kaLA apanAvI che. jIvanacaritro bhAvI prajAnA ghaDataramAM bahu agrabhAga bhajave che ane dezanI ke jAtinI mahattAnAM sadA darzana karAve che. jIvanacaritro jeTalAM vaMcAya teTalAM lAbhadAyaka ja che, paNa dilagIra thavA jevuM che ke ApaNe tyAM jainomAM e vAta para bahu durlakSya karavAmAM AvyuM che. e kAraNe hajAro jainavIronAM jIvanacaritra vivAdAspada banelAM che. mahAmAtya vastupALa kyAre jamyA, temanI mAtA kANa? vimaLazAhe ke zAntidAsa zeThe rAjakIya mahattvanAM zAM kAryo karyA enA pUrA ullekho paNa ApaNI pAse nathI. are ! gaI kAlanA samartha sAdhuo, samartha kaLAkavi ne kArIgare paNa bhUlAI jatA lAge che. mevADanAM jIrNa maMdiranA samArakAma pAchaLa jIvana samarpaNa karanAra lallubhAI jevA vaNikane, sAta sAgara pAra jaIne aneka kaLA kArIgarIo dezamAM lAvI vasAvanAra zAhadAgarone ke bIjA rahenata roTale raLI khAtA ke vidyAvizAradane koNe ALekhyA che? jainamAM Aje pArakAnA doSane parvatama karI jovAne ne potAnA doSane guNa jovAno bajAra garama che. ane ethI ja jainenuM jIvana saMdhyAnA raMgo prasAratuM jovAya che. bhUtakALanI bhavyatA e mAtAnuM dhAvaNa che. e dhAvaNa vagara bALake badhI vAte rUchapuSTa kyAMthI banaze? alabatta! Aje ghaNuM naSTabhraSTa thayuM che. chatAM have paNa jANavA jevuM che. maLe teTalI sAmagrIthI paNa e naravIronI akSaratAM sarajavAnI che. adhuruM adhuruM teya mAtAnuM dhAvaNa bALakane puSTa banAvaze ja. paNa AyAnA dhAvaNathI uchereluM saMtAna "mAtRdevo bhava'nA maMtro zI rIte uccAraze? uparyukta, mArA manathI Avazyaka lekhAtI, pharajathI meM A kArya karyuM che. AmAM ghaNI apUrNatA che. sAMbhaLyA mAtra parathI ja AnuM Alekhana karyuM che. lakhIne vicArI paNa zakya nathI. koIne batAvavAnI phurasada paNa nathI meLavI. chatAM e jaina ItihAsanuM eka ujajavala pRSTha che ne AjanA zramaNa ane zrAvaka samudAyamAM pravartatI akarmaNyatA sAme eka dizA denAra tAraka che tema samajI A jIvanathALa meM pIrasyo che. sAmagrI ke ThAThamAM phera haze, chatAM tethI jIvananI mahattAmAM kazo phera nathI e nirvivAda che. ATalA TUMkA nivedana pachI mAre mArA pUja, mitro, murabbIo ane sanehione AbhAra mAnavAnI pharaja adA karavI ja rahI. For Personal & Private Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ granthanAyakanA suziSyavarga-vidvAna tripuTI munirAja zrI darzanavijyajI, munirAja zrI jJAnavijayajI, munirAja zrI nyAyavijayajI Adi-jeo A graMthamAM mULa preraNAbhUta che, temaja jemaNe apUrva vizvAsa sAthe mane caritranuM citraNa karavA daI temaja bIjI badhI vAtamAM mArA nirNayane mAnya rAkhI ane A kAryamAM preryo che-temano AbhAra mAnuM teTalo ocho che. A caritrane ghaNe suyaza temane ja ghaTe che. A pustakanI prastAvanA tarIke apAyela lekha "e mahApuruSane eka hajAra AThavAra vaMdana' nA lekhaka pUjya pravartaka zrI kAtivijayajI mahArAjanA praziSya, jaina temaja jainetara samAjamAM pitAnI vidvattA ane vicArakatAthI paMkAyelA, sAkSaravarya munirAja zrI puNyavijayajI mahArAja che. teozrInA A zrama badala mAre temano AbhAra mAnavo ja rahyo. A pachI abhinnahadayI bhAI ratibhAI ke jemanI sAthe A graMthanI mahenata-mUDIne majhiyAre vaheMcavA jAuM to mAre bhAga zuM rahe tenI mane zaMkA che, tethI temano AbhAra mAna bAjue rAkhI... gujarAtanA suprasiddha kaLAkAra-ane tethIya vadhu eka vahAlasoyA baMdhu jevA, samaya ke svArthane aLagAM rAkhI - vakhata kavakhatanA Agamanane paNa premathI vadhAvanAra, zrIyuta kanubhAI desAIne AbhAra jeTalo mAnuM teTalo ocho che. teo jeTalA kuzaLa kaLAkAra che teTalA ja kuzaLa mArgadarzaka ne preraka che. A graMthanAM rUparaMga ane sauMdarya sughaDatA vagere je sAruM hoya te temanuM ja kahevAya! maNi madraNAlayanA menejara zrIyuta somAbhAI sajajanatA paNa pAne pAne bole che. eTale temano temaja jyoti mudraNAlayanA mAlika zrIyuta dhIrajalAla TokarazI zAhane, presanI tamAma sagavaDa mAre havAle karI A pustakano chelo bhAga jaladI taiyAra karI ApavA mATe. mAre AbhAra mAnavo rahyo. kumAra kAryAlaya ane bacubhAI rAvatane paNa samaye samaye dizAdarzana tathA kavara-jekeTa chApI zobhAmAM vadhAro karavA mATe, mAre yAda karavA joIe. A sivAya ghaNAya mitro che. jeoe mane mitrabhAve madada karI che. A pustakamAM anekAne prema che. mAruM zuM che te vAcake zedhI levAnuM che. ane teTalA pUrato mane nyAya ApavA vinavuM chuM. cAritrajayaMtI, tA. 8-11-66 mAdalapurA, paTelano mADha elIsabrIja amadAvAda, viAha bhAI vayara tA. For Personal & Private Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ kucha cirAgAM kA, na zAdI se, na mAtama se ke kAma, dara madilame hamane rekhA, unA jala jAte hue. saMsAranA keTalAka dIpakAne jagatanAM vinAda ke viSAda ( rAga-dveSa ) sAthe karIA sabaMdha hotA nathI. e ( sthitaprajJa) dIpakI sasAranA dareka utsavomAM pote prajavalatA ja rahe che ( ane mAdarzana karavA pAchaLa jAtane gALI nAkhe che ), For Personal & Private Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanayAtrA - - saccassa ANAe uvahie mehAvI mAraM trh| satyanI AjJAthI Ubhe thayele buddhimAna puruSa mRtyune tarI jAya che. For Personal & Private Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ uc :1: te kALe-te samaye izunI ogaNIsamI zatAbdinI chellI vIsI-eTale pUrvI ane pazcimanAM maLeAnA sakrAntikALa, saMsArasudhArA ane rASTrajAgaraNanA mahattvanA kALa. esaratI . AdhyAtmiktA ne jAmatI vijJAnakLAnA e mahAmahima yuga! bhAratanA AkhAya samAjajIvana ane rAjakIya jIvanamAM pravRttine eka nava pravAha vahI rahyA hatA. zuM dharmakSetre ke zuM rAjakSetre, vividharaMgI paDachAyAe patharAI rahyA hatA. pazcimanI saMskRtinA gADhAgherA raMga ApeAApa taravarI AvatA hatA. jyAre pUrvIya saskRtinI asmitA saMkucitatAnI pAMkhe| bhIDatI kema, vADA ke gheALAnA, pakSa, samAja kesa...ghanA aMdhakAra pAchaLa bharAtI jatI hatI. 'pachanA baLavA pachInuM hiMda kharAkhara thALe paDayu hatuM. ane laoNrDa ripananA kALa pachI lADa Darina hiMdI zahenazAhanA pratinidhi banIne AvyeA hateA. aphagAnistAnanA amIra sAthe saMbaMdha vadhAravA e rAjasabhAnI khaTapaTa AdarI rahyA hatA. jyAre vAyavya sarahada upara raziyana AkramaNane aLagu' rAkhavA briTIza rejImenTA geAThavAtI hatI. rASTranA punarutthAnanI pravRttinA janmadAtA rAjA rAmameAhanarAye je khaLAne vega AcA hatA, te atyAre cAlU hatAM. rAjakIya parataMtratAnuM bhAna dIvA jevuM thayuM hatuM ne tenA aMge saMsArasudhArAnI caLavaLane paNa vega maLyeA hatA. zrI surendranAtha benarajI, tailaMga, taiyabajI, sara phirojazAha tathA rAnaDe jevA aneka A caLavaLanA adhiSThAtA banyA hatA. A veLA sIvIla sarvIsamAMthI nivRtta For Personal & Private Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Man te kALe te samaye thayela sara DeviDaghuma AjanI InDiyana nezanala koMgresanI prathama beThaka bharavAnI vetaraNamAM hatA. dha kSetra paNa krAntinA sakhata AMcakAothI kampI rahyuM hatuM. dakSiNamAM thiyeAseAphInuM jora jAmatuM hatuM, jyAre uttaramAM A samAje peAtAnuM Adhipatya jamAvyuM hatuM. maMgALamAM paNu brahmasamAja, sAdhAraNa brahmasamAja jevA aneka pravAhA gatimAM AvyA hatA. maharSi dayAnaMdasarasvatInuM kAntijIvana madhyAhne hatuM ne emanI hAke| dharmakSetramAM parivartananA hAkArA gajavI rahI hatI. dharmathI rUDhione aLagI karI saMsArasudhArAnI caLavaLa pagabhara thaI hatI ane AnI sAme sanAtana dharma bhAvanAnA pachaDATa bahu bhayaMkara hatA. sAhityakSetramAM gUjarAtamAM nama~danA yuga madhyAhna hatA. enA * DAMDiyA' nA ghA bhalabhalA camaradhArIone kampAvI rahyA hatA. navalarAma ane naMdazaMkaranuM sthAna vivecake| tarIke AgaLa paDatuM hatuM. A veLA 64 varSanA kavi dalapatarAma ane emanAthI tera varSa nAnA narmadanI kaDavI-mIThI carcAe hAMzathI vaMcAtI. pAzcimAtya vidyAne sAhitya sAthe gADha sauMparka khaMdhAyA hatA. iMglIza upanyAsAnI paddhatie gUjarAtanA prathama upanyAsa ' karaNagheleA' racAyA hatA, jyAre amara upanyAsa 'sarasvatIcaMdra'nA kartA vakIlAta karavI ke nAkarI, tenA lAbhAlAbhanA AMkaDA pADatA hatA. hiMdane eka tAre sAMkaLatI relveTreneAnA pATA dhIre dhIre aMdhe patharAtA jatA hatA. vaDhavANuthI bhAvanagara ane amadAvAdathI rAjapUtAnAnA pATA nakhAye hajI pUrAM cAra varSa paNa vyatIta nahAtAM thayAM. bhadra bhadrIya ' bhAvanAnA jamAnA kyAranA madhyAkAza vaTAvI cUkyeA hateA, ne sudhArAnI leAbhAmaNI lAlI dhIre dhIre badhe prasaratI jatI hatI. jainasamAjanA paNa A kALanA ItihAsa anekara'gI hatA. varSAthI sattA jALavI rahelA yativarga bujhAtA dIpakanI jema chellA bhaDakA ceAmera prasarAvI rahyo hatA. vyAkhyAnanI pATethI emanuM mahattva esarI gayuM hatuM. temanA satkAra ane sanmAna ra For Personal & Private Use Only mw *TUT
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ karoDa lokonA mana- ke - -- ka = zrI cAritra vijaya 44o ge sAdhuoe sAmaiyAmAM hAjarI ApavI, e temanA manathI ja vicaLa manAtA haka sAme sakhata virodha phATI nIkaLyo hato, vI ane e sahunI sAme zrI buDherAyajI ane zrI mUlacaMdajI rry mahArAja jevA paramapratApI sAdhupuruSe kriyA ane tapazIlatAnI anerI bhAta pADatA hatA. saMvegI sAdhutAne prakAza dinadina tapato jato hato, ane enI sAme yatisattAnA pachaDATa bhayaMkara thatA jatA hatA. mUrtibhaMjakonuM prAbalya paNa have chellI vidAya letuM hatuM ne maMdiranI azAtanA sAme A pratApI sAdhuone paDakAra bahu ugra hato. jyAre paMjAbanI bhUmine zuddha sAdhutAthI paricita karI, tapa ane tAruNyanA tejamAM jhaLahaLatA zrI AtmArAmajI gujarAtamAM punaH padhArI gurusamA pratApI, gapati, vaDIlabadhu zrI mUlacaMdajI mahArAjanI sevAmAM sAthe ja amadAvAda caturmAsa rahyA hatA. zrI buTTarAyajI ane zrI mULacaMdajI mahArAjanI sadudharma prarUpaNAne e ja vege AgaLa dhapAvanAra zrI AtmArAmajIe sAhityanuM nirmANa karI bahuzratapaNAnI gaMgA vahevaDAvanAra bhagIrathanuM pada hAMsala karavA bIDuM jhaDapyuM hatuM. maharSi dayAnaMda sAmenA paDakAramAM ane gujarAtane gUDa bharAvI beThelAM keTalAMka azAstrIyabaLe sAme temane sAmane apUrva hato. badhA jaina bhaMDAranuM prathama lIsTa karanAra DaoN. pITarsana paNa A kALe zrI AtmArAmajInI mulAkAta letA hatA. Ama AvA pratApI munipuMgavo dvArA sadharmazIlatAne pAyo jyAre naMkhAI rahyo hite, tyAre zrI mehanalAlajI mahArAja ajameramAM rahyA rahyA muMbaInA kSetrane apanAvI dharmakSetra banAvavAnAM zubha svapnAM sevI rahyA hatA. AvI veLAe zrAvakavargamAM amadAvAdamAM nagarazeTha premAbhAInI hAka bolatI. bhalabhalA pratApI sAdhuo paNa temanI dharmaANa uthApavAnI hiMmata na karatA. vaMzaparaMparAthI cAlI AvatI nagarazeThAI zAsanasevAnAM aneka sukRtyothI jhaLakatI hatI. amadAvAdamAM idada che ke A
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 4 1 ' . navA kAma na pa te ko be-te samaye temanuM ekachatrI sAmrAjya hatuM. kalakattAnA rAjA jevA rAyabadrIdAsajInI mahattA paNa baMgALanA jaina ItihAsamAM eAchI , na hatI, jyAre zerasaTTAnA rAjA, aneka philasUpha, kavio ane aneka jJAnasaMsthAonA sakhI sahAyaka zeTha premacaMda rAyacaMdanI - sakhAvatane AMkaDe karoDa para pahoMcyo hato. muMbaInA zrIyuta vIracaMda dIpacaMda jevA aneka janasamAjamAM dAnanI gaMgAne pravAha barAbara vaheto rAkhI rahyA hatA.. jainasAhityakSetramAM paNa navI kAnti AvatI hatI. aneka virenA zamana pachI zilAchApanAM pustakamAMthI navA bIbAmAM pustako chapAvavAM zaru thayAM hatAM. ane tenI pahela karanAra kacchI bhImasiMha mANekane prakAzaka bane Aje ATha ATha varSa vItI gayAM hatAM. rAyabahAdura dhanapatasiMhajIne Agama prakAzanane prAraMbha karyo sAta varSa vItyAM hatAM. Aje to "pannavaNuM" presamAM chapAI rahyuM hatuM. jaina patrakAritva to bahu bAlyAvasthAmAM hatuM. amadAvAdathI nIkaLatA "jaina dIvAkara" uparAMta "jaina sudhAraka" patra maMdagatie pragati karI rahyAM hatAM. jyAre DAhyAbhAI dhoLazA jevA nATayakAra, zALAmAM saMskRta zikhavatA " svAduvAda sudhA" kADhavAnI taiyArImAM hatA. saM. 1939mAM "sAtavyasana tyAgAdi pAMca niyamedhArI 11 sabhyonI sthApelI jainadharma prasAraka sabhAnI uMmara eka varSanI hatI, ne enuM kAryakSetra nibaMdha lakhAvavA chapAvavAmAM maryAdita hatuM. amerikAmAM jainadharmane DaMke vagADanAra ane svAmI vivekAnaMdanA kaMIka samakakSa zrI vIracaMda rAghavajI Aje to jaina esosIezana oNpha InDiyAnuM maMtrIpada saMbhALI rahyA hatA. sADAcAra lAkha zleka pramANanA "abhidhAnarAjendra" keSanA kartA vijayarAjendrasUri mUrtipUjAnA pracAra mATe kamara kasI rahyA hatA. cidAnaMdanI mastavANe keTalAyane masta karatI vahI rahI hatI. junI kacchI vIratA ne dAnazIlatAnI yAda ApanAra kaccha naLIAnI dazA osavALa jJAtine narasiMha nAthA Aje kacchI \ " RAora 8 - - - - - - - - - - - - - - For Personal & Private Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritra vi ja ya osavALa samAjanA tAraNahAra tarIke badhe oLakhAtuM hatuM. gherathI loTarI laIne Avela eNe muMbaImAM ApabaLe zrImaMtAI meLavI hatI. paNa kacchIbhAIonI hamadardI e nAte bhUlyo. nekarIe ke dhaMdhAmAM AvanAra kacchIne ene tyAM hetane roTalo ne eTale maLatAM. dhaMdhe ke nokarIe na lAge tyAM sudhI enI sahAya ne Azare rahetAM. mAMDavIbaMdaranA kacchI jainene muMbaImAM sthAyI karanAra e sakhImarda ja hato. pAlItANAnI dharmazALA Aje paNa enI yAda ApavA ubhI che. kaccha koThArAne kezavajI nAyaka paNa mahAmutsaddI ne zAha sedAgara tarIke paMkAto hato. pAlItANu para kezavajI nAyakanI TUMka banAvanAra tene putra narasiMha kezavajI paNa sakhIpaNAmAM kaMI utare tema nahota! AvA to aneka kacchI vIra vepArIpaNAmAM, musaddIvaTamAM ne udAratAmAM paMkAtA hatA. zrI ANaMdajI kalyANajInI suprasiddha peDhInuM baMdhAraNa baMdhAyA hajI cAra varSa ja vItyAM hatAM. jyAre bheMyaNItIrtha ATha varSanI avasthAnuM hatuM. zatruMjayane pikAra dhIre dhIre vadhato jato hate ne paMdara hajAranA AMkaDA vadhavA cAhatA hatA. ane A kAraNe keTalIyavAra chamakalAM thavAno prasaMga Ubho thato. AjanA zrI vijayanemisUri, gaIkAlanA navayugapravartaka zrI vijayadharmasUri e veLA mahavAnI zerIomAM dhULe ramatA haze, jyAre jaina jAdugara naSNumaMchA vAtavAtamAM hAthacAlAkI batAvI keTalAyanI pAghaDIo uDAvato pharate haze ! tAMtrika baLa chellA DacakArA laI rahyuM hatuM, chatAM hajI tenI dhImI asara saha para hatI. paMcamahAjananI sattA pazcimAkAzamAM utaratI hatI chatAM hajI Adhipatya cAlatuM hatuM. sAdhutAnA saMskAra bheLA ane bhadrika hatA. zAsanasevAnI tamannA ane dharmanA AdarasatkAra yuga Athamyo na hato. evI tavArIkhanI tejachAyAmAM ApaNA kathAnAyakano janma thaye. SS *ii BEIJIN - SS ( SKI SEWA. Saa I - E - - -
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 2: vatana ne vaMza bhala ghoDA kAThI bhalA, penI haka paheraveza. rAjA jaduvaMzare, e Dolariyo deza! daratanI ghaNI ghaNI agavaDo pAmIne vIra banelo kaccha kadI nakazAmAM nihALe che? arabI samudranAM UMDAM jaLanI sapATI para eka vahANa agara tuMbaDAnI jema tarato, ekala, acala himAlaya jevo, kaccha vALelA keI ddhA jeva, IlAhide ubhela, pAMcalAkhanI vastIvALe e pradeza nihALe che? hiMdanA pazcima kinAre, kAThiyAvADane sAme kAMThe, aDhAra vIsa mAIla lAbI khADInAM pANI oLaMgI vasatA e pradezamAM- jU nuM jJAna, jUnI Dhaba ne jUnI paddhatinI bheLI vIratAe varelI e bhUminI maTeDImAM-mardo pedA thAya che. tenA phaLaphUla vagaranA, khera, bera ne bAvaLanA kAMTA jhAMkharAvALA vRkSa vaccethI paNa mardAnagInA, sAgarasamRddhinA, dariyAI zauryanA, ekavacanIpaNAnA ane svArpaNanA gebI paDaghA paDatA Aje paNa saMbhaLAya che. enA bUDhA mAlama Aje paNa keI tavArIkhakArane thaMbhAvI de tevI zUrAtananI vAta kare che. sAmAnya vAtacItamAM vacane caDhI janAra, enI pAchaLa mAthA Dula karavAnI asimatA For Personal & Private Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1) zrI cA ri tra vi ja ya jALavanAra e deza! jyAMnAM bheALA bhalA oDhAvIra pAchaLa hAthala jevI rUpasuMdarIo jhUratI Ave; je dezamAM phattemahamada jevA vIrama pAke; jyAM brahmakSatriya AjamazeTha suMdarajI zivajI jevA sulatAneseAdAgara nIpaje; jyAMnA dAnavIra jagaDA duSkALathI prajAnA rakSaNu mATe paisAne pANInA pUra relAve; jyAMnA lakSmIdAsa kAmadAra musaddIpaNAnA eSapATha Ape. saMkSepamAM je bhUminA ekeeka vibhAga javAMmardI, knAgIrI ne samarpaNunA maMtrothI gAje che, evA, bhASAnI kazIya samRddhi vagaranA, pArakAnI bhASAlipie bhAkhanArA kaccha, karaDA, kaDapavALA, kharakhacaDI chavAM amulakha javAMmardAnI bheAmakA che. evA e kaccha ! enA kaDI pradezanA patrI gAmamAM vIzA esavAlanuM eka kuTumba vasatuM hatuM. sthitie sAdhAraNa ane dhaMdhe kRSikAra varasate varasAde khetarAmAM mahenata karanAra, ziyALA, unALA, cAmAsuM badhuM eka bhAve bhegu karI majUrI karanAra e kuTumba pRthvInAM paDane paraseve bhIMjavI peTapeASaNu karatuM. sarala ne sAduM buddhikhaLa, TUMkI milakata, TUMkuM kharca, TUMku jJAna ne TUMkI mahattvAkAMkSA ! satyanI rUDha thayelI maryAdAo ne kAI sAdhu purANIe saMbhaLAvelI dhama - sImAe vacce e kuTumba jIvatAM. e gAmanA vIsA osavALAnA gharAmAM eka kuTumba veDhAne nAme oLakhAya. vadhu adhyAtma tarapha jhUkelA e kALamAM dezanA ke jAtinA ItihAsa rAkhavAmAMya jAtapraza'sAnuM pApa manAyuM haze, eTale veDhA kuTukhanA pUrvajonA itihAsa tA kaMI upalabdha nathI, chatAM para parAthI e kuTumbanA karmavIrapaNAnI eka kathA Aja sudhI kahevAtI AvI che, jemAMthIya vaMzagata vIratAnA camakArAnuM darzana avazya sAMpaDe che. sumarAenA rAjaamalanI e vAta! e kALe bAdazAhanI jIbha e kADhDhA ne emanI icchA e ja nyAyAnyAya ! leAkeA para aNudhArI ne aMdhArI Aphta utarI Ave. AvI Aphta ' For Personal & Private Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vatanane vaza kAI eka gAmanA eka AsavAlane mAthe utarI. rAjyanA sipAI e tene khAdazAhasalAmata pAse nyAya karAvavA muzkeTATa khAMdhI laI cAlyA. kAM te| hAthInA paga taLe, kAM tA kutarAonI rAkSasI dADhA vacce; marajI thAya tA jIvatA telamAM taLe ne dila cAhe te garadana paNa mAre! ' bAdazAhI jUlmanI aneka bhUtAvaLA kedI banelA esavALa naranI AMkha sAme hAjara thaI. rAmAMca UbhA karanArI e kalpanA hatI. paNa esavALa nare dhaiya rAkhI khaLa ne buddhi ajamAvavAnA nizcaya karyAM. samIsAMjanI chellI sadhyA aMdhakAranA paDadA pAchaLa saravA lAgI ane kSitija para kSaNajIvI gherA lAla prakAza camakI rahyo. pelA kedI AsavALe sipAI ene vinati karI : 8 bhAi ! zauca javAnI tAkIda thaI che!' sAlA khaniyA! ' sipAie kevaLa vyApArI vRttivALI aniyAnI DhIlI jAta para hasyA haze, paNa A kAma te kharI tAkIdanuM! ene kAMI mudata marAya ! gheADA vicAra karI sipAioe ene kAMDe majabUta rassI AMdhI zaucathI nivRtta thavAnI rajA ApI. jAranAM mAtheADA UMcAM DuDAMthI bharacakka khetaramAM pelA esavAla cAlyA gayA. dAraDAnA eka cheDA sipAionA hAthamAM hatA. rAta paDI gai. vakhata para vakhata vItatA cAlyuMA, paNa zauca javA gayelA maniyA hajI na Avye ! * aniyA ! ' doraDuM kheMcatA sipAI e aniyAnI jAta para kaTAkSa karyAM. emanI raheNIkaraNInI carcA karI. paraspara hasyA. paNa pele| aniyA tA na Avye te na ja AnyA. thoDIvAramAM e hAsya zaMkAmAM pheravAi gayu'. tee khetaramAM gayA, dAraDAne eka meATA AMcakA mAryAM, ne jAranA eka sAMThA khaNakhaNu karatA DArTI uDayeA. jANe sipAionI mUrkhatA para e hAsya karatA na hAya! For Personal & Private Use Only h STUF =
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritra vi ja ya sipAIe TheTha najIka gayA. joyuM te deraDuM jhADajhAMkharAnA veDhA sAthe bAMdheluM ! baniyo hAthatALI ApI palAyana thaI gaye. sipAIe muMjhAI gayA. teo jANatA hatA ke hAthamAM Avelo gunhegAra nAsI jAya to ze rAjadaMDa maLe! teo cadiza pharI vaLyA. vAhana maLyuM tyAM tene upayoga karI pharI vaLyA. baLa ne buddhi vaparAya teTalAM vAparI joyAM. paNa temanA nazIbe niSphaLatA lakhI hatI. pilo nara te sahisalAmata ThekANe besI gaye hate. - ka ' * * * * * - kAkA A banAve esavAla kuTumbanA e narane "veDhA" ne nAme vikhyAta karyo. core ne cauTe enI vIratAnAM, DahApaNanAM vakhANa thavA mAMDyAM. teNe patrImAM AvI nivAsa karyo. tyArapachInA tenA vArasa veDhAnI zAkhathI oLakhAyA. veDhAnA e puragAmI naranAM buddhi ne baLane vAraso vaMzaparaMparAthI cAlyo Avato hato. Aje patrImAM e vaMzamAMnuM zrIpAla veDhAnuM ghara vakhaNAtuM ne tene putra ghelAzA nAme ne karme sujazI hatA. subhagAbAI nAmanI suzIla nArI enA gharamAM hatI. mAthe karaja nahetuM ne pAse dujhaNuM hatuM. ghera bApukI khetara ne jamIna hatAM. kheDa kheDavAne baLada ne vAvavAne bI hatAM. pAMce AMgaLIe paramezvara pUje je sAhyabI maLe e sAhyabI ghelAzAne ghera hatI. subhagAbAI kacchI nArI hatI. pati, putra ke gharapAlana sugya rIte karavuM emAM kartavyanI ItizrI mAnatI. svAthyanAM dAna e kALe nahotAM jhaDapAyAM. ghelAzA zarIre pUrA ne buddhie sAdA hatA. bAkI to zramajIvInA jIvana jIvanArane varasAda, vAvaNuM ne mesama sivAya bIjI caturAInI vAtanI phUrasada ja kyAMthI hAya ! S Dro **For Personal & Private Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavA mAM janma ne bAlyAvasthA illed rahI ka : - I vi. saM. 1940 nI kALI caudaza (Aso vada 14) nI e rAta hatI. patrI gAmanA chANamATIvALA gharanA gokhalAomAM pragaTAvelA dIpaka pAmaranA tattvajJAnanI jema labUjhabU thaI rahyA hatA. caturdazI, temAMya aMdhArI ne vaLI Aso mahinAnI ! DesiyuM purANa Ane mATe bahu bhAre mAnyatAo saMgharI beThuM hatuM. jhADave jhADave bhUta bhegAM thAya ne cakale cakale cUDele rAsaDA le! hAthamAM dI ne DAMga laIne nIkaLanAra paNa marda lekhAya. mAMdAo mATe A kALarAtrI manAya ne A divase janma pAmanAra te pUrepUre kamanasIba lekhAya. chatAM janma ane mRtyune kaI rokI zakyuM che? veDhA kuTumbanA ghelAzAhane ghera subhagAbAI Aje prasutinI pIDA bhegavI rahI hatI. prasavanI chellI ghaDIo gaNAI rahI hatI. thaDIvAramAM aMdarathI thALIne raNakAra saMbhaLAya ne AnaMdasUcaka davani thayo. putrajanmathI sahunA mukha para AnaMdanI rekhAo taravarI UThI. AkAzanA tArA joyA ne samayanuM anumAna thayuM. joSIe jeza bhAkhyA. dhArazI nAma pADyuM. che , che For Personal & Private Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ [[ji[E zrI cAritra vi ja ya kuTumba zrImaMta nahotuM. te kALa monTesarI ke kInDaragArTanane nahato. AyAo ke bAbAgADIone kaI jANatuM nahotuM. gAmaDAne sAdhAraNa kuTumbane eka chokare uchare ema dhArazI mATe thavA lAgyA. kudaratanI najIkamAMnI najIka mitrAcArIvALA gAmaDAnI dhULa re havA ene piSavA lAgyAM. janma thayo ne jIvananI garagaDI cAlavA lAgI. jeta jetAmAM dhArazI sAta varSane thaya ne pATI para dhULa nAkhI mahetAjIne tyAM bhaNavA beTho. e vakhate AvI nizALa nahotI ke AvA zikSake nahotA. emAM paNa gAmaDAnI te sthiti vicitra hatI. mahetAjInuM ghara e nizALa ne kothaLAnuM pAtharaNuM e beThaka. zikSaNa paNa aneka jAtanuM. ekaDA ne varNAkSara ghUMTavAnA ne jarUra paDe mahetAjInA khATalAnA mAMkaDa paNa vINavAnA. kaI vAra ghauM paNa vINavA paDe ne jarUra paDe che kapaDAM paNa joI lAvavAM paDe. prAcInakALanA Azramone bhAgye tuTayo dekhAva ahIM saMgharAI rahyo hate. zikSaNane artha kevaLa paDI ne kalama nahi paNa kaMIka nirALa manAte. dhArazI A zikSaNa levA lAgyo, paNa svabhAve pUre tephAnI! svamAnanI lAgaNI paNa eTalI ja tIvra. ane A kAraNe nizALiyAo sAthe ghaNI vAra hRdayuddhane prasaMga Ave. dhArazI majabUta hata ne samovaDiyAmAM kadI pAcho paDe te nahote. paNa AvA dhArazIne eka dahADe khUda mahetAjI sAthe kaDavAza UbhI thaI. ene svamAnapriya AtmA na dAbI zako. eNe mahetAjIne sleTa mArI cAlatI pakaDI. mahetAjI sAthenI athaDAmaNane A eka ja prasaMga. e pachI te badhuM barAbara cAlyuM lAge che. chatAM bahAranAM tephAne te vadhatAM ja gayelAM. pitAne khetIne dhaMdhe eTale temAM madada karavI paDe. kadI rAte khetaramAM rAtavAse javuM paDe, divasanA bhAta ApavA javuM paDe. vAvaNI ne kApaNInA divasomAM to rAta ke divasa jevAya ja nahi. A badhI kaThinAIoe dhArazInA deha For Personal & Private Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja ne bAlyAvasthA para bahu lAbha pahoMcADya. zarIra sudaDha ne kasAyeluM thayuM svAzyanI surakhI deha para lAla caTaka rekhAomAM taravarI UThI. enuM khaDatalapaNuM, nibharyatA ane ethIya AgaLa vadhIne sahiSNutA khUba vadhyAM. enI sahiSNutAnI kasoTI karate eka dAkhale e ja vakhate baneluM. eka vakhata aMdhArI rAte bheranA chokarA sAthe dhArazI maganA khetaramAM ghUsyo. maganI rUpALI zoe enuM mana bhAveluM. thoDIvAra thaI tyAM to rakhevALa jAgI gayo. ene tarata ja bhAna thayuM ke khetaramAM cera ghusyA che. e DAMga laI pAchaLa doDyo. bhera kare te vakhatasara chaTakI gayo. dhArazI mATe kaI mArga nahoto. sAme moTI kAMTAnI vADa hatI. eNe kAMTAnI vADa para chalaMga mArI. vADa te oLaMgAI gaI paNa tenI bAjumAM ja eka avAvaru kuvo hate. kAMTA ne jhAMkharAthI bharelo. dhArazI temAM paTakAI paDyo. AkhuM zarIra lohIluhANa thaI gayuM paNa teNe eke UMkAra na karyo. gheDIvAre mahAmahenate bahAra nIkaLI kAMTA vINI kADhI ghera jaI suI rahyo. corI karavA jatAM pakaDAI javAnI nAmardAI karatAM A kAMTAnA DaMkha sahevAmAM ene mardAInI majhA lAgI ! dhArazInA A parAkramanI vaDIlavargane jANa paNa na thaI dazabAra varSanI UMmaramAM te e juvAna jevo lAgavA mAMDyo. enA snAyu kasAyelAM ne chAtI DhAla jevI pahelI thaI e jema vadhato gayo tema enI hiMmata, sAhasa ne nibharyatA paNa vadhatAM ja gayAM. kahe te aDadhI rAte cAra gAu jaI pAcho Ave ane zarata mAro te bhUtanA sthAnake kalAkanA kalAko besI rahe! bhaya jevI vastu ja jANe nahi! patrI gAmanI bahAra, kudareDiyAnA raste eka bAvaLa hate. A bAvaLamAM hAjarAhajura bhUtane vAsa che, evI mAnyatA hatI. divase paNa tyAMthI eklA te na nIkaLAya! rAtanI te ka 13
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ STV zrI cAritravijaya ke vAta ja zI? e rastethI AvajA karavAmAM A bAvaLa bahu vidanarUpa manAto. gAmanA paTelane A viM dUra karavAno vicAra thayo. jaDamULathI ja bAvaLa ukheDI nAkhe evo nizcaya karyo. dhArazI enI nirbhayatA mATe jANItuM hatuM. paTele ene belAvI kahyuM : dhArazI! eka kAma che." "kahAne! tamane ke'dI nA pADI che!" paNa kAma jarA mardAnagInuM che! pAche te nahi paDe ne?" enI phIkara nahi, paNa InAma zuM?" savA karI." dhArazIe kAma samajI lIdhuM ne saMdhyAne chelle prakAza pRthvI parathI taddana bhUMsAI gayo tyAre kuhADI laI dhIrethI gharabahAra nIkaLI tyAM pahoMcI gayo. tArAonA prakAzamAM ubhe bAvaLa tamarA vanavAMgaDAMnI cIsethI azAnta hate. dhArazIe ADuMavaLuM joyA vagara kuhADane phaTako mAryo. nAnAM moTAM pILAM phUla jamIna para patharAI gayAM. pachI te phaTakA para phaTakA, ghA para ghA! keTalIyavAra sudhI A kAma pahoMcyuM. Akhare madharAtane zILo pavana cho ne bAvaLa kaDeDATa sAthe jamInadosta thayo. dhArazI kAma pUruM karI kuhADI khabhe mUkI ravAnA thaye. ghera pahoMcI kuhADI khATalA nIce nAkhI e ghasaghasATa UMghI gaye. bharabhAMkhaLe Dhera choDyAnI veLAe dhArazI jAgyo. jhAMkhA prakAzamAM joyuM te kapaDAM lAlacoLa thaI gayelAM. tarata ja gAma bahAra jaLAzaye pahoMcI kapaDAM dhoI nAkhyAM. savAra thatAM paTelane tyAM jaI pitAnA kAryanuM vivaraNa karI savArInuM bhAre InAma laI Avyo ! A te ekAda prasaMga. AvA aneka banAva dhArazInA bAlyajIvana sAthe joDAyelA che. keI cUDelanA samAgamanA, te kaI bhUtabhAIne bheTAnA. uttara jIvananI nirbhayatAnA aMkura tenAmAM bALapaNathI ja AvI rIte praphullita thayelAM najare paDatAM hatAM. Un:une s For Personal & Private Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . . . . . F 1 ja ma ne bA tyA vasthA mahattvAkAMkSA, dhArelA manasubAne pAra pADavAnI sa ne parizramathI jarA paNa kAyara na thavAnI vRtti A kALe paNa dhArazImAM A rIte prakAzamAM to hatAM ja. patrI gAmane pAdara havADo hato. Dhora pANI pI DIvAra tyAM ArAma karatAM. paNa kaI jhADanI chAyA na hovAthI garamImAM herAnagati thatI. gAmalokee bahavAra prayatna karI joyo paNa keI jhADa ugI ja na zakyuM. eka divasa A azakyane zakya karavAno vicAra dhArazIne thayaH eNe nizcaya karyo, ke eka phakkaDa vaDale vAva ja. eNe pitAnA sAthIdArene vAta karI. sahue hasI kADhI. "gAMDo thayo che! A verAnamAM te vaDalo ke?" paNa dhArazI AthI hiMmata na hAryo. eNe khADe karI khAtara pUryuM. eka suMdara DALa lAvI repI. pANInuM siMcana zaru karyuM. paNa dhakhatI dhAmamAM, retInI vacce nAne repa kema pallave? bIje divase te baLIne khAkha thaI gaye. chatAM dhArazI hiMmata na hAryo. eka na re5 nAkhe. kyAre karyo. lUnA jhapATAthI rakSavA chAMyaDo karyo. Akhare sahunA Azcarya vacce e repane TIzIo phUTI. dhArazI vadhu daDhatAthI jatana karavA lAgyo. vakhata jatAM e repa phAlyo phUlyo ne Aje paNa e bALamahAtmAnI hiMmata, sAhasa ne kartavyaparAyaNatAnI yAda Apato e patrIne pAdara ubhe che. Ama dareka samartha puruSo mATe banyuM che tema-jagatanA eka aMdhAre khUNe sAhasa, zUravIratA, nirbhayatA ne maneranI makkamatA jIvanamAM bharata dhArazI meTa thavA lAgyA. = For Personal & Private Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ nI nA mRtyunA mahemAM dhArazInI UMmara cauda varSanI thaI eTale tenA pitAjInI IcchA tene vyApAra mATe muMbaI mokalavAnI thaI. kacchane prAcIna vyApAra paDI bhAMgyo hato ne keTalAya sAhasikoe paradeza kheDavAnI zaruAta karI hatI. vahANavaTAmAM have kasa nahete rahyA. Avaka jAvaka ghaTatAM dareka dhaMdhA para maMdI AvI gaI hatI. AvI maMdInI asaramAM muMbaIbaMdare ghaNuM kacchIonuM lakSa kheMcyuM hatuM. keTalAka to kevala derI loTe laIne gayelA lakSAdhIza thayA hatA. ane e lakSAdhIza kacchIo paNa pitAnA vatanabhAIo para vahAla varasAvavuM nahatA. bhUlyA vepAra karavA muMbaI AvanAra kacchIne roTalA ane eTalAthI muMjhAvAnuM te nahetuM ja. AvI rIte keTalAya kacchIo muMbaImAM AvIne jAmyA hatA. dhArazIe lakhavA vAMcavA pUratuM bhaNuM lIdhuM hatuM. prathama pitAjI gAjara bAMdhIne muMbaI gayelA have dhArazIne tyAM javAnuM nakkI thayuM. Akhare eka divasa vahAluM vatana, vahAlI mAtA vagerenI huMpha cheDI muMbaI javA e sTImaramAM caDhI beThe. 14 varSa sudhI patrI jevA gAmaDAmAM ucharelA dhArazIne muMbaI jaI ekadama Azcarya thayuM haze ! dhamAla, dhamAla ne dhamAla! jANe kaI nagarI juddha caDI na hoya! vega, vega, ne vega ! che). For Personal & Private Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Mar mRtyu nA mhoM mAM vAhanAya dADe ne mAnavI paNa doDe ! yaMtra ne kArakhAnAonA zeramakAra jema mAnavIe paNa zeAramakAra kare! cAlavAnuM paNa doDavAmAM. khelavAnuM paNa utAvaLamAM. nirAMta te kyAMya nahi ! pravRttinA parama dhAma muMbaimAM dhArazIne navuM jovA jANavAnuM ghaNuM hAya. dhIre dhIre e badhAthI paricita thai gayA. kutUhalabuddhi zAnta thai gaI ne te muMbaigarA banavA lAgyA. dhArazI muMbaI Avye tyAre pitAe icchA hatI ke, muMbaI jaI vyApAramAM paNa paLeATAvuM ne nizALe paNa javuM. dhArazInI paNa icchA bhaNavAnI apeAranA eka gUjarAtI nizALamAM javA lAgyA ne bAkInA vakhata pitAjInA snehinI dukAne besavA mAMDayeA. ahI nizALamAM e nAmuMThAmuM lakhatAM, patravyavahAra karatAM zikhyA tathA vepArajogu jJAna meLavI lIdhuM. buddhi kuzAgra eTale thADA vakhatamAM tA dukAnanI badhI Apale, bhAvatAlanuM paNa jJAna meLavI lIdhuM. thoDA vakhata pachI ghelAzAhane lAgyu ke have dhArazI vyApArane ceAgya thayA che. temaNe tuveranA kArakhAnAvALA eka dukAnadArane tyAM tene nAkarIe besADyo. dhArazIe peAtAnuM tamAma lakSa temAM parAvyuM. jotajotAmAM te e pAvaradhA thaI gayA. dukAnadhaNIne tenAthI khUba lAbha thavA lAgyA. thADA vakhata pachI tene peAtAnA bhAgIdAra nAnyeA. dheA dhIkatA cAlavA lAgyA. dhArazInI grAhake| patAvavAnI zakti, nAmAThAmAnI cAkasAi, mahenatanA zAkha ne majAranI vadhaghaTa paranI STi ajaba hatAM. vyakta karI sAthe sAthe hatI. e dhArazInI Avaka ThIka thai. mAtA subhagAkhAi paNa peAtAnI putrI ratana ane putra meANuzIne lai muMkhai AvyAM. tyArapachI ghelAzA khetara-jamIna jALavavA mukhyatve patrI jai rahyA. kArakhAnuM dhamadheAkAra cAlatuM hatuM. A veLA tuveradALanI citrI caDhe evI banAvaTa joI enu hRdaya eTaluM lAgaNIpradhAna banI gayuM ke tyArathI teNe jIvanabhara tuveradALa na khAdhI. uttara jIvanamAM paNa eka vakhata bhAgalapuramAM rezamanuM kArakhAnuM jotAM 17 For Personal & Private Use Only M STUFF
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijya. tenA para AvI asara thayelI ne tyArathI rezamane zarIre sparza suddhAM nahi karela. lAgaNIpradhAnatA ane dharmapriyatA jIvananA prAraMbhathI ja keInA paNa gurupada vinA, sahajasiddha dekhAtI hatI. muMbaImAM dhArazInuM jIvana have dareka rIte zAntithI pasAra thaI rahyuM hatuM. tene kaI vAtanI kamInA nahotI. paNa bhAvInA udaramAM zuM bhareluM che, tene keNa jANI zakayuM che ! eka divasa durdevane kALapravAha dhArazI bhaNuM vahI nIkaLyo. vi. saM. 156 mAM plegadeve muMbaIne gherI lIdhuM. havAnA ekAda vAvAjhoDAe jhADa parathI jema aneka pAkAM phaLa tUTI paDe ema mAnavIo jotajotAmAM maravA lAgyAM. mahAlemahAle, lakhelate, cAlIecAlIe mRtyunI kALakhaMjarI bajavA lAgI. bharyA ghara ujajaDa thavA lAgyAM. jyAM covIse kalAka aTTahAsya gUMjyA karatuM tyAM prANadevatAnI pike saMbhaLAvA lAgI. pleganA pizAcathI bacavA leke muMbaI choDIne nAsavA mAMDyA. keTalAya gharamAM maDadAM emane ema saDatAM rahyAM ne lattAo verAna banI gayA. saDelAM maDadAMnI durgadha, cora ne badamAzonuM jera muMbaImAMthI na janArane paNa javAnI preraNA karatAM. dhArazI badhuM sameTavAnI taiyArImAM hatuM. tyAM te mAtA subhagAbAIne pleganI eka gAMTha nIkaLI. dhadho vepAra sameTavAnI vAta bAjumAM rahI ne mAtRbhakta dhArazI sAravAramAM gUMthAI gayo. davA cAlavA lAgI paNa darda vadhatuM ja gayuM. bIjI gAThe dekhAva dIdho. mAtA pitAnuM bhaviSya parakhI gaI. eNe saune zIkhAmaNa ApI. tyAM trIjI gAMTha dekhAva dIdhe. dhArazI dinarAta bhUlIne sAravAra karI rahyo hate. paNa badhuM nirarthaka hatuM. mAtAe baccAMo para pyArane chelle hAtha pheravI navakAramaMtra saMbhaLAvavA kahyuM. thoDI kSaNo bAda eNe AMkha mIMcI lIdhI. vAtAvaraNa rudanathI kampI uThayuM. zabane dena devAmAM Avyo. mAtAnI dhagadhagatI citAo jevI keTalIya vALAo hadayamAM peTAvI dhArazI smazAnathI pAcho pharyo. 18 For.Personal & Private Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ T 1 .' ' ED - mRtyunA moM mAM paNa "Sorrow Does not come alone." Apattine ekalA AvavuM gamatuM nathI. ghera AvatAM nAnA keraka phUla zI bena ratana pleganI dADhamAM sapaDAI cUkI hatI. kalejAne mahAmahenate thAmI dhArazI benanI sevAmAM besI gaye. paNa enI sevA niSphaLa javA sarajAI hatI. ratana paNa mAtAne paMthe paLI. sonApuranI rAkhamAM e maLI gaI. nirAMte vasatA pakSInA mALAmAM kaI zikArIno paMje paDe ema dhArazInA kuTumbamAMthI eka pachI eka mANase 19gadevanA paMjAmAM sapaDAvA lAgyAM. mAtA ne bena pAchaLa bIjAM be gayAM. dhArazInI hRdayavedanA asIma hatI. mamatvanAM rudana kalejAM cIranArAM hoya che. mUcchanAM maraziyAM mahAmananA mAnavIone paNa DelAve che. mRtyu saMkhyA vadhatI ja jatI hatI. cAra uparathI ATha upara ne dhIredhIre AMkaDo solathI sattara para AvI lyo. e badhAne khabhe nAkhI muMbaInI ujajaDa zerIo vacce pasAra thanAra dhArazInI saMsArI ane bhAvanA te asArabhAvanAnI valovAtI aneka umiomAM lupta thaI gaI hatI. A asArabhAvanA svayaMbhU - anubhavajanya hatI. samagra zAstranAM hajAro pRSThamAM varNavAyeluM mAnavadehanuM kSaNabhaMgurapaNuM eNe AMkha sAme nihALI lIdhuM hatuM. sattara sattara snehinAM mRtyu jenArAnA dilamAM mohaka snehasaMbaMdha to kyAMthI hastI dharAve ! - dhArazInuM nAnuM mugdha hRdaya AtmamaMthananI avanavI urmio vacce jholAM khAI rahyuM hatuM. tyAM plegadeve potAnA bhakSane bacAvavA mathanAra para karaThI najara nAkhI. eka--be nahi, paNa ekI sAthe traNa traNa gAMThee tene bichAnA para paTakI pADayo. A vakhate potAnA gaNAvAya tevA eka nAnA bhAI sivAya ne kadI kadI maLavA AvatA mitra sivAya tenuM keI na hatuM. sattara je mAge gayA te mArge javAnAM teDAM AvyAM samajI dhArazIe vyathA sahana karavA mAMDI. ja TECH: " ja e S kuka Si For Personal & Private Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma - 1t T. :5: dharmane zaraNe 2 = thI kAma IbachAnAmAM taraphaDatA dhArazI sAme eka navI daSTi dhIre dhIre ughaDatI jatI hatI. jeNe jIvanabhara AtmA, karma ke Aloka paralokane vicAra nahoto karyo, ene Aje rega vicAra karAvI rahyo hato. keTalIkavAra burAI paNa bhalAInI janmadAtrI bane che! "mAruM koNa? mAtA nahi, pitA nahi, snehi nahi, mAruM kaI nahi. dhArazInA hadayasAgaramAM A vicAre eka vartula pedA karyuM ne pachI te uparA uparI vale janmavA lAgyAM. AtmA ane dehanI judAI karmonI sArAsAratA, jIvana saphala kema bane, saMsAramAM vyApI rahela A mRtyuthI kema bacAya, vagere vicAro svayaMbhU preraNAthI jAgrata thayA. A dardamAMthI bacavAne kaI upAya nahi hoya, e vicAre hRdaya para kabajo karyo. eka vicAra AvyuM ke ene anta pAmave, e pitAnA mULa svabhAva pramANe dhArazI bichAnAmAM taraphaDatAM paNa vicAra karavA lAgyo. thoDI ja vAramAM ene e vicAramAM paNa dardIne kaMI sAtvana maLatuM lAgyuM. e vepArI jeTalI jhINavaTathI AgaLa vadhyo. ujajaDa thayelA muMbaInA snehijanamAM dhArazIne velazI nAmane sthAnakamAgI mitra hate. bimArInI khabara paDatAM e jevA Avyo. dhArazInI vedanA apAra hatI, ne e vedanAthI paNa vadhu vedanA jAgrata thayelI daSTine samajavAnI hatI. velazIe AvI dhArazIne pANI pAI kuzaLa pUchayA. velazI! mane lAge che ke huM nahi bacuM! darda vadhatuM ja jAya che. dhArazInA zabdamAM hajAre vIMchInA DaMkhanI vedanA hatI. _ykabe je rUA . Bu Eoc Personal & Private Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jaI kAkara SWArA T - - dharmane zaraNe jIvana ene vahAluM hatuM. matane jItavAne suMdara svArtha ene akaLAvI rahyo hate. kaMI davA lIdhI !? mitre nehathI pUchyuM. "lIdhI, paNa nakAmI nIvaDI, have taiyArI ja lAge che." velazI sAco mitra hatuM. enuM hRdaya gaLagaLuM thaI gayuM. mRtyuthI te bacAvavAnI tAkAta nahotI. mRtyu ujALavAne saMkalpa karI eNe mitradharma bajAve zaru karyo "dhArazI! tane lAge che ke duniyAmAM ApaNuM kaI saguMvahAluM che? saMsAranA A udhAmA karIe chIe, e AMkha mIcAtAM kaMI rahevAnA che? je zarIra para ApaNe magarura chIe e paNa kAcanI zIzIthI ya nAjuka che e te joyuM? ghaNuMya dravya hovA chatAM je sattara sonApuramAM gayAM, e kaMI sAthe laI gayAM?" dhArazIne A vAta kaMIka sukha pahoMcADatI hatI. jenA vicAramAM pite muMjhAto hato, e vicAronI kaMIka spaSTatA AmAM jovAtI hatI. e ekacitte sAMbhaLavA lAgyo. mitra ! sAcI lata dharma che. je ahIM paNa rahe che ne sAthe paNa Ave che. zarIra te sAdhanamAtra che. dravya ne A badhuM te nimitta mAtra che. ene sAro upayoga karIe to sAruM pariNAma Ave ne kharAba karIe to kharAba Ave. mATe dharmanuM zaraNu e ja sAcuM zaraNa che, je maravAnA ne janmavAnA jhaghaDAthI choDAve che."velazI pitAne mitradharma bajAvI rahyo hate. paNa atyAre have zuM thAya? huM te jAuM chuM." "dhArazI! dharmanuM zaraNa le ! nizcaya kara ke je sAje thaIza te virakta banI saMsAranI A mAyAjALane tyAga karIza !" dhArazI samajato hato ke, AmAMthI bacavuM azakya che. paNa je bacI javAya te ATalAM mRtyu ne vilApa joyA pachI ene saMsAramAM moha nahoto rahyo. tema karavA teNe pratijJA lIdhI. dhArazI bIjI badhI davA choDI mitranI dharmadavA laI bichAnAmAM paDyo rahyo. e kaMIka have nizcita banyuM hatuM. 21 ! Go R INTe che jI For Personal & Private Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurunI zodhamAM as trust ja na taraMgonI hAramALA cAlI rahI hatI, sAgaramAM ane dhArazInA zAntizodhaka hRdayamAM. anekavidha vastuLe kSaNe kSaNe janmatAM ne nAza pAmatAM. paNa saMsAranI kSaNabhaMguratAne paTa eTalI majabUta rIte besI gayo hato, ke bIjA badhA taraMge tyAM sudhI AvIne vilIna thaI jatA sTImara tIvra gatithI mAMDavI tarapha vahI jatI hatI. mArgamAM lokaprasiddha sTImara vIjaLIne bheTe thayo. navAmAM navI Dhabe banAvelI A AgabeTe leke para kAmaNa karyA hatAM. e Aje prathama pravAse nIkaLelI. enA upara keTalIya jAne hatI. keTalAMya aNapUryA koDanAM daMpatI hatAM. keTalAya zekhana zrImaMta ne vepArIo sahelagAhe nIkaLyA hatA. vIjaLInA dIvAonA tejathI jhaLAMhaLAM thaI rahelI sAgaranI mahArANIne dhArazI joI ro. jota jotAmAM e adazya thaI gaI mAMDavInuM bAruM dekhAyuM ne sTImaramAMthI sI hoDImAM utaryA. dhArazI dizAzUnya hate. saMsArathI virakta to thavuM hatuM. paNa kevI rIte ane kenI pAse javuM? e baMdara para Ama tema pharavA mAMDyo. eTalAmAM zaucanivRttithI pAchA pharatA kAnajI svAmI nAmanA eka sthAnakamArgI sAdhu dekhAyA. (jeo atyAre kacchamAM AThekeTa sthAnakamArgI saMpradAyanA pUja che, e dhArazInA saMsArI banevI hatA) emaNe dhArazIne bolAve. ta' 3 kaapa Saa che A riTa , ka - - - - Por Personal & Private Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ TH. Hz SRN S : S lotion A - naranAmAmA gurunI zedhamAM taraMgonI hAramALA cAlI rahI hatI, sAgaramAM ane dhArazInA zAntizedhaka hRdayamAM. anekavidha vatuLe kSaNe kSaNe janmatAM ne nAza pAmatAM. paNa saMsAranI kSaNabhaMguratAno paTa eTalI majabUta rIte besI gayA hatA, ke bIjA badhA taraMge tyAM sudhI AvIne vilIna thaI jatA. sTImara tIvra gatithI mAMDavI tarapha vahI jatI hatI. mArgamAM lokaprasiddha sTImara "vIjaLIne bheTe thayo. navAmAM navI Dhabe banAvelI A AgaboTe leka para kAmaNa karyA hatAM. e Aje prathama pravAse nIkaLelI. enA upara keTalIya jAne hatI. keTalAMya aNapUryA koDanAM daMpatI hatAM. keTalAya zekhIna zrImaMta ne vepArIo sahelagAhe nIkaLyA hatA. vijaLInA dIvAonA tejathI jhaLAMhaLAM thaI rahelI sAgaranI mahArANune dhArazI joI rahyA. jota jotAmAM e adazya thaI gaI mAMDavInuM bAruM dekhAyuM ne sTImaramAMthI sI hoDImAM utaryA. dhArazI dizAzUnya hate. saMsArathI virakta te thavuM hatuM. paNa kevI rIte ane kenI pAse javuM ? e baMdara para Ama tema pharavA mAMDyo. eTalAmAM zaucanivRttithI pAchA pharatA kAnajI svAmI nAmanA eka sthAnakamAgI sAdhu dekhAyA. (jeo atyAre karachamAM AThakaTI sthAnakamAgI saMpradAyanA pUja che, e dhArazInA saMsArI banevI hatA, emaNe dhArazIne belA. 23. I - For Personal & Private Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritra vi ja ya -mI , L AT : file dhArazI! ahIM kyAMthI ?" muMbaIthI" ghera jAya che?" nA, nA. mAre te have saMsArathI virakta thavuM che." munirAja A chokarAne saMsArathI virakta thavAnI vAtane ATalI saraLatAthI belate joI hasyA. kAnajI svAmInA guru vraja pALajI svAmIne saMpradAya e kALe kacchamAM vakhaNAtuM hatuM. mAMDavImAM ja temanuM comAsuM hatuM. munirAje dhArazIne gurujI pAse cAlavA kahyuM. banne javAnI taiyArI kare che eTalAmAM samAcAra AvyA ke "sTImara vIjaLI DUbI gaI. A samAcAra nahatA paNa loka samudAya para vajApAta hatuM. jyAM juo tyAM rekakaLa maMDAI gaI. keTalIya mAtAonA ekanA eka AdhArabhUta dIkarAo vIjaLI sAthe jaLazaraNa thayA hatA. keTalIya navavadhuonAM kaMkaNe bhAMgIne bhUkako thayAM hatAM. aNapUryA keDanAM aneka daMpatI sAgaranA peTALamAM svAhA thaI gayAM hatAM. jagatanI keTalIya vyaktio nehine khAI cUkI hatI. dhArazInA vairAgyavAsita dila para A vAte vadhu asara karI. sattara sattara nehionI bhabhUkatI citAo, pitAnA deha para mRtyunI nAgacUDa, ne "vIjaLI' no A akasmAta ! saMsAranI kSaNabhaMguratAne samajavA have bIjAM pramANa ke daSTAntanI jarura nahotI. mAnavI nAce che ne rAce che, paNa kayAM jANe che ke kALane paMje zira para toLAI rahyA che? ene kAnajI svAmIe madhubiMduvALuM daSTAnta kahyuM. dhArazIe pAko nizcaya karyo ke have to A jIvananuM kalyANa karavuM, mRtyune tarI javuM. dhArazI sthAnake Avyo. vrajapAla svAmIe kSaNavAra dhArazInA caherA sAme joyA karyuM. vizALa netra, rogathI saheja ghasAyela chatAM paDachaMda deha, sarala mukhAkRtti ne unnata lalATa. svAmIjInA hRdayamAM dhArazI mATe pahelI mulAkAte ja sAre Str SO 26 For Personal & Private Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ OUTROS gurunI zodha mAM abhiprAya baMdhAI gaye. emaNe AbadAra matInI parIkSA karI che ja lIdhI. chekarAnA ujajavaLa bhaviSyanI AgAhI ApatI keTalIka vAte ziSyo sAthe karavA mAMDI. dhArazI AmAM kaMI na samaje. ene te eka raDha lAgI hatI ke saMsArathI virakta banavuM, matane jItavuM. ane enI A vAta saune hasAvatI hatI. sTImara parathI utaryA pachI bIDI pIdhAne lAMbA samaya thayo hate. sAdhuono pahelo paricaya hato. dhArazIo bheLAbhAve bIDI kADhIne saLagAvI. vrajapAlajI svAmI saheja hasyA. saMsAranA pApathI taddana anabhijJa A juvAnane temaNe nehabharyA avAje kahyuM: "bhAI! sAdhu thanArane te bIDI na pIvAya. eNe tamAma vyasanane tyAga karavo joIe." - sAdhu thavA mATe nirvyasanI banavuM jarurI che, eTaluM jJAna thatAM dhArazI tyAMthI uDyo. muMbaI baMdarathI khAsa pasaMdagI karIne ANelI pAMcaso cho bIDIono sthAnakanI bahAra eTalA para Dhagalo karyo. ekI sAthe pIvAya teTalI pI lIdhI, ane pachI DhagalAne dIvAsaLI cAMpI. AmAM vyasananI hoLI mAnatA dhArazIne lAgyuM ke eNe sAdhutAbhaNunI prAthamika bhUmikA vaTAvI. vrajapAlajI svAmIne A RjupariNAmI juvAnane mATe AzA baMdhANa. emaNe dhArazIne sAtvana ApyuM tema ja jaNAvyuM ke "amArA saMpradAyanA kAnUna mujaba mAtApitA ke vAlInI rajA vagara dIkSA na apAya. hamaNuM rahevuM hoya te rahe, abhyAsa kara ! teTalA vakhatamAM tArA pitAnI rajA maMgAva, pachI joIzuM." dhArazIne khUba AnaMda thaze. e sAdhuonI vacce rahI abhyAsa karavAnI sAthe munidharmanA AcAre zIkhavA lAgyo. S saMka $ R, che. For Personal & Private Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahall :7: dhArazI-dharmasiMha svAmI ( cArazI jyAre sAdhutA bhaNuM prayANa karI rahyA hatA, tyAre patrImAM judI ja rAmakahANI jAgI hatI. dhArazIe je divase muMbaI choDyuM te divase ja tyAMthI bhAI meNazIe pitA ghelAzA para tAra karyo hate dhArazI sTImarathI Ave che." ghelAzA gADuM joDIne mAMDavI baMdare sAmA AvyA, paNuM jarA moDA thayA. sTImaranA badhA utAru ravAnA thaI gayA hatA. ghelAzA dhArazInI zodha calAvavA lAgyA, paNa keI ThekANethI tene patto na lAgyo. emaNe pharIthI muMbaI tAra karyoH "dhArazI Avyo nathI." - tyAMthI javAba pAcho pharyo ke, "ahIMthI ta: ravAnA thaI gayo che." A khabarathI pitAnuM duHkha asahya thayuM. putrI ane patnInA mRtyu pachI A be putro para ja emanI AzA hatI. temAM paNa dhArazIne plegamAMthI sAre thayela jevA emanuM hRdaya utkaMThita hatuM. cArebAju tapAsa karI, paNa tene patto na ja lAgyo. thAkIne bhAre nirAzA sAthe e patrI pAchA pharyA. sahue bhegA maLI ekImate nizcaya karyo ke, "dhArazIne pleganI gAMTha te nIkaLI hatI. sTImara para tabiyata lathaDI hoya ane sTImaravALAoe ene samadrane havAle karyo hoya !" 26 ? A / che ( che huM ( For Personal & Private Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Fke dhA razI-dha siMha svAmI badhe rokakaLa cAlI rahI. saue dhArazIne muela mAnI che tenA nAmathI snAna karI lIdhuM. bIjI tarapha sthAnakanI divAlamAM dhArazI paNa jagatanI A mAyAne marelI mAnI mAnasika snAnathI zaddha thaI rahyo hato. divaso vItavA lAgyA. kALadeva paNa A kathanI para vismaraNane hAtha pheravI rahyA hatA, tyAM patrInA eka zrAvake ghelAzAne khabara ApyAH "mADavImAM meM dhArazIne joyo che." keTalIka vAte duHkhamAMya hasAve tevI kaDhaMgI lAge che. sI A vAta para hasyA. paNa pilA zrAvake vadhu khAtarI ApatAM kahyuMH mAMDavInA sthAnakamAM dhArazIne kaMIka gekhate je che. e sAdhu jevA veSamAM hatuM. meM ene ghera AvavA ghaNuM kahyuM paNa teNe nA pADI." ghelAzAne A vAta para sAdhAraNa vizvAsa besatAM te tarata gADuM joDI dhArazInA mAsA sAthe mAMDavI AvyA. sthAnakamAM jaI jue che te dhArazI tyAM beThe hato. A joI mAsAjIne ke bhayaMkara thayA. temaNe dhArazIne kuLakalaMka kahI khUba saMbhaLAvyuM. e vakhate sAmAnya rIte potAnA kuTumbamAMthI kaI dIkSA le te nAnapa lekhAtI. ghelAzAnuM premALa hRdaya putrane A dazAmAM na joI zakyuM. teo samajyA ke dhArazI sAdhu thaI gaye. e bebhAna thaI pRthvI para paTakAI paDyA. moha-mAyAnA pachaDATa ja AvA hoya che. pitA svastha thayA tyAre khabara paDI ke dhArazI sAdhu nathI tha. dhArazIne sAmAyikamAM jevAthI pelA zrAvake sAdhu thavAnuM kalpeluM. emaNe putrane ghera cAlavA kahyuM, paNa eNe te spaSTa saMbhaLAvI dIdhuM ke "mAre sAdhu thavuM che." pitAnuM premagheluM hRdaya dIrgha dRSTithI jevA taiyAra nahatuM. teo dhArazIne jabaradastIthI patrI lAvyA. pitA dhArazIne tyAMthI - sthAnakamAMthI khaseDI zakyA, paNa tenuM mana tenA lakSyabiMduthI jarA paNa kharyuM nahotuM. e ja pitAne samajAvavA lAgyo. pitAne vahema AvyuM ke, kadAca sAdhuoe bhUrakI nAkhI haze ! ke 95 nathI) Education International nation For Personal & Private Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya baMnene Agraha dhIre dhIre daDha thate jAte hato. pitA ene rAkhavA mAgatA hatA, dhArazI javA mATe satyAgraha karIne beTho hato. pitAnI vAtanI asara thatI na dekhAvAthI pitAe dhArazIne caudamuM ratana paNa cakhADavA mAMDayuM. ene gharamAM paNa gAMdhI rAkhavA lAgyA. dhArazI badhuM sahana karyo jato hato. ene khabara hatI ke je e mAtApitAnI rajA vagara jaze te sthAnakamArgI saMpradAyanA rivAja mujaba ene dIkSA nahi Ape. ene mATe eka ja mArga hatA, ane te pitAnI rajA levAno. Amane Ama paMdara dahADA vItI gayA. dhArazInI utkaMThA khUba vadhI gaI hatI. pitAnA premane e samajatA hatA, paNa AtmavaMcanA ke hRdayadrohanuM mahApAtaka vahAravA te tayAra na hatoH je nirNayathI pite bacce e nirNayane kema pheravAya? huM pote plegamAM gujarI gaye hota to pitA zuM karata? eNe pitAne khUba samajAvyA ane kahyuM: "mane plegamAM marI gayela mAnIne paNa javA de ! mane te vinA jarA paNa cena nathI. huM ahIM chuM chatAM mAruM mana tyAM ja che." paNa pitAjI ema mAne tema nahotA. e kaI paNa rIte macaka nahi Ape ema lAgyuM tyAre eka dahADe dhArazIe gharanA uMbarAmAM ja dharaNuM nAkhyuM. rajA Apaze te ja khAIza, nahi te ahIM ja marI jaIza, evo pitAne nizcaya kahI saMbhaLAvyo. pitAjIe paNa rajA na devAne pitAne nizcaya jaNAvyo. baMnene satyAgraha zaru thaye. savAranA nava thayA. baMnemAMthI eke dAtaNa paNa na karyuM. bAra thayA paNa kaI khAvA ja na beThuM. Akhare traNa vAgyA. have ghelAzAne krodha caDhayo. emaNe pharI dhArazIne mAnI javA kahyuM. paNa e to havAnA aneka jhaMjhAvAtamAM himAcala je nizcala hato. pitAjIthI na rahevAyuM. temanA dhIrajanA merAmaNamAM jhaDapabhera oTa AvavA lAgI. pAse dhagadhagatA aMgArAthI bharelI hekAnI calama paDI hatI. kedhamAM ne kodhamAM temaNe te ALBUM kaMS == no VIDIO IDha paSONI 3 ( tv - For Personal & Private Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ w dhArazI-dharma siMha svAmI dhArazInA zarIra para mArI. e dAkyo paNa kaMI na belyo. 15 thoDIvAre pharIthI e ja zAnitathI pitAne vinavavA lAgyo : pitAjI! mane mArI nAkho kAM sAdhu thavA de !" manane abhaDAvI beThela ke-cAMDAla kSaNavAramAM dUra thaI gaye, eTale ghelAzAne pitAnA kRtya mATe pazcAttApa thavA lAgyo. AMkhamAMthI azrunI dhArA vahI nIkaLI. dhArazInAM netro paNa retAM hatAM. sAcA premanI azradhArAthI pavitra thayela pitAe dIkarAnI pITha para hAtha pheravatAM kahyuM : beTA ! tane sukha upaje tema kara ! cAla paMca pAsethI tane rajA apAvarAvuM?" bIje divase gAmapaMca bheguM karI temaNe dhArazIne dIkSAnI rajAciThThI apAvI. ane muMdrAthI ATha koTI saMpradAyanA pUjA vrajapAlajI svAmIne AmaMtrI utsAhapUrvaka dIkSAnI taiyArI karI. cauda divasa A utsava cAlyo. vi. saM. 157 nA zubha muhUrta pUjA vrajapAlajI svAmInA hAthe dIkSA thaI. teo vrajapAlajI svAmInA ziSya kAnajI svAmI nA ziSya tarIke jAhera thayA. pUjajIe temanuM nAma "dharmasiMha svAmI" rAkhyuM. Acy che ' ja jana For Personal & Private Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ C zAstrAbhyAsa muni dharmasiMhajInA sAdhupadanA dhruvatAraka AtmakalyANanA hatA; ane AtmakalyANanI sAdhanA mATe jJAnasa`pAdana karavuM atyaMta Avazyaka hatuM. sAdhu thayA pahelAM temaNe saMpradAyanI sAmAnya kriyA pUratA abhyAsa tA karyAM hatA ja. have temaNe thAkaDA ane rAsA kaMThastha karavA zaru karyAM. A kaThastha karavAnuM kAma paripUrNa thatAM temaNe Agama khatrIsIneA abhyAsa zaru karyAM. A vakhate sthAnakamArgI sa`pradAyanI sthiti bahu vicitra hatI. zAstranuM sarvasva mAtra khatrIsa AgameA manAtAM. AmAM paNa keTaleAka varga evA hatA, je agiyAra Agamane mAnya rAkhI bAkInAne yationI svacchaMda kRtie kalpate. AmAM paNa vyAkaraNa ke je bhASAnA niyata arthAne kharAbara samajavA mATe khAsa jarurI vastu che, tenA virodha karavAmAM AvatA. tema ja keAI vicAraka nyAyazAstranA abhyAsanI vAta karatA te ekadama vApAta jevuM ja lekhAtuM. jJAnanI taddana saMkucita sImAmAM keTalIya khinajavAkhadArI bharI vaNuka calAvAtI. jinamadira ke jinapUjAneA kacAMya paNa pATha AnyA ke niHsa kAcabhAve enA para haratAlanA pIMchA 30 For Personal & Private Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA sA tyA sa (kucaDa) mAravAmAM AvatuM. keIe ja zabda Avyo ke jene artha joIe tevo na nIkaLe te be cAra moTA moTA sAdhuo bhegA thaI pitAnI pasaMdagIne artha utArI letA. saMpradAyanI mUDI manAtA graMtha para pUrvAcAryanI TIkA, bhASya ke avacUrNa jovAnI manAI hatI. A mATe gujarAtImAM taiyAra karavAmAM Avela artha "bA" saune ApavAmAM AvatA. koI AthI vadhu AgaLa jovAnI ke jANavAnI IcchA kare to tenI sAme aneka baMdhane rajU karavAmAM AvatAM. ApaNuM dharmasiMha RSi jema jema abhyAsamAM AgaLa vadhatA gayA, tema tema temanI sAme A badhI bAdhAo khaDI thatI gaI. paNa je aneka bAdhAone teDI AMtmAnuM nida sAmrAjya meLavavA sAdhu thayo hoya, ene AvI bAdhAo pragati karatA kema aTakAvI zake temaNe eka dahADo AgaLa vadhI gurujIne pUchI lIdhuM "A badhA graMthamAM cetarapha haratAla zA mATe lagAvavAmAM Ave che? bahu bahu vicAra karyA chatAM, gurujI ! ApaNuM vartana kema zAstraviruddha lAgyA kare che ?" muni ! hajI tame nAnA che !" gurunI AMkhe jarA lAla banI. ApaNA vADAnA badhA vRddha ne pUjya puruSo je karatA AvyA che ane kare che. te zuM khoTuM haze? . tamAre pharIthI AvI zaMkA na uThAvavI !" - vAsanA upara vijaya meLavavA nIkaLelAo para vADA jevI mRgajaLasamI vAte vijaya meLave e dharmasiMha RSine kema game? emane vicAraka ne satyazodhaka AtmA satya jANavA vadhu utsuka banyA. cIle cIle cAlavA emaNe sAdhuveza nahoto paheryo. saM. 1958 nuM-bIjI-comAsuM bhUjanagaramAM thayuM. A vakhate kAnajI svAmI sUyagaDAMga sUtra vAMcatA hatA. A sUtranI vAcanA karatAM anukrame AdrakumAranA pratibaMdhane prasaMga Avyo? magadha dezanA mahAmaMtrI abhayakumAra eka jinapratimA anArya - For Personal & Private Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ SID International zrI cA ri tra vi ja ya dezamAM vasatA ArdrakumAra para mAkale che ane e jinapratimAnAM darzana karavAthI e kumArane pratitreAdha thAya che. A kathAmAM pratimAnA spaSTa ullekha hAvA chatAM kAnajI svAmIe, 'muhapattirajoharaNa mAkalyAM' ema artha karI zreAtAnAM mana rajita karI dIdhAM. dhasiMha RSi nitya vyAkhyAna puru' thatAM e zAstranAM pAnAM laI mhelA artha sAthe tenuM manana karatA. Aje paNa tee pAnAM laI vicAravA lAgyA. * TakhA'mAM kevala A kumAranuM nAma hatuM. AthI vadhelI jijJAsA tRpta karavA emaNe kathAsaMbaMdha tapAsyA. paNa tyAM teA pratimAnA ullekha upara haratAla mAravAmAM AvI hatI. je AMtararahasya spaSTa rIte samajatAM temane mahinAe lAgyA e Aje eka kSaNamAM samajAi gayu. munijIne lAgyuM ke je staMbha upara sthAnakamArgI sAdhue peAte-peAtAnI ImArata caNavA mAgatA hatA, te sAva khATA, mULa vagaranA ne DhAkI besADelA che. e jJAna thatAM emanA hRdayamAM manthananuM eka jakhara AMdolana ubhuM thayuM. lAgaNIenI eraNa para satyanA hatheDA TIpAvA lAgyA. meM sAdhuveza lIdhA te A mATe ? are! gharane| dAjhaco vanamAM gayA te tyAM paNa dhruva lAgyA. have saMpradAya jALavuM satya ? juvAna muninA hRdayamAM avanavuM maneAmanthana jAgyuM. aneka lAgaNIonAM tAphAna thavA lAgyAM. dhIre dhIre badhuM thALe paDatuM gayuM, tema tema temane khAtarI thavA lAgI ke, -zAstrAnA atha vikRta karI devAmAM ke chupAvavAmAM AvyA che. -satyazeAdhaka mATe nyAya ane vyAkaraNa bhaNavuM Avazyaka che. -jinamUrti ane jinapratimAnI niMdA karavI e pApa che. -amArA sAdhuenI kriyA zAsrAnukUla nathI. jema jema A satya vadhu majabUta thatuM gayuM tema tema dharmasiMha RSinI maneAbhAvanAomAM piravatana thavA lAgyuM. 32 For Personal & Private Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' :: satyane paMthe dhyanI sAcI tamannA tyAre ja pragaTe che, jyAre mAnavI enA pUrA raMge raMgAI jAya, jIvananI dareka paLe enA ja vicAra kare, enuM ja manana ane maMthana kare. sAcA satyazeAkeAnA itihAsamAM AvI maneAmanthananI ghaNI gaMbhIra paLeA AvelI jovAya che. muni dharmasiMhajInI khAkhatamAM paNa ema ja banyuM. temanI pratyeka kSaNu A satya ke peluM, A vAstavika ke te vAstavika, enA ja vicArAmAM vItavA lAgI. AvI tanmayatAmAM eka vakhata rAtrinA chelle paheAre jIvananI sAdhanAnuM pratika hAya evuM svama AvyuM: " alaukika rozanIthI jhaLahaLatuM ane hajArA bhAvikanI prAthanAothI guMjatuM muMbaInuM gADIjI mahArAjanuM derAsara dekhAyuM. munijIe khUba AnaMdapUrvaka emAM praveza karyAM ane bhavanAM hajAro adhanA kSaNamAM kApI de evI manerama prabhumUrtinAM darzana karyAM. hRdaya gadita thaI gayuM. netrA prabhunI sAme ja joI rahyAM . apUrva harSoM ne AnaMdanI laherAmAM ruMvADe ruMvADuM pharakavA lAgyuM." svasa AgaLa vadhyuM. devadarzana karI munijI uparaagAzImAM AvyA. eTalAmAM gaganAMgaNathI ratnamaNinA tejathI jhaLahaLatuM vimAna AvatuM dekhAyuM. muni dharmasiMha e dRzyanA (C 33 mrs For Personal & Private Use Only *TUF
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ navasAda gAma - - - - - ( A, che % zrI cAritra vi ja ya AnaMdamAM kSaNavAra pitAnI sthitinuM bhAna bhUlI gayA. vimAna pAse ne pAse AvatuM gayuM. cheka najIka AvI pahoMcyuM ne vimAnamAM beThela eka vyaktie temane uddezIne kahyuM : munijI! Avo! tame jinabhuvanamAM padhAryA, darzana karyA ne pAvana thayA che. tethI tamAruM sthAna ahIM amArI sAthe che." "AnaMdano pAra na rahyo. muni dharmasiMha vimAnamAM besI gaganavihAra karavA lAgyA. DIvAramAM te svarganI ujajavala bhUmi para jaI UbhA. cArekera ke I madhuruM saMgIta bajI rahyuM hoya, keI utsava ujavAto hoya evuM vAtAvaraNa patharAI rahyuM hatuM. AnaMda, harSa, ullAsanI A bhUmimAM munijIe praveza karyo." ne rAtanA gaLatA pAchalA pahore dharmasiMha svAmInAM netro UghaDI gayAM. svama puruM thayuM. teo jAgrata thaI beThA thayA ane svama viSe vicAra karavA lAgyA. "kharekhara ! sAco mArga te A che. pitAne pUjya mAnanAra, pitAnI pratimA sAthe zA mATe virodha rAkhe? zAstrane mAnanAra zAstranA aDadhA pATho bhUMsI nAkhe ne aDadhA zA mATe svIkAre? A svama mArA mArgane satya jaNAvavA khAtara ja AvyuM che. Aje savAre gurujI pAse tene artha ne phaLa jarura pUchIza." susva. lAdhyA pachI nidrA ke kuvicAra na karavo, e zAstraAjJAne mArI muni dharmasiMhajIe dharmadhyAnamAM citta pAvyuM. sAdhunI nityakriyA karI sUryodaya thatAM guru kAnajIsvAmI pAse jaI temaNe svama kahI saMbhaLAvyuM, ne tenA phalane kahevA prArthanA karI. "ThIka che." kAnajIsvAmIe barapha jeTalI ThaMDAzathI javAba Ape. svamanI vadhu vivecanA emane DarAvI rahI hatI. jinapratimAnuM jyAM nAma AvyuM tyAM temanuM mana eka zabda paNa uccAravAnuM sAhasa na karatuM ! muni dharmasiMhajIne A uttarathI- ' ' '' (MC Darapoka { S TE For Personal & Private Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya ne pathe A 'DAzathI peAtAnI vAta vadhu satya lAgI. emanI zraddhA vizeSa paripakva thaI. Ama ne Ama thADA kALa vyatIta thayeA ! caturmAsa pUrNa thatAM bhUjathI sahue vihAra karyAM. vihAramAM pUja vajrapALajIne bheTa thatAM munijIe temane ekAMtamAM peAtAnA svamanI vAta karI. pUjajI satyazeAdhaka ane zAstrapremI hatA. jinapratimAnAM darzana ane pUjananI khAnagImAM himAyata paNa karatA, chatAM vRddhAvasthAne kAraNe chaDeceAka jAhera thaI satyanI jAherAta karatAM sakAca karatA. emaNe A juvAna muninI AMkheA sAme ekITaze jotAM kahyuM: - bhAI ! tuM bhAgyazALI che! AvuM svagna kAkane ja lAdhe!' jo mUrtinAM darzana svamamAM paNa thAya te ATalA lAbha thAya, te sAkSAt sabhAna avasthAmAM karelAM darzIna keTalAM puNyAnuba'dhI thAya? A satya ke te satyanA vAvaTALamAM phasAyeluM muni dharmasiMhajInuM bhAvanA-jahAja dhIre dhIre sAcA mArga tarapha pharI rahyuM hatuM. hRdaya palaTAI gayuM hatuM. vyavahAra palaTAvAnI vAra hatI. ane te paNa gheADA vakhatamAM thaI gayuM. vi. sa. 1959 nuM caturmAsa aMjAramAM thayuM. gurujInA Adeza te| janmabhUmi patrImAM caturmAsa karavAnA hatA paNa peAtAnA vicAranI bhUmikA racavA mATe patrI ThIka na jaNAtAM gurujIne vinati karI ke khIje caturmAsanI AjJA Ape| ! Akhare gurujIe traNa munie sAthe aMjAramAM caturmAsa karavAnI AjJA karI. keTalIka vAra nAnuM nimitta paNa mahAna parivartananuM kAraNu ane che. sthAnaka pAse ja a'calagacchanuM derAsara hatuM. vagara aDacaNe tyAM avAya javAya tema hatuM. munijIe A sagavaDane lAbha lIdhA ane vahelA meADA, bahu jAherAta na thAya te rIte darzana karavA javA lAgyA. ---- For Personal & Private Use Only 35 www *TUFF
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ : : : XT : : K U ///// / che * zrI cAritravijaya paNa dhIre dhIre A vAta vAye caDhI. eka be kAna pAsethI pracAra pAmatAM gAmanA sthAnakamArgI zrIsaMghane khabara paDe. A ghaTanA emane mana bhayaMkara hatI. eka muni veza choDI de, kyAMya nAsI jAya ke be cAra gAma para pANInAM pUra pharI vaLe tenA karatAM paNa A vAta vadhu bhayaMkara hatI ! munirAjane anicchanIya mArgathI pAchA haTavA khAnagImAM kahevAmAM AvyuM. paNa tenI kaMI asara na thaI. munijIe pitAnI pravRtti daDha mane jArI rAkhI. A bAbata AkhA saMpradAyanI sahisalAmatInI hatI. AvI vartaNuka calAvI levAya te bIjA sAdhuo paNa e mArga tarapha kheMcAya, kaMIka vadhu jANavAnI ne vAMcavAnI IcchA kare ane Ama thAya to caNelI ne jALavelI AkhI ImArata jamInadosta thAya. muni dharmasiMhajInI A "svachaMdatA mATe saMghe makkama pagalAM levAne vicAra karyo. A mATe dharmasiMhajIne savAlajavAba karavAmAM AvyA. muni dharmasiMhajIe spaSTa kahyuM: "mArAthI satyane droha nahi thAya." " pUe je kahyuM ne lakhyuM te TuM? emanAthI paNa DAhyA tame?" saMgha pAse kevala "paraMparAnuM hathiyAra hatuM. yukti ne dalIlone sthAna nahotuM. saMghanuM jhanUna munijIne DarAve tema nahotuM. emanA hRdayamAM satyanA pUjArInI AtmasamarpaNanI ta jalI rahI hatI. eTalI ja zAnitathI temaNe saMghane uttara vAH "zAstranI prAmANikatA mArI dRSTie vizeSa che. ane tethI ja zAstranA sAcA mAge anusaruM chuM. satyanA mArgethI mane kadI pAcho pheravI zakaze nahi. mArI vAta asatya hoya te samajAve! prAyazcitta karavA taiyAra chuM." ahIM InsAphanI kacerI nahotI beThI ke sAcajUThane nyAya taLAya ! game tema paNa cAlatA cIlAne jALavI rAkhavAnI bhAvanA sevanAra TeLuM ekaThuM thayuM hatuM. teo satyane nirNaya S AJJ kitNA ja 36 . che ne mAM vinA jAtanA bAra -- -- nanananA www.janelibrary.org
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ satyane pUche karavA nahAtA mAgatA. niSNuya karavAnI zakti paNa nahAtI. sahu sa`pradAyanI divAlamAM gAbaDuM na paDe tenI prIkaramAM hatA. Akhare sa Mghe dhamakI ApavA mAMDI : saghanI sattA 'suniveza khuMcavI laI phajeta karazuM. jANe che ?' munijIe saheja hAsya karI enA mUka pratyuttara vALyeA. emanI najaramAM saMdha karatA satyanI sattA vizALa ne virATa hatI. saMpUrNa vicAra karyAM pachI ja-naphAtATAne pUrepUro khyAla lAvyA pachI ja kAnA AraMbha karavA e zreSTha buddhizALInuM prathama lakSaNa che. ane evI vicAraNA pachI zaru karelA kAne pUruM karavuM e buddhinuM bIjuM lakSaNa che, ema zAstravacana che. "Arabdhasya antagamanaM dvitIyaM buddhilakSaNam / " muni dharmasiMhajI prathama buddhilakSaNamAMthI pAra utarI gayA hatA. have tene pUrepUrA amala karavAnA hatA. samaya kharAkhara paripakva thaI gayA hatA. karALiyAnI jALa jevAM vADAnAM baMdhanA ceAmera gADha rIte vIMTaLAI jAya, te pahelAM tene bhedIne bahAra nIkaLI javAnI jarura hatI. sArA kAryamAM haMmezAM sahAya maLI rahe che. 'jAranA mUrtipUjaka zrAvaka sAmacaMda dhArazIbhAI tathA khIjAe mahArAjazrInI manAbhAvanAthI paricita thayA hatA. teo game te bhoge paNa madada karavA taiyAra ja hatA. tapagacchIya caturmAsa puru' thavAnI taiyArImAM hatuM. munirAja zrI eka vaLAviyA ( bheAmiyA ) sAthe aMjAra cheADI bhaccAunA mArge cAlI nIkaLyA. A vihAra badhAnI jANa vagara karavAmAM AvyA hatA, paNa gheADIvAramAM te badhe jANa thaI gaI. sthAnakamAgI saMghamAM meTA phaphaDATa jAgyA. kveTAnA dharatIkapa jevA A kampa hatA ane A phaphaDATa khadhe prasarI vaLe te pahelAM munijIne kabaje karavA cAre tarapha mANaso doDAvavAmAM AvyA. munirAja bhaccAunA mArge ekadama AgaLa vadhI rahyA hatA. eTalAmAM pAchaLathI DamarI caDhatI dekhAI. savArathI cAlatAM For Personal & Private Use Only 27 orn STUF
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ . zrI cAritravijaya cAlatAM sAMja paDavA AvI hatI. saMdhyAne AchA ghere prakAza AkhA vanapradeza para chavAI gayo hato. thoDIvAramAM eka sAMDhiyAsavAra Avate dekhAya. enI jhaDapa eTalI hatI ke thoDIvAramAM bheTabheTA thaI jAya. ane bheTabheTA thaI jAya to eka dukhada paristhitine punarjanma thAya. munie samaya parakhI lIdhe. mArga paranA jhADanI etha laI lIdhI. jhaDapathI Avate pIcho pakaDanAra sAMDhiyAsavAra DIvAramAM sUrya parathI vAdaLano khAlI TUkaDo pasAra thaI jAya tema pasAra thaI gayo! eno mArga bhaggAuno hato. munirAje rAta ahIM ja gALavAmAM salAmatI samajI. hiMsaka pazuothI bharelA jaMgalamAM jhADa nIce, jAgatI AMkhe teo besI rahyA. je AtmAne vaLagelA hiMsaka pazuone jItavA nIkaLyo hoya e AvA jaMgalI pazuothI kema Dare? A te Atmika yuddhanI prAthamika bhUmikA hatI. prabhAta thatAM munijI , cIraI" vaTAvI "bhacAu AvI pahoMcyA. A pahelAM saMpradAyanA vADAmAMthI nAsI chUTelane pAchA pakaDI lAvavA mATe badhe saMdezA prasarI cUkyA hatA. muni dharmasiMhajI mUrtipUjaka zrAvake pAse pahoMcyA. pitAnI vAta rajU karI. zrAvakoe munirAjanA A sAhasa ane nirbhayatAnI khUba prazaMsA karI. pitAnAthI banatI madada ApavA paNa kabUla thayA. munirAjane rokAvuM pAlave tema nahotuM. kaI sadguru zodhI kADhI temanA zaraNe besI javAnI khUba utAvaLa hatI. temaNe zrAvako pAsethI saMvegI matanA sAdhuonI keTalIka kriyAo jANI lIdhI. savAranA daza vAgatAM aMjArathI ravAnA thayelA zrAvakanuM DepyuTezana (pratinidhimaMDaLa) bhaggAu AvI pahoMcyuM. emaNe munijIne pitAnI junavANI dalIlathI ane dareka prakAranA DarathI samajAvavA mAMDyA. temaNe te eka ja vAta karI 38 karI zALA , '/ AA * 6 For Personal & Private Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ ] E pha + ' ( C satyane paMthe "mane satya lAgyuM te karuM chuM. e asatya che ema mane samajAve te huM pAcho pharavA taiyAra chuM." satya-asatyanI carcAnuM ahIM sthAna nahotuM. pahelAM pAchA pharo pachI bIjI badhI vAta thaze. Akhare munirAjanA daDha nizcaya AgaLa zrAvake hAryA. chelluM zastra ajamAvyuM: ThIka che tyAre, joI lezuM." | munijI ahIMthI AgaLa vadhyA. kacchanuM raNa vaTAvI mALIyA AvyA. teone vicAra pAlItANuM javAnuM hatuM. teonI dhAraNA hatI ke tyAM ghaNA saMvegI sAdhuone paricaya thaze ane dIrghakALathI dabAvI rAkhelI yAtrAnI manebhAvanA paNa tRpta thaze. A vakhate kuzalacaMdrajI nAmanA yutivaryane temane bheTe thayA. emaNe salAha ApI? pAlItANu javA karatAM prathama jAmanagara jAo! suMdara jinaprAsAdenAM tyAM paNa darzana thaze, tema ja nAmAMkti munirAje paNa tyAM birAje che." munijIe jAmanagarane mArga lIdhe. jahu ja sAthair karad daka jiiiiI ST! saraka ka emix zaka i = = = LyriNana nananana nananananananA pAnanar kAkI = For Personal & Private Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ navaMAJ AN Shry : 10 : zrI cAritravijaya utagatuMga jinamaMdira, raLiyAmaNA rAjamArgo ane navIna DhabanI bAMdhaNIthI suzobhita jAmanagara kAThiyAvADanI alabelI nagarI che. kIkeTa AlamanA prakhyAta khelADI rAjA jAma enA gAdIpati hatA. ahIMnA vyApAra ane baMdarI Avaka-jAvake ghaNA jaina vepArIonuM lakSa kheMceluM che. ane pariNAme ghaNA lakSmIvAna jaine A zaheramAM vase che. A jainAe baMdhAvelA jinamaMdiranA zikharonA senerI kaLaze vAdaLa sAthe vAta karatA dekhAya che. ghaNAya jene tema ja munirAje ahIM yAtrA mATe Ave che ane thoDo samaya sthiratA paNa kare che. vi. saM. 1559 mAM zAntamUrti munirAja zrI vinayavijayajI atre caturmAsa rahyA hatA. A uparAMta bIjA paNa ghaNA vidvAna ane nAmAMkti munivare A varSamAM atre caturmAsa rahyA hatA. zrI vinayavijayajI parama pratApI munivarya buTerAyajI (buddhivijayajI) mahArAjanA praziSya zrI vijayakamalasUrijI (te vakhate paMnyAsa kamAlavijayajI) nA ziSya hatA. zAntimAM, kiyArasikatAmAM ne sAdhudharmamAM temanuM nAma paMkAtuM hatuM. satyanI zodhamAM nIkaLelA ne yatijInA preryA jAmanagara AvelA sthAnakamANI dharmasiMha RSie saMvegI dIkSA levAnI mane bhAvanAthI aneka munirAjane paricaya sAdhyo. teo potAnI janaka For Personal & Private Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritra vi ja ya Akhare temanuM emanI TUMkI maneAbhAvanAne tRpta kare tevA gurunI zeAdhamAM hatA. mana zAntamUrti vinayavijayajI mahArAja para TharyuM .. mulAkAte temanA manane AkarSita karyuM. dhasiMha RSie e munirAja pAse jaI namrabhAve peAtAnI badhI hakIkata kahI saMvegI dIkSAnI mAgaNI karI. AmAM zrI tArAcaMda tathA ghelAzA nAmanA e zrAvakAnI khAsa preraNA ne sahAya hatI. zrI vinayavijayajI mahArAja tathA bIjA vidvAna sAdhuonAM dIdazI netrAe A yuvAna munine eka vakhata dhArIne nihALI lIdhA. tejathI camakatuM lalATa, kacchI zauya nI pratimUrti hoya teveA deha, vAta karavAmAM saheje jAhera thatI saralatA ane satyapriyatA A badhI vAtAe temanA manamAM UMce abhiprAya adhAnyA. theADAeka divase pachI dIkSA ApavAnuM kahI temane vadhu parIkSAnA uddezathI peAtAnI pAse rAkhyA. : A TakIyuM meAtI nathI paNa sAcuM AbadAra meAtI che, e vAta thoDA ja paricayamAM AvA vidvAnane svAcArarakta munine samajatAM vAra na lAgI. emaNe sArA ThAThamAThathI vi. saM. 1960 nA mAgasara suda 10 ne budhavAre dharmasiMha RSine saMvegI dIkSA ApI, ane cAritranA vijaya mATe dRDhapratijJa thaI ne nIkaLela A yuvAna muninuM temaNe 'cAritravijaya' nAma rAkhyu. gaIkAlanA muni dharmasiMha Aje muni cAritravijayajI anyA. ApaNe paNa have temane e nAmathI oLakhIzuM. A pachI gurumahArAja panyAsa zrI kamalavijayajIne patra AvatAM teo vihAra karI temane maLyA. A veLA dhAMgadhrA pAse devacarADI gAmamAM pratiSThA-maheAtsava cAlatA hatA. panyAsajI mahArAje A zubha avasare vaizAkha suda 10 nA rAja temane peAtAne hAthe vaDI dIkSA ApI; ane temane zAMtamUrti munirAja zrI vinayavijayajInA ziSya sthApyA. For Personal & Private Use Only 41 STUF
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'nA ... paka / / - : 11 : tIrthayAtrAo ka ST vIsa varSanI taruNa avasthAvALA muni cAritravijayajInI vicArasRSTimAM, aMjAramAM AveluM svapna ramI rahyuM hatuM. e devamaMdira ane devavimAnanA ja vicAre emanA manamAM ghoLAtA hatA. jAmanagaranAM suMdara ane ramaNIya maMdirae emanA manane khUba AnaMdita banAvyuM hatuM, paNa ethI vadhu suMdara devadhAmenA darzananI temanI tRSA vadhatI ja jatI hatI. vaDIla sAdhuone munijInI A bhAvanA parakhI letAM vAra na lAgI. teo sI zatruMjayanI yAtrAe padhAryA. amaradhAma jevA zatruMjaya sthaLane nirakhI ane gaganacuMbI daherAsaronA darzana karI ApaNuM munirAjane AnaMda keTale vizALa thaye enuM mApa keNu kADhI zake? sUkI khAkha mabhUmimAM pravAsa karatA, tRSAthI akaLAyelA pravAsIne kalakala nAde vahetuM miSTa jharaNa sAme AvI maLe tyAre eno AnaMda kevo hoya ? muni cAritravijayajIe prabhunI bhavya mUrti sAme AMsuonuM prakSAlana karI aMtaranAM premapuSponI bheTa dharI. saMsAranA kaSAyakIcane kSaNavAramAM vegaLo kare tevI bhAvabhIru bhASAmAM prArthanA karI. mahinAo pahelAnuM svapna Aje phaLyuM temanA AnaMdane koI sImA nahotI. IC varAchA, -- - For Personal & Private Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI tha yAtrA A ONS nitya navanavA bhAve vRddhi pAmatA AmollAsa pUrvaka munijIe ghaNI yAtrAo karI. A pachI teo vihAra karI cheALA AvyA. sagI dIkSAnuM prathama caturmAsa vi. saM. 1960 mAM ahIM ja karyuM. paNa A tIrthayAtrAmAM munijInA tIrtha premI hRdayamAM eka vAte ghara ghAlyuM, tene ulekha atre kare jarurI che. pAlItANA ItihAsa pAdaliptAcAryanA nAma ane kALathI zaru thAya che. zatruMjaya tIrtha prAcIna kALathI jainemAM zAzvatA tIrtha tarIke pUjAtuM AvyuM che. A tIrthane uddhAra dareka kALe samartha rAjAo ane samartha zrImatee karAvyo che. chellA uddhAraka tarIke itihAsamAM karmAzAhanI noMdha che. koI kALe gArIyAdhAranA gehala ThAkaree zatruMjayanuM saMrakSaNa karavAnI pitAnI pharaja samajI ane e nimitte jaine sAthe saMbaMdhane taMtu jeDyo. jainene dayA-prema ane tenAthIya vadhu tIrtha prema jagajAhera che. tIrthakSetra mATenI jainenA mananI mRdutA khUba vizALa che, ane dareka jaina tene mATe game tevo Akaro bhega ApavA taiyAra rahe che. A mananI mRdutAe kaI kamanasIba paLe geDela ThAkaranA mana para judI ja asara karI. jainenI zrImaMtAIe emAM vadhu AkarSaNa umeryuM. AkaDe madha hoya ema emane lAgyuM. ane je zatruMjayanA jaine mAlika hatA, enA para gArIyAdhAra narezanI mAlikInI bhAvanA jera karavA lAgI. emane dabAvavA kanaDagata zaru thaI. dayApremI jene vadhu dayA tarapha deravAtA gayA. bIjI tarapha kanaDagate vadhu ugra banatI gaI. munirAja cAritravijayajI jyAre yAtrAe AvyA tyAre temaNe jhINuM najare nihALI lIdhuM ke, tIrthanI ane tIrthanA yAtrALuonI sthiti kaDhaMgI che. A samaye rAjA mAnasiMhajI pAlItANAnI gAdI para hatA. keI akaLa kAraNoe A rAjavInuM mana paNa tIrtha tarapha bhAvabhInuM nahotuM. paDakhiyAo pAse pUrvajonA itihAsanuM jJAna nahotuM. daherAsaranI sevA karIne vRtti meLavanAra 43 jamI, For Personal & Private Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 OTD #I zrI cAritra vijaya bAreTanA abhimAnane pAre paNa chellI DIgrI hatuM. temanI hakkanI duhAI vadhu ne vadhu tIvra banatI jatI hatI. rAjyanI tIrtha taraphanI bedarakArIe emanI A virodhI pravRttimAM prANa pUryo. goLathI patatuM hoya te gaLe paNa na vAparavI" evI jaina-samAjanI vRttie vadhu kaphoDI sthiti UbhI karI hatI. zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI vahIvaTa calAvatI hatI, chatAM peDhI ane rAjA vaccene vyavahAra paNa prema bharyo nahoto. ghaNIya vAra bAreTenI tuMDamijAjI nAnAM chamakalAM karatI, paNa e vAta AgaLa vadhavA na pAmatI. munijInA zaurya, satya ane tIrtha snehapUrNa hRdayamAM A badhA vAtAvaraNe akathya vedanA janmAvI. paNa A tIrthayAtrA TUMkA divasonI hatI. dhrolanA caturmAsa daramyAna temaNe potAnA sAdhudharmane pUrepUro oLakhI lIdhe ne abhyAsa AgaLa vadhAravA lAgyA. munijInA guru zrI vinayavijayajInI tabiyata sArI rahetI nahetI. munijI pitAnA gurunI ane vaDIlenI vaiyAvaccamAM khUba tallIna rahetA. guru-sevAnA pATha emaNe pahelethI paDhI lIdhA hatA, tethI sarva AMkAkSAone paripUrNa karanArI guru-sevAthI teo kadI vimukha na thayA. h . " I HT) For Personal & Private Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 12 : satyanI ANAe kaeNTalIka ghaTanAo dekhAve nAnI chatAM mULathI mahAna heAya che. paNa ghaNIvAra e itihAsanAM pRSTho najIka nathI ja pahoMcatI. athavA itihAsanAM pRSTha najIka ene ghasaDI javAmAM Ave che, tA enI maulikatA aneka rIte ghavAya che. AchI jAherAta ane vadhu maunamAM ja e ghaTanAonI mahattA jaLavAI rahe che. chatAM kalamaparastA kaye dahADe evI ghaTanAonA AkarSaNathI vaMcita rahyA che ke raheze ? vi. sa. 1960 mAM tIrtha rakSaNunI apUrva tamannA sAthe munijI dhrolathI nIkaLelA eka saMgha sAthe zatruMjaya girinAM punaH darzana karavA pAlItANA AvyA. A vakhate emanA AtmAjJAse era ja rUpa dhAraNa karyuM hatuM. eka tarapha brahmacaryanA teje jhaLahaLI rahelI yuvAnI ane khIjI tarapha zAsana sevAnA adamya tanamanATa emanA masta hRdayane anerA bhAve DAlAvI rahyo hateA. A prasaMge dAdAguru paMnyAsa zrI kamalavijayajI tathA zAntamUrti zrI huMsavijayajI mahArAja vagere sAdhue paNa ahIM ja virAjatA hatA. A veLA zrAvaka samudAya ane sAdhusamudAyamAM tI asAtanAnI jUdA jUdA prakAranI khakharA AvyA karatI. mAthAbhAre 45 For Personal & Private Use Only W =
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1.) Jain Edu on international zrI cAritra vi ja ya khAreATAnuM vartana kevuM ucchva khala che enI paNa carcA thatI. A duHkhada carcAe divase divase vadhatI ja gaI. yuvAna muni cAritravijayajInuM hRdaya A carcAe sAMbhaLI atyaMta darda anubhavI rahyuM hatuM. 'na dhame idhArmiEvinA', dhyAtA vagaranA dhama kevA ? jene anekA dharma mAnI pUjanIya gaNI mastaka namAvatAM hAya enI sAthe mAnavI halakI ramata rame! khAreTAnI vartaNuka emane asahya lAgavA mAMDI. khAroTanA jhagaDAnA itihAsa jarA lAMbeA che. vi. sa. 1886 nA vaizAkha vaddI 10 ne seAmavAre mAreTA sAthenA vyavasthApatranA lakhata pachI lAMbA kALa sudhI zAnti ane zraddhAthI madhuM cAlatuM rahyu. eke zraddhA sAthe, namrabhAve sevA ApI. khIjAe udAratApUrvaka tenA khaleA ApyA. paNa kALa vahyA ne e sevA ne zraddhAmAM eTa AvI. hanI mArAmArI zaru thaI. vi. sa. 1960 nA bIjA jeTha vadI 14 nA divase eka sAdhAraNa athaDAmaNu ubhI thaI. keTalIka vAra meATI ghaTanAonAM nimitta nAnAM hAya che. daherAsarAmAM aNu * thayelI cIjo meLavavA khAreATAe raMgama'DapamAM badhe pATalA bichAvavA mAMDayA. munirAjone ane yAtrALuone caityavaMdana ke darzanamAM A pATalAe bahu agavaDa UbhI karavA lAgyA. khAreTAne tema na karavA sUcana thayuM. paNa ghaNA vakhatathI ekAMta sattA bhAgavavAthIne jeneAnI upekSA vRttithI janma pAmelI ne vRddhi pAmelI temanI abhimAnavRtti uchaLI AvI. teoe pATalA khaseDavAnI sApha nA suNAvI. sAmethI khaseDavAnA Agraha thayA. vAta jIda para caDhI. athaDAmaNeA dhIre dhIre vadhavA lAgI. amadAvAdanI zeTha ANuMdajI kalyANajInI peDhI sAthe thayele keTaleAka patravyavahAra ApaNane jhagaDAnA prathama prAraMbhanI TUMkI paNa TIka mAhiti Ape che. *** 46 (8 "For Personal & Private Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya nI A zuM e saM. 1960 mAM bIjA jeTha mahinAnI cartudazI. derAsaramAM pATalA mUkANuM. jhagaDAne janma. T saM. 1960 aSADa sudI trIja pAlItANAthI bAreTa zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhIne lakhe che ke, amane bIjA jeTha vada 14 thI Aja sudhI badhA ahIM herAna kare che. mATe tame ke baMdebasta karavA maherabAnI karo." saM. 1960 aSADa sudI 3, tA. 15-7-1904 pAlItANAthI eka yAtrika saMgha sahI karIne zeTha A0 ka. nI peDhIne uparanA banAvathI vAkephagAra kare che. A ja divase pAlItANAnI zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI amadAvAdanI zeTha A0 ka nI peDhIne khabara Ape che. naka ma y 'iiiiI] aSADa suda 8 ne budhavAra jAvaka naMbara 501 nA patrathI amadAvAdanI peDhIe pAlItANAnI peDhIne prastuta jhagaDA mATe pUchAvyuM. aSADa suda 9 ne guruvAra muni dIpavijayajI amadAvAdanI peDhIne jhagaDAnI jANa karAve che ne paM. kamalavijayajI tathA haMsavijayajI hAjara hatA te jaNAve che. aSADa suda 10 ne zukravAra, tA. 22-7-1904 pAlItANanI zeTha A0 kanI peDhIe jA. naM. 487 thI amadAvAdanI peDhInA jA. naM. 501 ne 502 nA uttaramAM jaNAve che ke, pAlItANA pahADa para puMDarika svAmInA daherAnA cekamAM pATalA pAtharI dIdhA. je pAchaLathI uThAvavAmAM AvyA. 47 Jan Education internation For Personal & Private Use Only paw.jainia
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ CLIC vi. saM. 1961 nA besatA varSe. eka henDabIla bahAra pADI jAhera karavAmAM AvyuM ke, khAre|TAe zrI haMsavijayajInA ( vijayavallabhasUrijInA ) ziSya sAhanavijayajIne nAgA karI kAMTAmAM nAkhI dIdhA che. tAkAna kare che. A rIte bhAreATA zrI cA ritra vi ja ya X X X Ama bhaviSyanA keAI gaMbhIra khanAvanI AgAhI ApatI bInAe vRddhi pAmatI jatI hatI. jyAre vivekanA dIpaka mujhAya che tyAre mAnavI sArAsArane vicAra karavA nathI theAlatA. eka divasa pahelI TUMka pAse kAI e zauca nivRtti karI maMdiranI pavitra bhUmine apavitra karelI jovAmAM AvI. vadhu tapAsa karatAM e kRtya jANI-bujhIne khAreATavaga taraphathI karavAmAM AveluM jaNAyuM. yuvAna munijIe duHkhI hRdaye nIce AvI peAtAnA dAdAguru paM, kamalavijayajI (zrI vijayakamalasUri) samakSa badhA vRttAMta kahI saMbhaLAvyA. mahArAje lAMbA nivAsa sAthe mArATAnA umbaMkhala vanane ane rAjanA pIThabaLane sacATa zabdomAM kahI batAvyAM. vAta AgaLa vadhavA mATe ja vadhatI hatI. mAreATAe daherAsaramAM cAkhA, seApArI ne pAi--paise mUkAvavA AkhA raMgamaDapamAM pATalA pAtharavAnI prathA na cheDI. caityava'na karanArane ke e ghaDI dhyAna dharIne besanArane khUba agavaDa paDatI joI, muni cAritravijayajI ane temanI sAthenA eka bIjA sAdhu dIpavijayajIe A pATalA zrAvake pAse upaDAvI laI jagA karI dvIdhI. A nimitte tA. 12-4-1905 saM. 1961 caitra zudi cha budhavAre savA be vAge khAreTa e nAnakaDuM chamakaluM karyuM tathA eka hade pahoMcyA. sAdhunuM gaLuM kramAvavAnI nimittanI jarura hatI ane nimitta AvI maLyuM, vaLI mAreATAe nizcaya karyAM ke e ' dIpavijaya' ne kAle 48 For Personal & Private Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAlItANA ThAkora sAheba mahArAjA bahAdurasiMhajI sAheba, For Personal & Private Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ FDe to : ON satyanI A NA e ApaNe kharekhara paraco batAvI Apo. muni cAri5jha vijayajInuM nAma bAremAM carcAspada na thayuM. bIje divase munijI pitAnA dAdAgurumahArAja zrI kamalavijayajI paMnyAsa, dIpavijayajI tathA anya sAdhugaNe sAthe yAtrA karavA upara cAlyA. AjanA tophAnanI keIne saheja paNa kalpanA nahotI. yAtrA karI sau sagALa kuMDa para vizrAma levA beThA hatA, eTalAmAM khabara AvI ke 50 bAreTe hAthamAM lAkaDIo laI dArunA ghenamAM DuMgara para AvI rahyA che. DuMgara para rakSA mATe rahelA zrI A0 ka. nI peDhInA sipAIo eTalA moTA jUthamAM nahotA ke A bAroTane rekI zake. emaNe daravAjA baMdha karI dIdhA. krodhathI dhamadhamatA, dArunA nazAmAM jhumatA bAroTo TheTha AvI pahoMcyA ne teoe trADa pADIH "kyAM che pelo dIpavijaya! ene khAkharo kare che." sipAIo stabdha banI UbhA hatA. muni cAritravijayajIe bAreTonA bahu kolAhalathI eka bArI ughaDAvI. temAM thaI pravezadvAra vaTAvI, nAne coka ne ceDAM pagathiyAM caDhI bAroTe sagALa kuMDa pAsenA pagathiyA para AvIne elaphela bhASAmAM bakavA lAgyA ane muni dIpavijayajInI zodha karavA lAgyA. ApaNA munirAja dAdAgurumahArAja ane anya sAdhu samudAya sAthe pAse ja beThA hatA. emaNe kaTokaTInI paLa parakhI. atyAre Amane sAmane kare te kaI dekhAtuM nathI. ane vakhatasara teone samajAvavAmAM nahi Ave te jarura anartha thaI paDaze. emaNe gurujI pAse A bAreTane samajAvavA javAnI AjJA mAgI, ane paMnyAsajIe te samayanI paristhiti pArakhI hA pADI. munijI tarata ja pagathiyA para AvI UbhA rahyA ne bAreTanA be nAyakone kahyuM: "bhAIo ! A tIrtha kSetramAM AvI vartaNUka na zobhe !' ((JAIN); Timily s For Personal & Private Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritra vi ja ya paNa A keI upadeza sAMbhaLavA AvelA zrotAo nahetA, ke samaju gRhastha paNa nahatA, jeo kaMI vicAre ke samaje ! teoe sAme munijIne ubhelA jotAM bUma pADIH "alyA A rahyo dI5vijaya, mAro !? mu. dIpavijayajI ne ApaNuM munijI dekhAvamAM lagabhaga ghaNuM maLatA AvatA. AthI bAre temane dI5vijayajI mAnI beThA. A rahyo, bela, cA Ava! zuM javAba joIe che?" munijInI pracaMDa kacchI kAyA lAMbI soTA jevI TaTTAra thaI be pagathiyAM utarI vadhu najIka AvI. bAre te taiyAra ja hatA. AgaLanA kadAvara bAreTe cheka uThAvI munijI upara jhIMka. jarA paNa zaratacUka thAya te parI barAbara be bhAgamAM vaheMcAI jAya ! have kaTekaTInI paLa hatI. upadeza ke vANInI kaMI asara nahotI. munijIe zAsanadevane smarI sAme pitAne dAMDe dharI dIgho. joke DAMDA sAthe athaDAtAM bAreTanA hAthamAMthI chaTakI nIce paDyo. paNa humala zaru thaye jANa bIjA bAroTe lAkaDIo laI AgaLa dhasI AvyA. munirAja yuktithI kAma na le to sAme jIvasaTeTano mAmale Ubhe hato. athavA pite khasI jAya te jhanUne caDhelAo Aje kaMIka aniSTa karI mUke tema hatA. te prasaMge eka vIrakesarInI mAphaka acala UbhA UbhA teo pitAnuM kAma karyo gayA. jabara tephAna jAgyuM. peDhInA sipAIoe paNa munijInI rakSA mATe yathAzakita yatna karavA mAMDyo. tophAna lAMbA samaya na TakyuM. thoDIvAramAM bAreTane khAtrI thaI gaI ke A vasavarSane sAdhu ekale nathI, enI sAthe keAI adazya devatA paNa lAge che. vIsa bAreTo jamIna para paDyA hatA. temane DoLImAM nAkhI pacAsa bATonuM dhADuM bUme mAratuM pAchaLa haThayuM ne keTalAka DALImAM to keTalAka cAlatA, hAyapITa karatA rAjadarabAramAM javA ravAnA thaI gayA. jatAM jatAM da. je A che . = eka matadAna karanAra... nA na kara For Personal & Private Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya nI A NA e munijInA khabhA uparathI khasI gayelI kAmaLI paNa purAvA tarIke letA gayA. A eka parAjaya bhale maLyA, trIje te| vijaya maLaze tenI khAreATAne te khAtrI ja hatI. A prasaMga tA. 13-4-1905, sa. 1961 nA caitrazudi 8 ne guruvAre anyA. e vakhate thayele keTalAka patravyavahAra ghaTanAnI vadhu vigata Ape che. * saM. 1961 caitra suda 7 mudhavAra (tA. 12-4-1905 ) pAlItANAthI.........zeTha ANaMdajI kalyANajInI amadAvAdanI peDhI para patra lakhe che ke, khAreTa haDIsIMganA dIkarA dIpAe dAnavajayajInA ziSya dharmavijayajIne mATe kAMbaLI DhAMkI gaLu` dabAvyuM. (taLATI jatAM rastAmAM) * * tA. 12-4-1905 zrI kRSNarAma ge!vi darAma zeTha A0 30 nI amadAvAdanI peDhIne jaNAve che ke, tA. 12-4-1905 nA rAja apeAre khara upara e ne paMdara mInITe mArAmArI thaI che. * tA. 13-4-1905 zeTha A ka. nI amadAvAdanI peDhI para mArAmArI aMgene tAra. * * tA. 13-4-1905 AcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI para mahuvAvALA zrA rapha gAMDAlAla ANu chu, lakhamIcaMda, lAlacaMda rAmajI, kapUracaMda jhaveracaMda tathA paMDita tribhuvanadAse patra lakhyAH temAM jaNAvyuM ke, Aje AreATA bIDI pItA pItA pahADa para caDavA. temane sagALapALanA daravAjAnA sIpAI ee aTakAvatAM mArAmArI karI che. teone inspekaTare bharAyA che. cAritravijayajI tathA muni dharmavijaya yAtrArthe pa For Personal & Private Use Only www STUF
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 zrI cAritra vi ja ya jatA hatA, tenI sAthe mArAmArI karI pUraNa vagADayuM che. ane bhATe riyAda karavA gayA che. che ke, * * tA. 13-4-1905 zrI aMbAzaMkara je. zeThe A ka. nI amadAvAdanI peDhIne lakhe gaI kAle takarAra thaI hatI. Aje paNa takarAra thaI che. jemAM dIpavijayanA celA cAritravijayane (ahIM zaratacUka thaI che. teeAzrInA gurunuM nAma vinayavijayajI hatuM.) ekAda lAkaDI mArI che, je takarAramAM vacce paDayA che. sagALapALanA daravAjA upara, bAreATA darabAramAM arajI karavA gayA che. gai kAle AreATAe dAnavijayajInA ziSya dharmavijayajIne taLATI jatAM gaLe (phrAMsA ) khAMdhyA hatA. * para * A anicchanIya prakaraNane ahIM ja sameTI laIzuM. jhaghaDA rAjadarabAramAM vadhu na carcAya e khAtara vaDIleAnI salAha mujakha munijI gheTInI pALethI nIce utarI bIje divase TADha pahoMcI gayA. khAreATAe A khaTalA rAjadarabAre caDhAvyeA, paNa pariNAma jaina samAjanA lAbhamAM ja AvyuM. kAMkhaLI kayA sAdhunI che e khArATo pUravAra na karI zakyA. kesa AgaLa vadhyuM| ne khAreTAne namatuM ApavuM paDyuM. zeTha A. ka. nI peDhInA paNa keTalAka hakkonI spaSTa samajutI thaI gaI. chatAM kALa gayA ane kaheNI rahI gaI. * For Personal & Private Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ S : 13 : tIrtharakSAnI tamannAe (; M ( 'iii eka vakhata bajI uThelI sAraMgIne tAra pUre sUra bahAra kADhI na rahe tyAM sudhI raNajhaNyA ja kare che. e raNajhaNATamAM ja e kampanamAM ja ene majA Ave che, cena paDe che. munijIne aneka pratispadhIo sAme ekale hAthe thaI zarIra para ghA khAvAmAM jeTaluM duHkha nahotuM thayuM, teTaluM duHkha tIrthanI asAtanA mATe thaI rahyuM hatuM. zarIra paranA phaTakAnuM darda te, jANe hadayanA dardI upara zeka karI kaMIka karyAnuM AzvAsana ApI rahyuM hatuM! | bheLA, bhavabhIru, ekaniSTha munijInA juvAna dilamAM eka no ja vicAra jAgI UThe che. ApaNuM zAsanadevanI zakti apAra che. zA mATe emanI madadanI yAcanA karI A asAtanA baMdha na karavI? ane ema karatAM pitAnI bina lAyakAtanA pariNAme kaMI sahavuM paDe che tenAthI A zarIrane vizeSa upayoga zo? emaNe maMtra nI kA. nakakI karyuM ke, keI uttarasAdhaka zedhI upAsanA karavI. jeNe A vicAra sAMbhaLyo eNe munijIne rakyA paNa emanuM to eka ja dhyeya hatuM. "mAruM game te thAo! puNya che ke pApa ! A asAtanA mArAthI nathI joI zakAtI. 53 '(0 32 2 (7 24 : anddrom nemalona For Personal Private use only www.janetbrary.org
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI cAritravijaya uttarasAdhakanI rAha hatI. teo punaH pAlItANA AvyA. vi. saM. 1961nuM caturmAsa ahIM ja karyuM. A vakhate prAtaHsmaraNIya zrI vijayadharmasUrIzvarajInA ziSya zrI ratnavijayajI temane AvI bheTyA. bannenI tamannAe meLa khAdho. pariNAme zatruMjayanI taLATI pAsenI keTaDImAM uvasaggaharaM staMtrane jApa zaru karyo maMtronI duniyA hajI aNaukelI UbhI che. enI bhedabharamanI divAlo Aje paNa keI bhedI zakyuM nathI. ApaNe temanA eka suparicita vyaktinA zabdamAM ja te ghaTanAne atre vAMcI laIzuM. "traNa divasane aThThama karI bane jaNe dareka rIte zuddha thaI jApa japavA beThA. ApaNA caritranAyaka sAdhaka banyA ane ratnavijayajI uttarasAdhaka banyA. be divaso barAbara zAntipUrvaka ane nirvinatAthI saMpUrNa thayA. trIjA divasane trIje prahara paNa sukharUpa pasAra thaI gayo. kahevAya che ke maMtrasAdhanAnI chellI paLe eka nAga bhayaMkara rUpa dhAraNa karI sAme Ave che. dareka rIte DarAvavA prayatna kare che. paNa sAdhaka jema jema saphaLa thato jAya tema tema te tenA zarIra para caDhate jAya che. Akhare enA mastaka para AvI jInA bhayaMkara lapakArA kare che. sAdhaka jarApaNuM khacakAyA vagara jIbhe jIbha meLavI le to kArya siddha thaI jAya che. rAtrIne chello prahara thavA AvyuM hatuM. ATheka maNakA bAkI hatA. tyAM uttarasAdhakanI zramita AMkho mIMcAI gaI. eTalAmAM bhayaMkara phUMphADa saMbhaLAya ane uparanI chatamAMthI viSadhara jamIna para UtarI Avyo. vicitra avAjathI keTalI gAjI UThI. DAkalI ane viSanA varSAda jevuM vAtAvaraNa thaI gayuM. viSadhara phUMphADA mArate AgaLa dhasyo ! sAdhaka banelA munijIne upaga te tarapha jatAM hAthamAMthI mALA sarI gaI. A sAthe eka gaMbhIra avAja thayo ne sAdhaka ane uttarasAdhaka bane ekadama koTaDI bahAra nIkaLI gayA. bahAra lImaDA nIce sIpAIo sUtA hatA, temanI pAse AvI zAnti lIU" tA. I ! - - - - - - - - For Personal & Private Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI the 2kSA nI ta ma nA e I ' $ che Sir maMtra-taMtranI kaI duniyAmAM praveza karI gayA hoIe, evI A A vAta AjanA jamAnAmAM na manAya, chatAM Aje keTalIya camatkAranI duniyA evI bhedabharI rIte ubhI che ke tene nyAya ApavA eka mahAna abhyAsI AtmAnI jarura raheze. lImaDA nIce AvIne baMne munio pitAnuM kArya niSphaLa gayeluM joI ati khinna thayA, ne bhAvabhAvane vicArI bAkIne vakhata gALavA saMthAro karI tyAM ja sUI rahyA . A vakhate eka svama AvyuM ne munirAjane lAgyuM ke, keI kahe che ke tame tamArA kAryamAM saMpUrNa pAra pahoMcyA nathI paNa dhairya dharaje ! TuMka vakhatamAM ja tIrthanI asAtanA dUra thaI jaze ane tamAruM dhAreluM kArya pAra paDaze. caritranAyake savAramAM zaheramAM jaI dAdAguru samakSa badhI hakIkta kahI saMbhaLAvI. A prasaMga banyA pachI ApaNe jANIe chIe tema parama pUnIta tIrthAdhirAjanI asAtanA baMdha thaI che. tema ja sIdhI ke ADakatarI rIte jaina samAjanA ghaNA hakakenI spaSTatA thaI che ane jenasamAjane lAbha maLe che. =Ama karatA mahArAja mAnasihajInuM mRtyu tA. 28-8-1905 nA divase thayuM. karatA vana 55 For Personal & Private Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 14: vidyAdhAma kAzImAM vAdamukta, ekaniSTha ane svAnubhavanI zodhamAM nIkaLelA munijInI sAme sadA jIvanane Adarza dharAyela rahe. AjanI sAdhutAnuM lakSa, gaIkAlanI saMpattine tarachoDavAnuM kAraNa, A kaSTa sahana karavAnI pharaja; e badhuM temanI sAme eTalI spaSTatAthI khaDuM thatuM ke teo jIvananA dhruvatArakane kadI na bhUlI zakatA. keTalAka sAdhutAnA saMskAra sAthe sAdhu thavA nIkaLe che, paNa e saMskAra sAdhu thatA thatAmAM pUrA thaI pachI nAmamAtranA sAdhu banI javAya che. keTalAka sAdhu banI ezaArAmanI sagavaDamAM ke kAtilobhamAM aDadhe raste rahI jAya che. pUrepUrI mArga pAra karavAnI tAkAta te ja rAkhe che, jenI sAme jIvana-lakSane tAraka sadA jhagamagate rahe che. munijI dareka kArya karatA, paNa AgaLa pAchaLanA pUrvagraha ke kadAgraha vagara. sevA emanuM lakSa hatuM. ane ene mATe jIvanane jema vadhu kasAya-jema vadhu sArI rIte ghaDAya teTalI jaladI ne spaSTatAthI AgaLa vadhI zakAya, evuM temanuM daDha mantavya hatuM. AvA munijInA manamAM vidyAprAptinA suMdara vicAre ghoLAyA karatA hatA. jeTaluM jJAna teo atyAre laI rahyA hatA, tenAthI temane pUrNa saMtoSa na hatA. emanI AMkha sAme nAlaMdA ke takSazilAnAM - - For Personal & Private Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 che vighA dhAma kA zI mAM vidyApIThanAM svapnAM khaDAM thatAM. je bhUminuM kaNekaNa vidyAnI garImAthI sIMcAyeluM hoya evI bhUmimAM jaI vidyA prApta karavAnI abhilASA vadhatI jatI hatI. sAdhuo brAhmaNa paMDite pAse jainazA bhaNe, anekAntazAstranA artho ukelavA emane ekAntavAdanA pUjArIo pAse besavuM paDe, evI duHkhada sthiti hatI. jaina gRhasthanuM saMtAna te saMskRtaprAkRtanA hAuthI dhrujI UThatuM. A vakhate prAtaHsmaraNIya zrI vijayadharmasUrijIe pahela karI ane vidyAdhAma kAzImAM jaI jene tarapha saMpUrNa sUga dharAvanArAo vacce, svayaMbhU preraNA ne zaktie pagapesAro karI eka vidyAlaya kholyuM. jaina sAdhuo ane jainasaMtAnane vidvattAnA raMgathI raMgavAnI temaNe pahela karI. munijanuM lakSya e vidyAdhAma kAzImAM javAnuM hatuM ne suMdara cAritradharmane ujajavala banAve tevI vidyA prApta karavAnI abhilASA hatI; paNa pAlItANAthI kAzInagarane vihAra eTale sAmAnya vAta nahotI. bhayaMkara mArga ne aTavIo, mAIlo sudhI gAma na maLe, gAma maLe to kaI ulluM pANI ApavA paNa taiyAra na haya, rAtavAsAnuM surakSita sthAna nahi, mAIlenA mAIle bhayaMkara jaMgalavALA bihAmaNA rastA, siMha, vAghane cArene bheTe te vAtavAtamAM thAya. je mArge jatAM Aje paNa ghaNuM munirAje vicAra kare che, e mArgamAM eka jaina sAdhunA AcArane pALatA javAnI koNa hiMmata kare? paNa munijI evI bhayaMkaratAthI kaye dahADe zrajyA hatA ? mananI murAdanA pUjArIoe kayI muzkelIo nathI veThI ? vicAra jAge che te ghaNIvAra paNa je e sAcA hRdayanI urmiothI raMgAyela hoya to, vartana karavAnI sagavaDa ApoApa maLI rahe che. zAntamUrti kapUravijayajI mahArAja vihAra karIne kAzI javAnA hatA. munijIne A vAtanI khabara paDI. teoe pitAnA guruzrIne vAta karIne vinaya sAthe javA mATe AjJA mAgI. pitAne ziSya AvI tamannA rAkhatuM hoya to enA suMdara bhAvIne 57 S jhiTa '' dad , For Personal & Private Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 1 zrI cAritravi ja ya rokavA kaNa guru kuguru bane? chatAM vihAranI kaThinatA ane bhayaMkara agavaDo temane jarA vicAra karAvI rahI hatI, paNa sAthe munijInA sAhasa ane sahiSagutAthI teo paricita hatA. munirAja bhaktivijayajI(AjanA vijayabhaktisUrijI)e temAM protsAhana ApyuM. dhrolavALA zrIyuta mANekacaMda mULacaMde keTalIka sagavaDo karavA kahyuM. Akhare temaNe khUba vahAlathI AzIrvAda sAthe munijIne rajA ApI. IcchitanI siddhine AnaMda munijIne pavanavege pravAsa karAvato hato. mArgamAM aneka muzkelIo Avaze enI pahelethI kalpanA hatI, paNa munijIne tenI paravA nahotI. teo vihAra karatA banArasa pahoMcyA. A vakhate zrI yazovijayajI jaina pAThazALA, ThaTherI galI, aMgrejI kaThImAM hatI. pAThazALAnA prANa pUchapAzrI vijayadharmasUrijI kAzImAM ja hatA. muni cAritravijayajI emanI bhaktimAM ane sAthe vidyAsAdhanAmAM tallIna banI gayA. e kALe gurukuLavAsanI prAcIna daDha mAnyatAe vidyAnA dareka arthI upara evI chApa jArI rAkhI hatI ke, gurusevA vagara sAcI vidyA prApta thatI nathI. | munie jotajotAmAM sUrijIne prema saMpAdana karI lIdho. temane abhyAsa paNa bahu ja suMdara rIte cAlato hato. aMgrejI koThInA trIjA mALanI koTaDImAM besI ekacitte jeNe temane abhyAsa karatA joyA haze, e emanI tamannAnI sAcI sAkSI pUrI zake. saM. 1962nuM caturmAsa temaNe ahIM ja karyuM. muni cAgnivijayajInI khyAti ahIM be rIte prasarI: eka vidyAbhyAsanI tamannAvALA vidyArthI tarIke ane bIjI bImAra sAdhu vagerenI suMdara sevA karanAra tarIke. zrI vijayadharmasUrijI vi. saM. 1962nA caturmAsa pachI sametazikharanI yAtrAe gayA. ahIMthI kalakattA padhAryA. A vakhate sUrijI ane pAThazALA vacce jAgelA prakaraNamAM ApaNA munijIe sUrijInA eka parama vizvAsu tarIkenuM kAma karI batAvyuM tyArathI teo sUrijInA jamaNA aMgarUpa gaNAyA. tyArapachI mahAkALan Yoy - mAthA 58 For Personal & Private Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ vi vA dhAma kAzI mAM munijI paNa kalakattA pahoMcyA. A vi. saM. 1963nuM caturmAsa sUrijI sAthe kalakattAmAM ja karyuM. A vakhate paNa munijIne vidyAbhyAsa te barAbara cAlu ja hatuM. kalakattAmAM prasiddha vaktA munirAja zrI vidyAvijayajI tathA nyAyatIrtha nyAyavizArada nyAyavijayajI Adi cha jaNAnI dIkSA thaI temAM paNa munijIe ghaNo ja sAre bhAga lIdhe. caturmAsa pachI kalakattAthI ajImagaMja Adi sthAne thaI kAzI jatAM bhAgalapuramAM teone sakhata bimArI thaI chatAM samabhAva pUrvaka sahetA, dhImedhIme pAvApurI Adi tIrthadhAmonI yAtrA karatA ane dukhamAM paNa apUrva AhAda meLavatA teo bihArazarIpha pahoMcyA. ahIM eka dezIrvedanI davAthI temane pUrNa ArAma thayo. pachI TUMka mudatamAM ja kAzI pahoMcI jaI abhyAsa AgaLa vadhAravA mAMDe. kAzImAM khuba zAnita-ekAgratAthI vidyAdhyayana cAlatuM rahyuM. vi. saM. 1964nuM caturmAsa kAzImAM ja WI) & ' E I!!!! traNa varSa A pradezamAM gALI, parama pUnIta tIrthadhAmonI yAtrA karIne ane sAro abhyAsa karIne temaNe gujarAta tarapha vihAra karyo. kAzIpurIthI adhyA, ratnapurI AdinI yAtrA karI lakhanau thaI kAnapura jhAMsIthI zivapurI thaI, makSIjI tIrthanI yAtrA karI ujajena, khAMcaroda thaI teo ratalAma padhAryA. ahIM dAdAguru zrI bAlabrahmacArI paMnyAsajI kamalavijayajI mahArAja (vijayakamalasUrijI) nAM darzana karyA. ahIMthI godharA thaI pAlItANA gayA ane zrI siddhagirijInAM punaH darzana karyA. atre guruvarya zrI vinayavijayajI mahArAjazrIne bheTI, gurujI sAthe tyAMthI vihAra karI, amadAvAda, kapaDavaMja thaI gAdharA jaI saM. 1965nuM caturmAsa godharAmAM karyuM. caturmAsamAM gurujI pAse zAstrAbhyAsane vadhu vizAla ne gaMbhIra banAvyA caturmAsa pachI vihAra karI teo vaDodarA padhAryA. ahIM tapagacchAdhipati zrI mUlacaMdajI mahArAjanI mUrtinI pratiSThA tathA / 50 For Personal & Private Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ CLIC zrI cA ri tra vi ja ya upadhAnanI mALAnA mahAtsava hatA. A vakhate mUlacaMdajI mahA- rAjanA samudAya bahu ja tejasvI ane vidvAna gaNAtA. panyAsa zrI kamalavijayajI mahArAje vartamAna yuganI bhAvanA pArakhI mUlacandrajI mahArAjanA samasta sAdhuonuM eka moTuM sammelana ekaThu karyu.. dravya, kSetra, kAla, ane bhAva joI sAdhusaMsthAnI unnati thAya, vidyAbhyAsa, zAstrajJAna vadhe ane sAdhvIsa sthAnI pragati thAya te mATe suMdara TharAve| ryAM ane sAruM. madhAraNa ghaDyuM. caritranAyaka A vakhate atre hAjara hatA. tyAra pachI dAdAgurujI zrI kamalavijayajI panyAsa (zrI vijayakamalasUri ) zrI vinayavijayajI mahArAja, zrI lAbhavijayajI mahArAja, zrI meAhanavijayajI mahArAja, zrI mAtivijayajI mahArAja tathA munijI vagere munima'Dala tyAMthI vihAra karI siddhAcalajInI yAtrA karavA pAlItANA padhAryuM. sa. 1966nuM caturmAsa pAlItANAmAM zrI siddhagirinI chAyAmAM ja karyuM. caturmAsa bAda tyAMthI vihAra karI giranArajInI yAtrA karavA padhAryA. siddhAcalajIthI pahADI raste sIdhA ja giranArajI gayA. bAdamAM kAThiyAvADamAM vicarI punaH siddhAcalajI padhAryA ane sa. 1967nuM caturmAsa punaH pAlItANAmAM karyuM, 60 For Personal & Private Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 15: gurukula sthApanA kAzInAM Thera Thera patharAyelAM sadAvratA, nAnAM nAnAM vidyAsthaLeA, eka dheAtI ane eka aMguSThAbhara gaMgAne tIre besI abhyAsamAM taddIna anelA vidyAthI e ! eka tarapha gaMgAnA vahetA pravAha kalakala nAda kare. bIjI tarapha vidyArthIonA zabdoccAra madhuruM vAtAvaraNu saraje ! kAzI eTale meTuM yAtrAdhAma. hajAro yAtrikA Ave ne jAya. rAja mATe meLA jAme. emanI pAIpaisAnI made A vidyAlaye cAle ! ane emAMthI ja daggaja vidvAnA bahAra Ave ! pAlItANA paNa evu ja eka mahAtIrtha dhAma. darAja hajArA yAtrikAnI AvajAva thAya. tyAMnA ma`zimAM mUkAyelI eka eka badAma ekaThI karIe teA nAnA zeA DuMgara ubheA thAya! rAja ne rAja navakArazIo thAya, aThThAI maheAtsava ne ujamaNAM te cAlu ja hAya. aneka riNa sAdhuone samAgama thAya. sAme ja pavitra zatruMjayanA maMdiranA ghaMTArava saMbhaLAya. pavitra sthaLe zA mATe eka vidyAlaya na khAlavu ? hinduonuM vidyApurI kAzI teA jaineAnuM pAlItANA kAM nahi ! AvA zatruMjayanI yAtrA karatAM karatAM munijInA manamAM A ja vicAra| dhALAyA karatA hatA. kAzIthI vihAra karIne gUjarAtamAM AvatAM rastAmAM dhAra ja galA, vikaTa pahADIe vaTAvatAM munijI eka ja vastunA vicAra karatA hatA. jaina samAjanA uddhAra For Personal & Private Use Only n TUT
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ E PM = zrI cAritra vi ja ya kema thAya? kAzImAM joyelAM chAtrAlaye, temAM bhaNatA anAtha brahmaputro; tema ja silena-laMkA ane kelammAmAM cAlatAM bauddha vidyApIThanI saMbhaLelI prazaMsA sAthe sAthe nAlaMdA, takSazilA ne mithilAnAM vidyApIThanAM vAMcelAM varNana. eka eka chAtrAlayamAM bhaNatA pAMca pAMca vidyArthIo e badhuM temane yAda AvatuM. sAthe navIna sthapAyela AryasamAja lAhera, jAlaMdhara, kAMgaDI AdimAM gurukule sthApI svadharmanA pracAra mATe je athAga parizrama ane prayatna karato e badhuM vihAra daramyAna sAMbhaLyuM. teozrIne ghaNIvAra e vicAra muMjhavato ke kaI brAhmaNa paMDita, keI bauddha vidvAna ke AryasamAjI paMDita kayAMka jaI jAheramAM jainadharma viSe zaMkA kare to te vakhate tyAM koI jaina vidvAna na hoya to koNa javAba ApI zake tema hatuM? koNa zAstrArthanI raNabherI bajAvI medAne jaMgamAM utarI zake tema hatuM ? to zA mATe gRhasthanA putrane evA taiyAra na karavA ke jethI samaya Ave emane meM vikAsI besI rahevuM na paDe, ane zAstrArthamAM, vAdamAM, carcAmAM, jainadharmanA tattva (phileNI) nirUpaNamAM samartha zaktizAlI nivaDI, vijayI na bane ! A badhAne mATe eka ja sarala ane suMdara mArga che. jainenA pavitra tIrthadhAmane banArasa jevuM vidyApurInuM dhAma-kendra banAvavuM. tyAM suMdara saMskRta, prAkRta pAThazAlAo sthApavI. temAM UMcAmAM UMcu jaina tattvajJAna, dharmajJAna apAya. saMskRta ane prAkRtanuM uccajJAna apAya. sAthe IMglIza ane bIjI paNa jainadharmanA pracAramAM sahAyabhUta bhASAonuM jJAna apAya. jainAcArya kRta mahAna nyAyazAstranA gahana graMthanuM adhyayana thAya. ane jenA putra sarvataMtra svataMtra bane. diggajapaMDita bane. AvI svayaMbhU preraNuM niraMtara temanA hRdayamAM jAgRta rahetI. rAkhanA DhagalAmAM chupAyelI adazya ciNagArI paNa jema uSNatA valaMta rAkhe che tema A saMsthA sthApavAnI bhAvanA niraMtara temanA hRdayamAM vidyAdhAma sarajavAnI tamannAne jAgRta rAkhatI. I Illllli " . . . . na For Personal & Private Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' gurukula sthA 5 nA zrI siddhAcalajI tInA vAtAvaraNe uparyukta bhAvanAma vadhu preraNA ApI; emAM navIna prANasa'cAra karyAM. jeneAnA mahAn tI dhAma-tItha purIne vidyApurI banAvavAnI bhAvanA vadhu majabuta banI. eTale peAtAnA A dRDha vicAraza tyAM birAjamAna pU. pA. zrI siddhivijayajI mahArAja ( munazI ) ane zrI meAhanavijayajI mahArAjane ( atyAre AcArya zrI vijayameAhanasUri ) jaNAvyA. munizrInA A vicAra| sAMbhaLI uparyukta ane munirAje ghaNA ja prasanna thayA ane samAjazAsana unnatinA AvA vicArA mATe munizrIne khUba dhanyavAda ApyA. temaja te vicArone saMpUrNa sahAnubhUti ApI ane peAtAnAthI banaze eTalI e kAryamAM sahAyatA ApavAnuM paNu jaNAvyuM. ahIM peAtAnA vicArene sahAnubhUti maLI eTale munizrIe peAtAnA dAdAguru pU. pA. paMnyAsa zrI kamalavijayajI (zrI vijayakamalasUrijI)ne uMjhA tathA pU. pA. AcArya mahArAja zrI vijayadhama sUrijIne banArasa patra lakhI peAtAnA daDha vicArA jaNAvyA. ane sthAnethI munijIne utsAhavardhaka vicArA maLyA ane e zubhakA mAM sahue peAtAnI sahAnubhUti ane purepurI sammati darzAvI. sahAyatAnAM vacane paNa ApyAM. bIjI tarapha keTalAkAe virAdha pazu jAhera karyAM. zrAvake ane sAdhuonI mulAkAte munizrI javA lAgyA. keTalAka A vArtAne havAI taraga, madhura kalpanAe kahI hasI kADhatA; tyAre keTalAka kahetA 'cAritravijaya ! e kAya mahAmuzkelInuM che. tuM tAruM saMbhALa ! tuM paDita thA eTale khasa ! jagatnI cintA tAre zA mATe!' keTalAke ema paNa kahetA ke * vANiyAnA cheAkarA paDita thayA hAya ema kadI keAI e jANyuM che kharuM ? vANiyAnA karA tA vyApAra karI jANe. emane vaLI sa'smRta pAkRta bhASA AvaDe kharI ? e teA brAhmaNeA ja vidyA bhaNe ane kAMtA ApaNA sAdhue ja bhaNe. mATe cAritravijayajI A vicAra ja cheDI vA.' 6 For Personal & Private Use Only 63 mn STUF
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16 zrI cA ritra vi ja ya kArya vidhAyakanA bhAgyamAM utsAha ane nirutsAha, kaTAkSa ane AkSepa, mAna ane apamAna haMmezAM lakhAyelAM ja hAya che. kharA kA karyAM virodha joI sAruM kAma karatAM kadI pAchA na paDe. ene jagatnI paravA rAkhyuM na cAle. munijIe peAtAnA vicAra vadhu dRDha . ante munijIe daDha AtmavizvAsa ane svayaMbhu preraNAthI prerAI vi.sa'. 1968nI jJAnadAtrI jJAnapa`camInA prAtaHkAle mAtIzAhanI meDInA trIjAmALe eka bilakula nAnA svarUpamAM 'zrI yazeAvijayajI jainasa'skRta prAkRta pAThazALA' sthApI. jenI sthApanA samayanuM maMgaLa muhUta nuM zrIla paNa vepArIne tyAMthI ( bhArA bahecarabhAI gAMDAbhAInA ) cApaDe udhAra lakhI maMgAvavuM paDeluM. te vakhate thADA zrAvakAnA TekarA, tyAM birAjatA gheADA munirAjo ane eka paMDitathI zarUAta karI. dhIme prIme tyAM birAjatA sAdhusAdhvIe jaina pAThazALAmAM bhaNavA AvavA mAMDavAM. mahArAjazrIe yAtrALuo pAse jaI upadeza ApI saMsthAmAM madada apAvavA mAMDI; zrI A. ke. nI peDhInA munimane samajAvI saMsthAmAM madada apAvavAnuM vacana meLavyuM ane zarUAtamAM jene mATe leAkeAne AzA, avizvAsa hatAM temanI A za kA maTI. avizvAsa ghaTayo ane saMsthA unnata thavA lAgI. munizrInA jIvana maMtra hatA jAyeM sAdhayAmi kA DheDhuM pAtayAmi upADeluM kArya jIvanA jokhame paNa pAra utAravuM. divasane rAta eka ja vicAraNA karatA. saMsthA kema unnata ane ane samAjamAM jJAna pracAra kema vadhe. 18 For Personal & Private Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 16 : vipattionI vaccethI munijImAM pazcimano ghaNo moTo guNa hatA. kizArAvasthAmAM je khaMtathI retInA raNamAM vaDalA rAkhyA, je nIDaratAthI saMvegI sAdhu banyA, je sAhasathI temaNe tI sevA mATe jhukAvyuM hatuM, je nirbhIkatA ane AtmakhaLathI kAzIpathanA bhaya kara jagalA, bhISaNa araNyA ane meATA moTA pahADA vaTAvI apUrva parizrama ane jahemata uThAvyAM hatAM; te ja khaMta, nirbhIkatA, AtmavizvAsa, parizrama ane jahematathI Aje teo kAma karI rahyA hatA. bIja vavAI gayuM hatuM. rApa taiyAra thatA hatA. eTalAmAM eka banAva banyA. vi. sa. 1968mAM kaccha, kAThiyAvADa ane gUjarAtamAM bhayaMkara duSkALa paDayo. emAM paNa kacchanI dazA te| ghaNI ja kharAba thaI paDI. leAkeAne e divase paNa eka vakhata bhAjananA sAMsA paDavA lAgyA. sahu deza cheDI paradeza tarapha vidAya thavA lAgyA. parantu jyAM jAya tyAM paNa dazA kharAba ja hatI. A vakhate ekadA yAtrA karIne pAchA pharatA munijIe sAthe yAtrALuonI gADIo eka paisAnI bhIkha mATe hRdayamAM kArI ghA thayA. 65 www eka jaina gRhasthane pAtAnA e cheAkarA pAchaLa doDatA joyA. jainanuM satAna Ama doDe, e joI munijInA dayALu For Personal & Private Use Only STUF
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - zrI cAritra vijaya muninI daSTi samakSa eka vakhatanA jenenI udAratAne namune taravarate hatA. pitAnA gAmamAM AvelA navA jainane sau eka eka mudrA ApatA, ghara ApatA ne baMdha karAvatA. eka paNa jaina bhIkha mAge e lAMchana manAtuM. Aja e ja mahAvIra pitAnA putranI A dazA ! e je bacco taLATInA lADavA para gUjarAna calAvato ne bhIkha mAgI je pAIpaiso maLe tenAthI baccAMnuM poSaNa karato. munijI e kacchIne maLyA. enI AMkhamAMthI duHkhanA pratye badhuM jaLa zeSI lIdhuM hatuM. rahI'tI kevala raktanI lAlAza. AMkhamAM e ubharAtI hatI. teNe kahyuM : "mahArAja ! dukALamAM khAvA dhAna na maLyuM tyAre badhuM vecIne khAdhuM. e paNa khUTyuM. bhUkhamarAmAM patnI marI gaI. TaLavaLatAM be bALakone mArA sivAya kaI AzA na rahe. mahArAja ! A jIvana have te karaDI khAya che. ayAcaka hAthe yAcavuM paDe che. ApaghAtanA to ghaNA manasubA upaDe che, paNa A bALakanI mamatA rokI rAkhe che." kyAM jainenI gaganacumbI mahelAto ne kyAM jhuMpaDIonA paNa sAMsA ! svadharmI vAtsalyanI bhAvanA kyAM gaI? Arya samAja ane krizciyanane tyAM paramane paNa premathI Azraya maLe; jyAre jene tyAM svadharmane paNa sthAna nahi? munijInA premALa hRdayamAM vadhu ne vadhu cIrA paDyA. teo baMne bALakone laI sthAnika AzramamAM mUkavA gayA. tyAMthI hima je ThaMDe javAba maLyo. munijInI muMjhavaNa ora vadhI. paNa e muMjhavaNamAMthI ja mArga nIkaLyo. munijIne vicAra thayo ke pAThazALA sAthe chAtrAlaya zA mATe na sthApavuM? teo vayevRddha zrI siddhivijayajI pAse gayA. pitAnI badhI vAta kahI saMbhaLAvI. teoe madada apAvavAnuM vacana ApyuM. vaizAkha suda trIja (akhAtrIja) nA divase nagarazeTha premAbhAI hemAbhAInA vaMDAmAM pAThazALA sAthe borDiga paNa sthApana vidhA taMtI 39( 8 uT For Personal & Private Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ vipatti enI vacce thI karavAmAM AvI. pelAM be bALako tathA bIjAM paNa bALaka emAM dAkhala thayAM. have kAma kaparuM hatuM. dravyane savAla tarata ja sAme AvIne khaDe thayo. je kArya 40 thI 60nA kharcAmAM cAlatuM te vizALa thayuM hatuM. munijane mAthe upadeza devAnI pharaja AvI paDI. e kALe keTalAka sAdhuonI evI mAnyatA hatI, athavA Aje paNa keTalAka sAdhuonI mAnyatA che ke, aThThAI mahatsava, varaghoDA, svadharmIvAtsalya ane pAMjarApoLa mATe upadeza ApI, zrAvakenAM nANAM kharacAvI zakAya, paNa pAThazALAne nAme sAdhu kaMI kahI na zake, upadeza ke preraNA na ja ApI zake ! A viTaMbanAoe munijInI catarapha ghere ghA. kaTAkSa ane AkSepanI varSA thavA lAgI. paNa bhalA karmayegI kaye dahADe kaTAkSathI DaryA che? e badhI Apattio vacce temaNe kAma jArI rAkhyuM. keTalIka vAra to kareluM kArya jaDamULathI ukhaDI javAnI dazA AvI pahoMcI. paNa munijI vAre ghaDIe pitAnA hArdika vizvAsathI pitAnA sAthIdArane kahetAH satkarma karyA jAva, pariNAma sAruM che, vAcakavarya zrI yazovijayajI mahArAja para vizvAsa rAkho." ane banyuM paNa evuM. vipattinI varSA aneka jhIo varasAvI gaI. mANasa niSkarmaNya banI badhuM mUkI de tevI paLo paNa AvI. chatAM munijInI daDhatAe vipattiomAM ja pitAnA kAryane majabUta banAvyuM. kArya AgaLa vadhatuM gayuM. vidyArthIo vadhavA lAgyA. have te makAna nAnuM paDavA mAMDayuM. zeTha motIzAnA makAnanI meDI uparathI pAThazALA tathA beDIMga dayALajI sukhaDIyAnA makAnamAM lAvyA. ahIM bIjanI kalAnI jema saMsthAne vikAsa vadhato cAlyo Akhare mAsika 150) rUA.nA bhADAthI esamAna zeThanA traNa majalAvALA makAnamAM saMsthAne lAvavI paDI. muninI tamannA ja bhAre hatI. kamaLa pANImAM hatuM paNa pANIne sparza ene thaI - - tathA che For Personal & Private Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritra vi ja ya zake tema nahAtA. pratyeka dhama zALAe saMsthAnI madada mATe upadeza ApatA munijInA dilamAM kevala nAnAM satAnAnA uddhAra ne zAsanasevA ramI rahyAM hatAM. temaNe saMsthA sAthe sarasvatI maMdira paNa sthApyuM. aneka vidvAnA saMsthAnI mulAkAta levA lAgyA. aneka vidvAna zAsanapremI munirAje tathA zrI vijayadharmasUrijI paNa A kAryanI prazaMsA karatA temaja madada meAkalAvyA karatA. A vakhate AgrAnA dAnavIra zeTha lakSmIcaMdajIe tathA zeTha tejakaraNajI cAMdamalajIe saMsthAne sUrijInA upadezathI sArI madada ApI. je nAnakaDA rApa para irSyAnAM aneka himakaNa, virAdhanA bhayaMkara jhaMjhAvAta ne AkSepeAnI jhaDIe varasatI hatI, te rApa e badhA vacce phAlyA, phUlyA ne vidyAdhAmanA ghaTAdAra gheghUra vaDalA manI rahyo. sevAbhAvathI sI'cAyelI sabhAvanAnI pravRtti kaye dahADe aphaLa manI che ? 68 For Personal & Private Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ jalapralaya kaDaka TiIII ASADha te AghA hatA ane dhemadhakhatuM jeThanuM AkAza vAdaLAMne ghaTATopa jamAvIne beThuM hatuM. sUrajanArAyaNa vAdaLAMonA thara nIce chupAI rahyA hatA. pAlItANA zaherane mAthe dhULe divase meghalI rAta jAmatI dekhAtI hatI. ajavALI AThama hatI. garamIne Ataza bhayaMkara hato. AkAza kALuM zyAhI banI gayuM hatuM. meghagarjanAo kAnanA paDadAne camakAvI nAkhatI hatI. rAtrine prAraMbha thayo ane varasAda mUzaLadhAre tUTI paDayo. meghanI helImAM keIthI bahAra nIkaLAya tema nahotuM. aSTamIne caMdra te kyAMya lupta hato. rAta vadhatI gaI. nagarajane nidrAdhIna thayA paNa varasAda te cAlU ja rahyo. madharAta thatAM to eNe tophAnI rUpa pakaDyuM. temAM paNa DuMgara para to helI jamAvI. e badhuM pANI nIce vahI AvI lIMDiyA (nAnI nadI) mAM bharAyuM. sTezana taraphanA kAMThethI vahI AvelI lATInAM pATIyAM ne bIma evana pUlamAM bharAyAM. pANI tyAMthI zahera tarapha pAchuM pharyuM: pAlItANAnI zerIo jotajotAmAM jaLabaMbAkAra banI gaI. ghanaghora rAta, dhodhamAra varasAda, havAnA susavATA ne vIjaLInA kaDAkA. uparathI pANInA pUrane bhayaMkara nAda. naga ST 6 S For Personal & Private Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ i3V zrI cAritra vijaya vAsIone meTo bhAga nirAMte nidrA lete hate. jAgatAM hatAM temane bahAra nIkaLI tapAsa karavAnIya hiMmata nahotI. paNa eTalAmAM pANInA loDha gharamAM peThA ne khATalA-palaMga sAthe mAnavIone ane khIlA sAthe janAvarene kheMcyA. mULa sAthe jhADane jamInadosta karI vahAvyAM. pAlItANAnI zerIo bebe gaLAbUDa pANImAM gaI thaI gaI. zahera adazya thayuM ne mahAsAgara hileALA devA lAgyo. rAtrinI bhayaMkaratA viSama hatI. taNAtAM DUbatAM Dhora ane mAnavIonA citkAra sivAya kaMI dekhAtuM ke saMbhaLAtuM nahotuM. A veLA samAna bilDIMgamAM zrI yazovijayajI jaina pAThazALAnA vidyArthIo zAnta nidrA laI rahyA hatA. munirAja paNa pitAnA sthAne nidrA laI rahyA hatA. AvatA bhayanI keIne jarAya AgAhI nahotI! eTalAmAM makAnanI divAla sAthe aphaLAtA pANunA laDhane avAja vadhu ugra banyo ne taNAtA mANasanI ane janAvaranI bhayaMkara cIse kAne athaDAI. munijI saphALA jAgI uThayA. makAnanA reveza AgaLa AvI pahoMcyA. kSaNavAramAM najara sAmenI bhayaMkara paristhiti parakhI lIdhI. mahArUdra jaladevatAnuM svarUpa dhAraNa karIne saMhAra karavA nIkaLyA hoya tema pANInA moTA loDha vacce mAnavIo gaDalA khAI rahyAM hatAM. mRtyunI karAla dADhamAM phasAyelAM e prANIonI bUme game tevA pASANa hRdayane pIgaLAvI de tevI hatI. munijInA dayApUrNa hRdayamAM ajaba mane maMthana khaDuM thaI gayuM. kSaNavAramAM aMtaHkaraNamAMthI temane savRttinA kartavyanI hAkala saMbhaLAI. kaTokaTInI paLa hatI. vidyArthIo, zikSako ne nokaracAkare paNa jAgrata thaI gayA hatA. sahu A bhayaMkara Apattine sAme ubhelI joI kiMkartavyamUDha banI gayA hatA. munijIe kSaNavAramAM saune sAvadha karyA ne temanI pharajanuM bhAna karAvyuM. have eka kSaNano paNa vilaMba khapate nathI e vAta barAbara samajAvI. e divase savAramAM banArasathI zrI yazovijaya jaina graMthamAlAnAM pustakonI moTI peTIo AvelI. enA upara S Goz che For Personal & Private Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja la >> la ya. deraDAnA jADA baMdha hatA. e choDI levarAvI thoDIvAramAM moTIindra doraDuM banAvI eka cheDo osamAna bilDIMganA thAMbhalA sAthe ane bIjo sAme sarakArI davAkhAnAnA thAMbhalA sAthe bAM. A deraDAnA sahAre sthira rahI taNAtA jIvene bacAvavAnuM bhagIratha kArya zarU karyuM. thoDe thoDe cheTe sI goThavAI gayA. pravAhamAM taNAtA prANIone prathama deraDAnA AdhAre aTakAvI levAya ne pachI dhIre dhIre makAna upara laI javAya. uparathI varasAda jhIMkAye jAya, nIcethI pANInAM pUra gajArava kare, upara aMdhArI rAtanuM AkAza kAjaLa vere. kevaLa eka ja doraDAne AdhAra jarA cUkAya ke nIce jaLarAkSasa pitAnA peTALamAM samAvI devA taiyAra ja hoya. chatAM sInA ekadhArA utsAhathI kAma nirvidane cAlu ja rahyuM. A bhagIratha kAma traNa kalAka pahoMcyuM. pachIthI te pANInuM pUra osaryuM. A vakhata daramyAna nagna ane ardhanagna dazAvALAM 350 thI 400 mANasane ane ghaNuM pazuone pUramAMthI ugArI levAmAM AvyAM hatAM. dayAmUti munirAja keTalIkavAra A prasaMganI vAta nIkaLatI, tyAre khUba ja snehArda zabdomAM kahetA ke, "e badhuM te kharuM paNa eka bicAruM kumaLuM bALa khUba mahenata karyA chatAM nahotuM bacAvI zakAyuM ane jota jotAmAM te e bicAruM pANInA peTALamAM garNa thaI gayuM hatuM.' ATalA zabdo kahetAM emanAM netronA khuNA bhInA banatA. kharekhara bhavabhUtie ThIka ja kahyuM che ke, ktavyamAM vajAthIya kaThora hRdayavALA mahApuruSanAM hRdaya pupathI paNa komaLa hoya che. ATalA prANu samudAyane kevaLa bacAvavA mAtrathI munijInuM kAma nahotuM sayuM. rAtane pavana ThaMDAgAra banyuM hatuM. garamI lAvavAnA upacAra karavAnA hatA. ghAyala thaelAonI ke bebhAna thaelAonI mAvajata karavAnI hatI. te paNa zarU thaI vidyArthIo ane zikSake ekI page khaDA hatA. pAThazALA vastrabhaMDAra khAlI karyo ne badhAne vastra, - 7 ---- nAnA makAnanA che - - - - - = -= - - - - - - - - For Personal & Private Use Only -
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya 83) | ApyAM. savAramAM rAI zarU thaI ne yogya sAdAM anupAne yojAyAM. saune hUMpha vaLe tevI jagAmAM sthAna ApyuM. jagatanA sevA ane svArpaNanA ItihAsamAM sonerI akSare lakhAya evI A jIvadayA benamUna hatI. dayAnI vAto karanArA ne bhASaNa ke jhADanArA ghaNuM maLI Ave che. dayAdharmanI tAtvika AlocanA karanArA mahApaMDito paNa ochA nathI. chatAM evI vAto karanArA prasaMga paDye sarakI jAya che. eka yA bIjA bahAnAM kADhI chaTakabArIo zodhe che. tAtvika AlecanAvALI prakhara medhA tyAM muMjhAI jAya che. paNa vakhata Ave badhuM visArI, prANanIya tamA aLagI mUkI bhUtadayA karanArA jagatamAM vIralA maLe che. rAtrinA mahAvivaMsa upara jyAre prabhAtano sUrya ugyo tyAre e rAtrie mahAAtmabhoga ApanAra e naravIranI kathAthI sau ajANa hatAM. bacAvelAM manuSya pAThazALAnI bilDIMgamAM pita pitAnI sArasaMbhALamAM hatAM. keI putra zodhatuM to kaI patnI. keI dolata te keI ghara! munijInuM svArpaNa abela hatuM. chatAM hajAre naLiyAthI chavAyelA gharamAM cAMdaraNuM praveza karI bhUmine bhALI jAya che, ema A jIvadayAnA jIvanta udAharaNane Akhe AMkha jenAra eka vyakti mojuda hatI. sarakArI davAkhAnAnA sarajana DokaTara zrI haramasajI e vakhate jAgI gayelA. ane pitAnA jharUkhAmAM ubhA ubhA e DokaTara sAheba samasta jagatanA rogane maTADanAra e mahAna bhAva dAktara munijanA kRtyane nihALI rahyA hatA. jagatamAM bahu ochI dekhA detI AvI mardAnagI joI emanuM haiyuM veMta veMta phUlI rahyuM hatuM. savAra thatAM ja pAlItANAnA eDamInIsTreTara mejara oNgane pite joyele saMpUrNa vigatavAra rIporTa lakhI mokalyo ane chelle lakhI jaNAvyuM ke, jene phelIvuDanI mAphaka Aja rAte eka mahAtmAe bhayaMkara pralayamAM asaMkhya mANasane bacAvyA che. akhaMDa traNa , che. A i " mAre - -- -- For Personal & Private Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaLapralaya vakhatanI munirAjazrInI mAnavasevAe A yurApIyana sajana para jAdu karyuM. eka na sAdhu A kArya karanAra che. e vAte enA bhatahRdayane gheluM kyuM ane AjIvana sneha saMbaMdha baMdhAyA, e pachI to emaNe aneka kAryA karyAM. munirAjazrInI icchA emaNe AjJA mAnI svIkArI. 5. OM. gurukuLanI jamIna pAvanAra, gurukuLano pAyo nAkhanAra temaja munirAja zrI dvArA anekavidha samAja sevAe karanAra e surApIyana sajjana pAlItANAnA itihAsamAM eka ujaLu pRSTa rAke che. pAlItANA sTeTanA bhUtapUrva eDamInIsTeTa eja eca. esa. sTroMga temaja temanA khAnagI maMtrI. zrI vajIvanadAsabhA For Personal & Private Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja la ka la ya ke kalAka sudhI mahAna jokhama vacce rahI, ATalA mAnanI jIvarakSA karanAra e sAdhunAM hiMmata, sAhasa ne baLa joI huM diMgamUha thayo chuM." pAlItANAnA rAjavI mAnasiMhajI vi. saM. 1960nA comAsAmAM gujarI gayA hatA, ane AjanA nAmadAra mahArAjA e vakhate sagIra vayanA hoI vidyAbhyAsa karavA mATe yuropamAM rahetA hatA. A samaya daramyAna sarakAra taraphathI eDamInIsTreTara nImavAmAM AvyA hatA. A veLA mejara sTega nAmanA eka yuropIyana e pada para hatA. emanI pAse A vAta AvatAM temane khUba Azcarya thayuM. hindane sAhasa ane zauryathI virahita mAnI beThala e gorA sAhebane khUba AnaMda thaye ane eka hindImAM yuropanA keTalAya vIrene jhAMkhA pADe tevAM sevA ne zIya joI e ekadama gheDA upara besI munijInI mulAkAte AvyA. munijI pitAnA kAryamAM masta hatA. mejara sTrage abhivAdana karatAM kahyuM : "munijI ! Aje Ape eka sAcA sAdhu tarIke evI mahAna ane uttama sevA karI che, ke je mATe pAlItANA sTeTa Apane upakAra kadI paNa bhUlI zake tema nathI. ApanI saMpUrNa sevA-pravRttinI noMdha mane Do. horamasajIe jaNAvI che e vAMcI huM ghaNuM ja prasanna thayo chuM. sTeTane regya sevA pharamAvaje." munijIe A vAtane uttara bahu ja TUMkA zabdomAM vA : meM mArI sAdhu tarIkenI pharaja bajAvavA uparAMta kAMI karyuM nathI. ame ekendriya jIvane bacAvavA A rajoharaNa sAthe rAkhIe chIe, pachI A te paMcendriyanI rakSA !' mejara DhAMga muni nA A nirabhimAnatAthI khUba khuza thayA. hiMdI vartamAnapatroe to cheDA cheDA utArA karyA paNa emaNe te: munijIne vidyArthI sAthene pheTe laI vilAyatanA patramAM mokalyo. enI sAthe eka hiMdI sAdhu keTaluM sAhasa a. zaurya dAkhave che tenI carcA karatA eka lekha paNa mokalyA. a che. sa s For Personal & Private Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ . 1 - zrI cAritravi ja ya A kALa jAherAtane nahote. eka aThThAI ujamaNumAM kolamanAM kaoNlama chApAomAM bharAvanAra kIrtilebhI yuga nahoto. A vAta para hiMdanuM ochuM lakSa kheMcAyuM. kevala TAImsa opha InDiyA ane muMbaI samAcAre TUMka neMdha letAM lakhyuM ke eka mahAna jaina sAdhue pAlItANAnA jalaprakapa samaye ananya Atmabhega ApI jalamAM taNAtAM seMkaDo mANasonA jAna bacAvyA hatA, ane hindanA phalIvuDa tarIkenI nAmanA meLavI che. e anAtha, nirAdhAra ane garIba mANasonA ane nirAdhAra pazuonA bacA-bacAvanA pikAra karatA ane barADA pADatA seMkaDe prANIonA jAna bacAvanAra e sAdhu puruSe pAlItANA sTeTa para upakAra karI mAnavajAta upara eka ananya dAkhalo besADa che. teo pitAnA phoTA ke jIvana-caritra bahAra nahIM ApatA phakta pite pitAnI pharaja bajAvI che tema kahe che." - A pachI munijInI sevAbhAvanAnI ane sAhasanI badhe khUba khyAti prasaravA lAgI. paNa A prasaMge munijInA svAdhya para ghA karyo. eka vAra zatruMjayanI cha gAunI pradakSiNAmAM caMdana talAvaDI pAse chAtIbhera paDI gayelA. e vakhatathI chAtIno duHkhAvo rahyA kare. emAM traNa cAra kalAka zaradImAM rahevAthI chAtInuM darda ora vadhI gayuM. bIjI tarapha emanI khUba khyAti ane pAThazALAnI dina pratidina tarakakI jeI keTalAya lIone jarAya cena nahotuM paDatuM. teo saMsthAne vikaTa paristhitimAM mUkavA tanatoDa prayatna AdarI beThA hatA. A zreSanuM kAraNa keI pUche te zuM batAvI zakAya? varSA Ave tyAre sI vanavRkSa khIle ne javA sukAya enuM kAraNa batAvazo ? - vikrama saMvata 1969 nuM A caturmAsa teozrIe pAlItANAmAM karyuM. caturmAsa utaratAM pAlItANAmAM plega Avyo. pAThazALA ane munijI taLAjA gayA. chatAM dhIre dhIre badhAnA virodha vaccethI pAThazALA makakama thatI jatI hatI. 3 Rii For Personal & Private Use Only www.jainenbrary.org
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ sati SI karavA : 18: saMsthA sthAyI rUpa le che. tA ladhvaja girinI chAyAmAM pAThazALA ghaNA dahADA rahI. A vakhate bhAvanagara sTeTanA mahArAjA bhAvasiMhajInA mAmA kanubhAI tathA taLAjAnA vahIvaTadAra bApubhAI mahArAjazrInA paricayamAM AvyA. temane jaina sAdhune A prathama paricaya hatuM. teo munijI sAthenA TUMkA paricayamAM paNa temanA tyAga, tapa ne nirAbhimAnatA joI AkarSAyA. A paricaya vadhate cAle. munirAje temane jainadharmanuM udAra svarUpa samajAvyuM. jaina sAdhunA AcAranuM bayAna karyuM. suMdara upadezazelI ane sacoTa dalIlathI temane jainadharmanA pUjArI banAvyA. munirAjazrInA cheDA paricayamAM teone khAtarI thaI ke A koI saMsArathI hArIne-thAkIne-DarIne sAdhutA svIkAra karanAra vyakti nathI, paNa sAcA dharmane anusaranAra, parathe pravRttimaya saMnyAsane parama Adarza rajU karanAra eka mahAna sAdhu che. parama bhaktithI raMgAyela paricaya AgaLa vadhe. munirAjazrInI saMsthA mATenI apUrva jahemate temane vadhu bhaktivAna banAvyA. temane lAgyuM ke AvA karmavIra sAdhu bhAvanagara rAjyane pitAnuM kSetra banAve, AvI saMsthAone sthApana kare ane vikasAve te kevuM suMdara ! teozrIe namrabhAve vinaMtI karIH sAheba ! Apa A saMsthAne bhAvanagara rAjyamAM lAve to joIe eTalI jamIna maphata apAvuM. bIjI badhI paNa kare Apane ochI thaI jaze.' DI che. Jain Education Fernational For Personal & Private Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ A) -- zrI cAritra vi ja ya mahArAjazrInAM svapnAM jUdAM hatAM. emaNe bannene jainadharma para AsthA rAkhavA ane ahiMsAdhama nuM pAlana karavA sivAya kAMI na kahyuM, kaMI na mAgyuM. A niHsvArthatAe te upara UDI asara karI ane temane AjIvana bhakta banAvyA. have pAlItANAmAM plega zamI gayA hatA. mejarasTroMga gheADA divasa pahelAM ja mahArAjazrInAM darzana karI gayA hatA. pAThazALAne pAlItANA laI javAnA vicAra nakkI thayA. paNa munijIne lAgyuM ke, `sthA tyAM jAya te pahelAM saMsthAnA makAna mATe jamInanI vyavasthA thaI jAya te vadhu sAruM. nizcaya karavAnI jarura hatI, te thaI gayA. bIje divase munijIe kamara kasI. mejara sTroMga geApanAtha gayA hatA. munijI gApanAtha jaI paheAMcyA. munijIne acAnaka AvelA joI mejara sTrAMge namrabhAve kahyuM : 'mahArAjazrI! pahelAM sUcanA te karavI hatI ! kaMI vAhana meAkalata !' * jaina sAdhune peAtAnA e paga sivAya bIjuM kAI vAhana kAma na Ave !' munijIe jaina sAdhuonA dharma samajAvyeA. temanA niyamAnuM svarUpa samajAvyuM. mejara sTroMga A sAMbhaLI stabdha thaI gayA. ene te A badhuM taddana avanavuM ja lAgyuM. saMsAra sAthe kazeya svArtha nahi, zarIradharmanuM paNa ATaluM kaThera niyamana, chatAMya A sAdhu ATalI sevA ane zrama kare! e vAte mejara sTrAMganI bhaktimAM vadhArA karyAM. eNe kaI paNa AjJA hAya te| kamAvavA kahyu. munijIe saMsthA mATe jamInanI mAgaNI rajU karI. vAruM ! sasthAne joIze teTalI jamIna apAvavAnI vyavasthA karI ApIza.' mejare hasatAM javAkha vALyA. munijI AzIrvAda ApI pAchA pharyAM. saMsthA pAlItANe AvI. A veLA AsamAna bilDIMgamAM vidyArthIo rahetA hatA. eTalAmAM makAna mAleka ane rAjya vacce makAnanI mAlikI aMge jhagaDA pedA thayA. A jhaghaDA thADI st ForPersonal &Private Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsthA sthAcI rUpa le che samaya cAlyA ane makAnanI mAlikI sTeTanI nizcita thatAM bilDIMga khAlI karavA sarakArI hukama chUTayo. sthAne mAthe eka navI muMjhavaNu AvI paDI. 60 thI 70 vidyArthIo rahI zake tevuM makAna jaladI maLavAnI kAI sa'bhAvanA naheAtI ! muMjhavaNumAMthI mArga kADhavAne TevAyelA munijI krIthI mejara sTroMganI mulAkAte upaDayA. mejara sTroMga pAlItANAsTeTanA havAmahelamAM hatA. munijIne jotAM ja temaNe prazna karyAM: * ApanuM kema padhAravuM thayuM ?' * erDiMganA badhA vidyArthIone ApanA baMgale mukavAnA che.' munijIe javAba vALyeA. * ema kema ? 'mejarane munijInA javAkhamAM kaMI UDA atha lAgyA. * AsamAna bilDIMga khAlI karavAnA saMsthAne hukama maLyA che. have saMsthAnA 60-70 vidyArthIone mAre kAM rAkhavA ? tamArA sivAya mArA kAI bhakta pAse eTalI nathI. eTale A havAmahela mATe vicAra karyAM che.' sagavaDa mejara sTroMgane badhI paristhiti samajatAM vAra na lAgI. eNe namratA sAthe kahyuM : 'havAmahela sevAmAM taiyAra che. khAkI saMsthA mATe pasaMda thAya te jamIna apAvavA huM taiyAra chuM ane teTalA samaya sudhI esamAna bilDIMga ApanI sevAmAM ja raheze.' niHsvArtha mUrti munijI je joItuM hatuM te meLavI pAchA pharyAM. niHsvArthatAne kaI siddhi aprApya che ! sasthAnA pramukha zrI lakSmIca`dajI veda ane saMsthAnA suprI zrI haSa~caMdra bhUrAbhAI (AjanA ItihAsapremI zAntamUrti munirAja zrI jayantavijayajI) pAThazALA mATe kyAM jamIna levI te vicAravA lAgyA. Akhare sTezananI sAme ja, chuTI kudaratamAM zaheranI dhamAlathI nivRtta sthaLa pasaMda karavAmAM AvyuM. jamInanA bhAva-ane temAM paNa jaino mATe te khAsakarIne vadhu bhAre hatA. 199 For Personal & Private Use Only *TUF
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 - , J: -:: v== & : zrI cAritra vijaya zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI ane rAjyane saMbaMdha sarala nahote. jainene sAdhAraNa jamIna paNa meMghAbhAve kharIdavI paDatI. paNa munijI mATe A kaI ja jALa nahatI. pAThazALA mATe je lagabhaga pAMca vIghA jamIna pasaMda karavAmAM AvI, te mejara oNge 99 varSanA paTe lakhI ApI. A uparAMta makAnane pAyo nAkhavAnuM paNa pite kabUla karyuM. rAjyanI madadathI moTo sAmIyAne ubhe karavAmAM AvyuM ane badhA adhikArIo, yAtrALuo ane pAlItANAnI prajAnI moTI hAjarI vacce vi. saM. 1970, vaizAkha suda 3 nA zubha muhUrta mejara sTroMga (H. s. Strong, Major) hAthe pAye naMkhAyo. eNe saMsthAnI AbAdI icchavA sAthe munizrI pratyenI potAnAM bhakti ane bhAva rajU karyA. pAlItANA sTeTanA itihAsamAM A prasaMga pahelo ja neMdhAtuM hatuM ke jyAre rAjya jainenI saMsthAnA kAryamAM ATalo bhAga leATale sahakAra Ape ! TUMka samayamAM makAna ane bagIce suMdara rIte taiyAra karavAmAM AvyAM. vi. saM. 1971 nA mAgasara sudI 13 nA roja vidyArthIoe dhAmadhUmathI makAnamAM praveza karyo. pAlItANAnA pAdarathI thoDe dUra, vidyArthIonA zAstrAbhyAsanA kalakala nAde jaMgalamAM paNa maMgala banI gayuM. A daramyAna saMsthAe asAdhAraNa unnati karI. vidyArthIo khUba ja utsAhathI ane civaTathI adhyayana karatA hatA. munijanI satata preraNA ane dekharekhathI TUMka samayamAM ja bAvIza vidyArthIoe kalakattA saMsakRta esiyezananI vyAkaraNa madAmAnI parIkSAne saMpUrNa pAThayakama taiyAra karI lIdhe. paranuM prathama varSe cAra ja vidyArthIone kalakattA parIkSA ApavA mATe mokalyA. parIkSA mATe vidAya thatI veLA AzIrvAda levA AvelA vidyArthIone "zAsanasevaka' thavAnA munijIe AzIrvAda ApI vidAya karyA. munijIne pitAne repa praphula jaNAya. have kamITIne pAThazALA bhaLAvI vihAra karavAno vicAra karyo. nanana 18/. 10T R . che ke - - - -- --- - For Personal & Private Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA saMsthA sthA thI rU5 le che zrI vijayadharmasUrijI A vakhate udepuramAM hatA. teoe 5 . munijIne maLavA mATe tema ja yAtrA karavA kezariyAjI AvavA 4Y lakhI jaNAvyuM. teoe paNa kesariyAjInAM darzana thaze, sUrijInI sAthe kaMIka vicAra-vinimaya thaze ane pAThazALAne paNa madada karAvI zakAze, evA vicArathI vi. saM. 1971 nA mAgazara vadI AThamanA divase vihAra karyo. A vakhate pAlItANAnA jenone, pAThazALAnA vidyArthI ane karmacArIvargane munijI pratye kevo prema hato te spaSTa jaNAI AvyuM. maDhaDA sudhI sau sAthe sAthe gayAM. jUdA paDatI vakhate saunI AMkhamAMthI AMsu sAratAM hatAM. maDhaDAthI vihAra karI teo pipa vaTI 8 me bhoyaNuM AvyA. ahIM sva. yogani AcAryazrI buddhisAgarasUrijI maLyA. A ahIM eka gRhasthanI bhAvanA thatAM pAlItANAthI vidyAthIone yAtrA karavA bolAvyA. ucharaMge yAtrA samApta karI munijI AgaLa vadhyA. vaDAlI thaI IDaragaDhanI yAtrAe gayA. atre sva. yoganiSTha zrImad buddhisAgarasUrijInA ziSya paM. zrI ajitasAgarajIno meLApa thaye. bannee sAthe ja AgaLa vihAra karyo. phAgaNa suda ekame kezariyAjI AvyA. kezariyAjI tIrthane mahimA Aje paNa jagajAhera che. munijInA bhoLA ne dharmapremI dilane e mahimAne TUMka samayamAM ja pratyakSa paricaya thayo. keTalAka divasa ahIM rokAI munijI sUrijIne maLavA udepura gayA. e bAbata pahelAM paNa kahevAI gaI che ke sUrijI ane munijI vacce sadbhAva lAMbA vakhatathI hatuM, tema ja sUrijInA dilamAM temanI kAryazakti mATe, lIdheluM kAma pAra pADavAnI tamannA ane dharmazUravIratA mATe ghaNuM mAna hatuM. teo ghaNI vAra ramUjamAM temane "prasiddha vIra khudIrAma bAjhanA upanAmathI saMbodhatA. munijI upara temane apUrva prema hato. munijInA dehane saheja sukAyelo tAMnI sAthe ja temaNe kahyuM. "cAritravijaya! zarIra sAcavIne kAma kare ! zarIra sAruM haze te ghaNIya sevAo thaze." jo koi vAtanI janatA kALAma gan Education International For Personal & Private Use Only ser
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' ' I miss SuJtE : 19H matabheda matabheda e te jagata jeTalI ja anAdi vastu che. keI buddhi dharAvate jIva enAthI para rahI zakto nathI. evA ja kaI matabhede sUrijInA ane muni cAritravijayajInA dilane alaga karyuM che, e udepuranI TUMkI mulAkAta daramyAna tarata ja jaNAI AvyuM. snehanI apUrva bhAvanA pAchaLa keI visaMvAdI to emAM viSa bheLavI rahyAM che, e vAta barAbara spaSTa thaI. A matabhedanAM nimitto najIvAM hatAM. paNa paDakhiyAonAM, hitazatruonA prayatna ene viSada rUpa apAyuM hatuM ane e rUpa eTale sudhI laI javAmAM AvyuM hatuM ke jyAM samajutI ja gerasamajutInI janetA thAya. chatAMya keTalIya vATAghATo cAlI, paNa mata-aikayatA na thaI zakI. jaina samAjanA kamanasIbe samAjapaTa para vahete saMyukta jaladhodha be bhAgamAM vibhakta thayo. keTalAka mAnasazAstrathI anabhijJo A bAbatane bahu mahattavanI najare nihALI ekabIjAnI mahattAne ochI karavA chIchare prayatna kare che. paNa teo ahIM jagatanA niyamane bhUle che. mahArASTrane jAhera jIvananA eka vakhatanA agraNIo lekamAnya TiLaka ane bhekhadhArI Agarakara eka vakhata "eka hatA, kALe matabhedathI judA paDyA. paLavAra vAtAvaraNa vicitra banyuM ne (WitI CSC - ke - For Personal & Private Use Only ra
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ illi - - - matabheda AjIvana mATe bane jUdA paDyA. paNa bane sevaka hatA. koNa che kahe che ke, judI judI paNa temanI sevAthI mahArASTra Aje temanuM RNI nathI banyuM? dareka mahArASTrI bannene Aje pUjAnAM puSpa dhare che. ' sUrijI ane teo judA paDayA, jabarI matabhinnatA rAkhIne. paNa bane sevAnA rasiyA hatA. bannenI samAjasevA cAlu rahI. A veLA pAlItANAmAMnI munijInI gerahAjarImAM keTalAka banAvo banyA. pAThazALAmAM rahela ya0 vi0 jaina graMthamAlA pAlItANAthI tAkIde bhAvanagara laI javAmAM AvI. sUrijI dvArA maLatI thoDI ghaNI madada paNa baMdha karAvavAmAM AvI. paNa e te badhuM matabhedavALI duniyAmAM svAbhAvika ja hatuM. munijI tyAMthI mevADanI paMcatIthInI yAtrA karI devasUrinI nALa utarI mAravADanI moTI paMcatIthInI yAtrAe padhAryA. ahIM teo pAThazALA mATe sAro prayatna karavA lAgyA, ane upadeza ApI pAThazALAne sArI madada mokalAvI. paMcatIrthanI yAtrA karI teo zivagaMja, sire hI thaI delavADA (Abu) AvyA. AbunAM anupama maMdiranAM darzana karI teo khareDI pahoMcyA ahIM kalakattA khAtethI parIkSA ApI pAchA vaLatA cAra vidyArthIe darzanArthe AvyA. mesANA, viramagAma ne rANapura thaI punaH saM. 1971nA caitra vadI 13 nA roja munijI pAlItANu AvyA. A caturmAsa ahIM ja thayuM. A veLA pAlItANAmAM punaH plege darzana dIdhAM. pAThazALA TANuM laI javI paDI. sTeTanuM pharamAna bahAra paDyuM hatuM ke, bahAranA koIne paNa ahIM AvavA devA nahi. paNa kAtika pUrNimA pAse AvI rahI hatI. baMgALa, paMjAba, mAravADa ane dakSiNa jevA dUra dezathI rAjyanA pharamAnathI ajANyA yAtrALuo atre AvI rahyA hatA. sTezana uparathI ja temane gADImAMthI pAchA vALavAmAM AvatA. sihoranI dharmazALAo ane sTezana yAtrALuothI ubharAI rahyAM hatAM. E che. Jain Education Internation For Personal & Private Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1) zrI cAritra vijaya dUra dUrathI darzana mATe AvelA yAtrALuo tyAM aThThA jamAvI beThA hatA. hADamArIenA pAra nahAtA. A daramyAna pAlItANAnI zrI ANuMdajI kalyANajInI peDhInA munime yAtrALuone yAtrA karAvavA mATe vyavasthita prayatna karyAM paraMtu emAM ene saphaLatA na maLI. TANA gayelA munijIne A vAtanI khabara paDI. eka tarapha janasukhAkArInA savAla hatA ne bIjI tarapha dharma premI jenA duHkhI thatA hatA. bahu ja sAvadhAnIthI mArga kADhavAnA hatA. teo tarata ja mejara sTroMga pAse upaDacA ne A viSayamAM carcA calAvI. A raste ke khIje raste paNa leAkeAne yAtrAnI chUTI ApeA, evA munijInA Agraha hatA. mejara sTroMge e Agraha pAse mastaka namAvyuM ne gurukulamAM ja temane utAravA e zate ane sAthe janasukhAkArIne vAMdhe na Ave tevA mAthI yAtrALuone javAnI chUTa ApI. ATalI herAnagati pachI AddIzvara dAdAnA darzananA Ana saune vA haze? leAkeAe munijInAM khUba vakhANa karyAM. sasthAnA kAThAra ane sTAra khullA mukAvI yAtrIone akhI sagavaDa gurukule ja pUrI pADI. 1 ** For Personal & Private Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 20: mAnapatra aneka jha MjhAvAtA vacce dRDhatAthI AgaLa vadhatuM nAva have kinArA dekhI rahyuM hatuM. chatAM hajI dizAe joIe teTalI zAnta nahAtI banI. pacAsathI sATha vidyAthI e, aneka sAdhu sAdhvIe ne traNa paDitA sAthe sasthA AgaLa pragati karI rahI hatI. tyAM eka navuM ja tAphAna gherAI AvyuM. zrI vijayadhama sUrijI dvArA AvatI mAravADanI madada baMdha thaI hatI. jUnI kamiTI paDuM paDu thaI rahI hatI. tyAM saMsthAnA menejara zrI haSa caMda bhUrAbhAI e dIkSA lIdhI. kamiTI nAmazeSa banI rahI hatI. khIjI tarapha saMsthAnA virAdhIoe jakhare uhApAha jagavyA. kinArA dekhatuM saMsthAnuM nAva phrI eka vAra ajama jhaMjhAvAtamAM gherAI gayuM. paNa jenuM sa`pUrNa jIvana ja evA jhaMjhAvAtA sAme jhUjhavAmAM gayuM hoya e krama hAre? munijI khUba utsAhathI prayatna karavA mAMDayA. navI kamiTI mATe sArA mANasAnI zeAdha karavI zaru karI ane vartamAnapatrAmAM vAstavika satyane prakAzamAM ANutA lekheA lakhavA mAMDayA. tAkAnI jalataraMga para tela reDAya ne nAva pAchI zAntithI majala kApavA lAge ema badhA uphALA zAnta thaI gayA. munijIe A varSe atre ja caturmAsa karyuM. badhI punaHTanA karI. navI kamiTI sthApI. 83 www For Personal & Private Use Only STUF
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ te na ja mA tArA = zrI cAritra vijaya keTalAka pheraphAra karyA. kAryakara varga majabUta banAvyo. abhyAsa paNa barAbara cA. 22 vidyAthIo kalakattA saMskRta esosiyezananI vyAkaraNa madhyamA ane cAra vidyAthIo "tIrtha" parIkSA mATe taiyArI karavA lAgyA. badhuM thALe paDI gayuM. punaH munijanI bhAvanA vikAra karavAnI thaI A vakhate kacchamAMthI bhakto khUba vinaMtI karatA hatA. kaccha tajyA bAra bAra varSanAM vahANAM vAI gayAM hatAM. eka vakhata kaccha padhAravA ane tyAMnI bhakta janatAne pAvana karavA khUba Agraha hato. munijIe kacchamAM vihAra karavAne nizcaya karyo. A vAta pAlItANAmAM vAyuvege phelAI gaI. jalapralaya vakhatanI, pAThazALA aMgenI ane bIjI aneka sevAo AjapUrve emanI khyAti prasarAvI cUkI hatI. zuM che ke zuM janetara; darekanA hRdayamAM munijIe pUjyatAnuM sthAna prApta karyuM hatuM. sahue nizcaya karyo ke temanI ATaATalI sevAo aMgene ApaNe AnaMda ane AbhAra munijIne jaNAve joIe. pariNAme eka jAhera meLAvaDe ja mAnapatra ApavAno nirNaya karyo. munijI A vAtathI taddana viruddha hatA, paNa sahunA sneha pAse teo nirupAya hatA. A vakhate pAlItANA sTeTanA divAnapada para zrIyuta nyAratna nAraNadAsa kAlIdAsa gAmI hatA. temanA pramukhapada nIce mAnapatrane moTo meLAvaDo yoga vAmAM Avyo. gAmanA mahAjane, rAjyanA adhikArIo, A uparAMta patronA adhipationI bahusaMkhyaka hAjarI vacce aneka vaktAoe munijInI sevAonI bhUri bhUri prazaMsA karI. niHsvAtha, sevAbhAvI tarIke, vartamAna saMsthAnA janmadAtA ke prANa tarIke, rAjyanA upakArI tarIke temane saue varNavyA. pramukhazrIe pitAnA thoDA zabdamAM munijInA kAryane tAdaza citAra rajU karyo. teoe jaNAvyuM ke, "mahArAjazrIne gADha paricaya pachI mAre kahevuM joIe ke, temanA ujajavala : MESS: : - - re - - - - - - - - For Personal & Private Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ F mAnapatra A cAritra ane uttama tyAge mane Azcaryamagna banAvyA che. ane AthI ja rAjyanA adhikArI vargoMmAM Aje teo bahumAna pAmI rahyA che. teozrInA saMsthA mATe apUrva AtmabhAga ane sevA me' najare nihALyAM che. game tevA mukhya vAtAvaraNamAM aDagatAthI UbhA rahI emaNe sasthAne ucherI che. jalapralayanI sevA te| kI visarAya tema nathI. A kAya amerikA ke iMglenDamAM thayuM hAta teA lAkA na jANe zuMya karata! mAnapatra te| ApaNA hRdayanI yatkiMcit aMjali che. tenA badalA kaI rIte vALI zakAya tema nathI. teo vihAramAM jAya che. sAdhue hamezAM vicaryA ja kare che, paNa ApaNe AzA rAkhIe ke teo kadI saMsthAne nahi bhUle ! punaH jaladI darzana deze.' A lAgaNIone javAba vALatAM munijIe jaNAvyu ke, 'mane je mAna ApyuM che te sarvanI zubha lAgaNInuM pariNAma che. mAAM kAryAM ane guNeAnI prazaMsA mATe sarve nA AbhArI chuM. bAkI meM je kAryo karyAM che, te mArI pharaja bajAvavAthI kaI vizeSa karyuM nathI. chatAM Apa mane sthApaka ane niyAmakanuM mAna Ape! che, te mATe Apane AbhAra mAnuM chuM. AmAM mAruM kAMI nathI. samagra jaina kAme A kareluM che ane tenI ja A sasthA che. teo taraphathI ja ene peASaNa maLe che. ame te sAdhu hAI mAtra dharmavRddhine lakSamAM rAkhI prayatna karIe chIe. ane ApanA vicAra pramANe e lakSanI siddhi thatI hAya tA mane parama sa MtAya che. gRhasthe ! mArI pravRttinI dizAtheADA samayathI badalavAneA mArA vicAra hate, paNa pAThazALanuM kArya svataMtrapaNe ane zubha khuddhithI je rIte me calAyuM, tevI rItanA kAI puruSanI mane zaha hatI. hAla muMbaInA kacchI jainAnI kamiTI hastaka bhAI kuMvarajIbhAI ne badhA saMsthAnA kAryabhAra soMpI jAuM chuM. huM dhAruM chuM ke teo kArya vyavasthita rIte calAvaze. vaLI temane sahAya karavA gAmanA gRhasthAnI je kamiTI che te pa 5 For Personal & Private Use Only STUFF
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAritra vijaya temane sahAya karaze. je vRkSa ropAyuM che, te Apa sarvenI zaktithI phaLe ane enAM phaLa jaina kemane jaladI prApta thAo. A takane lAbha letAM temaNe vidyArthIone paNa hitanA zabda kahevA mAMDyAH "vidyAthIo! tamane paNa huM A vakhate abhyAsapriya ane pavitra cAritravALA thavAnI sUcanA karuM chuM. vaDIlonI AmanyA rAkhajo ne dhyeya na cUkazo. tame game tyAM che, game tyAM jAo ke game tyAM raho, paraMtu A jIvanamAM jaina zAsananI sevA e mukhya lakSya rAkhaze. tamAruM jIvana jaina zAsananI sevAmAM apaze. jyAre jyAre jainasamAja tamArI pAse sevA mAge tyAre khaDe page hAjara raheze. janadharmanI, jainazAsananI sevA e jIvanamaMtra sadAye raTatA raheze. "rAjyane aMge paNa be zabdo kahI lauM! e kahevAnI jarura nathI ke, A sthAnamAM jainakemane mATe A pAThazALA hastImAM AvI, te A rAjyanI sahAnubhUtinuM pariNAma che. nAmadAra eDamInIsTreTara sAhebe jamIna ApI ane pAThazALAnuM makAna thaI zakyuM. A sivAya dareka bAbatamAM rAjyanI tathA adhikArI varganI saMsthA para pUrNa sahAnubhUti che. teo haMmezAM e sahAnubhUti A pramANe kAyama rAkhe!" A pahelAM munijInA gurujI zrIvinayavijayajI mahArAja raMgaparabelAvALA zeTha juThAbhAI premacaMdanA saMgha sAthe pAlItANA padhAryA. munijI gurujInI sAme gayA ane vinaya-bhakti karI. A mAnapatra pachI mahArAjazrIe phAgaNa sudI trIjanA reja kaccha tarapha vihAra karyo. vidAyaveLAnuM dazya hRdayabhedaka hatuM. = SEM III " mA MANY che ly BEN ..For.Personal & Private Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ } : 11 : kacchamAM valA vatana kacchamAM khAra khAra varSa pachI munirAja Aje padhAratA hatA. kacchavAsIonA AnaMda ne utsAha apUrva hatA. peAtAnI ja bhUminA eka bALaka svayaMbhU preraNAthI ATale vidvAna, ATaleA sevAbhAvI ane pUjyapada pAmIne Ave tyAre kAne AnaMda na thAya ? munijIne paNa peAtAnAM khAlyakALanAM smaraNeA tAjA' thatAM hatAM. kacchamAM praveza karI prathama kaTAriyA tInI yAtrA karI sAmakhayALI padhAryAM, ane phAgaNu vida 13 ne zukravAre emaNe e sabyAne, daDavAnA rahIza zA maganalAla pAnAcaMdra tathA gatulAnA rahIza gulAkhacaMdabhAI jIvaNudAsa zAhane sAthe dIkSA ApI. e e dIkSita te AjanA suprasiddha vidvAna muni danavijayajI ane muni jJAnavijayajI ! Aje teo peAtAnAM vidyA ane vairAgyathI jainasamAjamAM suparicita che. pAtAnA ziSyaratnanI pasaMdagI keTalI saphLa nIvaDI e kahevAnI Aje jarura na hAya ! munijI ahI'thI laccAu, AMkharaDI vagere gAmAmAM vihAra karatA kacchamAM AgaLa vadhatA jatA hatA. teoe prAra'lathI jaineAnI sudhAraNAnuM kArya hAtha dharyuM hatuM. jyAM jatA, tyAM taDa, jhaghaDA ke kusaMpa hoya te dUra karAvatA, samyakatvanI sAcI STi ApatA ane jainAnI zI pharaja hAya tenuM bhAna karAvatA. 87 For Personal & Private Use Only STUF
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma ja A zrI cAritravi ja ya keTaleka sthaLe jainamaMdiromAM asAtanAo cAlI rahelI. munijIe te sarvene dUra karAvI. keTalAka gAmamAM sAdhAraNa dravya tathA devadravyanI eka ja kathaLI hatI tene viveka karAvyuM. Ama dharmaprabhAvanA karatAM temane vicAra aMjAra raste purANaprasiddha tIrtha bhadrezvaranI yAtrA karavAnuM hatuM. paNa kacchanA pATanagara bhUjanA zrAvakone khabara paDI ke, zrIcAritravijayajI atre padhAryA che, eTale teoe nizcaya karyo ke, mahArAjazrIne atre lAvavA ja.. mahArAjazrI AvatI kAle te AgaLa vadhavAnA hatA, tyAM rAterAta reMkaDA jeDAvI bhUjanA zrAvakone moTo samudAya AvI pahoMcyo. teo eka ja nizcaya karIne AvyA hatA. munijI pAse bhUja padhAravAnI raDha laI beThA. zrAvakenA atyAgraDe aMte temane bhUja tarapha vihAra karAvyuM. A vakhate bhUjanA jene utsAha apUrva hatuM. teoe suMdara sAmaiyuM karI temanuM svAgata karyuM. munijIe paNa vyAkhyAna-dhArA vahAvI lAMbA vakhatanAM atRpta hRdayane tRpta karyA. vidvAna sAdhu ane pAchA potAnI vatanamanA ! A vAte kacchI bhAIonuM dila khUba ApyuM. teoe caturmAsa mATe vinati karI. munie kaMI paNa nizcaya tarata na jaNAvyuM. teo kaI evuM kSetra jotA hatA, jyAM pitAnI sauthI vizeSa jarura hoya. sIMcelAmAM sIMcavA karatAM marabhUmine sIMcavAmAM emane AnaMda vizeSa hate. * mAnakuvA, maMjala Adi sthaLoe vihAra karatA teo aMgIA padhAryA. atre mAMDavI, bhUja, muMdrA ane aMjAra vagere sthaLathI caturmAsanI vinatio AvavA lAgI. paNa aMgiyAnA zrAvakanI vinati hatI ke, "amArI jiMdagImAM kaI sAdhunuM comAsuM atre thayuM hoya ema amane khyAla nathI. A varSe te amane khAsa lAbha maLavo ja joIe. ame Apane ahIMthI kaI rIte javA daIzuM nahi aMte mahArAjazrInuM saM. 1973nuM thaturmAsa aMgiyAmAM nakkI thayuM. *baddha :: SSS n Fuii paA 88 ..For Personal & Private Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka ca7 mAM - aMgiyA mAMgapaTa pradezanuM mukhya nagara gaNAya che. A munijInA caturmAsanA samAcAra badhe prasaratAM loko raMkaDA (gADa) jaDAvI vyAkhyAna-vANuM sAMbhaLavA AvavA lAgyAM. munijI teonAM bheLA ne ajJAna hRdayamAM jainadharmanuM amRta sIMcavA lAgyA, sAthe sAmAjika sudhAraNA tarapha kacchI prajAnuM lakSa deryuM. teo mAnatA hatA ke, "na dharmo dhArmikervinA je samAjanA sabhyo balavAna te samAja balavAna, ane A mATe IF temaNe mAMgapaTa kaoNnpharansa paNa ekaThI karAvI. teTalA pradezanA mukhIo, paMcapaTelo ne agraNIone natarI vicAra vinimaya karatAM zIkhavyuM temaja saMgaThana karAvyuM. A lagna kharca, dahADA tathA bIjA vyartha kharcAo baMdha karAvyA ane bhUtakALanI bhAvanA tAdRza khaDI karI. eka vakhatanI cetanavaMtI prajAmAM samAja sudhAraNuM ane dharmazraddhAnuM avanavuM mojuM prasarAvI dIdhuM. bALakomAM jJAnanA pracAra mATe pAThazALA ughaDAvI. aneka dharmabhAvanAnAM kAryo karI teoe caturmAsa pUrNa thatAM AgaLa vihAra karyo. aMgiyAnA vIrabAvAjI (tyAMnA ThAkara-rAjA) tathA adhikArI varga upadeza sAMbhaLavA Avate ane avAranavAra zAstracarcAo paNa thatI. teozrIe betraNa jAhera vyAkhyAne paNa ApyAM. hiMdu, musalamAna sau temAM AvatA. aMgiyA jevuM ja mAMgapaTanuM bIjuM zahera maMjala che. ahIM mUrtipUjakonAM mAtra pAMca ghara hatAM. temAM paNa zAha zAmajI natyu tathA zAha ghelA nathu nAmanA be bhAIonAM be kuTuMba agra zuM hatAM, paisApAtra ane vagavasIlAMvALAM hatAM. paNa kaI kamanasIba paLe banne vacce kusaMpanAM bIja evAM 80 thayAM hatAM ke, e bena kusaMpanA chAMTAthI AkhuM gAma trasta hatuM. cauda cIda varSa e para vItI gayelAM. keTamAM paisA veDaphAtA hatA ne ekabIjA para2parane halako dekhADavAne racyA-pacyA i HTS = - kaMka: 2 Taka er - = = For Personal & Private Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - H. zrI cAritra vijaya rahetA. keI sAruM kAma eka saMpathI te thaI ja kema zake? munijI maMjala AvyA ane A vartamAna sAMbhaLI emanA hadayane bahu duHkha thayuM. emaNe A kaleza mITAvavAno nirdhAra karyo. eka paNa harapha bhalebUra kahyA vagara teoe kaMI taTastha sthaLe vyAkhyAna ApavuM zaru karyuM. traNa divasa kevaLa kSamApanA, mananI udAratA ane AtmAnA nirmaLa pariNAma upara ja eka dhAre upadeza Ape. caMDakauzikanI kedhapracUratA ne prabhunI kSamAparatA, govALanA upasargo ane prabhunI zAnita vagere dRSTAnta eTalI sacoTatAthI rajU karyA ke varSonAM kalezakI narama paDyA. cothe divase banne bhAI munijIne caraNe paDyA, ne teo kahe tema karavA kabUla karyuM. | munijIe eka taTastha paMca pAsethI teone pheMsale apAvyuM, ane paMdara varSanI kaleza heLIne sthaLe saMgaThananI divALI pragaTAvI. je gAmamAM keTalAya vakhatathI aThThAImahotsava, svadharmIvAtsalya nahAtAM thayAM, tyAM badhuM zaru thayuM. thaDA vadhu dahADA rahI aneka dharmakAryo karI munijI AgaLa 0 paNa A vakhate pAlItANAthI punaH duHkhadAyI samAcAra sAMpaDayA. navI kamITI tUTI gaI hatI, jene vizvAsa hato teoe ja saMsthAne nesta nAbUda karavA kamara kasI hatI. jUnA vidyArthIone rajA ApavAmAM AvI hatI. saMskRtanI tIrtha ane madhyamAnI parIkSAnI taiyArImAM masta vidyArthIonI paNa dayA rAkhavAmAM AvI nahatI. jUinA nokarane paNa gaDagaDIyAM apAyAM hatAM. madada ghaNIkharI baMdha thaI hatI. saMsthAnA keTalAka karmacArI vargo mahArAjazrIne samAcAra lakhatAM jaNAvI dIdhuM hatuM ke, saMsthAnuM taMtra kAvAdAvAthI bharapUra rAjataMtra jevuM banI gayuM che. vidyArthIonI, amArI ane saMsthAnI salAmatI IcachatA ho te kRpayA jaladI padhAro. A samAcAra saMsthAnA jIvana mATe leDInuM pANI karanAra muni ane keTaluM darda ApyuM haze te kahevuM azakya che. patrathI bane teTaluM karI. tarata ja pAchuM pharAya tema na hovAthI, emaNe We 0. ...For Personal & Private Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ prati , - iSupt pitAnI satyaniSThA para AdhAra rAkhI AgaLa vihAra laMbA anukrame gAmegAma vicaratA teo patrI gAmamAM AvyA. mAtA te tyAre gujarI gayAM hatAM, paNa pitA ghelAzA hajI jIvatA hatA. emane putranA AgamananA samAcAra maLyA. teo ekadama putranAM darzana karavA AgaLa doDI AvyA, paNa putrane jetAM ja teo premavaza bebhAna banI nIce DhaLI paDyA. saMtAnanI sneha-mAyA ajaba hoya che ! | munijIe pitAzrIne sAvadhAna karyA ane khUba AzvAsana ApI dharmapremamAM sthira karavA mAMDayA. paNa ghelazAnI AMkhamAMthI azru vahe jatAM hatAM. varSothI saMcita karela putraprema Aja AMsunA rUpamAM sAkSAtkAra pAmate hatA. dhIre dhIre teo zAnta thayA ne jainadharmamAM daDha banyA. ahIM eka bIjI mulAkAta thaI. potAnA sthAnakavAsIpaNAnA guru kAnajIsvAmI tathA pUjya zrI vrajalAlajI svAmI paNa atre hatA. munijI teozrIne maLyA ne kuzaLatAnA praznottara thayAH cAritravijaya ! tuM sAco zUravIra nIkaLe jarA paNa Dara vagara, kalpita AbarU ane pratiSThAne aLagI karI te satyadharma svIkAryo.' vrajalAlajIe prazaMsA karatAM kahyuM. jI, Apa paNa e satya svIkArI zake che." munijIe javAba Apyo. have te avasthA thaI. navA AcArane kriyA barAbara na paLAva, cAritravijaya ! have A dehe te anumodanA ja karavI rahI." trajalAlajInA zabdamAM pitAnI asamarthatAne ivani hate. asaMmatine nahi, "paNa jinamUtinAM darzana paNa na karI zake?" darzana karuM chuM ane mane vaMdanA karavA AvanArane prathama janadarzana karI pachI ja guruvaMdana karo ema sUcavuM chuM. je, A kapaTamAM bhagavAna pArzvanAthanuM suMdara triraMgI citra che." vrajapALajIe sAme javAba Ape.. jhAka " cha) 'koI 2 Ata che potAnA ke For Personal & Private Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritra vijaya "A sAMbhaLI huM bahu AnaMdita thayo chuM. have Apane ziSyavarga paNa A mAgane anusare evo prabaMdha thavo joIe." prabhucitra thoDAM mokalAvI Apa. banaze teTale pracAra karIza.' munie pAlItANAthI jinezavaranAM be Dajhana citro maMgAvI ApyAM. temAM suMdara triraMgI pArzvanAtha prabhunuM pazu citra hatuM. vrajapALajI pate e phoTAnAM darzana karatA, bIjAone upadeza ApI darzana karAvatA ne keTalAkane prabhucitra paNa ApatA. pitAne ane bhUtapUrva dAdAgurune sAcA dharmamAM sthira karI munijI bhadrezvara tIrthanI yAtrAe padhAryA. ahIMthI teo aMjAra gayA. ahIM eka pAThazALA tUTa tuTu thaI rahI hatI. upadeza ApI tene sthira karI. eka tarapha A badho parizrama cAlatuM hatuM ne bIjI tarapha teozrIne saMsthAnI hitacintA vyagra banAvI rahI hatI. pAlItANAnI saMsthA mATe atre temaNe prayatna karI mArI madada mekalAvI. ahIMthI teo bhAu AvyA. paNa zarIre kAma na karyuM. saMgrahaNanA raMge darzana dIdhAM ne munijIne eka mahine saMthArAvaza rahevuM paDyuM. svAthya sudharatAM sAmakhIyALI AvyA. kacchamAM vicaratA dareka sAdhuone A gAma vihAranuM madhyasthaLa che. pazu saMvegI sAdhuo mATe AhArapANanI khUba agavaDa paDatI. A sthAne zAntamUrti zrI haMsavijayajI mahArAjanA upadezathI DAka mUrtipUjaka jane thayA hatA, paNa teo khetIne dhaMdho karatA. na keI upAzrayanI vyavasthA ke na koI derAsaranI ! munijIe A kSetrane kAma karavA yogya dhAryuM ane pitAnI upadezaSArA vahAvavI zaru karI. traNa divasa te keIe upadezanI paravA na karI, paNa cethe dahADe saune kheMcANa jAgyuM. dhIre dhIre zrotA samUha khUba vadhyo. munijIe jinezvara, jinamUrti, maMdira, sAdhu, saMdha, ahiMsA, anekAntavAda vagere viSayo para, yukti ane dalIlathI A bull C : 50) jIvana S For Personal & Private Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ A ja ' keta . V * * * * 1} { wiss T 4 ) . jI pa ma. I AAROT bharapUra vyAkhyAna ApavA mAMDyuM. jotajotAmAM zrAvakamAM apU . jAgRti AvI. eka pachI eka ema sATha ghara mUrtipUjaka banyAM. eka maMdiranuM paNa nirmANa karyuM. paNa A badhA parizramathI temaja AhArapANanI anArogyatAnA kAraNe saMprahaNInA rege punaH darzana dIdhAM. teoe thoDo samaya ahIM sthiratA karI. paNa vizrAmanuM vidhAna na hoya, pachI vizrAma kema levAya ? pAlItANAnI saMsthA paNa kRSNapakSanA caMdranI jema tejahIne banatI jatI hatI. eka dahADe pAlItANAthI khAsa mANasa AvyuM. munijIne padhAravA ne sukAna saMbhALavA khUba Agraha karyo. munijI kamara kasI taiyAra thayA ane te dizAmAM vihAra karyo. svAzya joIe teTaluM suMdara nahotuM, paNa teo raNa oLaMgI mALIyA AvyA. mALIyA ThAkare mahArAjazrInA vyAkhyAnane lAbha lIdhe ane temane bhaktibhAva khUba vadhI gaye. jainadharma ane jenasAdhu mATe temane khUba mAna thayuM. ane munijInI AjJA mujaba ThAkara sAhebe kaMI dharmakArya karavAne vicAra jAhera karyo. - kacchanuM raNa oLaMgI AvatA musApharone pANInI khUba muzkelI naDatI ne jhAMjhavAnAM jaLanA mehamAM keTalAyanAM mRtyu thatAM. garamInA divase mAM dava lAgyo hoya ema lAgatuM. temaNe mALIyA narezane A saMbaMdhI upadeza AvI suMdara jaLa maLe tevI ne bhUkhyA peTane TADhaka vaLe teTalA geLa-dALIA apAvavAnI vyavasthA karAvI. mALiyAnareza te munijInA dharmaprema ane vidvattA para mugdha hatA. teoe zikAra ane dArune tyAga karyo ane vihAra karatA munijInAM caraNemAM ATaluM dharmajAtuM dharyuM. A uparAMta potAnI pUjAmAM jinavaranI mUrti padharAvI tathA jaina nakazAo ane sAhityane saMgraha karyo. munijI ahIMthI AgaLa vadhatA anukrame morabI vaTAvI caitra suda 11 nA roja punaH pAlItANAmAM padhAryA. pitA che nuM : i w'il . nA 4 For Personal & Private Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - saMsthAno punaruddhAra tala khUTavA AvyuM hatuM ane pAlItANAmAM sthApelI saMsthAne dipaka bujhAvAnI aNI para hate. bIjethI AvatI madada baMdha thaI hatI. vikhavAde badhe kalezanAM vAdaLa chAyAM hatAM. pahelethI chele sudhI, vidyArthIthI laIne zikSaka sudhI asaMtoSa patharAI gayA hatA. gurukuLa saMbaMdhamAM dinadahADe navA navA gapagoLA samAja samakSa mUkavAmAM AvatA hatA. AvI sthiti vacce munijIe saMsthAnA sukAnane dhIrethI hAthamAM lIdhuM. virodhI tane eka pachI eka dUra karavA mAMDyA. bIjI tarapha jIvanasiMcana zaru karyuM. jemAM aneka aphavAothI vahemAI saMsthAne madada nahotA ApatA temane samajAvyA. saMsthAne ukhaDatI aTakAvavA emaNe dinarAta bhUlI bhagIratha parizrama Adaryo. A veLA AgrAnA dAnavIra zeTha tejakaraNa cAMdamalajI tathA zeTha zrI lakSmIcaMda veda pAlItANA yAtrArthe AvyA. bannenA kAne samAcAra pahoMcelA ke saMsthA cAlatI nathI. madada karavAnI jarura nathI. paNuM bhAgya zeTha tejakaraNajIe saMsthAnA makAnamAM utAro rAkhyo. temaNe vidyArthIonI dinacaryA, abhyAsa, paThanapIThana badhuM vyavasthita cAlatuM joyuM. saMsthAnA hisAbI cepaDA paNa nIhALyA. munijIe temane sacoTa upadeza Apyo ane A jJAnagaMgAne harIbharI rAkhavA sUcanA karI. zeTha tejakaraNajInA hRdaya para UMDI asara thaI ane teoe tAtkAlika moTI rakamanI madada karI tathA bhaviSyamAM paNa niyamita madada ApavAnuM kabUla karyuM. - - ra che - - nAmanorama, nAmakara For Personal & Private Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ sasthA nA punaruddhAra eTamAMthI bharatI cAlU thaI eTale pANI pAchAM vaLa zA vilaMba ? madada adha karanArAoe peAtAnI madada cAlU karI. temaja caitrI punamanA meLA upara yAtrIsamUha pAsethI paNa saMsthAne sArA lAbha karAvI sa MsthAnI naukAne taratI karI dIdhI. anAyaka ke bahunAyaka jevI anelI sasthAnI kArya kartAmaMDaLIne sAcA nAyaka maLatAM badhuM thALe paDI gayuM. dravyaciMtA khAsa rahI naheAtI. virAdhIone Dara nirmULa thayA hatA. ciMtA kevaLa suMdara ne kArya tatpara kamITI tathA kAryavAhakonI hatI. A vakhate vaDIla guruvarya, bAlabrahmacArI, tapeAniSTha, zAntamUrti zrI vijayakamalasUrIzvarajI caitrI punama para saMdha sAthe yAtrA karavA padhArelA. munijI guruvayanI sAme gayA ane khUba vinayavaMdana karyuM. jainasamAjanA prasiddha dhamapremI jIvaNacaMda dharamaca'da jhaverI yAtrArthe AvelA. munijI sAthe temane samAgama thayA. zrI jIvaNacaMdabhAI e paLamAM parakhI lIdhuM ke, A sAdhu sevArasika ne zAsanAtinI tamannA rAkhanAra che. teoe paraspara khUba vicAravinimaya karyAM. sasthA saMba MdhI paNa vistArathI carcA thaI. munijI sAcA jJAnarasika ane gurukuLa khanAvavAnI bhAvanA rAkhanAra keAi pazu sagRhasthane saMsthAnuM sukAna soMpavA tatpara hatA. jIvaNacaMdabhAinI icchAne eka bIjI preraNA maLI. yAganiSTha sva. zrI buddhisAgarasUrijInI najara A kA tarapha ghaNA vakhatathI hatI. teonA munijI sAthenA dharmasneha paNu bahu gADhA hatA. temanI zakti, sevA ane samarpaNunI bhAvanA joI teozrI bahu prasanna rahetA. jema zrI vijayadhasUrIvarajI temane eka sAcA zAsanasubhaTa tarIke oLakhI, sAhasavIra samajI ramujamAM 'khudIrAma esa'nuM upanAma ApatA, tema A yAganiSTha mahAtmA paNa emanI kArya tatparatA, cAturya, ane sa'kaTamAMthI paNu sahIsalAmatI zeAdhI levAnI tAkAta joi 'nAnA phaMDanavIsa'nuM upanAma ApI khUba mada karatA. A mahAtmAe ja zrI 95 For Personal & Private Use Only n F
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritrAva jaya 7 jU), ( jIvaNacaMdabhAIne tathA bIjA gRhasthane munijanA kAryamAM barAbara sAtha ApavA preraNA ApI. svArpaNanA rasiyAone sahAyakanI khoTa nathI paDatI.! samAjanA eka suMdara kAryane TakAvI rAkhavA Ama madada maLI rahI! pariNAma e AvyuM ke, navI kamITI sthApanA thaI. zeTha jIvaNacaMda dharamacaMda tathA zeTha lallubhAI karamacaMda jevA sevApremIoe tenuM sukAna saMbhALyuM. mahArAjazrInI IcchA ane bhAvanA mujaba pAThazALAne navA dhyeya, nava teja ne navadaSTine anukULa navuM nAma ApyuM, ane Aja samAjanA paTapara phAlatuM, phUlatuM, ane jJAnagaMgAne pravAha vahAvatuM "zrI yazovijaya jaina gurukuLa" hastImAM AvyuM. e saMsthA ane tenI yazasvI kArakidI Aje samAja samakSa maujUda che. vi. saM. 1973 nuM caturmAsa vaDIla gurujI sAthe pAlItANAmAM ja karyuM. atre navadIkSita munirAja zrI darzanavijayajIne tathA munirAja zrI jJAnavijayajIne sUrijInA hAthe vaDI dIkSA apAvI. A comAsAmAM khUba jJAnadhyAna cAlatuM hatuM, tevAmAM plege pAlItANAmAM punaH darzana dIdhAM ne munijI paNa temAM jhaDapAyA. gAMThoe dekhAva dIdho. bIjI bAju vAge humalo karyo, ane zarIra bilakula paravaza banI gayuM. tarata ja zrAvake temane DoLImAM suvADI pacchegAmanA suprasiddha rAjada nAgaradAsabhAInI sAravAra heThaLa laI gayA. . jaina samAjanA nasIba hajI jAgatAM hatAM. suprasiddha vaidyarAjanI davAe munijIne ATha dahADAmAM regamukta karI dIdhA. vaidyarAje je sevAbhAvathI sevA karI te cirasmaraNIya hatI. punaH svAthya lAbha thatAM teo rANapura AvyA. ane gurudevanAM darzana karI AgaLa vadhyA. temane vicAra kacchane pUrepUro kheDavAne hate-e bhUmimAM jainadharmanA aMkUra pUrepUrA vAvavA hatA. merabI tathA mALIyA narezane maLI, temane upadeza- dharma bodha ApIne kacchanuM raNa vaTAvI teo ka chavAgaDamAM utaryA. = = = 22 mae: ra . : - - - - - - - - - nA karo - - - - - - For Personal & Private Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ guru ane ziSya upa2: zAntamUrti munirAja zrI vinayavijayajI mahArAja zrI mama nirmahAjo je trivijayajI - te 24 va7 | bAjumAM: munirAja zrI cAritravijayajI For Personal & Private Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAkAnera : 23 4 munizrInuM manorAjya kakaK mi / 1 5 jana, / mArA para . karavo : mAsa- - jaf LIkAra che. kiDa I kaccha vAgaDamAMnA lAkaDiyA gAmanA narezane kAne, eka ajaba jaina sAdhunA AvyAnI kIti poMcI cUkI hatI. teo eka divasa munijInA upadezamAM AvIne beThA. paNa e upadeze te emanA para jAdU karyuM. teo pratidina rAjamaMDaLa ane purohita sAthe AvavA lAgyA. munijIne upadeza te zarada RtunI saritAnA pravAhanI jema zAnta gatithI AgaLa vahe jato hato. lAkaDiyAnA rAjAjInuM AkarSaNa paNa teTaluM ja vadhatuM jatuM hatuM.. eka vakhata AkhA aMtaHpura sAthe rAjAjI vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA. munijI ahiMsAdharma, mAnavabhavanI durlabhatA ane rAjA prajAnA premanuM vivecana karI rahyA hatA. AkhI sabhA stabdha banI sAMbhaLI rahI hatI. Akhare vyAkhyAna samApta thatAM rAjAjI ane bIjA maMDaLa pAse AvIne vinati karI. "mahArAjazrI ! ApanI badhI vAto amane ege che, paNa amoe jene mATe sAMbhaLyuM che ke, teo Izvarane nathI mAnatA, A vAta amane bahu sAlyA kare che. kRpA karIne ene khulAso kare te ThIka thAya." "rAjAjI! tamArI bhramaNA che. jaina jevA zuddha, suMdara Izvarane svIkAra bIjo koI dharma karatuM ja nathI.' mahArAja ! e kema hoI zake? jene te jagatakartA Izvarane ja mAnatA nathI." "hA, hA, e vAta sAcI," munijIe sitata karatAM kahyuM. jene Izvarane svIkAre che, paNa jagatakartA tarIke nahi. ene ja S . . " : - kAnajI - - - 'AjakajI da ) kara kaMe For Personal & Private Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja zrI cAritravijaya Izvara te parama kalyANamaya che. e A sRSTine racavAnA ane saMhAra karavAnA pacaDAmAM kadI paDatuM nathI." rAjAjI ane rAjamaMDala mATe A vAta taddana apUrva hatI. munijIe dhIre dhIre jenAmAnya IzvaranA svarUpane varNavI batAvyuM. saha maMtramugdha jevA banI gayA hatA. A pachI teoe ahiMsA, satya vagere siddhAnta darzAvatA jenonA siddhAnta keTalA suMdara che te kahI batAvyuM. A badhI vAtoe sI para mAhinI chAMTI. keTalAya divasa sudhI sthiratA karavI saue khUba dhamazravaNa karyuM. aneka AzaMkAo TaLI. AvA tyAgI, vidvAna ne nispRDI sAdhunA vihAra vakhate rAjAjIthI laI AkhuM gAma viyoganuM darda anubhavavA mAMDayuM. nisvArthIne nehasImADA rekI zakatA nathI ! vAgaDamAM eka vidyAlayasthApavAnI cejanA vicArI upadeza Ape zaru karyo. A ajJAna pradezamAM jJAnanI anivArya AvazyaktA samajAvI. lAkaDiyAthI vihAra karI teo aMjAra AvyA. ane ahIMthI bhadrezvara tIrthanI yAtrA mATe gayA. ahIM vaizAkha vada bIjanA roja kheDAnivAsI zA DAhyAlAla hIrAlAlane dIkSA ApI. te ja AjanA nyAya-vyAkaraNanA jJAtA zrImAna nyAyavijayajI ! kacchane vihAra cAlU hate. paNa samAjasevAnA vicAra te niraMtara vahyA karatA hatA. eka saMsthAne teoe samRddha banAvI samAjane saMpI hatI, paNa hajI temanI daSTimAM te aneka saMsthAo sarajI zAsanasevA karavAnI akhaMDa tamannA jAgatI hatI. jenenA ane jainetaranA dInahIna bALako-anAtha apaMga bALako mATe teo anAthAzramanI cejanA vicArI rahyA hatA, ne rUparekhA paNa taiyAra karI cUkayA hatA. mahAtmA IsAnuM dhAma jema keI paNa varNa ke jJAti vagara game te apaMga ane anAthanuM rakSaNa kare che ne pitAnA dharmane pracAra kare che, evI ja A yojanA hatI. * * * * * caka velli ka For Personal & Private Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 mu ni zrI nuM a nA 2) jaya pAlItANAmAM zrI yazovijayajI jaina gurukuLa cAlyA karatu hatu. eka veLA pramukha ane sekreTarIe mahArAjazrIne vihAramAM maLI salAha sUcanA paNa laI gayA. teoe eka ja vAta karI : 'je bhalA uddeza mATe saMsthA sarajI che e uddeza pUrA karajo ! khAra bAra varSanI kumaLI vaye nAkarI zeAdhatA ke khetImAM lAgI jatA jaina mALakAne keLavo, sAcA hIrA banAvajo, zAsanasthaMbha anAvajo !' ATalA zabdo pAchaLa paNa emanuM haiyuM gaLagaLu banI gayuM hatuM. lakSanI tamannA zuM nathI karAvatI ? jaina sAhityanA uddhAranI aneka yAjanAe temanA manamAM ghUmI rahI hatI. zrIyuta geAvanarAmanA sarasvatIcaMdranA manArAjyanI jema, prasiddha vaijJAnika zrI gajjaranI mAragAmanI ceAjanA jevI e paNa ceAjanA hatI. jaina vidvAnone Azraya ApavA, temanI pAse tulanAtmaka rIte dareka sAhitya taiyAra karAvavuM, temane yurIpa mokalavA ane sAhityanI sArI kRti sarajanArane ' nAkhela prAIjha ' nI jema ochAmAM ochA pAMca hajAra rUpiyA InAma ApI zakAya. eka sAhityAzrama dvArA jeneAnA dharmagraMthA sArI rIte taiyAra karAvI samAja sAme dharavA.jaina sAdhuone paNa abhyAsa karavAnI ane sAhityanirmANa karavAnI sagavaDa karI ApavI. tema ja tIrakSaka maMDaLa paNa ceAjavuM. A badhA vicAra| yazeAvijayajI jaina gurukuLane sthira karI tenAthI nivRtti maLatAM eka pachI eka amalamAM mUkavAnA hatA. paNa maneAragrAmanI ceAjanA jema asala rahevA nirmAyI hatI tema AnuM paNa khanyuM. mananI vAta manamAM ja rahI. kalpanAonI ImAratA kalpana mAM ja jIvatI rahI. tee kacchamAM vihAra karatA Ane mATe prayatna karatA rahyA. kacchamAM ghUmI tee AMgIyA AvyA. ane vi. saM. 1974nuM caturthAMsa ahIM ja karyu. For Personal & Private Use Only *TUF
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALadharma ****** Shil& htteIma li I ghaNIvAra mRtyu mAnavIne mAre che, paNa keTalIkavAra mRtyu khudA saMjIvanI banI mAnavIne amara banAvI jAya che ene mArIne paNa sadAne mATe javADI jAya che. vikramanI 194nI sAlamAM InphalyuenjhA tane dUta banI hiMdamAM Avyo. jotajotAmAM eNe keTalAMya bharyA zaherane ujajaDa karI mUkayAM. kalarava karatAM kuTumbanAM kuTuone nAmazeSa karI mUkyAM. mRtyune AMkaDo hajAro-lAkhe pahoMcI gayo! aMgIyAmAM caturmAsa rahela sAdhuo para paNa eNe pitA paMje ugAmyo. paryuSaNa tAjAM ja vItyAM hatAM. muni darzanavijayajI ane muni jJAnavijayajI tAvamAM paTakAyA. phalyuenjhAnI kALaDAkalI vAgavA lAgI. munijIe pitAnA ziSyanI A dazA joI akhaMDa ujAgarA veThI dinarAta temanI sevA karavA mAMDI. na khAvAnuM bhAna, na pIvAnuM. thoDA divasamAM ziSyane vaLatAM pAchuM dekhAyAM ! A vakhate mahArAjazrInA nAnA bhAI zrIyuta meNazIbhAI maLavA AvyA. teoe temane khUba dharmadhyAna karavA upadeza Ape. - koNa jANatuM hatuM ke, A chelluM milana hatuM! caturmA ane ekAda mAsa ja bAkI hatuM. teTalAmAM A zuda 10nA roja AcArya zrI vijayakamalasUrIzvarajInA svarga-M - 100 For Personal & Private Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 1 kALa dha vAsanA tAra ALyeA. A samAcAre munijInA hRdaya para U asara karI. teoe khabara sAMbhaLI UDA nisAsa nAkhyuM 'arere ! cAritrane bha`DAra ane samAjanI eka tejramUrti cAlI gai!' rIvAja mujaba sahue devavaMdana karyuM. gAmamAM pAkhI paLAvI. khUba dharmakriyA thaI. thADA divaseA vItyA, tyAM eka divasa munijIne sAdhAraNa tAva caDhI AvyeA. traNa divasa sudhI tAva utaryAM ja nahu. teo kALanAM pagalAM parakhI gayA. temaNe za ntasvare sucanA ApI have vakhata pUrA thayA che. huM AmAMthI UbhA nahi thAuM!' zrI nyAyavijayajI sevAmAM UbhA hatA. temaNe kahyu ApazrIne kaMI paNa nahi thAya !' paNa munijI kaMi AzvAsana sameTavAnI ci'tAmAM hatA. temaNe peAtAnA joI hasIne kahyuM H 8 bhAI ! emAM tuM na samaje!' A pachI temaNe zrI meAnajI hemacaMda nAmanA AgevAna A mArA traNa khALaziSyAne mArA uMmara nAnI che mATe khAsa phIkara zrAvakane ekAvI kahyuM : 'jo ! guru pAse pahoMcADI deje ! rAkhaje !' nahAtA mAgatA. jIvanakArya A khALamuni sAme zrAvakane mahArAjajInI ene samajatAM bahu vilaMba na gai. ane ziSye| hajI mAMdA ja sajjanane teDuM me kahyu', sIvIla 6 AvyA, paNa munijIe prathama dAktare paDelAM Apane tapAsa karavAnI jarura che,' ema Agraha karyo chatAM emaNe kahyuM : mane davAnI jarura nathI. tame e khALakonI ciMtA karo !' A vArtA na samajANI. paNa lAgyuM. mAMdagI ekadama vadhI hatA. kaccha-bhUjathI sIvIlasarjana DaoN. dulerAya ekadama ziSyenA upacAra mATe rahyuM. dAktare banne ziSyene tapAsyA, ane ciMtA jevuM nathI tema kaDI davA ApI. paNa teNe munijI mATe khAsa bhAra mUkI devAnt 10 ww For Personal & Private Use Only ga
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ RN aA ja S samakakSa 1 2 da nA rAjA nAma ' bI cAritravijaya upacAra mATe kahyuM. davA lAvavAmAM AvI. paNa mahArAjazrIe spaSTa kahyuM: "bhAI ! Aje davA nahi lauM !' zrAvakanA baba baba Agraha chatAM davA na ja lIdhI che Azvina vadi navamInI sAMja garajamAM bhaLatI hatI. munijI nADa pArakhI gayA hatA. temaNe zrAvaka ane zi sAthe pratikramaNa karyuM. saMthArA pirasI bhaNAvI. be cAra zrAvake pAse beThA hatA. barAbara bAra vAge muni darzanavijayajI temanI pAse gayA. temaNe sIne bahAra nIkaLI javA sUcanA karI ane sIne kSamApanA karI Asana lagAvyuM. vIra, vIra, vIrano jApa zaru karyo. barAbara bAra ne 45 mInITe emanuM prANa paMkheru svarga dhAma sIdhAvI gayuM. jIvanabhara je kAyAne sAdhana banAvI zAsanasevAne jaMga kheDyA hatA, e kAyA nicena banI gaI ! te ja rAtrie, te ja vakhate nidrA mukta banI ghara bahAra Avela zeTha hemacaMdabhAInI bena kaMkubAIe AkAzamAM cAlyA jatA eka dIvAne joyo. temaNe savAre upAzrayamAM traNe munione vAta jaNAvI. gurumahArAjanA svargagamanane A ja samaya hato. muni zrI cAritravijayajI gayA, sadAne mATe gayA! paNa temanuM yazasvI nAma sadAne mATe sthAyI thayuM. chatAM paNa e jItyA ne marIne paNa e jItyA. jayanuM jIvana gALI e cAlyA gayA. jema bAga bagIcAne navapraphulla karI vasaMta cAlI jAya tema! aMgiyAnI eka suMdara jagAe emanA divyadehane agni saMrakAra karavAmAM Ave. ne keTaleka divase enA para sUpa ubhuM karavAmAM AvyuM. kALanI ghareDa e avasAna para ghasIne keTalIya vAra vahI gaI, paNa e nirbhIka, niHsvAthI vIra saMsAramAM sadA amara che. - tyAga, guNa ne zIlanA pUjArIo ene sadA artha '**** * kAma karanArA A bALaka para ApanA mana . ; ja ; = ( 102 w jana For Personal & Private Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 5: akSaratAnA bAla siddhane rAstra zAM, vIrane mRtyu za, mRtyunA amRtane ALa ? --mahAkavi nAnAlA" 34 varSanI bhara yuvAnavaye munijI A sasAra tajI gayA. zAsananA sAcA subhaTa munijI eTalI TUMkI vayamAM paNa amaratAnuM -zahidInu jIvana mANI gayA. jIvanabhara emaNe jaMga kheDayo. jayAM anyAya joyA tyAM sAme thayA. jyAM zAsanaDelaNA joI tyAM tana-mana badhuM visAre mUkyuM. emanI U~cI gaura kacchI kAyA zAsanasevAnI pa chaLa ja gALI nAkhI. kreDa para damakatA tAruNyanuM teja e sevA pAchaLa ja khacyuM. emanA chellI ghaDI sudhInA jApa hatA ke, jainakhaccA anAtha na haiAya. jainasa'tAna ajJAna na hAya, jainadhamanA pALanAra reTI mATe talasatA na heAya. ane A mATe teo badhuM karI chuTayA. aneka apavAdo paNa veThayA, aneka sAthIe paNa khAyA, sukhanAM AsanA ane zaiAbhAnI padavIe paNa na lIdhI. zarIranA duHkhane AleAka jItavAnuM sAdhana mAnyuM. teo sainikanI sahanazIlatA ne sainiSnA zodhe+ jhajhumyA ! zAsanasevAnA jaMgamAM e bahAdura ceAddhAnu nAma sadA amara che. caMdra caLake ane dinakara tape tyAM sudhI mAnavatAnA jagamAnya itihAsamAM teo cira'jIva che. saikAo vItI jaze e stradina para, jagatamAM keTalAya palaTA AvI jaze, paNa amaratA para kAI kALa, kAI dizA ke kAI saltanata AvaraNa nahi nAkhI zake. koI niyama-upaniyamanI jALa emane jhAMkhA nahi pADI zake! muni cAritravijayajI sadA amara che. emanI amaratA sadAya vA~danIya raheze ! ane jainasamAja evA amara AtmAo mATe sadA prAthatA raheze! 07 mn For Personal & Private Use Only ga
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTalIka ghaTanAono varSavAra ullekha 1960 vi. saM. 1940 Ase vada 14 janma, patrI gAmamAM vi.saM. 1971 mAgazara suda 13 vidyArthIone , 1947 dhAranI nizALe makAnapraveza bhaNavA gayo , , 1971 piSa vada 8 sva. buddhisAgarasUrijI , 1954 muMbaImAM sAthe bhoyaNImAM meLApa che , 1956 pleganA sapATAmAM che , 1971 kezariyAjInI yAtrAe 1957 sthAnakamAgI dIkSA , , 1971 vijayadharmasUrijI ka 1958 bIjuM mAsuM, bhUja sAthe matabheda 1959, trIjuM , aMjAra che , 1971 caturmAsa, pAlItANuM , 1960 mAgazara suda 10 saMvegI dIkSA , , 1972 kArtika pUrNimA yAtrAchUTa apAvI 1960 zAkha suda 10 vaDI dIkSA - 1972 mAha vada 12 mAnapatra caturmAsa, dhroLamAM , , 197ra phAgaNa suda 3 karacha tarapha vihAra , 1961 caitra suda 8 bAreTe sAthe jhaghaDo , , 1972 phAgaNa vada 13 be bhavyane (mu. 1961 pAlItANAmAM caturmAsa darzanavijayajI, jJAnaka 1962 prAraMbhamAM banArasa tarapha vihAra vijayajIne) dIkSA , 1962 kAzImAM caturmAsa 197ra mAMgapaTa kenpharansa bharI che , 1963 prAraMbhamAM sametazikharanI yAtrAe , ,, 1972 maMjalamAM kusaMpa dUra karyo >> 1963 - kalakattAmAM catumasa ,, ,, 1972 bhaccAumAM, saMgrahaNIne , 1964 kAzImAM , vyAdhi ka 1965 godharAmAM , ka 1972 mALiyAnarezane pratibaMdha , 1966 pAlItANAmAM , , 197ra aMjAramAM comAsu 1967 1973 poSa suda 6 paMdara varSe vatanamAM-patrImAM , , 1968 jJAnapaMcamI thazevijaya jaina saMrakRta , ,, 1973 phAgaNa vada 5 pAlItANAmAM AvI pAThazALAnuM uddaghATana saMsthAne sthira karI , , 1968 akhAtrIja pAThazALA sAthe , . 1973 caitrI pUnama vijayakamalarijI sAthe jiga kholI meLApa. kamiTI hastaka pAThazALA pAlItANAmAM caturmAsa meMpI tenuM nAma gurukuLa rAkhyuM. che , 1968 jeTha vada 8 jalapralayanI sevA che , 1973 pAlItANAmAM caturmAsa che , 1969 pAlItANAmAM catumIsa , , 1973 caturmAsamAM punaH hegamAM jhapaDAyA. , 1970 che 3 , 1974 punaH kacchapraveza , , 1971 vaizAkha suda 3 ya. je. guskuLanA , , 1974 lAkaDiyA nareza pratibodha sTezana sAmenA , , 1974 vaizAkha vada 2 mu. nyAyavijayajIne dIkSA makAnane pA , , 1974 Aso vada 10 svargavAsa he e puthapuruSane, enI emaNasiMcamI svargArohaNa tithie! For Personal & Private Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ lakhI -ayodhyA kAnapura e AyurAIjha vAlI aAvAda banAsmaka Ish ' a , nAra bAla godharA zeradhArA savazikhara mAMDavorAma Savine jAmanagaX : Phoney as aneu RvakAe bhAvanagara muMbaI ---- 2hasthapaNe sTImara raste -------kanijanA pAdavihAranI pradeza sthAnakamArgI dIkSA paryAyanAM caturmAsa kasaMvegI dIkSApacayana mamarA munirAja zrI cAritravijyajIe sparzelAM viziSTha kSetro For Personal & Private Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ LAAMANAUKAIMAANUsapMRODAMIR OM ni vA pA a liH| OM adya jainAH bhUridainyA nirAlaMbaM gurukulaM sajanAH duHkhitA svarga cAritravijaye gate // 1 // adya lokaH pUrNazokaH nirAdhArA ghiyAM varAH sAkSarAzca hatotsAhAH cAritre divamIyuSi // 2 // adya dhArA dInAsyAMnAM patati nayanAthUNAM ko nivArayati nRNAM cAritravijaye gate // 2 // adya saMgho gatastaMbho kalAH zUnyaphalA ataH madya bAlA galadbASpAH zrI cAritre divaM gate // 4 // adya vijJAH nirAnaMdA vyucchinnAH ziSyavRttayaH chAtrA hRtasahAyAH dyAM gate cAritrasadgurau // 5 // tA. 11-11-18 paMDita tribhUvanadAsaH / For Personal & Private Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ sanma 2Na yAtrA BJP : khI le ahIM sma 2 | nAM ka la DAM sa dA ce. For Personal & Private Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ A smaraNayAtrAnA badhA pravAsI sAhityakArA ke na lekhA che. dilanI urmie janmelAM ane sAdI kalamathI AlekhelAM A smaraNA kAi paNa jAtanI AlakArika mizrabhutA vagaranAM jIvanadharmane raju karanArAM che. svastha munirAjanA aneka sahavAsI, paricata tathA latA taraphathI AvA ghaNAM saMsmaraNo maLyAM che, paNa mathamAM atre temAMthI khUja rajU karavAmAM AvyAM che. jIvanacaritramAM adhurI lAgatI TalI vigatAnI pUrti A vibhAga sAthe che. vanacaritra pachI A saMsmarAMnI mAtrA e bRhad mUrtinAM vizeSa prakAzamaya darzana karAyo e nirvivAda che. 1 e satanI vicAraNA 2 zrImadanA AMtarajIvanamAM daSTipAta OM jIvananA camakAra ane camatkAra 4 gurukuLanA sthApaka, 5 e puNya smRti badha ke gurukuLavAsanA uddhArako cha e prabhutAnI pratimA : 8 sAcA samAja sudhAraka huM jalapralaya For Personal & Private Use Only sa. ke. vI. bAkANI 1 thAya ttecaMda jhaverabhAI 15 mAstara umedacaMda nIca 20 zrI jhaveracaMda mAdhavajI mAhIra munirAja zrI hemendrasAgarajI 32 zrI maganalAla kapuracaMda zeTha 25 DaoN. mAdhavalAla nAgaradAsa 38 gatiziSya chaganalAlajI 41 zrIyuta bhAga mAstara 45
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ e saMtanI vicAraNuM lekhaka-sa. ke. vI. bAlANI. muMbaI ja isvIsana 1917nA okaTobara mAsamAM pAlItANA gayelo. tyAre eka prakArano kaMTALe hato. koI zAntidAtAnI mane jarUra hatI. ekadA pATaNavALI dharmazALAmAM gayo. pUjya zrI haMsarAjajIbhAI tyAM hatA. temaNe mArI AvazyakatA parakhI. mane uparanA bhAgamAM eka sevAnI dhagazavALA sAdhu pAse javA sUcanA karI. huM sIdhe sIdho upara cAlyo gayo. jenI vicAraNuM atre rajU thAya che, e tejasvI mUrtinAM prathama darzana mane tyAM thayAM. sAdhu sanmAna vidhithI huM taddana anabhijJa hato. paNa temaNe je sahAnubhUtithI mArI sAthe vAta karI, je zAnti ane hamadardIne paricaya Apyo, ethI mane ghaNo harSa thayo. gheDIkavAramAM mArA hRdayamAM temanA mATe UMDI chApa paDI. meM prathama ja jANyuM ke, teozrI "zrI cAritravijayajI' che, jeonI khyAti muMbaImAM Aja pUrve ghaNIvAra sAMbhaLI hatI. mane je zAMti joitI hatI te temanA taraphathI maLI. teozrI pAse kalAka sudhI besI meM keTalIya bAbatanI vicAraNA karI. keTalAya muMjhavatA praznonA temanI pAsethI khulAsA meLavyA. temAM sAta kSetranI vicAraNA saMbaMdhI eka divasa carcA cAlelI. e atIva upayogI ne teozrInA udAra svabhAvanI dyotaka hovAthI tene sArAMza atre rajU karI chuM. yadyapi bhASA lekhakanI che chatAM bhAva te teozrInA ja che. For Personal & Private Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta kSetrA praranaH-sAheba ! Ape parama divase sAtakSetro mATe ullekha karyAM hatA, te tenuM zuM ? uttara:-sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA, jJAna, jinapratimA ane jirNoddhAra, samAjanA uddhAranI vicAraNA prasaMge A sAte kSetrA para draSTipAta karavA joie. zrI cAritravijaya zrAvaka praznaH-A vicAraNAmAM zrAvakanu sthAna zuM che ? uttara:-zrAvaka e sAte kSetranA pAyA che. te kSetra jeTalu majabUta teTalAM sAte vadhAre sthira. tIthaMkarane ja pUrNa puruSa mAnanAra gRhasthanuM paNa saMghamAM acaLa ane aNumUluM sthAna che. zrAvakanI vRddhi eTale ja jainadharmanAM pracAra ane prabhAvanA, prazna:-AjanA jaina teA 'kAyara' lekhAya che. enI vRdhdhithI zeA lAbha ? uttara:-jainadhama mukhyatve kSatriyadhama che. kevaLa vyApArI bhAvanAvALI prajAnA hAthamA AvavAthI ukta pariNAma anubhavAya che. vAstavika rIte te dharmane nIcu jovarAve evA mAMyakAMgalA jainazrAvaka na hAi zake ! je deva-guru-sAMdha ane maMdiranI rakSA karI zake, sateASI, svAzrayI ane dAnI hAya e ja zrAvaka kahevAya. tema ja vyApAramAM zrAvake agrapade hAvAnu` kahevA mAtra che. AMtara jIvana ukelIe teA jakharA ghasArA anubhavAya che. te daradanI davA tA karavI ja joIe. vyavahAra calAvavAmAM paNa asamathagRhastha, dharma jANavAnI paNa nivRtti kyAMthI meLavI zake ! ATalI nivRtti meLavI zake teTale te sAdhana sapanna hAvA joie. zIdAtA jaina kuTummAne bhAtRbhAve pAye, jainetarAne dAnAdi guNuthI AkarSe, jainadhamapremI banAve tevA samRddha joIe. jaina dravya-kSetra-kALa ne bhAvanA pariNAmanA dazI, ata pravacananA jJAtA hAvA joIe. praznaH-e kema anI zake ? uttara:-jainadharma vizvadhama hatA tyAre zarUmAM zALA, davAkhAnAM ane pAMjarApALAthI lAkapriya banyA. jeNe prajAne jainatvanA udAra raMge raMgI nAkhI. For Personal & Private Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ e saMtanI vicAraNA taddezIya bhASAne paNa jaina saMskArathI otapreta karI dareka rIte kAti karI. A vizALa bhAvanA have pharIvAra khIlavavAnI jarUra che. vIradharma jagavyApI banAvavA jainoe potAnuM ghaDatara e purANI eraNa para ja ghaDavAnuM che. prazanaH-atyAre te amo dasAvIzAmAMthI UMcA AvavAnA nathI. pachI A tamAro kamaga jenone kema pacaze? uttara e badhuMya brAhmaNI sattAnuM phaLa che. esavALa, zrImALa, dazA, vizA A badhA ragaDA jhagaDA UThAvI pheMkI devA paDaze, e sivAya rasto ja nathI. jAtinuM abhimAna vadhI gayuM che. dharmanI dRSTie jAtinI kiMmata phUTI badAmanI nathI. hAya te he, jaina hoya eTale temAM reTI-beTInI Apale karavI e dharma che. brAhmaNanI kanyA Ave-jainI bane te emAMya kAMI anucita nathI. brAhmaNa kanyA lAvanArane jainane gunhegAra mAnavo e jAtijherano naze che. sAdhamika saMbaMdhanI mahattA khyAlamAM Ave to A kSudra vamaLo Apa A5 vIMjhAI jAya. jainamAtramAM jAtinuM ekaya sAdhavuM e paNa sAdharmika vAtsalya ja che. prazana-ame te eka "navakArazI" mAM ja badhuM mAnIe chIe. uttara-mahAnubhAva! e navakArazI-sAdhamika vAtsalya e advitIya bhakti che. "bAra bhaiyA ane tera caeNkA"nI viSama bhAvanAthI vyApta jagatamAM UbhelA jaina samAja A sAtvika saMgaThana dvArA potAnA gauravane sAcavI rahyo che. zrImALI, poravADa, osavALa, huMbaDa, lADavA, bhAvasAra, dazA, vIzA vigere TukaDAmAM vaheMcAyela tathA kanyA vyavahAramAM chinnabhinna thaI gayela jainasaMgha "sAdharmika vAtsalya"mAM eka paMgatamAM AvI jame che. pUrvAcA e A pejanA dvArA jenene baMdhutvanI eka mALAmAM parovI rAkhyA che. rakhene kaI pitAne judA na mAne! A bhAvanA bhUMsAya nahIM e sarvathA IcchanIya che. Aja rIte jene svaruci anusAra jene kuTuMbane pALe, tapasvI ane vatInI bhakti kare, bekiMga calAve, jainene sahAya kare, chAtravRttio Ape, A badhuM paNa sAdhamavAtsalya ja che. A mArga dareka rIte AdaraNIya che, bhaktinuM amogha aMga che. A bhaktinAM draSTAMte bharatarAjA, daMDa For Personal & Private Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya vIrya, puNIyazrAvaka, kumArapAla rAjA, caMdrAvatInA jene vagere aneka che. mArA baMgALanA vihAra daramyAna huM joI zakyo chuM ke, anya samAje keTalI pragati sAdhe che. kAzI banArasamAM vidyArthIo mATe 360 annakSetra che. AryasamAjIo aneka gurukula calAve che. jyAre dAnavIra jaino kaMI na kare? lagna, mojamajA, kaMTa, mahephila, dahADA-daphatImAM hajAro uDAvAya che. ane hisAba rahetuM nathI. jyAre sAdharmika sevA ke jJAnavRddhinA kAmomAM mUThI bIDavAmAM Ave che. A adhaHpAtanI nizAnI nahi te bIjuM zuM? atyAre to jenonI e ja pharaja che ke gAmogAma gurukuLa, bekiMga, jJAnAla khelI devA joIe. jyAM bhAvI jaina saMtAnone vyavahArika, dhArmika jJAna pUratI rIte maLe ! Aja parama sAdhamika bhakita che. jaina nokara rahe jenAmAM rahe. ane nokara rAkhe to jainane prathama pasaMda kare. garIba jainone prathama pasaMda kare. garIba jenane sahAya ApI pagabhara banAvI jaina vidyArthIone madada kare. vidyAlayane saMgIna kare. A dareka sAdharmika pUjAnAM ja aMge che. prazana-mIla mAlika mATe sAdharmika vAtsalyanI A umadA taka na gaNAya? uttara-paMdara karmAdAnane piso sArA khAtAmAM muzkelIthI ja vaparAya che. e te bhAgyazALIo ja karI zake. bAkI A kAya kaMi amuka mATe ja nathI. pratyeka jaina keI ne kaI rIte sAdharmika bhakti karI zake che. ekaMdare sAdharmika e ja mAre sAce baMdhu che, mArA dhanane e paramArthathI bhAgIdAra che." AvI udAtta bhAvanA uThavI joIe. A keTIne jaina zrAvaka e bhAva jaina . te tyAgI bane te paNa zAsananI adhikAdhika prabhAvanA karI zake che. zrAvikA kSetra prazana-sAta kSetromAM strI samAjanuM sthAna kayAM che? uttara-sAte kSetramAM strI (zrAvikA) samAjanuM sthAna bIjuM che. paNa mAtA tarIke tenuM mahatva vadhu che. sajJAna dharmiNI mAtAnuM saMtAna dharmadhArI banI zake. ajJAna strIne putra avivekI ke dharmarahita bane e sahaja che. zrAvaka e puruSa pradhAna che. jyAre zrAvikA mATe vizeSatA e che ke, zrAvakanA bAlajIvananuM ghaDatara zrAvikAne AdhIna che. matalaba ke bAlakane uchera mAtA ane bhaginI kare che. For Personal & Private Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ e saMtanI vicAraNuM sAdhamika vAtsalyamAM te jeTale zrAvakane haka che, teTale ja zrAvikAne che. sAta kSetranI rakSAmAM zrAvaka zrAvikA samAna bhAgIdAra che. jaina strIne Adarza zrAvikA banAvavA mATe kanyA pAThazALA, zrAvikAzrama, vidhavAzramane prabaMdha karavo joIe. teone unmAgathI rekI saMyama zIlanI makkamatA tathA jIvana nirvAha mATe nirdoSa udyoga vibhAga paNa anivArya che. strI jAti pramAdI na bane, dharma vidhimAM viveka pUrvaka rasa le tathA kauTumbika saMgaThanamAM sUtradhAra banI rahe AvI keLavaNI bahu upayogI che. AvI mAtAo dvArA jaina ratna pAkavAM sulabha che. zrAvikAne jJAna ApavuM, dharmanA zuddha sAtvika ane daDha saMskAra ApavA, svAzrayI banAvavI e uddhAravAdIonI Avazyaka pharaja che. sAdhu kSetra prazna -A UddhAranA yatnamAM jaina sAdhunuM zuM sthAna che ? uttara -jenazAsananI jaDa sAdhu che. tenA poSaNamAM sAte aMgenuM piSaNa che. sAdhu saMsthA jeTalI unnata eTaluM samAja jIvana unnata. jaina muni sivAane sAdhu prAcIna Arya saMskRttine bhAgye ja vaphAdAra rahela che. jaina sAdhu eTale tyAga che, jJAna che, aikaya che, vyavasthA che. jaina sAdhu na rahe te unnata jinazAsana paNa na rahe. dareka dezamAMthI sAdhu vadhAravA joIe, jethI potAnA dezanAM havA pANImAM nIrogI rahI tyAM jaina dharmane pracAra karI zake. Ama karavA mATe eka vAra pratikula havA-pANInAM duHkha sahIne paNa vihAranuM kSetra vizALa karavuM joIe. eTale evI racanAtmaka paddhati svIkAravI joIe ke pratyeka dezamAM sAdhu sthiti rahe. prazna -dIkSA mATe Apa zuM dhAre che ? uttara-dIkSA mATe dareka vaya ISTa che. khAnadAnI kuTumbanA yuvAna nabIrAo vaibhavane tilAMjalI ApI sAdhu mArga svIkAra kare to teo AtmakalyANa sAthe zAsanane udyota karI zake che. prabhAvaka banI zake che. avikArI bAlajIvana, cAritra, abhyAsa, buddhi vikAsa, kulInatA A badhAM prabhAvaka For Personal & Private Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya dazAnAM lakSaNa che. paraMtu dharmanI niMdA thAya, tene nukazAna pahoMce tevI paddhati aniSTa che. praznaH-sAdhuonI jJAna prApti mATe Apa zuM dhAre che ? uttara-jJAnanA mATe te gurukuLa paddhati agatyanI che. keI saMghADo evo na he joIe ke jemAM dareka viSayanA pAraMgata muni na hoya. praznaH-sAdhu bhASaNa ApI zake ? gurukuLane upadeza ApI zake ? uttara-upadeza zailImAM vastRtvakaLAne khAsa sthAna ApavuM joIe. dharma pracAra mATe e kaLA khAsa jaruranI che. pahelAnA jana AcAryo rAjasabhAmAM kazAya ThATha vagara jaIne ubhA rahetA. pratibadha detA, rAjA prajAne jaina banAvatA ane pachI pUjAtA. ubhA rahIne dharmopadeza Ape te jaina sAdhu mATe anucita nathI. sAdharmika vAtsalyanI anupUtimAM gurukuLa, bekiMgone saMgIna banAvavAne upadeza jarUrI che. jema jema sAdhu pATa para besI saMghabhakti, maMdira, upAzraya, dharmazALA, pAMjarApoLa Adine upadeza Ape che. tema e dareka zubha kAryonA kAraNa rUpa jJAna saMsthAno upadeza Ape e 5 mahAmahopAdhyAya zrI yazovijayajI vAcaka sApha lakhe che ke-bhagavAne samAjane kumArgathI rakavA ane nyAyazIla banAvavA kaLAne upadeza karyo. matalaba ke bhagavAne kaLAo dekhADI. kezI gaNudhare pradezIrAjane priya rahevA sucavyuM. zrI ratnaprabhasUrie osavALa vaMza sthApyA. A rIte adhamanI dhasI paDavAnI bhekhaDe jaI caDhelA jenone bacAvI levA rakSaNanA dara bAMdhavA ja joIe. te gAme gAma gurukuLo, skule, beDIMga sthApI tenI vyavasthA anubhavI dhamone suprata karavI joIe. sAdhuo upadeza mAraphata AvI saMsthAo kholI dharmanA uddhAramAM mahatvane phALo ApI zake che. jaina upadezakAra sIdAtA kSetranA piSaNamAM pAcho kema haThe pratyeka zrAvakane gurudvArA sAdhamikabaMdhu e rahasyanuM sAcu jJAna maLavuM joIe. A bAbatamAM jenI ajJAnatA te upadezanI bhUlane AbhArI che. je jaina sAdhamika baMdhune oLakhI zakayo nathI te vastutaH paramArtha jJAnathI dUra ubhe che. For Personal & Private Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = == e saMtanI vicAraNA prazna-Apa navA jeno vadhAravAmAM zuM mAne che ? uttara-prathama te jinomAM cAlatA jAti pAMtinA bhede toDI phADI eka thavuM. navA banatA jena kuTuMbane potAnAmAM dAkhala karI devA joIe. prAcIna jaina AcAryoe kSatrione jaina banAvyA. te darekane te arasAnA jenoe pitAnI sAthe meLavI dIdhA che. A dareka kAmo munivaryonA upadezane AdhIna che. jeo dhAre te eka sAmrAjya zAsana banAvI zake. praznaH-amane pajusaNamAM vakhata maLe. tyAre tame kalpasUtra ja vaMce eTale amane AvuM badhuM jJAna kayAMthI maLe ? uttara-zrI kalpasUtra e mAMgalika vAMcana che. temAM A dareka viSayo Ave che. paNa jaladI jaladI vAMcavAthI cA zrotAnI truTaka hAjarIthI samajavAmAM na AvI zake. zrI kalpasUtra yogodvahana karela sAdhue ja vAMcavAnuM che. bIjAoe vAMcavuM na ja joIe. ayogya puruSa gaNadhara bhagavAnanI pATa para besI e mahA maMgalakArI sUtrane vAMcavA mAMDe e te saMghane nukazAnakAraka che. zramaNatA ane godvahana e yogyatAne abhyAsa che. e parIkSAmAM uttIrNa thayA sivAya je te muni, sAdhvI, yati, gRhasthI ke vezadhArI zrI kalpasUtrane saMbhaLAvavA mAMDe e AjJA bAhya che. tethI zrI kalpasUtranuM apamAna thAya che. saMghane maMgaLa maLatuM nathI, balika avidhi azAtanAnu phaLa maLe che. zrI ka9pasUtranA cogadvAhI muni na hoya te pajusaNamAM zrAddhavidhi, zrAvakaprajJapti, mahAvIracaritra, prazamarati ke tatvArtha sUtra Adi keIpaNa graMtha vAMcavA joIe. prazana -ane A padavIone moha jAgyo che tenuM zuM ? uttara-padavIdAnamAM yogyayogyanI parIkSA na rahevAthI ApaNI chinnabhinna dazA thaI che. yogaduvahana pUrvaka Agama bhaNe tene ja paMnyAsapada samarpavA ucita che. hAlane puruSa sUripadane yogya sAmarthyavALa hato nathI, pariNAme padavI niMdAya che, te AcArya padavI devAnuM sadaMtara lAbhakAraka nathI, sAvI prazna-upayukta daSTie te sAdhvIo ghaNuM karI zake. teo dhAre te nArIzikSaNamAM suMdara sAtha ApI zake. For Personal & Private Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya uttara-jarura ! zAsanadhurAnuM aMga che. paramArthataH tenuM sthAna bIjuM che. sAmAjIka daSTie sAthvI varganA hAthamAM mahatvanI sattA che je avyavasthAnA kAraNe veDaphAI jAya che. sAdhvI varga dhAre to keTaleka aMze sAdhuthIye vizeSa zAsanaprabhAvanA karI zake tema che. jyAM sUrya samAna prakAza pheMko hoya tyAM AcAryo bhale lAbha le, paNa jyAM dIpikAnI jarura che tyAM te sAdhvI varga ja saphaLa thAya. aMtaHpuramAM praveza, bAlikAne dhAmika jJAnadAna ItyAdi kAmo sAthvI vinA keNa pAra UtArI zake ? viduSI sAvIo jena prabhAvakanI mAtAne suzikSita banAvI zake. te mAtAnI nADa sAdhvInA hAthamAM che. te dharma dhavaMtarI banI mAtAne nIrogI banAvI putramAM dharmabaLane vAraso utArI zake che. sAdhvIvargamAM sAmayika jJAna, vyAkhyAna zaktinI khIlavaNI ane pravatinI pada vagere jarurI che tathA sAdhvI vagane paMnyAsanI AjJAne badale pravatinInI AjJAmAM dAkhala karI devuM joIe je pravatinI paMnyAsanI AjJA mAne. dareka dazanemAM tyAgIo maLaze, tyAginIo javalle ja maLaze. A brahmacAriNI yoginIone bhaMDAra jaina samAjanA bhAgyamAM ja veMdhA che. samAja sAthvI samudAyane pragativAna banAvI tene lAbha ce. A rItano ja bhakti pATha bhaNe. jJAna prazna-have jJAna mATe saMbhaLAve ! cAlu jamAne keLavaNImAM jera Ape che. jainazAstro paNa tene saMyukta pAMcamuM aMga mAne che. uttara-A kaLikALamAM te jinapravacana ja tIrthaMkaranI garaja sAre che. tenA pracAra mATe ghaNuM karavAnuM che. je bALaka zALAmAM jaI "o izvara ! tuM eka che" bhaNe, tenAmAM enatvanA saMskAre dAkhala karavAnuM bahu kaThIna thaI paDe che. te jenoe prathama zarUAtamAM potAnI svataMtra zALAe ja UbhI karavI joIe ke jyAM deza, samAja, vyavahAra ane dharmanuM sAcuM jJAna ApI zakAya. For Personal & Private Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ AMgara, pAriMga vikena guruva tathA ziSyo sAthe munirAja zrI cAritravijayajI-bhinna bhinna avasthAmAM For Personal & Private Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ e saMtanI vicAraNA pADatra pustakA paNa evAM taiyAra thAya ke rada karavAmAM Ave, naitika jIvana para prakAza abhyAsamAM ja dhama tattva maLe. jemAM nirupayeAgI viSayA pADavAmAM Ave ane cAlu jaina zALAomAM paNa caityavaMdana, guruvadana ane sAmAyika pachI tarata tattvArtha, dhabiMduM, navatattva tathA leAkaprakAza vagerenA abhyAsa karAvavA joie. AthI zizuvayamAM ja jainatvanA dRDha sa`skArA paDaze, digaMbaronI peThe AjanA vidyAthI 17 varSanA thAya ke tarata tenAmAM dhamanAM tattvA bharI devAM joie ke jethI game tyAM jaIne paNa peAtAnA tattvane na bhUle-bevaphA na bane. e khasusa che ke ekalI pAscimAtya keLavaNI jaDayAdanI pASaka che. dharmanA saMskArA vinA te viSa rUpa che. te mATe khAlyavayathI ja dRDha dhArmika sahaskAra ApavA jarurI che. parIkSAnA pariNAme skAlarazipa, inAma tathA padavI, uttejana mATe devAya. jainetA mATe paNa niyata jaina graMthanI parIkSAmAM uttINu thanArane yA te te viSayane niSadha lakhanArane InAma ApI jainadhama mAM rasa letA karI zakAya. jainatattvanI parIkSAmAM UMcA inAmeA rakhAya. tevAM inAmeA meLavavA seMkaDA umedavArA bahAra paDe. inAma tA amukane ja maLe. sivAyanAne maLela jaina jJAna nakAmuM jatuM nathI. prazna:-pUjya munie mATe parIkSA kharI ke ? uttara:-sAdhu sAdhvIe mATe paNa A ja rIte pADava pustakA pramANe jaina vyAkaraNa-nyAya-AgamanI parIkSAo rahe. uttINa thaelAone bhUSaNa, tItha ItyAdi padavIdAna rahe ane tyAramAda ja gaNIpada vagerenA adhikAra rahe. praznaH-jaina pustakA maLatAM nathI. A riyAda che tenA ze! upAya che ? uttara:-pustakA pragaTa karanArI pustaka prakAzinI sasthAoe parasparanA sahakAra sAdhI bhASAvAra ke viSayavAra vibhAgeA vaheMcIne pustakA chapAvavAM joie. Ama karavAthI eka ja pustaka pharI pharI vAra nahIM chapAya. ane keTalAeka graMthAnA prakAzananA vAre AvatA ja nathI te gaDabaDa nahI' thAya. dareka graMthAmAM jaina graMthAMka rahevA ja joIe, jaina tattvanA TrekaTA banAvI mIzanarI zailIthI For Personal & Private Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya dharmapracAra karavo e paNa vIsamI sadInuM AdaraNIya sUtra che. lokopayogI jaina graMthane vividha bhASAmAM saMpAdana karAvI sastI kiMmate vecavAnI paNa vyavasthA karavI joIe. pustako chapAya che paNa vyavasthAnI khAmI che, jethI jene samAjane moTA kharcamAM utaravuM paDe che, temaja abhyAsIonI na maLavAnI pharIyAda ubhI ja hoya che. vyavasthita rUpe bhaMDAro khelavAmAM Ave to 300 matothI ja kAma cAlI jAya. tema samAjane kharca ocho thaze ane ISTa pustaka sulabhatAthI maLI zakaze. prazana-te kaI rIte ? uttara-hiMdamAM jyAM jaina vastI sArA pramANamAM hoya, tevAM prasiddha zaheramAM (gAmamAM) vyavasthita rIte jaina jJAna bhaMDAro rAkhavA. 1 mahAvIra bhaMDAra (3)-traNe phirakAnA hastalikhita-mudrita graMthane saMgraha hoya. hastalikhita pustakanI jiMdagI lAMbI hoya che, jethI chapAelA pustakothI saMtoSa mAnavo nahi. hastalikhita pratye bedarakAra banavuM nahIM. sAcuM dhana hastalikhita graMthe ja che, eTale prAcIna bhaMDArane ja surakSita banAvI tene ja A nAma ApavuM joIe. 2 devardhigaNIbhaMDAra (10)-hastalikhita jaina graMtho tathA Itara graMtho para vivaraNa rUpa jena graMtha, junI pratio paraspara meLavI zuddha karI rAkhavA. 3 zrI hemacaMdrasUri bhaMDAra, (100)-dareka mudrita jaina graMtha ane jaina dharmanI carcAvALA jenetara graMthane saMgraha. 4 zrI hIravijayasUri, jinadattasUri ke ArakSitasUri bhaMDAra (300)-dharmajJAna meLavavAmAM upayogI cAlu bhASAnA graMtho, vyAkaraNa sAhityanA graMtho tathA lekaprakAza vagerene saMgraha. 5 zAstramaMjUSA-dareka upAzrayamAM, dareka maMdiramAM-nikavidhi, bALa vAMcana, strI vAMcana, prAthamika abhyAsa tathA prakaraNa graMthonI peTI. A rIte ala5 dhanavyayathI ghaNuM pustakAlayo thaze. jJAnane pracAra thaze. gAmegAma jinAlaya, upAzraya ane pustakAlaya to tevAM ja joie. For Personal & Private Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ e saMtanI vicAraNA 11 ujamaNuM jJAnanuM hoya che. ghaNAM sAdhane ekaThAM karAya che. jyAre mukhya jJAna tarapha ke jJAnanI vRddhi tarapha bedarakArI hoya che. A bhUlathI ujamaNuM niMdAya che. sAcI rIte jJAnanI vRddhimAM ke graMthanA pracAramAM dhanavyaya kare, e ja udyApanane sAco artha che. jJAna mATe te A sivAya paNa ghaNuM ghaNuM vicAravA jevuM che. jinabiMba prazna-pratimAo ghaNI che. emAM te vadhAro karavAnI ke jarura nathI ? uttara-A samayamAM jina-Agama jeTalI ja jinapratimAo upakAraka che. pUrvAcAryoe aneka jinabiMba bharAvI mahAna upakAra karyo che. zrAvaka saMkhyA vadhe te te saMkhyAmAM vadhAro karavAnI paNa jarUra rahe. hAla te jenenI saMkhyA nAnI che. hajAro mUtio bhaMDAra dAkhala che. A paristhitimAM navI mUrtio bharAvavI e jokhama bhareluM che. mAtra pratimA banAvIne saMtoSa mAnavAne nathI. pahelAM tenA pUjake vadhAravA joIe-temAM ja abhimAna levuM joIe. hAM...navA vaselA zaheranA jaina vasavATamAM ke pUjA karanAra zrAvakonI vRddhimAM bhale jinAlaya banAvAya. sivAya te jIrNoddhAranuM ja phaLa levuM. vastInA pramANamAM zikharabaMdhI maMdirane badale gharamaMdirane adhika pasaMda karavuM joIe. ochI vastImAM zikharabaMdhI maMdira zarU thAya che tyAre utsAha hoya che paNa pAchaLathI baha kheMcAvuM paDe che. AvuM thavAthI saMdhamAM vimanasya janme che. maMdira karatAM A dareka bAbatane satarka rahIne vicAra karavo ghaTe. maMdira banAvavAne badale hayAta maMdiranI sadvyavasthA karavI e saMpUrNa vivekadRSTi che. pUjanArAo mATe maMdire banAvAya che. bhADutI pUjArIo mATe nathI banAvAtAM. to pUjakonI saMkhyA upara ja maMdironI ke pratimAonI saMkhyA nirbhara che. prazana-bIjA gAmavALA pUjA vinA rahe, te paNa amArA bhAIo mUti ApavA jeTalA udAra nathI, te tenuM zuM? For Personal & Private Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya uttara-kharI pUjA karanArA na hoya, azAtanA thatI hoya, te paNa bIjA gAma vALAne pratimA na ApavAmAM Ave; A bhUla sudhAravA jevI che. pratimA, maMdira ke upAzraya e vastuo kaI ekanI mAlikInI nathI. e cIjo sArvajanika che. bhaktibhAve sadupayoga karanAra koI paNa jaina temAM hakadAra che. pratimAjI ke maMdiramAM mArA tArAnI buddhi saMsAravardhaka che. te cheDI vizALa jainatva dharavuM joIe. huM pUjA vinA kema rahe? AvI aMtaraMga bhAvanA khIlavavI e zrAvakanI jinabhaktinuM khAsa aMga che. zrAvako svayaM pUjI zake eTalAM pratimAjI rAkhe! ajJAnI, adharmI ke bhADutI manuSya pAse pUjA karAvavAnI bhAvanA rAkhI nAmanA mATe pratimA besAravAM yA vadhAravA te prazaMsanIya nathI. prazanaHtIrthomAM maMdire para maMdire vadhyAM jAya che. besADanAra nakaro ApI besArI de, zilAlekha coDI de, pUjArIne bharese cAlyA jAya. paraMtu pUjArIo pUrI pUjA karI zaktA nathI. AnuM zuM karavuM? uttara-tIrtharakSaNa ati kimatI che. temAM maMdiranI vRddhi karatAM sadvyavasthA ane zAMtimaya vAtAvaraNa para vadhAre lakSya ApavAnuM che. vyavasthAmAM jeTalI pola ane avicArI bhalamanasAI che, tenuM kaTu phaLa bIjAo taraphathI maLe che. evA bhadrika vyavasthApake na joIe. tIrthone zilAlekhI ItihAsa paNa sAlavArI pramANe rAkhavo jarurI che. yAtriko bhakitalAbha adhika pramANamAM tevAM sAdhane paNa vasAvavAM jarUrI che. yAtrikamAM paraspara anahada prema ane maitrI joIe. dharmazALA ke bIjA sAdhane mATe udAra vatana rAkhavuM ghaTe. mAruM tAruM choDI samabhAve tIrtha mahAmya vadhe tema karavuM jarUrI che. tIrthonI dharmazALAne upaga senITerIyama tarIke thAya te pAparUpa che. A pApa dhoI nAkhavuM joIe. maMdiranI peDhIomAM munI, gumAstA vagere jaina ja joIe. te mATe sAdhAraNa phaMDa saddhara banAvavuM. sAdhAraNa phaMDa e mATe ja mukarara karAyela che. te jaina haze to vyavasthA sArI raheze. maMdiranI ke tIrthanI sadvyavasthA mATe sAdhAraNa bhaMDAra bhara e ja kharo bhaMDAra che. For Personal & Private Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ e saMtanI vicAraNA jIddhAra prazna:-jIrNoddhAramAM zuM zuM karavAnuM che? uttara:-dhama vIrAe dhana kharcI AlizAna jinAlayeA UbhAM karyAM che, tenuM rakSaNa karavuM e jainAnI pharaja che. temAM ja sAcI jinabhakti che. navAM maMdira karatAM prAcIna madirAnA jIrNoddhAra karavAmAM ATha gaNu phaLa che. te pachI navAM miMdarA karatAM jIrNoddhAranA mahAna lAbha kAM na levA ? meM vihAra daramyAna agALa, mAravADamAM aneka vasta jinAlaye dekhyAM che. jenA vicAra karatAM AMkhamAM AMsu Ave che. e duHkhada dRzya tA najare jonAranI dRSTimAM ja yathAM khaDu thAya. teneA nahi joyelAne zuM khyAla Ave ke zuM lAgI Ave? dhananA lAbha e sthAnAmAM levA jevA che. DhuMDhaka sAdhue te jinamaMdiramAM kAMTA devarAvavAmAM ja dharma mAne che. te maMdiramAM ja aDDo jamAve che. maMdiranI agAsImAM ja mAtaruM parave che. mAravADamAM ke kacchamAM AvA atyAcArA pUrajosathI cAlI rahyA che. zvetAMbara munivaro tyAMnI ghaTatI jatI mUrtipUjaka jaina vastI mATe vihArakSetra vadhAre ane tevAonA sAmanA kare teA sAcA svarUpamAM jIrNoddhAra thAya. praznaH-amArA derAsarAmAM karADAnI puMjI che, temAMthI khIjA... mazine Ape te? uttara:-15 karmAdAna sivAyanA zuddha raste devadravya vadhAravuM, bhaMDAra bharavA e ISTa che. paNa amArA bhaMDAra meATA, ema gaNAvavA khAtara nahi, bha'DAra game tyAMnA hAya. dareka jinAlaye| temAM samAna hakadAra che. ahIM tIrthaMkara che ne tyAM paNa tIrthaMkara che. jainone tIrthaMkara mAtra pUjanIya che. bIjA derAsare pUjA-AratI paNa na utaratI hAya, tA ahIMnA bhaMDAra vadhAravAthI zuM lAbha ? A prakAranI mamatA mAtra sa'sAravardhaka che. TrasTIonI pharaja che ke, madiranA aiciMtA khAsa kAma mATe amUka pUMjI rAkhI bAkInI bIjAM madirAnI vyavasthAmAM lagADavI. jinabhaktinuM A nagna satya che. A dravya ja kharuM devadravya che. kAI paNa madiranuM hita karavuM e ja devadrazyanu kuLa che. sivAyanuM draSya kRpaNanI lakSmI jevuM che; jemAM pApanA bhAgIdArA tenA TrasTIo che. For Personal & Private Use Only 13
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 jIrNoddhAramAM paNa prAcInatA, majabUtAi, kaLA ane zilAlekhA sAcavIne kAma levAnuM hAya che. ghaNA doDhaDAhyAoe maMdirane lAbha karyAM, paNa khIjI rIte nukazAnI paNa karAvI nAkhI che. zatruMjaya para jUe ? nathI rahyA prAcIna zilAlekhA ke nathI rahyAM utkINu pramANeA ! e khadhuM avivekI jIrNoddhAranuM pariNAma che. te| mA dareka khAkhatA lakSyamAM rAkhI jaina zilpavidhi pramANe uddhAra thAya e ja hitakAraka che. prAcIna tIrthAMnA uddhAra mATe paNa ApaNe pachAta chIe. maMdiranA uddhAra thAya ke na thAya, navu' tItha kheAleA ke na khAlA, paNa prAcIna tIrthroddhAra sahuthI prathama jarurI che. zArIpura, mathurAjI, mithilA, kapilAjI, bhaaipura ityAdi aneka tIthabhUmie verAna hAlatamAM che. jonArane Ananda Ape che, paNa e verAnatA hRdayane kAtarI khAya che. kyAM zatruMjayanAM gaganacU khI madirA ne kayAM A cAtarAe ke TekarIo para dekhAtA vastAvazeSA; ATalu` chatAM tenI pavitratA jevI ne tevI ja che. sakamAinu phaLa A sthAnAmAM levA jevuM che. A kAma madirAnA dravyathI paNa thaI zake tema che. e devapu cheADavAnI udAratA TrasTIonA dilamAM AvavI joIe. kharI vAta teA e ja che ke tyAM jeneAnI vastI thAya ke je tIthatuM rakSaNa kare. AvA prakAranA upadezadAna, jJAnadAna tathA dhanadAnanI agatya che. pii O zrI cAritravijaya For Personal & Private Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImanA AMtarajIvanamAM eka daSTipAta le zAha phattecaMda jhaverabhAI. bhAvanagara. jayati te'dhikaM janmanA jagat / keTalAka mahAna AtmAonuM jIvana prakhara tejasvI sUryanI sAthe sarakhAvAya che. keTalAka AtmAonI zAnta ane tejasvI caMdranI sAthe sarakhAmaNI thAya che. tyAre keTalAeka AtmAonuM jIvana zukanA tArAnA prakAzanI sAthe sarakhAmaNImAM mUkAya che. jIvananuM samagra avalokana tapAsatAM zrI mUlacaMdajI mahArAjanA jIvanane sUryanI upamA, bAlabrahmacArI zrI vijayakamalasUrinA jIvanane caMdranI upamA ane prastuta chavanacaritranA nAyaka zrI cAritravijayajInA jIvanane zukranA tArakanI upamA ApI zakAya. zrImadda cAritravijayajI ke jemane sarva virati avasthAmAM AdhyAmika vArasA tarIke sUrya ane caMdranA ubhaya bhAvonI ugratA ane zAMtatA maLI hatI, teo TuMka vakhatamAM-alpAyuSamAM paNa addabhuta jIvana jIvI gayA che. ane potAnI ciraMjIvI yazogAthA dvArA anya munijanene zubha anukaraNanuM daSTAMta ApI gayA che. teo zAntabhUti, bAlabrahmacArI ane tapasvI AcArya zrI vijayakamalasUrinA praziSya hatA. prastuta vijayakamalasUri zrI buTerAyajI mahArAjanA praziSya tarIke suvikhyAta che. dharmacaMdrajI tarIke TuMkamatanI dIkSA lIdhA pachI mUrtipUjA-bhaktinuM vAstavika rahasya samajAtAM saMvegI pakSamAM maLI javuM e asAmAnya hRdayabaLanI khAtrI Ape che. A prasaMge pracaMDa AtmavIyane upayoga karavo paDe che. anAdi mithyAtvI AtmA apUrvakaraNa vaDe AtmavIya pheravI graMthIbheda vaDe jema samyakatva prApta kare che. tene ja lagatI lagabhaga A paristhiti gaNI zakAya. pUrvakAlIna sthAnakamAgI dIkSAguruonA virodhane sAmane karIne ja puruSArtha vaDe saMvega pakSamAM For Personal & Private Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya - AvI zakAya che. satya vastu jyAre Atma sAkSIe balavAna bane che, tyAre satyanI jALa teDI pheDI nAMkhatAM AtmAne vAra lAgatI nathI. zrI vijayadharmasUrinA snehI ane sahAyaka tarIke banArasa jevA dUranA pradezamAM viharI jJAnAdhyayananI jijJAsA tRpta karavA satata zrama karavo e emanI bhadra jJAnapipAsA sUcave che. bhAvacAritrane sparzavA pUrve sthAnakamArgI saMpradAya tajI mUtipUjana svIkAra dvArA prabhubhakti tarIke darzana prApta karyuM tyArapachI kAzImAM vyAkaraNa, nyAya ane AgamIya jJAna prApta karavA mATe traNa varSa satata prayatna karyo e rIte nazAnacAritrA molamA e sUtranI sArthakatA siddha karI. pAlItANAmAM 1999 nA jeTha mAsamAM madharAte bhayaMkara jalapralaya tha; aneka makAne paDI gayAM; AkhuM gAma jaLabaMbAkAra thayuM; manuSyo tathA pazuo taNAvA lAgyAM; te vakhate zrImad cAritravijayajIe nidrA tyajI vicAryuM ke manuSya ane pazu sevAne amUlya avasara prApta thayela che, te saMpUrNa zakti vAparI sArthaka karI lauM. tyAra pachI tarataja beDIMganA makAnamAMthI sAmenA davAkhAnAnA sta sAthe doraDAM bAMdhyAM. athAga baLa vAparIne dareka manuSya ke pazuone pakaDI pakaDI makAnamAM utAryA ane jIvasaTosaTanuM sAhasa kheDIne lagabhaga traNa manuSya temaja teTalA ja pazuone abhayadAna ApyuM. A daSTAMtathI emanA AtmAne jIvadayA guNa keTalAka vizALa pramANamAM khIlyA haze te samajI zakAya che. te vakhate teozrI evA tarkavAda ke vicAra paraMparAmAM rahetA paDyA ke sarva viratidhara sAdhu sacita pANIne sparza karI zake ke kema ? A sAdhAraNa prasaMgamAM to naphA taTAne hisAba karatAM paMcendriya manuSya ane pazudayA mukhya hatI. ane samayane oLakhI te guNane barAbara khIlavI batAvyuM; A adbhuta romAMcaka prasaMga che. emane AtmA kAkeTIA zarIramAM hovA chatAM keTale darajaje vikAsa pAmele hato tenI ApaNane alpa najare kAMIka jhAMkhI thaI zake che. emanA A ucca svArpaNanA AMdolanothI AkarSAI te vakhatanA pAlItANA sTeTanA eDamInIsTreTara mejara oNga sAhebe emanA sevAbhAvane pIchA. emanI ucca manuSya ane pazudayAnI prazaMsA karI ane sTezana upara jaina gurukula mATe vizALa pramANamAM jamIna najIvI kiMmate ApI ane e rIte pratyakSa svarUpa maLyuM. For Personal & Private Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ meDIkala ophIsara De. padamazIbhAI aradezara nyAyamUrti zrIyuta nAraNadAsa kAlIdAsa gAmI polIsa suprITenDenTa zrIyuta nAthAlAlabhAI pAlItANA rAjyanA traNa dharmapremI adhikArIo For Personal & Private Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImannA AMtarajIvanamAM eka dRSTipAta saMvata 1968mAM zrI siddhakSetramAM beDiMganI sthApanA temanA hAthe thai. te mATe je prasaMga nimittabhuta thayA te paNa hRdayadrAvaka hatA; kacchamAM bhayaMkara duSkALa hatA; eka DAsA kacchamAMthI nIkaLI peAtAnA be putrA sahita pAlItANe udaranirvAha arthe AvelA. bhikSA mAMgavAthI udarapUti na thaI tethI prastuta banne bALakAne mahArAja zrI cAritravijayajIne sAMpIne gadgad kaThe kahyu', ke 'mahArAja zrI ! mArAM be bALakAne sAcaveA ane temanA jIvananuM rakSaNa karo.' A sAMbhaLIne mahArAjajIe mane bALakone peAtAnI pAse lIdhAM ane AvAM aneka khALakA keLavaNInA lAbha lai, jIvanasAkatA karI, svAvalaMbanavALA ane ane jainadhama mAM sthira thaI jenaSTine ajavALe te khAtara, oNDiMganI sthApanA zubha te karI, e maMgalamuhUrta evuM sala banyuM ke, bhaviSyamAM te khaoNrDiMga gurukula rUpe banI gaI-palaTAI gaI. jyAM atyAre lagabhaga doDhasA vidyArthIo zArIrika, mAnasika, dhArmika ane tapAmaya jIvananI tAlIma laI rahyA che. ane je sthaLe lagabhaga eka lAkha rUpiyAnAM bhinna bhinna vistIrNa makAne UbhAM thayAM che. jemAM prArthanAmaMdira, dhyAnamaMdira, bheAjanAlaya, vidyArthIbhuvana, skUla vigerene samAveza thAya che, zeTha jIvaNacaMdra dharamacaMda, zekkIracaMkesarIca, zeTha lallubhAI karamacaMda ane gAMdhI va@bhadAsa tribhuvanadAsa vagere temanA sacAla ke taraphathI bhaviSyanI unnati mATe vizeSa prayAseA cAlU che. tIrakSAnA prasaMgamAM paNa temaNe yathAzakti khAroTanA jhagaDA prasaMge bhAga bhajavI tI bhakti pradazita karI hatI. ane e dvArA AtmAnA vikAsakrama ( Evolution theory) sAdhyA hatA. emanA e ziSyA, ke jeo prAthamika avasthAmAM khaoNDiMganA vidyArthIo hatA; te munijIvanamAM temanA ziSyA zrI danavijayajI ane zrI jJAnavijayajI tarIke thayA. pAchaLathI muni nyAyavijayajInA zrI danavijayajInA ziSya tarIke umerA thayA. A va`mAna vidvAn 'muni-tripuTI' peAtAnA gurue ucherelA jaina gurukula rUpI kalpavRkSane tanamanathI padmavita rAkhavA satata prayAsa sevI rahI che. emanA gurunI pratikRtinI sthApanA dvArA cAritramaMdira anAvavAnI abhilASA rAkhe che. prastuta gurukulanI unnatinu aniza ciMtana karyA kare che. nahi, paraMtu te racanAtmaka dRSTibinduvALA ( Constructive point of For Personal & Private Use Only eTaluM ja view ) 17
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 hAi, prastuta prasaMge sAdhusamAja ane zrAvakasamAjamAM vadhI gayelA kusaMpamAM IMdhana nahi nAkhatAM, ulaTuM te kevI rIte zAnta thAya, te mATe 'reDasIgnalavALI' apIleA bahAra pADaye jAya che. zrI cAritravijaya zrImad cAritravijayajInA samagra jIvana tarapha dRSTipAta karatAM, gRhasthAvAsamAM kacchamAMthI muMkhaI vyApAra arthe ezrI sAhasa karIne gayA. e bALapaNathI ja temanI himmatavALI prakRtinuM sUcana hatuM. eTalu ja nahi paraMtu svakuTumbI 17 manuSyA sukhaImAM pleganA bhAga thai maraNane zaraNa thayAM. e praca Da hRdayabaLa vaDe sahana karI, sasAranAM adhanAne lAta mArI meAhanI jajIra teADI dIkSita thayA. temane paNa plega thayelA; paraMtu cAritrameAhanIyanA sace|pazamane udaya bhaviSyamAM niyata hatA; jethI khacyA ane vairAgyaragathI ragita thayA. AdhAta paNa emanA jIvanapalaTA Akasmika na hatA; paraMtu hRdayanA vairAgyara'gathI vAsita thayA hatA. emanuM hRdaya UMDA utarIne avaleAkavuM e mArI zaktinI bahAranA viSaca che. chatAM tenI mUka zAsanasevA, jIvadayA vigere tapAsatAM emanA hRdayanI vizALatAnA acchA khyAla AvI zake che. Life is service, life is sacrifice arthAt jIvana e sevana che. jIvana e svApaNu che. e uktine teozrIe sArthaka karI batAvI che. bAkI jenI prAptimAM manuSya peAtAnA jIvananI saphaLatA ane kRtAtA samajatA hAya, tathA jenI aprApti karatAM paNa prANApaNu vadhAre iSTa gaNutA hoya te tenA jIvananI bhAvanA ( Ideal ) thaI kahevAya. e nyAye emanuM TUMkuM paNa AdhyAtmika dRSTie ucca jIvana vyatIta thayuM che. emaNe sava-virati jIvananuM ucca sAphalya peAtAnI zaktionA zreSTha vyayamAM sAdhyuM che, nahi ke peAtAnI kIti athavA anyanA DhASA zeAdhavAmAM, emanI sAthenA vyakti tarIkenA sAmAnya paricayamAM huM AtmyA hatA. emanuM zAstrIya jJAna kevuM ane keTalu hatu te anubhavagamya thayuM nathI. emaNe lekhA athavA vidvatAthI bharelAM pustakA lakhyAM nathI. paraMtu buddhi karatAM hRdaya caDiyAtuM che, e emaNe cAritra jIvanamAM pragaTa rIte khatAvI ApyuM che. sevAne peAtAnI AdhyAtmika kja samajI (Inspired by the spiritual sense of duty) kaTokaTInA prasaMge manuSya ane pazudayA e emanA ahiMsAmaya zuddha bya For Personal & Private Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImaddanA AMtarajIvanamAM eka daSTipAta parAyaNa jIvananI pichAna karAve che. vidyAthIonA kalyANa saMbaMdhamAM emanI bhAvanA evI javalaMta hatI ke ugatA bALakonuM dhArmika jIvana unnata karavA mATe emane zArIrika, mAnasika ane AdhyAtmika keLavaNInI jarUra che e emaNe amalamAM mUkIne karI batAvyuM che. emanA vAvelAM bIjamAMthI phaLo taiyAra thAya te pUrve teozrIne AtmA saM. 1974 mAM lagabhaga 34 varSanI vaye Treka paNa unnata jIvana pUruM karI A sthala dehamAMthI cAlyo gaye; emane amara AtmA sAdhujIvanane ucita paMDitamRtyu vaDe zubhabhAvanAnA baLane sAthe laIne devagatimAM gayela ja haze, ema mAnavA ApaNane emanA jIvanakaLAnA raMga prere che. udAtta, vizALa ane kalyANakArI bhAvanAbharyuM emanuM cAritramaya jIvana anyane daSTAnta rUpa hoI pitAnI saumya prabhAthI virAjita ane cirasmaraNIya thaI gayeluM che. ane sati jeDadhi ramanA gar e ukita sArthaka karI raheluM che. astu. vi. saM. 1988, Arivana, parNimA. For Personal & Private Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvananA camakAra ane camatkAra lekhakaH-mAstara umedacaMdra amIcaMda, jesara, dareka sAmarthyazALI AtmA mATe ghaNe bhAge bane che tema, temanI pAchaLa eka camatkAranI duniyA UbhI thAya che. sAmarthya hoya tyAM camatkAra hoya ja, evI ekAnta vyApti nahAvA chatAM, sasAranA ghaNA jIvA A camatkAramAM ja sAmarthya nihALavAnA rasiyA hoya che, ane te ja kAraNe Aja sudhImAM AvI daMtakathAo lokasAhitya ke leAkakathAone nAme ekaThI karI saMgrahavAmAM AvI che. itihAsanA pRSTho para na AvelI, aMtevAsI ke ati paricaya dharAvatA mAnavIonA bheALAM haiyAMomAM sadharAyelI A daMtakathAo paNa keTalIka vAra itihAsa jeTalI ja AdhArabhUta bane che. ges A camatkAranI duniyAneA udbhava jIvananA ajaba evA camakArAmAMthI ja janme che. ane e ja khAtara camakAra ane camatkArane eka ja prakaraNamAM sAmela rAkhavAmAM Ave che. na lekhaka ke na pracakAra, evA bhakata hradayane hAthe cItarAyela A prasaMgeA pAThakone jarura e mahApuruSanI vadhu pIchAna karAvavA madadagAra nIvaDaze. saMpAdaka guru ru mahArAjazrIne u. yazeAvijayajI mahArAjazrI upara aTala zraddhA hatI ane dareka saMkaTanI prAthamika cetavaNI temanA taraphathI maLatI, tema teo mAnatA. ghaNI vAra teone svapnamAM AvI niya rahevAnuM kahI jatA. atyAre paNa gurukuLanA kAkartAone e vizvAsa che ke gurukuLane kAi divya madada che. kharekhara, teozrImAM zAsanasevAnI dhagaza sAthe vacanasiddhi paNa hatI. mane sAMbhare che ke ukta saMsthAnA menejara jhaveracaMda mAdhavajI hatA. temanA lagna thayAM ghaNA samaya vyatIta thaela. lagabhaga ATha dasa varSa thaela. peAtAne saMtAnaprApti thavAnI AzA cheDela. evAmAM eka samaye pote ( zeTha AsamAna For Personal & Private Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvananA camakAra ane camatkAra # jamAlanA ) bahAdura bIlDIMgamAM bagIcA taraphanA eka oraDAmAM beThA nAmuM lakhatA hatA. cepaDA sAmA paDelA hatA. tevAmAM A mahAtmAe eka nava suMdara ( galuDiyuM ) kutarAnuM baccuM darzAvI ukta menejarane kahyuM, ke "le A dIkaro! dIkaro dIkaro zuM kare che. jA ! ene navarAvI dhavarAvI sArI rIte dUdha pAje, ne tenuM pAlana karaje." ema thoDoka samaya sudhI karyuM. tyArabAda pitAne ghera paNa gurudevanA vacanane prakAza jaNAvA lAgyo ne nava mAse temane ghera putraratna prApta thayuM. atyAre te ja bALaka ukta saMsthAmAM abhyAsa kare che. vi. saM. 1969mAM bahAdura bilDIMgamAM zrI. ya. vi. jaina pAThazALA sthApI. tyAra pachI te pAThazALAnI sthiti DAmaDALa thaI gaI. menejare sAMje AvI gurujIne kahyuM, ke Aje sIlIkamAM kaMI nathI. rAtrI vItI gaI. savAre gurudeve uThatAM sAthe ja kahyuM, ke "bhAI Ajeja rUA. 1813 nuM manIoDara Avaze. phikara karIza nahi. manIAraDara ravAnA thaI cukyuM che.' banyuM paNa ema ja. posTamena A ne kahyuM ke Aje rUA. 181)nuM manIoraDara che tema kahI rUA. gaNI ApyA. tyArabAda A saMsthA sTezana paranA sAmenA makAnamAM AvI tyAre paNa meM najare jeela che ke eka veLA A saMsthA nANAM prakaraNamAM ghaNI duHkhI sthitimAM AvI. aneka kaSTo veThavAM paDyAM. eka rAtI pAInI paNa Avaka nahIM ane kIkIdAra AvI guru mahArAjane kahe ke "sAheba! have ApaNI saMsthAne nAme-khAte kaI mAMDe tema nathI. keI udhAre mAla ApatuM nathI, ane bajAramAM rUpIyA baso cukAvAnA che; ane leNadAre buma pADe che. eka pAI paNa sIlakamAM nathI, bajAranI levaDadevaDanA paisA kayAMthI cukAvavA?" tyAre mahArAja sAheba tene hIMmata ApatA ne kahetA ke "jA, ciMtA mata kara, kAle badhuM ThIka thaI jaze. satyanI pravRttine kadI AMca AvatI nathI." ane te ja pramANe banyuM hoya. je samaye A saMsthA muMbaI janarala kamITIne hAthe seMpI, te samaye ema banela ke A saMsthAnA menejarane tathA paM. tribhuvanadAsabhAIne muMbaI zrIyuta zeThajI sAheba jIvaNacaMdabhAI dharamacaMde kamITInA baMdhAraNa mATe bolAvela. te vakhate navuM baMdhAraNa ghaDatA lagabhaga kAMIka samaya thaela, ne muMbaI For Personal & Private Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya taphathI patravyavahAra paNa bilakula nahIM. evA samaye baporanA gurumahArAjazrI badhA bALakonI vacamAM beThA hatA. tyAM pite ocIMtA bolyA ke "chokarAo Aje kamITInuM baMdhAraNa ghaDAI javAne tAra Avaze. tyAM banyuM paNa ema. te ja divase sAMjanA cAra vAge samAcAra maLyA ke kamITi baMdhAI gaI che. e samaye svapnamAM khyAla nahi ke kAgaLa paNa Ave ! gurumahArAja sthAnakamAgInA sAdhu hatA, tyAre temane aMjAramAM eka rAtre svapna AvyuM ke, pote muMbaImAM gADIjInA maMdiramAM gayela che. tyAM eka vimAna AvyuM jenI upara besI devalokamAM cAlyA gayA. basa, A svapnanI rAta parI thatAM ja savAre vaDIla sAdhune svapna kahI saMbhaLAvyuM. vaDIle uttaramAM TAlamadula karI, paNa gurujIe manamAM nakkI karyuM ke-Atma kalyANa mATe jinabhUti jarUrI che, eTale bIjA divasathI ja sthAnakamArgI sAdhunA vezamAM ja tene maMdiramAM javA AvavA mAMDyA. pariNAme AtmAne satya jJAna thayuM. saMvegI mAgane svIkAra karyo ane mahAna prabhAvika thayA. temanA svajJAnanI prApti dIpaka svastika vagere nizAnIothI nizcita che. vacana sididhanA te aneka anubhavo thayela che. ekavAra morabInA jaine AvIne kahyuM, ke "mahArAja! tanatuMDa mahenata zA mATe kare che, eka sAMdhe tyAM tera tUTe ema saMsthA kayAM cAlavAnI che?" gurumahArAje uttara Apyo ke "mahAnubhAva! tane mArA zarIra mATe lAgI Ave che, mane saMsthA mATe lAgI Ave che. tuM DAyarImAM lakhI rAkhaje ke A saMsthAne aMza paNa nukazAna thavAnuM nathI." A zabdonI satyatA Aje jagajAhera che. vi. saM. 199nA jeTha mAsamAM pAlItANAmAM honArata thaI. tyAre rAtre mAstare guru mahArAjazrIne kahyuM: "A bALakanuM zuM karaze? makAna dhasI paDaze. bacavuM paNa muzkela che! "gurumahArAje tarata ja jaNAvyuM ke eka paNa vidyArthIne nukazAnI thavAnI nathI. enI sahAya mATe pUjyapAda yazovijayajI upAdhyAyajI ubhA che badhAne oraDAmAM suvADI do." ( ATaluM hovA chatAM vidyArthIone rakSaNa mATe sAMkaLo vagere sagavaDe tiyAra rAkhI hatI.) For Personal & Private Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ E jIvananA camakAra ane camatkAra vi. saM. 1971 mAM pAlItANAmAM plega hate. gurumahArAja tathA ukta saMsthA zrI TANA mukAme hatA. ocIMtA cadazanI savAre UThIne pAlItANA tarapha vihAra karyo. menejare puchyuM ke "Ama ekIlA kayAM cAlyA " gurUmahArAje kahyuM ke "pANItANAmAM yAtrALuone herAnagati thaI che." ema kahI pote pAlItANA AvyA. ahIM tapAsa karI to pAlItANAmAM yAtrikone yAtrA mATe na AvavA devAnI neTIsa nIkaLI cukI hatI. temAM A. ka. peDhInA munIme mAtra puname yAtrikone AvavA devA mATe egya mahenata karela je niSphaLa gaI hatI. gurumahArAje atre AvatAM ja polIsa suprI. nAthAlAlabhAI tathA meMjara sTroMgane maLI yAtrika Ave, gurukuLanA makAnamAM utare, gAmamAM AvyA sivAya bArebAra rastethI yAtrA karI cAlyA jAya e baMdobasta karAvyo. vi saM. 174nI sAlamAM Aso vadIranA dine mahArAje aMgIyAkarachanA saMghane bolAvyo ane ekatra karIne kahyuM ke have huM ATha divasane mahemAna chuM. tame gabharAze nahi. mArA ziSyone mArA guru pAse pahoMcADI deze." A samaye muni mahArAja zrI darzanavijayajI tathA mu. ma. zrI jJAnavijayajIne enphalyuenjhAnuM jora hatuM. muni nyAyavijayajI taMdurasta hatA. temaNe kahyuM: "sAheba ! Apane ke thavAnuM nathI." gurumahArAje jaNAvyuM ke "mahAnubhAva! tuM bALaka che, na samaje." barAbara Aso vada 9 nI rAtre eka vAge svargaprayANa karyuM. Aja Aso vada 9 nA savAre bhUjathI De. dulerAya AvI pahoMcela. teja vakhate muni nyAyavijayane epeDikSa upaDayuM. guru mahArAje dAktarane kahyuM ke pahelA nyAyavijayajI pAse jAo. tyAM ja tamane saphaLatA maLaze. DaoNkaTare zrI nyAyavijayajI pAse AvI zarIra tapAsI moraphIyAnuM Injakazana ApyuM. pachI gurumahArAja pAse AvyA. temanuM zarIra tapAsyuM. davA levA sUcavyuM. gurumahArAje uttara Apyo ke eka divasa sArUM zA mATe vilAyatI davAthI deha bhraSTa karuM ! e nahI bane." saMghane gurumahArAjazrInuM Aso vada bIje kahela vacana yAda AvyuM. ane davA levA mATe bahu Agraha karyo nahi. saMghane nakakI hatuM ke AjanI rAta pasAra thaI te kAle gurumahArAjane vinA davAe ja ArAma thanAra che. For Personal & Private Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya AvA ghaNA ghaNA prasaMge Avela tyAre mane paNa cekakasa thatuM ke A mahAtmA koI ajaba camatkArika che, nahIMtara Ama kema bane? kharekhara zuddha vairAgya, zAsanasevAnI dhagaza, zAsana pratye prema ane alaukika zraddhAnA baLe teo mahAtmAmAM vacanasididhane prabhAva to hato ja. vi. saM. 1968 nA comAsAmAM pAThazALA dayALajI sukhaDIyAnA makAnamAM hatI. gurujI paNa tyAM ja hatA. eka divase sAMjanA polIse AvI guru mahArAjane kahyuM ke Apane kAle phojadAra sAhebe belAvyA che. tyAre gurujIne lAgyuM ke pAThazALA saMbaMdhInuM kaMI kAmakAja haze. cAla jaI AvuM. tyAM gayA ane kahyuM ke zuM kAme mane teDAvela che ? phojadAre hasIne kahyuM - A tamArA jaina che. pharIyAda kare che ke mane muni mahArAja zrI cAritravijayajIe muTha mArI che. gurumahArAje aTTahAsya karyuM ne muTha dekhADavA sAthe kahyuM ke, "atyAre ha to sAdhu eTale keIne mAravAnI pratijJA che, paNa huM je koIne A sRSTi mAruM te tamArI pAse phariyAda AvavA agara jIvate ja rahevA na pAme. A sivAya bIjI muThabuTha kaMI huM jANato nathI! vi. saM. 169 mAM eka bhAIe AvI guru mahArAjane kahyuM ke, bAvA A mahulI keTalA divasa Takaze? (pAThazALA kayAM sudhI cAlaze ?) gurudeve hasamukhe cahere jaNAvyuM ke A maDhulInA pAyA zAsanaprema rUpI sIsuM reDI pAkA karela che, arthAta zIsuM pAyuM che. A bAvo deha vyApI che ne mahulI brahmAMDa vyApI che. tenI sugadha dazedizAmAM phelAze. e maDhulI che mATe amara banaze." guru mahArAjane vi.saM. 1969mAM chagAunI yAtrAmAM pradakSiNA karatAM paDI javAthI chAtInuM darada lAguM paDayuM hatuM. darada ThaMDImAM pIDA karatuM hatuM. ekavAra evI tabiyata bagaDI ke 105 DIgrI tAva AvI gaye. De. padamazI aradezara tathA kanaiyAlAla bhAIe traNa kalAka UbhA rahI guru mahArAjazrIne ArAma karyo. tyArabAda teo guru mahArAjazrI pAse avAranavAra AvyA ja karatA. eka vakhata sTezana paranA makAnamAM For Personal & Private Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ gen AcArya zrI vijaya kamalasUrIzvarajInA pramukhapade vaDAdarA khAte maLela tapagacchAdhipati zrI mUlacaMdajI mahArAja ( muktivijayajI ) nA sAdhusamudAyanA saMmelana veLAnI samUhachabI. For Personal & Private Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvananA camakAra ane camatkAra 25. paNa che. padamazIbhAI pitAnAM patnI sAthe darzane Avela. vArtAlApa cAlato hato. DekaTare majAmAM kahyuM, ke "mApha karajo. Apa jevA mahAtmAone paNa roga Ave che. ApanI davA huM karuM ke Apa mArI davA kare?" "guru mahArAjazrIe ke uttara vALyo ke "bhUmi kheDUta pAsethI dhAnyanuM phaLa le ane kaNasaluM Ape, A te jAhera vyavahAra che." eka vakhatanI vAta che. teozrI pAThazALA mATe upadeza ApatA hatA. tyAM eka zrAvake bIDI saLagAvI ane babaDyo: "zuM A sAdhu che? chokarA, chokarA ne chokarA ! ene chokarAnuM zuM kAma che? huM te AvAne vahorAvuM paNa nahIM !" gurujIe kahyuM - mArI pratye aNagamo hoya to roTalInA TukatA nA ApatA ! paNa A bALakee tamAruM zuM bagADayuM? A pachI tene suMdara upadeza Apyo. zrAvake hasate mukhe pAThazALA mATe madada ApI pachI zrAvake kahyuM, ke "sAheba vahoravA padhAre." gurujIe hasIne kahyuM ke "tArI nahIM vaherAvavAnI pratijJA bhAMgI jaze." ane tene tyAM vaheravA padhAryA! - guru mahArAja vihAra karatA eka vakhata sAmakhIyALI gAme gayA. be divasa vyAkhyAna vAMcela nahi, tevA arasAmAM eka sthAnakavAsI zrAvikAe kahyuM, ke "mahArAja bhaNe lAge naI." guru mahArAje trIje divase vyAkhyAna ApyuM ane sabhAmAM beThela zrAvakazrAvikAdi mugdha banyAM ane bolavA lAgyAM, ke "A te paMDita che, vidvAna che. have ApaNe saMgha ekaTho maLI, mahArAjane rahevAnI vinaMti karo." te samaye sthAnakamArgI bAI belI ke, "ahe he ! mahArAja bhaNyAM che zuM kAMI?" mahArAjazrIe kahyuM, ke "mAjI ! tame moTAM parIkSaka che! huM te kaMI bharyo nathI." saM. 173 mAM eka gRhastha pitAnI dharmazALAmAM pAThazALAnI TIpa baMdha karela. karmasaMge ghoghAvALI dharmazALA pAse gurujI maLyA. pU. dazanavijayajI tathA 5. jJAnavijayajI pAchaLa ja hatA. gurujIe temanI dADhI pakaDI kahyuM: "bhAI ! pAThazALAnI TIpa kema baMdha karI che?" te bhAI gabharAIne bolyAH "are! cAritravijayajI! For Personal & Private Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 U huM huM. ..madada baMdha karuM ke?' mahArAjazrI hAsyathI khAlyA : 'yAda rAkhaje ! cAritrane haDA mAra! khulle zIra tArI sanmukha ubhA che te sahana karI leze, paNa sasthAmAM patharA zA mATe reDavA che ? cAritravijaya e sahana nahIM ja kare! tyAra pachI e bhAIne kharAkhara hRdacamAM lAgI AvyuM ne sasthAne madada ApavA tarata peAtAnA bhaktajanAne tAra karyAM ne kahevarAvyuM ke 'saMsthA sArA pAyA upara cAle che--vidyAthI e 5zu 40 thI 50 che. mATe e khAtAne tAkIdathI madada cAlu karI deze !' ' eka vakhata mALIyAnareze gurumahArAjazrIne rAjamahele padhAravA nima traNa karyuM. gurumahArAja sahaziSya tyAM gayA. prathama te temaNe peAtAnI pUjA dekhADI. jemAM jinezvaradevanA phoTA vagere hatA. pachI eka sthAna para beThA. rAjAe ekavAra TIMkhaLamAM kahyu, ke 'mane....... mADhuM jovuM gamatuM nathI !' guru mahArAje kahyuM: 'te AsamAjInA saheAdara che eTale svAmInArAyaNane tenuM mADhuM jovuM na ja game ! ' pachI mIjI keTalIka vAtacIta cAlyA pachI guru mahArAja cAlyA. uThatAM uThatAM rAjAjIe buddhinI tIkSNatA jovA mATe ja pharI e ja uccAra karyo: mADhu dIThe gamatuM nathI.' guru mahArAje hAsyathI kahyuM ke--mADhuM khAMdhyuM chatAMya DuMgaLInI vAsa AvatI haze ! nAsikA zakti teA tIvra lAge che ?' rAjAe mIThuM hAsya karyuM. guru mahArAjazrInA caraNe sparza karyAM. zrI cAritravijaya vaDALA pAsenA gAmamAM eka jaina hatA. jina mUrtinA kaTTo vidhI. tene eka zrAvake vezyAputra kahIne AlAbyA ne A jhaghaDA gurumahArAja pAse AnyA. gurujIe te jainane pUchyuM':--jJAtAsUtramAM dropadIe karela jinapUjAne adhikAra che te te mUrti kAnI hatI ?" teNe uttara ApyA, ke te jinanI-kAmadevanI.' tyAre kahyuM, ke 'jina eTale kAmadeva ane jaina eTale kAmadevanA putra. vezyAnA putra e tame tamAre meDhe ja svIkAra kare che te have dhyAna rAkhaze! ke, jinanA atha tIrthaMkara ja karaze! ke tameAna jaina eTale tIrthaMkaranA putra kahI saiA khelAvaze. masa jAe tamArA kajIe patyeA.' sa. 1974 nA mahA mAsamAM mahArAjazrI lAkaDIyA gAme padhArelA. lAkaDI For Personal & Private Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvananA camakAra ane camatkAra yAnA rAjA sAheba, guru mahArAjanA vyAkhyAnamAM hamezAM AvatA. caudaze zrAvikAoe pUchyuM, ke mahArAja sAheba, sAMje mATu paDimaNuM karAvaze| ?" gurumahArAje kahyuM, ke 'tamane pratikramaNa karAvavAnI amArA guru mahArAjanI AjJA nathI.' zrAvikAe kahyuM, ke, ' paNa rATalA te amArI pAsethI levA che ne !' tyAre gurumahArAje hAsyamAM kahyu, ke 'bahena, roTalI ceApaDelI ApatI hAya te; lukhkhI Apaje. paNa amAre te gurunI AjJA pramANa che.' A gAmamAM guru mahArAjanA upadezathI ghara jaina thayela che. derAsara thai rahyuM che. sAmakhIALInA zrAvake muni danavijayajI tathA muni jJAnavijayajInI je sthAnamAM dIkSA thayela te Akhu khetara geAcara karela che. 66 AvI vacanasiddhi, nirbhIkatA ne vinodabharyAM mahAtmA maLavA dula.bha ja che. A sevAbhAvI saMtane mane pUratA paricaya hatA. mane kharekhara dharmanuM bhAna karAvI jJAnane raste doranAra eja hatA. e pUjya gurudevanA jeTalA guNagAna karuM, teTalA AchA ja che. mahArAjazrInA alaiAkika cuNA ane ujjavaLa prema yAda AvatAM hRdaya bharAI jAya che. aMtamAM huM kharA aMtaHkaraNathI prAthuM chuM', ke e amaraAtmAne zAMti maLeA ! temanA traNa ziSya (khAlabrahmacArI tripuTI) ratnA zrImAn muni mahArAja darzanavijayajI, jJAnavijayajI, nyAyavijayajI vagere zAsanasevAmAM ujajavaLa kALA ApI guruvayanA paMthe cAlI gurujInI nAmanA vadhArI rahyA che; e jANI kayA jainane hRdayamAM AnaMdanI bharatI nahi Ave ? For Personal & Private Use Only 27
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurUkuLanA sthApaka lekhaka : zrIyuta jhaveracaMda mAdhavajI madI. hAlamAM pAlItANA sTezana upara hastI dharAvatA zrI yazovijayajI jena gurukuLanA muLa sthApaka muni mahArAja zrI cAritravijayajI "kacchI e nAmathI prasiddha che. e mahAtmA cAritravijayajI (karachI) mULacaMdajI mahArAjanA saMghADAmAM AcArya vijayakamalasUrIzvarajI mahArAjazrInA ziSya jAmanagaravAlA vinayavijayajI mahArAjazrInA ziSya hatA. teozrI saMvata 1967 nI sAlamAM pAlItANAmAM AcArya zrI vijaya mehanasUrIzvarajI mahArAjanA sAthe cAturmAsa hatA. temaNe comAsuM utaratAM jJAnapaMcamIne divase zrI yazovijayajI jaina saMskRta-prAkRta pAThazALAnI sthApanA karI. te ja varSanA phAgaNa mahinA lagabhagamAM kacchamAMthI Avela eka kacchI Doso zAha nAthAbhAI mAMDana tenA -7 varasanA be chekarA nAme lakhamazI tathA vIrajIne laI pAlItANAmAM potAnuM gujarAna cAlaze, tema dhArI Avele. kacchI DosA nAthAbhAI potAnA be chokarAne laI haMmezAM TalATIe yAtrA karavA jato. bapore sau talATImAM lADu jamatA Ave. sAMjanA to koI koI vakhata ja jamavAnuM bane. Aje savAre talATIe eka ke aradhe lADu maLe te bIje divase savAre eTale ke vIsa kalAkane aMtare pAchuM najIvuM jamavAnuM maLe. AvI rIte A che tathA tenA be bALake potAnA divase nirgamana karatA hatAM. uparAMta talATIthI AvatA gRhasthAnA TapA gAmamAM AvatA hoya tenI pAse yAcanA mATe pAchaLa doDatA Ave. pAI paisA le ne AvI rIte thoDA divasa gujarAna cAlyuM. eka vakhata AvI rIte te traNe jaNa mAgatA mahArAjazrInA jovAmAM AvyA. temanA AtmAne mahAna kheda thayo ke jainanAM baccAMone TapAonI pAchaLa mAMgavAne vakhata For Personal & Private Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 AvI rIte sATha varasanA DAsAne peAtAnA e bALaka sAthe TapAnI pAchaLa bhAgatA joI A dayALu ane samAjanI dAjhavALA mahAtmAnuM hRdaya cIrAI jatuM hatuM. ane haMmezAM te ja vicArAmAM temanuM mana sa Mtama rahetuM hatuM. thADA divasa 'AnuM zuM karavuM ?" A vicAramAM pasAra thayA bAda, temane eka ja vicAra AbyA, ke A chekarAone koI paNa saMsthAmAM dAkhala karIe te ThIka. A vakhate hastI dharAvatuM jaina khAlAzrama peAtAnI khAlyAvasthAmAM hatuM. temanA kAryakartAone mahAtmAzrIe kahevarAvyuM, ke A e jaina bALakAne tamArA hastaka cAlatA mAlAzramamAM dAkhala karaze ? paNa temAM kAMi na khanI zakayu. mahAtmAzrIne khUba lAgI AvyuM. jyAre A jainabALake kacAMya Azraya na meLavI zakayA tyAre mahAtmAjIne eka era vicAra udbhavyeA. ane tene tarata amalamAM mUkyo: te e ke-- gurukuLanA sthApaka kAzI jevA dhAmamAM sekDA annakSetre ane pAThazALAo hoya che. te jeneAnA A mahAna tIrthAdhirAjamAM evI sasthA kAM na hoya ? pAThazALA teA kharA khara cAle che. ane enI sAthe ja mekIMga hAusa hoya te ghaNeA lAbha thAya. Ama vicArI vaizAkha suda trIje pAThazALAnI sAthe meTIMganI sthApanA karAvI. A vakhate vijayameAhanasUrijI tyAM ja birAjatA hatA. madadane mATe temaNe kapaDavaNaja eka AdamIne patra lakhIne meAkalyeA. tyAMthI 200 rUA. maLyA. sthAnika Avaka paNa vadhavA lAgI. kAma AgaLa cAlyuM. bAdamAM zrI cazevijayajI jaina sa`skRta pAThazALA sAthe eka anAthAzrama paNa zarU karyuM. AmAM alpabuddhinA jaina bALakIne udyoga ane dhArmika zikhavavAmAM AvatuM. udyogeAmAM zarUAtamAM pheTogrAphI, nAsuM ane evuM ja rAkheluM. kherDIMganI zarUAtamAM zrI raNuzI devarAjanI dharmazALAnA dhaniSTha munimajI zrIyut muLajIbhAie paNa sArI madada karelI. meDIMga sthapAyA pahelAM paNa mahArAjazrInA kahevAthI kacchI DAsA ane enA e cheAkarAne paNa peAtAne rasADe jamADatA hatA. mArkIMga sthapAyA pachI te e cheAkarAe emAM ja rahIne bhaNavA lAgyA. tyAra bAda A sasthAne pUjya AcAya mahArAjazrI vijayadhama sUrIzvarajI mahArAjanA upadezathI AgrAvAlA zeTha tejakaraNajI cAMdamalajI nahATA tathA ze lakSmIcaMdajI eka taraphathI mAsika rUA. 300) traNa varasa sudhI maLavAnA prabaMdha thayA. For Personal & Private Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya ane saMsthAnI kAryavAhaka sthAnika kamITInI nImaNuMka karavAmAM AvI. jemAM zeTha amaracaMdajI beda, zrI cunIlAla kAnunI, zrI mohanalAla maganalAla jhaverI vagere tathA gAmanA AgevAna gRhasthonI kamITI nImAI kArobAra dhamadhokAra cAlavA mAMDyo. divase divase A saMsthAnI vadhAre ne vadhAre pragati thavA lAgI. saMsthAmAM vidyArthIonI saMkhyA 50nI AsapAsa thaI cUkI. have moTA makAnanI khAsa jarUra paDI; kAraNa ke A vakhate 75 mANasane samudAya thaI cUkyo hato.A vakhate menejara tarIke kAma karatA pAlItANAnA rahIza modI jhaveracaMda mAdhavajI tema ja paMDita zrI tribhovanadAsa amaracaMda; A banne mahArAjazrInI be bhUjAo hatA. temaNe vicAra karyo, ke have A saMsthAne sArAmAM sAruM sagavaDatAvALuM makAna joIe. A vakhate pAlItANAmAM pannAlAla bAbunI dharmazALA sAme zeTha samAna jamAlavALuM bilDIMga bagIcA sAthe vArSika rUA. 150thanA bhADAthI rAkhavAmAM AvyuM. A vakhate A saMsthA pAse bIlakula mUDI hatI nahi. AvA moTA bhADAnA makAnanuM sAhasa karyuM. te pUjaya mahArAja sAhebanA vacanasiddhine ja pratApa che. A saMsthAnI sthApanA karatI vakhate pUjya mahArAjazrI cAritravijayajIe vacana uccArelAM : "A saMsthA bhaviSyamAM eka sArAmAM sArI, gurukulanA nAme prasiddha saMsthA thaze." A AgAhI-vANIne prabhAva, divase divase vadhAre ne vadhAre daSTigocara thatA gaye. dekhatA dekhatAmAM A saMsthA jenagurukulanA rUpamAM hayAtImAM AvI. mahArAjazrInuM AtmabaLa eTaluM badhuM hatuM, ke pote je dhAre-cItave te karI zakatA hatA. saMsthAne mATe pote zAtithI UMgha paNa letA nahatA. pANInI honArata thayA pachI, ahIMnA rAjyamenejara mejara oNga sAheba pAsethI, temane upadeza karI; A saMsthA mATe sTezana upara 9 varSanA paTe mAtra Azare rUA. 25 nA sAliyANAthI jamIna meLavI. eka vidyArthInI sagavaDatA thAya teTaluM sAduM makAna banAvyuM. A vakhate mAtra sthAnika kamiATe sAdhAraNa kAmakAja karatI hatI. have saMsthAnuM pAkuM baMdhAraNa thAya te sAruM, AvA vicArathI mahArAjazrIe muMbaInI kamiTInI nimaNuMka karI. jemAM nIcenA gRhasthAnI nimaNuMka karavAmAM AvI. For Personal & Private Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurukuLanA sthApaka 31 1 zeTha hIrajI ghelAbhAI bhaNasI [kacchI] 2 zeTha lakhamazI hIrajI mezarI 3 jhaverI mohanalAla maganalAla 4 zeTha velasI punAsI vakIla 5 zA mohanalAla dalIcaMda desAI 5 DakaTara (napuNasIvALA) pusIbhAI hAIkorTa plIDara harajI mezarI 6 mohanalAlajI lakhamIcaMdajI beda vagere vagere. AvI rIte majakura gurukuLanI chellI kamITI nIcenA gRhasthAnI nImI. 1 zeTha jIvaNacaMda dharamacaMda jhaverI 2 zAha lallubhAI karamacaMda dalAla 3 zeTha kezarIcaMda bhANAbhAI hA. zeTha phakIracaMdabhAI 4 zAha hIrAlAla sarUpacaMda nANAvaTI 5 DekaTara nAnacaMda kasturacaMda 6 zAha mehanalAla khoDIdAsa vagere vagere kamITIe muMbaI khAtenI nImI, temaja bhAvanagaranI zAha gulAbacaMda ANaMdajI, zAha valabhadAsa tribhovanadAsa gAMdhI, zAha phatehacaMdabhAI bhAIcaMda vagere vagere gRhasthanI kamITI nImI. pAlItANAnI sthAnika kamITIonI nImaNuMka karI mahArAja zrI saMvata 173mAM vidyAthIo, makAna, temaja sTApha vagere gurukuLanI hajAronI mIlakata muMbaInI kamITIne bhaLAvI kacchamAM gayA. kacchamAM be vakhata gayA ane be vakhata AvyA. trIjI vakhate kacchamAM jaI pAlItANAmAM eka moTA pAyA upara jaina kaLAbhuvana kholavA mATe upadeza karI prathama 30 hajAra karI kharaca karavAnI kabulAta lIdhI. cAturmAsa utaratAM ahIM tarapha AvavA vicAra thato hato e arasAmAM jaina samAjanA kamanasIbe tabiyata bagaDavAthI teozrIne svargavAsa thaye. pUjya mahAtmAzrI cAritravijayajI (kacachI) mahArAjazrIe A saMsthAne sArAmAM sArI koTIe mUkI jaina samAjanI sArAmAM sArI sevA bajAvI che, e temaNe karelA prayAsathI samajI zakAya che. kharekhara! mahArAjazrIe pitAnI darakAra karyA sivAya tana-manathI anahada zrama uThAvI A saMsthAne paripUrNa karI muMbaInA gRhasthane seMpI che. ane Aje tenuM gurukuLa tarIkenuM nAma mazahura che te sahu koI joI zake che. madIzerI, pAlItANA For Personal & Private Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ GITA / ) iii kALI e puNyasmRti! lekhakaH munirAja zrI hemendrasAgarajI (paganiSTha zrImad buddhisAgarasUrijInA praziSya) svargastha munirAja zrI cAritravijayajI ane sva. yoganiSTha zrImad buddhisAgarasUrijI baMne paraspara jIvanakAlamAM khUba ja saMkaLAyelA hatA. adhyAtmadaSTi sUrijIe A munirAjazrImAM zAsana sevAnI apUrva dhagaza ane tAkAta nihALyAM hatAM. ane enuM ja kAraNa che ke teoe jIvanabhara munirAjazrIne potAnA karI mAnyA hatA, bane teTalI sahAya ApI hatI ane vAraMvAra mArgadarzaka banyA hatA. Aje e samartha sUrijI hayAta hota to? A smaraNa koI anerA rUparaMge teo ApI zakata. paNa Aje teo nathI. temanI ciraMjIva kIti ne smRti mojuda che. chatAM AsvAsana e vAtanuM che ke temanA suyogya aMtevAsI munirAja temanI pAsethI jhIlelAM smaraNe Aje ApaNane Ape che. e paNa kayAM eAchuM sadbhAgya che? saMpAdaka parama sevAbhAvI svargastha mahAtmA cAritravijayajInAM saMsmaraNe aneka vidha tejasvI raMgothI raMgAyela daSTigocara thAya che. zvetAmbara mUrtipUjaka jainonA vasu ane vagathI vizALa saMsAramAM gurukuLanI Adi sthApanA karanAra koI nirabhimAnI vIrapuruSa hoya, te mahAtmA cAritravijayajI ja daSTigocara thAya che. jIvanabhara samAjasevA ane zAsanapremathI jenuM rakta saMcAlita thatuM hoya evA, prAtaHkAla ane saMdhyA samaye vidyArthIone putra tulya mAnI jJAna eraNa para emanA cAritranuM ghaDatara karanAra keI mahAparizramI mahAtmA jevAya te samajavuM ke e zrImAna cAritravijayajI mahArAja che. evA parama Adarza sAdhu puruSa mATe zuM lakhI zakuM? For Personal & Private Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImadbhanimahArAjayAvinya tAruNya ane tapanI mUrti munirAja zrI cAritravijayajI saMvagI sAdhutA svIkArI te veLA. purimacarimANako maMgalabatAgatityAma parikahiyAjiragaNa harAIarAvalIbArI svargasthanA hastAkSaramAM eka maMgalaka. For Personal & Private Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ e puNya smRti nAnI evI vaye saMsAranA saMpUrNa sArAsArane e pratyakSa kare che. jyAre saMsAramohanAM AkarSaNa ubharAya evI avasthA, evI kamANI ne evA suyoga hatA, tyAre teo vairAgyavAsita bane che! emanA parAkrama pAse yamadevane paNa parAjaya thAya che. e sthAnakamArgI sAdhu bane che. nAnI vaye mukhaparathI haja bAlyAvasthAnI kumAza paNa palaTAI nahotI, tyAM satya dharmanA raMge raMgAya che. pite dhAraNa karela zraddhA DolavA lAge che. eka tarapha bhaya ne bIjI tarapha sAhasa, eka tarapha dhamakI ne bIjI tarapha dha judhe caDhe che. sApa kAMcaLI utAre ema e veSa tajI saMvegI sAdhu bane che. vIza varSanI yuvAna vaye te e puruSasiMha kAzI tarapha vidyAbhyAsa mATe prayANa kare che. baMgALa-pUvadezanAM punita tIrthasthaLonI yAtrA karI AtmakalyANa sAthe parakalyANa karavA bhagavAna mahAvIrane ahiMsAne jhaMDo laI e tarapha ghumavA mAMDe che. - aThayAvIza varSanI ummare e mahAna zAsanasevaka siddhagirinI punita chAyAmAM samAjoddhArane mahAna yajJa AraMbhe che. -bhAvi gurukulanA bIja sarIkhaDI zrI yazo vijayajI jaina saMskRta pAThazALA-boDIMga sthApe che. aneka viddha vAdaLane bhedI, apamAnanA viSama pyAlAone amRta sama gaNI, tene hasate mukhaDe gaLI jaI; Aja tuTe ke kAla tuTe tevA bhayaMkara prasaMgomAM paNa merunI jema aDaga rahI na zAsananA uddhAra arthe e saMsthAne unnatinA paMthe caDhAve che. jaina samAjane prathama gurukula arpaNa kare che. bezaka gurukulanAM mIThAM phaLe ane tenI unnati jevA teozrI vadhAre samaya jIvanta na rahyA, paraMtu gurukula ATalI pragati, unnati ane vikAsa sAdhI rahyuM hoya to e badhA mahAtmA zrI cAritravijayajInA Atmabhogane ja pratApa che-tenuM ja phaLa che. pAlItANAnA bhayaMkara jalapralaya samaye jema jema melanuM pANI vadhatuM jatuM hatuM, tema tema zrImaddanA hadayasaramAM dayAnuM-karuNAnuM pura vadhatuM ja jatuM hatuM. te samaye aneka nirAdhAra manuSyone ane anAtha dIna pazuone bacAvI karuNAnA e dhaMdhane saphala banAvyuM hatuM. AvA nispRhI sevAbhAvI AtmAne trikAla vaMdana hajo ! zrImadda mArA guruzrInA parama mitra hatA. kesariyAnI yAtrA karavA sAthe gayelA. te vakhatanAM ghaNAM madhura-mIThAM smaraNe mArA gucchI kahetA. Aje mArA guruzrI hAjara hota to te smaraNe kAvyamaya bhASAmAM Alaba AlekhI zakata, = For Personal & Private Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha4 ma cAritravijaya samAjamAM aneka kalahe Aja sudhImAM thayA che. te badhAmAM cAritravijayajI mahArAja alaga ja rahyA che. pitAnI ajaba vIjaLika zaktine upayoga jena saMtAnone sAcA zAsanasevaka banAvavAmAM, samAjanI-saMghanI sevAmAM ja karyo che. AvA nispRhI parama tyAgI mahAtmAonuM smaraNa yuganA yugo sudhI avicalaakhaMDa raheze. aneka jagyA ane AthamI gayA-cAlyA gayA, paraMtu zrI cAritravijayajI mahArAjanI puNyasmRti janasamAja hayAta haze tyAM sudhI sadA prakAzamAna raheze. e amara AtmAne amara zAMti he! Aje jainazAsanamAM AvA udAracarita sAdhu puruSonI ghaNI ja jarUra che. jIvanamAM zAsanasevA e ja mukhya maMtra hite, samAja hitasAdhanA e ja yeya hatuM. keI paNa jAtanI khaTapaTamAM paDyA sivAya-kalahathI sadAya dUra rahI nispRhavRttithI, nirabhimAnapaNe, mUkabhAve teozrIe je zAsanasevA ane samAjahita sAdhyAM che, evA sevAbhAvI AtmAo atyAre pragaTe ane samAjahita sAdhe, zAsana ane saMghasevA bajAve te bahu jarUrI che. AnaMdamaya jIvana banAvanAra ja AnaMda mANI zake che, temaja bIjAnAM AnaMdamaya jIvana banAvI zake che. zrI cAritravijayajI udAra carita ane bahu AnaMdI hatA. gurukulanA bALako-vidyArthIo sAthe bahu udAratAthI vatatA ane temane vinayI, vinIta, sadAcArI, udyamI ane parama puruSAthI banavAna evI suMdara ramujI bhASAmAM upadeza ApatA-Takera paNa evI karatA, jethI vidyAthI AnaMdathI hasatA hasatA samajI jatA. vaLI vidvAna-paMDite sAthe barAbara paMDitAIbharI vAta karI jenadarzananuM rahasya samajAvatA. bALaka sAthe bALaka jevI vAta karI tava samajAvatA ane paMDita-vidvAne sAthe gahana viSayamAM utarI tattva samajAvatA, gurukulamAM tame keIne juo, to samajavuM ke e cAritravijayajI mahArAja ja che. evA AtmAo Aje virala che. mahAtmA zrI cAritravijayajI mahArAjanAM aneka guNasmaraNe mArA guru zrI kahetA. Aja emAnAM A be zabdo rajA karyA che. - - For Personal & Private Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurukuLavAsanA uddhArakA lekhakaH maganalAla kapuracaMda zeTha paramAtmA mahAvIranuM zAsana ajoDa che. jenu prakhala kAraNa temaNe nirUpaNu karela syAdvAda siddhAMta tathA jJAnanI jAgRti mATenI gurukuLavAsanI prathA che. pUrvakALamAM hajArA jaina mahiSa gurukuLanI nizrAmAM rahI jJAnaprApti ane cAritranI ujajavaLatA sAdhatA hatA. zramaNApAsake siddhaputrA pAse jaina tattvAnu dAhana karI parama zrAvaka banatA hatA. A rIte te kALe-te samaye jaina samAja unnatine zikhare hatA. paraMtu krUra bhasmagraha A utkaSane dekhI zakA nahIM ane teNe A suMdara klyANamaya mArgamAM eka pachI eka aneka rADA phekyAM. dhAne phaTakA mAryAM, teNe jagatanI sanmukha eka ja AjJApatra raju karyuM ke muninuM mAthuM kApI lAvanArane eka suvaNu mudrA inAma ! A mArA eTaleA bhayaMkara hatA ke zAMtimAM dhama mAnanAra nirgathAmAM chinnabhinnatA vyApI gaI, puSyamitre mAya - kAlIna jaina sthApatyeAnA vinAza karyo. jaina derAmAM vaidika zALAo sthApI. zrI gaNezAya namaHmAM, puSyamitra rAjAe jaina tathA vAravAra bArabAra dukAlI paDI, jeNe nigaththAnA gurukuLavAsane sadAne mATe dezavaTA apALyeA. jaineAnA traNa kAphalAe paDI uttara, pazcima ane dakSiNamAM cAlyA gayA. dakSiNanA jaina nigraMthasamAja guru paraparAnA jJAnathI vacita rahyo. temAM gurukuLa paddhati chuTI gai. jethI temaNe tA nakkI karI nAkhyu ke have zramaNa bhagavAn mahAvIranA vacanAnA sagraha rahyo nathI. uttarIya tathA pazcimIya nigraMthAe punaH gurukuLa sthitine UbhI karI. nigraMtha jJAnane sAcavI rAkhyu. A arasAmAM traNe samudAyAmAM evA sudhArA vadhArA thaI gayela ke punaH zAsananirmANunI AvazyakatA lAgI. ane zrIcadrasUrinA ziSya For Personal & Private Use Only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka6 mI cAritravijaya zrI samaMtabhadrasUrie vanavAsa svIkArI mahAna prayatna karyo. dareka nigrAe temane a5nAvyA. thoDA varSo sudhI ThIka cAlyuM paNa teonA svargagamana bAda pAchI pUrvanI sthiti UbhI thavAthI Akhare niSphaLatA nivaDI, saMgha bheda thayo ane zvetAMbara digaMbaranI zAkhAo nIkaLI. banne zAkhAoe zrI samatabhadrAcAryane bhinna bhinna daSTie pUjyA-mAnyA. bAdamAM uttarApatha tathA pazcima vibhAganA nircoe jina Agamane lepabaddha karyo. vikramanI navamI zatAbdImAM vaLI dhamadhatAnuM mojuM pharI vaLyuM. zrI zaMkarAcArye paNa rAjyAzraya nIce jena munionA mAna chedanuM mahAsya gAyuM. jina pratimAone pheMkI daI jinabhuvanamAM zivapiMDIo besADI. upAzrayamAM vedazALAo sthApI. dakSiNamAM zivabhakta suMdarapAMDya rAjAe paNa A ja zAMkarapaddhati akhatyAra karI. pariNAme jaina sAdhuomAM rahI sahI zakti paNa nAza pAmI. gurukuLa paddhati to taddana luptaprAya banI gaI. tyAre jainAcAryoe paNa sAdhuonA vibhAga pADI judA judA pradezo vahecI dhamasthiti TakAvavAne ja mAtra mukhya udeza rAkhyA. je vibhAgo pAchaLathI 84 gaccha tarIke jAhera thayA. ka. sa. zrI hemacaMdrasUrijIe jaina jJAnane samRddha banAvavA mahAna jehamata uThAvI. paNa deva pratikuLa hatuM. muslIma rAjyanA pAyA paDyA, jemAM jenA dharma ke zivadharma darekanA zira para khIlI ThekANa. jaina dharmamAM vizeSa maMthana cAryuM ane muslIma rItabhAta tathA bhAvanAthI eka na jaina paMtha nIkaLe ! A rIte jainamAM gurukuLanuM ke gurukuLa paddhatinuM nAma nizAna na rahyuM ke jyAM zrama-zramaNIe jaina tattvanuM pAna karI saMyama kRtArtha karI zake. aMte A dizAmAM pUjyapAda zrI cAritravijayajI mahArAja sAhebe daSTi pheMkI. teo janmathI kacchanA hatA. sAhasa e kacchanA pANInuM paripakava phaLa che. e 28 varSanA maharSie jaina samAjamAM jJAnamaMdiranAM dvAra kholyAM. e sevA bhAvI mahAtmA gurukuLanI jhaMkhanAmAM hatA, AryasamAjIonI gurukuLa zilIne anubhavI cUkyA hatA. kAzIne 360 annakSetro joI AvyA hatA. teone lAgyuM ke - pAMcamA ArAnA viSama aMdhakAramAM jinAgama ane jinabiMba e be ja prakAzamaya tio che. parama pavitra bhUmi siddhakSetramAM eka prakAza jAjvalyamAna che. bIje prakAza kAM nahIM? pAlItANu e siddhakSetra che te jJAnatIrtha paNa kema na bane ? For Personal & Private Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurukuLavAsanA udadhArako Itara samAjavALAe kAzIne maMdirothI ane pAThazALAothI samRddha banAvI che. tema jaino siddhAcaLajIne jinAla sAthe jJAnAlAthI samRddha kAM na banAve dAnI jemake mane e kaMI muzkela nathI. basa ! A ja bhAvanAnA phaLarUpe e pUjya maharSie saM 1968nI jJAna jayaMtImAM gurukuLanuM bIja vAvyuM. ka mudatamAM tene bhAvi jaina gurukuLa tarIke jAhera karyuM ane aMte zrI yazovijayajI jaina gurukuLa nAma ApI potAnI bhAvanAne mUrtarUpa ApyuM. te puNyazleka mahAtmA Aje hayAta nathI paNa temanI A javalaMta kIti ApaNI sanmukha UbhI che. teoe zizuvayamAM potAnI janmabhUmimAM verAna pradezamAM eka vaDa ro, je atyAre aneka jIvane zAMtipradAna karI rahyo che, tema ja A jJAnavRkSa paNa samRdadha banI samAjane unnatinA paMtha tarapha dhapAvI rahyuM che. teonI utpAdakakaLA koI ajaba hatI. mArI yAda pramANe jaina samAjanI sAmAjika dhArmika jAhera saMsthAomAM sauthI prAcIna " jaina gurukuLa" ja che. ane e rIte zrI cAritravijayajIne Adhunika gurukuLavAsanI prathAne sajIvana karanAra prathama jaina zramaNa kahI zakIe. teozrI anekavAra pharamAvatA hatA ke AvI jJAnasaMsthAo sAdharmika vAtsalyanuM ja aMga che. sAdharmika vAtsalya, prabhAvanA, pAraNA, aMtara vAraNA, tapasvI bhakti, AyaMbIla tapa, sevA, saMghabhakti, jIvadayA vigeremAM dAtAonI phaLadazaka buddhi hoya che, paNa teo khAIne tene zuM upayoga karaze e sarvathA jevAnuM hetuM nathI. A ja rIte A saMsthAomAM jJAnaprApti, darzanazuddhi, dharmatatvavRddhi ityAdi mukhya udeza hoya che tethI pUjyazrIe A jJAna paraba khelIne zAsananA uddhAramAM amUlo phALo Ape che. jo ke temAM hAla zramaNopAsake mATe ja jJAnaprAptinAM sAdhana che. paNa samAja duraMdezI batAvI tenA kAryavAhakene utsAhita karI seMkaDe jaina sAdhuo tathA sAdhvIo jyAM AvI jJAnapAna karI zake evuM gurukuLa banAvI 2000 varSanA prAcIna vAtAvaraNane punaH prakaTAve te pUjya munizrInI bhAvanAne cakravRddhi vyAja sahita nyAya ApyuM manAya. zAsanadeva darekane e atula zakti Ape ! For Personal & Private Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ e prabhutAnI pratimA lekhakaH zrIyuta mAdhavalAla nAgaradAsa dAkatara, sANaMda e sAdhu mahAtmAnI uMmara bahu nAnI hatI, chatAMya bahu udAra hatA. te yuvAna hatA, chatAMya sAgarasama gaMbhIra hatA. netrakamalo vizAla ane daDhatA sUcaka hatAM, chatAMya temanuM hRdaya puSpathI paNa vadhu kamaLa hatuM. bahArathI jonArane badAmanAM chIlakA samAna kaThora bhAsatA e sAdhupuruSa, paricitane badAmanA mIja jevA mIThA ane mRdu hatA. khare ja sAcI sAdhutA ane saMyamane suMdara saMgama temanAmAM jevAte. ahiMsA ane satyanA teo akhaMDa pUjArI hatA. zatru ane mitrane samAnabhAve satkAratuM-sanmAnatuM udAradila hatuM. zAsane ddhAranI parama tamannA hatI. vIrano eka paNa anuyAyI dIna, duHkhI ke anAtha na rahe te jovA temanuM hRdaya ane netro talasatAM hatAM. akhaMDa brahmacaryanuM teja temanA mukhamaMDaLa upara taravaratuM hatuM. temanAmAM zAsananuM sUtra calAvavAnI apUrva zakti hatI; chatAMya zAsanasevaka-sipAI hevAmAM ja teo gaurava mAnatA. uSa:kAlIna apUrva tAjagI ane tanamanATa temanA jIvanamAM hatuM, chatAM svachaMdatA ke caMcaLatA na hatI ! prathama darzane ja prekSakane AkarSe tevAM lehacuMbaka sama temanAM netro hatAM. huM e dayAbhUti sAdhupuruSanA prathama darzane ja AkarSA ane temanA udAra hRdayamAM eka pUjArI tarIke sthAna pAme. kharekhara teo mArA pUjyapAda hatA. pUjyapAdane lAyaka hatA, chatAMya temaNe pUjakane-pUjanane kadIye zAsananuM svarUpa nathI ApyuM. premabhAve hitopadeza, snehabhAve mIThAM sUcane ane bedhapATho ApyA che. teo vidvatAmAM bahaspati na hatA chatAM temanI vANImAM apUrva jAdu bharyuM hatuM ema kahuM te cAle ! jyAre jyAre teo vivAthIone upadeza ApavA For Personal & Private Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ e prabhutAnI pratima besatA, tyAre jANe tee upadezaka nahi paraMtu vidyAthI emAMnA ja eka hAya tema vidyAthI onu hRdaya raju karatA. upadeza sAMbhaLI bhalabhalA uMDa vidyAthI o paNa zAMta thaI jatA, azra pADatA ane khIje divase vinayI banI jatA jovAyA che. temanI vANImAM evI apUrva zakti-tAkAta hatI ke, camaDI phruTe paNa kramaDI na chuTe evA kRpaNuzirAmaNI sagRhasthA (?) pAsethI gurukula mATe vasune varasAda varasAvatA ghaNAne yAda che. game tevA kuramAM krura zikArIne, mAMsAhArIne jue ke teozrInA hRdayamAM karuNAnA dheAdha vahe ane tenI pAse jaI tene zikAra ne mAMsAhAra AjIvana cheDAvI detA. aneka rajaputeA ane DhAkAza, aMgrejo ane pArasI ke musalamAna adhikArIone tathA pUrvadezanA aneka a'gALISAyuone emaNe mRdu vANIthI nirAmISAhArI nAkhyA che. temaNe diggaja paDatAnI sabhAmAM vAdavivAda nathI calAvye|, chatAMya jayAre jyAre prasa'ga AvyeA che; tyAre zuM Aya samAjI ke zuM mIzanarI, zuM sanAtanI ke zu' mullAMjI; darekanI sAthe samabhAve carcA karI jaina dazananAM mUlabhUta tattvA-hAda samajAvI jaina dananA avirAkhI banAvI, temAMnA kaIkane jaina daCnanA anurAgI banAvyA che. temaNe peAtAnA cira'jIvI yazasvI kAryoMnAM khaNugAM nathI kuMkAvyAM, temaNe deza videzamAM peAtAnA yazeAdudu bhI nathI vagaDAvye, chatAM temanAM zAsanepacegI ane samAjopayeAgI zubha kAryo Aje paNa monabhAve yazeAgAthA gAI rahela che. teozrIe nirADa barapaNuM, niHsvAtha bhAve, mUkapaNe tanamanathI zAsana sevA bajAvI che. kharekhara temanAmAM udAra mahAnubhAvatA, apUrva sAdhutA ane suMdara jJAnazIlatA e triveNInA suMdara saMgama thayA hatA. e triveNI saMgama nei bhaktibhAve hRdaya ane mastaka avanata thaI temanA caraNAviMdamAM jhuke che. te mahAtmAnuM nAma che-- svastha mahAtmA zrI cAritravijayajI mahArAja, eka subhAgI paLe mArI ane temanI mulAkAta thaI ane mAjIvana huM bhaktibhAve tezrInAM premasUtramAM khavAyA. jema sAgaramAM mIThe| maherAmaNu prApta thAya tema mane teozrInA paricayathI lAbha thayA. thADA divasonA satsa`ga For Personal & Private Use Only 39
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 hajIye mane niraMtara yAda Ave che. temanu dhaiya, pavitratA ane parizramazIlatA Adi guNA khAsa grAhya hatA. teAezrI sAdhu hatA eTale ja temanA tarapha AkarSAyA ane premarajItho baMdhAyeA ema na hatuM; paraMtu teozrInI apUrva sAdhutA, zIla, sayama, zAsanauddhAranI dhagaza, udAra hRdayabhAvanA, syAdvAdane vijaya DaMkA vagaDAvavAnI tamannA ane nirADaMbarI jJAna, je mahAn guNNA te mahAtmAne sadAya jIvaMta rAkhaze, AvA aneka guNAthI huM teozrI pratye AAMyeA hateA. e mIThA satsaMganAM smaraNeA jIvanamAM punaH punaH maLe ema mArA hRdayanI bhAvanA sadAya jAgRta rahe che. samAja sAthe ja bhAgyazALI che ke munirAjazrI cAritravijayajI jevA cathAnAmA tathAguNA mahAtmA tenI sAmAjika ane dhArmika unnatinA sukAnInetA banyA hatA. ja ww ...........ntI gI.....ta ( rAga-bhairavI lAvaNI ) cAritravijaya muninI sevA, sAcA jaine nitya smare; gurU guNa gA uramAM Thare. e vacanA vadatA nitye; gurUkuLa kAje mathatA prIte. gurU ku la kalpatarUne pekhI, " muni nathI huM chuM sa Mtrasevaka" RNI saMdhanA samajI manamAM, patthara ke IMTonA aNue, eka avAje ema amara AtmAe gurUvarane, se vA nA raMge raMgA che, "mArU' gurUkula eneA huM chuM, "sIpAi chuM prabhu mahAvIranA ' utsAha, sAhasa, dhIraja guNathI, kacchI pANI chAnuM na rahe, pANI vinA krimmata ko na kare, kacchI jainA kema visAre, sevAthI AbhAvyuM jIvana, smAraka samajI gurU ku La te, A yuganA munie e pai, bhAvI saMdha nirmANa kAne, tanamananA bahAdura ba nA vA, kahe; aMtaramAM nitya rahe. zrI cAritravijaya For Personal & Private Use Only cAritra 1 cAritra ra cAritra 3 cAritra 4 yAAratra pa cAritra ama masta banIne e bhamatA; mAnI manamAM du:kha khamatA. ema mukhe nita ucaratA; vighna vileAkI nava DaratA. krimmata che e pANInI; asi, meAtI, nara, vANInI. e bahAdura kacchI narane; namana karI e naravarane. sahAya karA saddabhAva dharI; tArI sadhane jaze tarI. tena te mananA roga harI; ziva kahe varaze| zivasuMdarI. zAha zivajI vasiMha, maDhaDAAmamavALA. cAritra cha cAritra 8 cAritra
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ caritranAyakanA ziSya samudAya madhyamAM: munirAja zrI darzanavijayajI, DAkhI bAjIH munirAja zrI jJAnavijayajI, jamaNI bAjIH munirAja zrI nyAyavijayajI (munirAja zrI darzanavijayajInA ziSya) For Personal & Private Use Only munirAja zrI vallabhavijayajI (munirAja zrI jJAnavijayajInA ziSya) tathA munirAja zrInayavijayajInA phoTA na maLI zakavAthI atre ApI zakAyA nathI.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAcA samAjasudhAraka lekhakaH yatiziSya chaganalAlajI, AMkheDI ( kaccha ), ApaNe ghaNIvAra joIe chIe tema, mATA gaganacUmmI pahADA nAnI nAnI baMduko ke gheADAzA dArUnA bhaDAkAothI nathI khaLabhaLatA. muzaLadhAra varSA AvA ke dAvAnaLa pragaTA, kodALAnA ghA kare ke ghaNunA, nAnI evI kAMkarIe kharavA sivAya tenA para kai sthAyI asara thatI nathI. ene uDAvI devA mATe dharatIka panA AMcakAo joie che, jalapralayanA dhamasANanI jarura che, jakharadasta su MgAnA dhaDAkA ja tene khaLabhaLAvI zake che. samAja sudhArAnuM kAma paNa kaMI aMze AvuM ja che. rUDhirUpI mATA pahADA e mATI--pattharanA pahADA karatAM vadhu avicalita UbhA hoya che. ane kadI kadI dhanu rakSaNu pAmI e pahADA anAdi sthira bane che. enI eka paNa kAMkarI kheMravavAnuM sAhasa karanAra dharmadrohInuM biruda meLave che! tene ukheDavA janAra kaIka astavyasta thaI gayA che, jenu nAmeAnizAna paNa nathI rahyuM. parantu jeoe bedhaDaka bahAdUrIthI AgaLa AvI emAM vAye suragA mUkI che e samAja sudhArAnA kSetramAM amara anI gayA che. AvuM ja racanAtmaka kArya karanAra eka sudhAraka kAi subhAgI paLe kacchane AMgaNe utare che. tenuM zubha nAma zrI cAritravijayajI ( kacchI ). temanI bhASAmAM darda che, avAjamAM gabhIra garjanAo che, dilamAM samAjahitanI tamannA che. temanA eka eka vAyanI pAchaLa sAmAjika rUDhinA killA hacamacAvI mUke tevI sura'geA che. apUrva tanamanATa bharyA dehamAM brahmacayanAM teja kiraNA phUTI rahyAM che. chatAM kAMya ucchedaka ke vinAzaka paddhatine lagAre avakAza nathI. kacchanI dhama ne kamanA kSetranI kAyaratA temanA dayApUrNa hRdayane valAvI nAkhe che. kacchanI A ajJAnatA, A hInatA, A mAyakAMgalApaNuM temanI jinhAne khUba kaDaka banAve che. kanyAvikraya, bALalagna, vRddhalagna, maraNu pAchaLanAM lakhalUTa kharco, lagnanA mithyA ADa kharI kharcAo samAjajIvanane kArI khAtAM tee jue che. keTaleka sthaLe For Personal & Private Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 mahAjananA netAe pAMjarApeALa, devadravya ne sAdhAraNa dravya; traNe drabyAnA khIcaDA karI beThA che. na hisAba, na suvyavasthA ! na jaina yuvAne bhaNe che na gaNe che. nAnI Umare khetI para jAya ke dukAne bese! dhamanI vAtA te kyAMthI pAse Ave ! zrI cAritravijaya kacchanA vAgaDa, kaDhI ne mAMgapaTa pradezanI A sthiti hatI. ApasamAM kusa'pa devatAnI upAsanA jheramAM hatI. AmAM keTalAka sthA. sAdhue vadhu umerA karatA hatA. mahArAjazrIe A sthiti sAme yuddha AdayuM, prathama zikArapuramAM garjanA karI. ahIMthI AkhA kacchane AMcakA ApavA zarU karyAM. e ganAnA rava jyAM jyAM sabhaLAce tyAM tyAM kabutarakhAnAmAM phaphaDATa thAya tema phaphaDATa thaI rahyA. A te vaLI kANu ApaNu nidrAsukha harI levA AvyA che? e te cAlatuM haze tema cAlyuM jaze !' chatAM jAgRtinA paNa pUjArIe hatA. vAMDhIyA, jagI, samakhIyALI vagere gAmeAe mahArAjazrIne AmaMtryA. temaNe dhIre dhIre ajJAnanidrAnuM sukha teADavA prAthamika bhUmikA taiyAra karI. eka eka pAThazALAnI sthApanA zaru karI. vyAkhyAnamAM zAstranA khATA ane sAcA arthAMnI mImAMsA zaru karI. AgaLa dhapyuM ja gayA, dudhai, AdheAi, dhamaNukA, AMbaraDI, bhaccAu Adi gAmAmAM temanA upadeze ajaba asara karI. samAja sudhArAnAM mULa ahIM nAkhyAM. pAThazALAe sthApana karI, bALalagna ane vRddhalagnanA pratibaMdha karyA. mRtyubhejanane aTakAvyAM. dharmAdAkhAtAne svaccha karyAM. cApaDA ceAkakhA karyAM. uparAMta saMpa sthApana karyAM. mahAjananA agresare pAThazALA sthApana karavA mATe tema ja bIjA sudhArA mATe taiyAra hatA. paNa maMdiAnA vahIvaTa mATe-tenA dravya mATe carcA karavA taiyAra nahatA. teo mahArAjazrInI khuzAmata karatA ne khAnagImAM hAtha joDI kahetAH 'khApajI ! jJAnazALA, pAThazALA sivAya bIjI vAta Apa na cheDazeA.' kAi sukhI paTela page paDI vinavatAH 'bApajI ! kanyAvikraya, khALalagna adha karavAnuM kaheA cho te bahu sAruM che, paraMtu dharmAdA khAtAmAM- paisAnI bAbatamAM Apa mAthuM na mAre ! Apa te tyAgI che. A dravyanI vAtA che. ame badhuM barAbara karI laizuM.' mahArAjazrI eka ja javAba ApatA. 'cApaDA ceAkhA kare! nItinuM khAvA icchA, have jAgA, savAra thaI samajI adhArAnI vAte bhUlI jAe !' mahArAjazrInuM kathana badhAyane sAcuM lAgatuM. ghaNA gAmAmAM pAThazALA sthapANI. ghaNAne kanyAvikraya, bALalagna ane vRddhalagna karavAnI bAdhAe karAvI ane For Personal & Private Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAcA samAja sudhAraka ghaNAM gArAnAM dharmAdA khAtAM cAkamAM karAvyAM. keTalAya sthAneAnA jJAnabhaMDArA ke jemAM Udhei ane kIDAe pAnAMo kArI khAtAM hatAM; keTalAMya mahattvanAM pustaka kacarAmAM paDyAM hatAM: ane keTalAya graMthAnAM pAnAM ApasamAM cIpakI jai graMtharatnane arabAda karI rahyAM hatAM, te badhAne sUryanA prakAza batAvI, tenuM lIsTa karAvI uttama prabaMdha karAvyeA. kacchamAM esavAla jJAtimAM ghaNA khetI kare che, temane paNa upadeza ApI dharmakAryoMmAM joDyA. niraMtara prabhudarzana, sAmAyika karavAM, abhakSya-bhakSaNa tathA rA ibhAjananA tyAga, khetImAM paNa upayeAga rAkhavA sAthe khIjA jIvAnA saMhAra na thAya, kei jIvane mArI na nAkhavA, khIjAnI gajIe tathA ukaraDA Adi na maLavA vagerenA upadeza ApI, temane sanmArge doryAM. anukrame mahArAjazrI jJAnadIpikA lai mAMgapaTamAM padhAryAM. ahIM sAdhue te cita ja AvatA. A pradezamAM ajJAnatAnA thara bAjhI gayelA hatA. kusa'pa rAkSase peAtAnA aDDo jamAvyeA hateA. gheraghera hALI saLagatI hatI. are! eka majalanI ja vAta karuM: sagI mAnA jaNyA be bhAi lakthA-khUba laDhyA. annenA ghera sekaDA vIghAM jamIna hatI-khetare| hatAM. bannenA pakSamAM tyAMnA meATA meTA chevaTe rAjaputrA-ThAkArA hatA. banne bhAI peAtapeAtAnA pakSanA vijaya mATe hajA| rUpiyAnA dhumADo karI rahyA hatA. ane ekabIjAnAM gaLAM phesavAnI taiyArImAM hatA. navayuganA A sudhAraka sAdhupuruSanAM pagalAM tyAM thayAM. upadezanA dhodha varasAvyeA. banne bhAiee te sAMbhaLyo. mahArAjazrInI vairAgyavAsinI sudhAsyadinI dezanAe temanAM hRdaya bhIjavyAM. eka divasa e pASANuhdaya anelA bhAIe peAtAnI bhUlathI gaLagaLA thai gayA. ekAntamAM gurumahArAjanA caraNe hAtha rAkhI, azru sAratA kheAlyAH 'gurudeva, have hada thaI. evAM pApA kayA che, ke kaye bhave chUTachuM. Apa je karA te amane maMjUra che.' pachI mahArAjazrIe bahAragAmanA pAMcane kheAlAvarAvI, taTasthabhAve cUkAdo apAyai. banne bhAIoe premathI mAtha bhIDI. svAmIvAtsalyamAM bhegA jamyA. AkhA gAmane jamADyuM ane keTamAM thatA hajArA rUpiyAnA dhumADe bacAvyeA. mAMgapaTanA ceAkharo bhegA karAvI tyAM kAnpharansa bharAvI. aneka kurUDhienA killA nIce suraMga purAvI tene jamInadosta karyAM. pAThazALAe jJAe karAvI kacchane AgaNe eka suMdara gurukulanI ceAjanA raju For Personal & Private Use Only sthApavAnI pratikarI. yazeAmukti 43
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya jaina gurukulanI racanA, kAryakrama ane phaMDanI cejanA raju thaIne maMjura thaI navIna yuganAM panotAM pagalAM see vadhAvyAM mahArAjazrIe A kenpharansamAM bahu ja vicArazIla, gaMbhIra ane vidvattApUrNa vyAkhyAna ApI janatAne khUba AkarSita karI. AraMbheluM kArya pUrNa karavA Agraha karyo. AraMbhathurA na banavA samajAvyA. AkhA cokaThAmAM AnaMda AnaMda pravaryo. badhe jJAnadIpakanI AbhA prasarI. kacachanI jaina samAjamAM jAgRtinAM pura ANanAra, navayuganAM darzana karAvanAra, jJAnadIpakanI jyoti pragaTAvanAra, rUDhirUpI Indhana mATe jJAnayajJa AraMbhanAra, maMtradaSTA, prakAzanA purohita munijI e pachI thoDuM jIvyA. chatAM Aje emanA Adeza karachamAM gAjyA kare che. dhanya che e paramAgI, mahAna zAsanasevaka, niHsvArtha bhAve bhUtalamAM vicarI janatavanI vijaya patAkA pharakAvanAra, zAMta, dhIra, vIra ane gaMbhIra yathArthanAmA zrI cAritravijayajI mahAtmAne ! For Personal & Private Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaLapralaya lekhaka : zrIcuta amIcaMda mAstara, beMgaleAra e sa. 1969nA jeTha vadI AThamanI aMdhArI rAta hatI. saMdhyA samaya rahyo bhaya kara thIja AkAzamAM vAdaLA caDhaLyAM hatAM. pralayakALanA bhayaMkara megha varasI hatA. ardhI rAta vItI gayA chatAM caMdramA ke tArAgaNa kAMi dekhAtuM na hatuM. AkAzapaTamAM cetarapha aMdhakAranA pahADanA pahADa khaDakAyA hoya tema ghanadhAra vAdaLe uparA uparI chavAI gayAM hatAM. cAtarapha nAkhI najara paDatI na hatI. kaDAkA karatI vIjaLIe ane bhayakara garjanA sAthe megharAjAnI savArI AvI paheAMcI hatI. TUMka samayamAM pRthvI upara pANI pANI karI mUkayuM jANe mAnavIAnA pApa puMjane pAkAratA hAya tema mahAmegha bhayaMkara garjanA sAthe varasavA lAgyA. pralayakALa najIka ja AvyA hoya tema jaLa ane sthaLa ekAkAra jaLamaya banI gayAM. temAM vaLI dukALamAM adhika mAsanI jema susavATA karate pavana phuMkAvA lAgyA. mhATI mahelAtA kAMpavA lAgI. pahADAnA pahADAne paNa tADI nAMkhe tevA josathI pANInA dhodha vahevA lAgyA. aneka makAna jamInadosta thayAM. jhupaDAMnA phUracA thai gayA, ane meTAM meTAM vRdmA kADa karADa karatAM mULamAMthI ukhaDI bhUmisAta thaI gayAM. aneka suSupta mAnavIe pANImAM taNAvAM lAgyAM. barADA pADatAM DhArA ghasaDAvA lAgyAM. nAnAM khALakA, nAnAM vAcharaDAMo tathA anya pazupakSIonA hRdayabhedaka karuNa pokAro sAme jANe megharAjA aTTahAsya karatA hAya tema, punaH punaH ganA sAthe kaDAkA khadha varasavA lAgyA. vIjaLIe thavAthI e karuNu pAkAre temAM vilIna thai jatA hatA. e megharAjAnI gajanA temaja manuSya tathA DhArAnA hRdayavidAraka peAkAzae evuM raudra-bhayaMkara rUpa lIdhu hatu` ke jenu varNana A jaDa lekhinI phaiTaluM karI zake? jIvananI AzAe taNAtAM e mAnavIe ane DhorA peAtAnA pAkAre niSphaLa thatA joI nirAzAnA meLAnAM pratyakSa darzana karI mRtyunA sukhamAM javAnI For Personal & Private Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 taiyArI karI rahyAM hatAM. zarIramAMthI caitanya ghaTatuM hatuM; nADIe zithila thatI jatI hatI. hRdayanA dhabakArA khaMdha paDavAnI aNI para hatA. masa jIvanadIpaka Ama ja bujhAi jaze ? kAI mAnA jaNyA vIrapuruSa amane nahi macAve ? A vakhate eka 28 vaSa~nA, majabUta bAMdhAnA, brahmacArI, dayAmUrti jainasAdhu peAtAnA kamarAmAMthI bahAra AvI, muzaLadhAra varasAda ane dheAra. aMdhakArane bhedatI tIkSNa najare paristhiti nIhALI rahela hateA. tenA hRdayamAM ekadama dayAne sAgara upaDyo. aMdarathI aMtara AtmAe avAja karyo: ' UThe! tuM zuM jUve che ? ekendriya jIveAnA rakSaNa mATe krayAmUrti bhagavAn mahAvIranA jhaMDA laI phare che ane A paMcendriya jIvonA rakSaNa mATe tuM kema vicAra kare che ? Dara zAneA che? jIvananA? nAnA jIvAne abhaya ApanAra abhaya ja bane che-sadAya amara rahe che. UThe! kAMika karI le! A amUlya avasara prApta thayA che. lAbha lai le ! tArI sAdhutA, tArA saMyama ane tAruM pAMDitya dvIpe, jema Ape tevI rIte vIca pheArava ! bhagavAn mahAvIrane upadeza vicAra! caMDakAzika nAga jevAne uddhAranAra, sa'gamadeva jevA mATe karuNAnAM AMsU vahAvanAra e dayAbhUti mahAvIranA anuyAyI, parama upAsaka tuM kema UbhA che ? jhukAva....!' zrI cAritravijaya mahAbhAratanA medAna para zrI kRSNanA katavyoAdha jevI aMtarAtmAnI vANI sAMbhaLI, peAtAne dhama samajI-peAtAnI pharaja samajI e karuNAsAgara mAnavajAta ane pazuonA Atmasa'rakSaNa mATe kaTIbaddha thayA. e amara AtmAnuM nAma munirAja zrI cAritravijayajI ( kacchI ). pANInA leADha vadhatA jatA hatA. munirAjanI paNa karuNAnAM pUra hRdayane dhamadhamAvI rahyAM hatAM. anAtha banelA jIvAnI kAramI cIseA emanA karNapaTa para bhayaMkara ghASa karatI hatI. dayA yAcatAM e hAtha ne pageA pANInI sapATI parathI sahAyanA saMdezA bhejatA hatA. upara AkAzamAM gaDagaDATa karatA megha bhalabhalAM hiMmatavALAM haiyAne DArI detA hatA. pUra vadhe jatAM hatAM. kSaNavArane vilaMba poSAya tema na hatA. sAdhvI strInA zIlanI rakSA mATe yAheAma karanAra kAlikAcAya, jinazAsananI prabhAvanA mATe rAjadarabAranA khUnI bhapakA vacce adhyAtmavAdanI ahAleka peAkAranAra hemacaMdrAcAya, hIravijayasUri, haribhadrasUri, e badhAnI mahattAnA vArasadAra munijIne peAtAne amAra For Personal & Private Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaLapralaya dharma samajatAM vAra na lAgI, te karuNApUrNa, hiMmatabharyAM hAtha ane haiyA sAthe AgaLa vadhyA ! uparyukta prasa`ga pAlItANAnA bhayaMkara jaLapralayanA che. zrImad cAritravijaya mahArAjazrIe e kAramI aMdhArI rAtrimAM, peAtAnA e utsAhI navayuvAna ziSyAne jagADyA, yazeAvijayajI graMthamALAnA pustakAnAM guDajha(goods) upara baMdhAine Avela majamRta rassIe, sAmenA hospITalanA pIlara sAthe badhAvI. peAtAnA jAnanI paNa darakAra rAkhyA sivAya e niSkAraNa baMdhu, parama upakArI, dayAmUrti sAdhumahAtmAe koi adbhuta daivI camatkAra batAvyA hoya, tema jaLapralayamAM DubatAM ane taNAtAM 350 thI 400 manuSyA tathA 600 thI 700 DhArAne macAvI jIvanadAna ApyuM. jema gAMDIvadhanvA raNAMgaNamAM khele ane vijayapatAkA mATe prANanI paNa darakAra na rAkhe, tema A dayAsAgara sAdhupuruSe prANanI paNa darakAra rAkhyA sivAya jaLapralayanA bhAga banatAM, aneka prANIone bacAvI, dayAne vijayasthabha rAkhyuM. taNAi AvelAM e mAnavIomAM keTalAMka mUchita ane keTalAMka te adhamUhita hatAM. na hatuM kapaDAnuM bhAna ke na hatuM. zarIranuM bhAna. keTalAMka strI-puruSo teA taddana digambara hatAM. A badhAMnI AkRti evI bhayaMkara ane bihAmaNI, tema ja kutsita thaI hatI, ke sAme jovAnuM mana paNa na thAya; chatAM kAI paNa jAtanI ghRNA sivAya samasta mAnavAtinA A sevake dareka jAtanI sagavaDo karI--karAvI. gurukulanenA anna ane vastranA bha'DAra khullA mUkAvI ThaMDImAM huMThavAtA ane kAMpatA manuSyeAne AzvAsana ApyuM. A bhayaMkara rAtrinuM viSada varNana ane avaleAkana pAlItANA sTeTanA meDIkala oNphIsara DaoNkaTara sAheba zrIyuta heAramasajIe sudara zabdomAM lakhyuM. eka jaina tinA--sAdhunA ucca koTInA paramAra ane niHsvAthI amegha sevAne ullekha karyA. pAlItANA sTeTanA eDaminisTreTara mejara sTroMga pAse A samAcAra gayA. mejara sTrAMga A sAcA jaina yati-sAdhunAM darzana karavA tarata ja mArate gheADe gAmamAM AvyA. mahArAjazrIne sahu vaMdana karI sTeTa taraphathI suMdara zabdomAM AbhAra mAnI elyAH "ApanA jevA sevApremI papakArI pAdarIsAdhuethI A sTeTa geravavatu che." ate mahArAjazrInA phoTo lai pAlItANA tAkAra sAhebane vilAyata meAkalyA. ane temane sTeTanA parama hiteSI-upakArI sAdhunA paricaya ApyA. For Personal & Private Use Only 47
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya jaLapralayanI bhayaMkara rAta vaTAvI jIvana pAmelA keTalAka krUra mAnavIo, jANe gaI kAlane prasaMga bhUlI ja gayA hoya tema jaLapralayane badalo vALavA pANInA khAbociyAM ane judA pANIthI bharelAM sthAnamAM jaLacara jIvane saMhAra AraMbhyo; A samAcAra mahArAjazrInA kAne AvyA. ekadama badhe pharI vaLI upadeza ApIne saMhAra kAma baMdha karAvyuM, ane mejara oNge paNa mahArAjazrInA anurodhathI te aMgene manAI hukama kADhavo A kArya pachI sTeTanA nAnA moTA dareka amaladAro mahArAjazrInA bhakta banyA. khuda mejara sTroMga paNa mahArAjazrInA ananya bhakata banela. A upakAranA badalAmAM ja te aNu vALavA khAtara mejara sTroge jaina zAsanano amara kItisthaMbha ropavA mahArAjazrIne pAMca vIghA jamIna bheTa ApI; bhAvI gurukuLano pAyo svahaste ja nAkhyo. Aje e kIrtisthaMbha mahArAjazrInI yazapatAkA AkAzamAM uDADato Ubho che. mahArAjazrInA abhUtapUrva kAryanI e sAkSI Ape che! vaMdana ho e dayAsAgarane! For Personal & Private Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI janmapatrikA OM namaH gautamasvAmigaNapataye // svasti zrI kaccha deze, kaMThI vibhAge, patrIgrAme, osavaMze, veDhAgotre, zrIpAlAtmaja ghelAzAha gRhe bhAgyavatI devyAH kukssitH| vi. saM. 1940, gurjaravarSe zAke 1806 varSe, Azvina kRSNa 14, rupacaturdazI gha. 54, pa. 43 paraMamAvAsyA, zukravAra : u. phA. bhaM. gha. 6 pa. 1, paraMhastana, aindrayogaH gha. 27 pa. 26 paraMvaidhRti yogaH, viSTikaraNaM gha. 24 pa. * paraMza paraMnI, karaNaM kanyAyAH candraH 12 budhAt tulArka pArambhaH gatAMzAH 2 (tA. 17-10-1844) sUryodayAt prAga siMhalagnaM ityevaM zubha samaye vartamAne putrasya janma / tannAma dhArazIti tajjanma lagnakuMDalikA so vu rA. 6/ 4 gu0 zu0 gu0shu0|| zani maMgala . 2 budha-bhoma-ketavaH svagRhe ardhakuMDalIkAyAM grahasaMsthA 12 ketu tatkAlina grahacAraH bu. so. maM. 1 9 15 9 766 1 22 50 45 19 24 4 9 45 15 18 55 36 3 7 12 15 59 20 28 30 paM. rAmadatta varmA For Personal & Private Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ caritranAyakanA smaraNArthe sthapAyela zrI cAritra smAraka graMthamALA taraphathI pragaTa thayelAM vidvatApUrNa UDI zodhakhALavALA zAstrIya graMthA 1 zrI tapagaccha zramaNu vaMzavRkSa (prathamAvRtti) x2 mahAvIra janmeAtsava x 3 aSTaprakArI pUjA x4 pUjA sagraha x 5 vihAradazana khaMDa 1 yo 6 AdinAtha zakunAvI 7 ramala prazna 8 lagna prazna 9 jaina tIrthInA itihAsa 410 jainAcAryo (sacitra) 11 vizvaracanA prabaMdha (sacitra) 12 dina zuddhi vizvaprabhA 13 mahAvIra jayaMtI pUna 14 pUjA stavanAdi sagraha 15 dIvAlI pUjana 16 aSTaprakArI pUjA stavanAdi saha 17 jaina tIrthanA nakazA 26 zrI cAritravijaya * A nizAnIvALA graMtho sTAkamAM nathI 7-10-7 91118 91210 -2-. -1*-* For Personal & Private Use Only -ve-- 91819 --Y-. 1-8-2 2-~~~ --re~* ---- e-2-3 Q=0 18 bRhat tItha pUjA 19 bRhat dhAraNA yaMtra 20 vihAra darzana khaMDa 1, 2 21 ekAkSarI kASa 22 paTTAvalI samuccaya bhA. 1 1-8-0 23 5Mca kalyANaka pUjA -1-. 24 zrI tapagaccha zramaNa vaMzavRkSa (pustakAkAra dvitIyAvRtti) 1~~~. 25 cAritra stavanAvila 017110 *-1-3 c-2-0 1-4-0 01110 01210 1-4-0 maLavAnuM ThekANuM. zrI cAritra smAraka graMthamALA kheraDIbajAra, vIramagAma, kAThiyAvADa
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ sayukata navIna nehathI manahArI sukathA suNAvatA, bhUta, bhAvi yu vartamAnanI mahatI sau vibhUti khilAvatA. gayAnAM guNa gAIne, ke jIvana guMjavuM mRtinAM nIra pAine, sake chavana jItavuM. - rALajI paramAra patro ane prazastio For Personal & Private Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazastI (1) rUpa meM anaMGga raMga, teja meM hI suracanda, jJAna meM guru amaMda, ika saGga Ayo hai | dasamatya sUravIra, bhAlapaTTa hai amIra, bhUja zeSa kI lakIra, masta joga chAyo hai // cANakkamatidakSa, vANItrANa hI pratakSa, brahmacArI baddha kakSa, dharmapakSa gAyo hai / cAritra vijaya saMta, eso mahAmativaMta, darasa bhayo rAjakaMta, bhaDa munirAyo hai // (2) sUra bhayo so tapana lago taba rAhu ne Akara mAna ghaTAyo / jaladhi bhayo so sUma bhayo taba nImaka jAkara bAsa basAyo // zeSa bhayo so mAnI bhayo taba tIraMga dehameM jAI phasAyo / isase cAritra muni nIMda meM, teja, gambhira, kSamAguNa Ayo // (3) sAgara kSobha bhayo basa Aja hI, kalajuga Aya raho phaT dhiko / bhAja hI zeSa calita bhayo, bhayo kaMpa superagiri zazi phikko // Aja hI chIpa gayo sUra bAdala, cAra hu ora andhera bhUmi ko / guma huA isa Alama meM aha rAja cAritravijaya muniTIko // sAmakhiyAlI, vAgaDa (kaccha). A kavirAja caritranAyakanA ananya bhakta hatA. emanI kavitA e vAtanI pUratI khAtarI Ape che. kavi rAjA rUpAe kadI nizALe jaSa pATI para dhULa nAkhI varNAkSara ghUMTyo nahAtA. pIMgaLapATha pustakamAMthI e naheAtA paDhavA. kudaratanA e kavi hatA. ane A kavita paNa emanA hRdayasaramAMthI pragaTelI bhaktinI saravAzI che. tebho bhunizanazrInA smaraNa nimitte 'yAtri- akti-saMgraha' manAcyo che uparanA ucita temAMnA che. munirAjazrInI mAMdagImAM paNa teoe ziSyabhAve sevA bajAvI hatI, ane Azcaya' te| e che, ke munirAjazrInA svargavAsa pachI paMdara divase teo paNa pAchaLa cAlI gayA hatA. agiyAnA sathe temanI gurubhakti pichAnI temanA agnisaMskAra, munirAjazrInA samAdhimadiranI sAme ja karyAM che. sevaka, rAjA rUpA (kavi) For Personal & Private Use Only .
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurumUrti M iniiwsisairat Swahiyeolisa dameinufac elerampreka admeenawim a rytaraiheaderswate Pinter e leeveless itedggrwitnergeminIta S ASSISTANT pAlItANA khAte yazovijayajI je gukuLanA gumaMdiramAM saMsthApita caritranAyakanI ArasamUrti. dI bAjumAM zrI ya.. gurujano zikSAma. zrImuktivijayagaNiyahadhA zrIkamalavijaya panyAsaziSya zrImadavinayavijayaziSya zrImaccAritravijayamuninAsthApitA zrIsidhdhakSetramA vijayajainasaMskRta-prAkRta pAThazAlAborDiMganAmAMkineyaM saMsthAcira japatutarAm vIrasaMvat. 2438 kArtika zukla paJcampAm bhRguvAsare. For Personal & Private Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ GonI zAsana sevAne mATe to zrI pAlItANA - zrI yazovijayajI jaina gurukula eka javalaMta dRSTAnta, jIvatuM jAgatuM najare paDe che ke jenA mATe koine paNa zaMkA karavAnuM sthAna ja nathI. vaLI zrI darzanavijayajI, jJAnavijayajI jevA cAritrapAtra cAritraratno, e ja gurukularUpa jhaverAtanI khANanA pAkelA, gurukulanA saMsthApaka zrI cAritravijayajInA ziSyo sarva kedanI dRSTi ane kRtimAM AvI rahyA che, e ja sadagatanI zabhra kIrtinI prasAdI che. sAdaDI, tA. 13-8-32 zrI vijayavallabhasUrIzvarajI teozrIne mane ghaNo paricaya hato. prathama melApa saM. 1961mAM zrI zatruMjayanI zItala chAyAmAM thayo hato. tenA vicAro ghaNuM ja UMcA hatA. manuSya janma pAmIne kAMI paNa uttama kAma ApaNA hAthe na thAya to manuSyajanma pAmyo zA kAmano ? ane A mATe zAsanadevanI sahAya meLavavA temaNe padmAvatIdevIne prasanna karavA zaMkhezvarajI tIrthamAM mahArAja zrI gulAbavijathajInA ziSya muni maNivijayajI sAthe prayAsa karyo hato paNa te niSphaLa nIvaDayo hato. sAhasika vRtti ghaNI hatI. je kAma hAtha lIdhuM te karyo ja chUTake. AcArya zrI vijayavallabhasUrijInA ziSya sohanavijayajIne jaMgalamAM herAna karI mArIne kAMTAnI vADamAM nAkhI devAthI tema ja derAsaramAMthI corI karavAthI ane te sAme virodha thavAthI bhAToe ghaNuM tophAna karela. A veLA agresara bhAga laIne bhATone pAchA haThAvyA hatA. vaDodarAmAM AvatA, rastAmAM bhUlA paDelA tyAre paNu sAhasa karI AgaLa jaI rasto teo ja zodhI lAvelA. saM. 1965 mAM huM luNAvADAmAM caturmAsa hato. teo godharAmAM hatA te veLA vejalapuramAM hukama muni sAme zAstrArtha thayela. meM temanI bhUla kabUla karAvela. te vakhate paNa muni mahArAjazrIe mane ghaNI sArI madada karI hatI. pAlItANAmAM hIrAcaMda kAnunI keTalAka garIba chokarAone zikSaNa ApI temanI keLavaNImAM rasa laI rahyA hatA. munino AmAM paNa agresara bhAga hate. For Personal & Private Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya pAlItANAmAM sthApana karela pAThazALAmAM temaNe sahana karavAmAM kaMI bAkI rAkhI nathI. pitAnI pAchaLa potAnI bhAvanA vistare ane jaina samAjane dharmavIro prApta thAya, te dhAraNAe potAnuM sthApita ujajavaLa gurukuLarUpI kIrtivRkSa teo mukI gayA che ane temanA ziSyo tene poSaNa ApI pANInuM siMcana karI rahyA che, te AnaMdanI vAta che. teonuM saMpUrNa jIvana sAhasa, dheya, hiMmata ane manuSyajanmanI saphaLatArUpI bhAvanAthI chale chala bhareluM hatuM. ane te mujaba janasamUhane karI batAvI teo eka Adarza jIvana jIvI gayA che. pAlItANA, bhAdaravA suda 13, zrI vijayadevasUrijI gavarya zrI cAritravijayajI mahArAja sAhebane mArA upara anahada upakAra che. kAraNa ke prathama huM aMjAramAM gRhasthAvasthAmAM jene mAstara hatuM, tyAre temanA sahavAsamAM Avela. temanI mArA para UMDI asara nIpajelI. temanA ja upadezathI bAramAsamAM cAritra na grahaNa thAya te cha vinayane tyAga karavAnuM nakkI kareluM. chevaTe jeTha mAsamAM teozrI samIpa huM siddhakSetramAM pahoMcyo. cAritra prahaNuM karavAnI IcchA pragaTa karI, paNa teozrIe nispRhapaNe pote dIkSA na ApatAM vijaya mehanasUrijI pAse mokalI cAritra apAvI mahAna upakAra karyo. saM. 1974 mAM lAkaDIyAmAM mArA page apAra pIDA janmelI temaNe mArI sAravAra karI mArA para apAra upakAra karyo. gurudeve kacchamAM paNa dareka gAmamAM vicArIne mahAna upakAra karyo che. ame bane ThANuM-huM tathA tapasvI hukamavijayajI teozrI sAthe ja hatA. AghoI. tA. 6-10-32 munirAja harSavijayajI zrI cAritravijayajI ma. nI kAzI javAne icchA thaI, tyAre zrI vinayavijayajI ma. pAsethI sammati meLavI ApavA temaja vihAra vagerenI sagavaDanI madada zrI dhrolavALA mANekacaMda mULacaMda mAraphata karAvI ApavAmAM sahAyaka te munirAja zrI bhaktivijayajI mahArAja hatA. zrI cAritravijayajI kAzI jaine AcArya zrI vijayadharmasUrinI preraNuM ane anubhavathI jaina pAThazALA-gurukulathI aneka sAkSaro-vidvAne prApta karI zakAze te ja icachAe pAlItANA gurukulane arthe potAnI jiMdagI samarpaNa karI, ane chevaTanA samayamAM paNa maMdavADamAM pAThazALA sabaMdhI ja-pAThavALA sArA pAyA upara saMgIna thAya te ja vicAro hatA.Aje vidyamAna pAlItANu gurukula tenuM ja phala che. munizrI cAritravijayajI bAhoza ane niDara mANasa hatA. tema ja pAlItANAmAM bhATanI takarAra samaye paNa samAja sevA sArI bajAvI hatI.' pATaNa, bhAdaravA vada pAMcama munirAja jazavijayajI ApakI zAsana sevA girirAja kI chAyA meM rahane vAlI prajA bhalI bhA~ti se jAnati hai / ApakA nAma hI cAritra thA to phira doSoM kA to saMdeha ho kahAMse / / Asapura 25 sitambara 1932 ___ munirAja puNyavimalajI kAladharma sAMbhaLa apAra kheda thayo. jaina samAjanA kohInura cAlyo gayo. vIramagAma, kArataka suda 10. munirAja devendravijayajI For Personal & Private Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrA ane prazasti munirAja zrI cAritravijayajI mahArAjanA jIvanacaritramAM mArA paricaya mAgyA e mATe mAre AnaMda mAnavA joie. vaDAdarA sAdhu sa MmelanamAM teonA ane mA| paricaya thayA hatA. jalapralaya vakhate prANImAtranI dayA e sAdhutAnA siddhAMta temaNe jIvanamAM utAryAM hatA ane tAdaza karyAM hatA. tIrtharakSA e temanuM mukhya dhyeya hatuM. bAreATAnA jhaghaDAmAMthI te maLI Ave che. jJAnadAnanA pUrA premI hatA ane tenuM udAharaNa AjanuM gurukuLa che. uparAMta temanuM cAritra nirmALa ane jainadhama para ananya zrahnA hatI. satyapriyatA paNa UMcA prakAranI hatI. temane satya mArga jANI satya svIkAravAnI parama ruci hatI. A munirAja hetamunijI na tArAgaNAnuM astitva prakAza mATe ja che, bhagIratha puruSA kAma karavA ja-dhyeya prApti mATe ja jIve che. e mahAna puruSamAM yAganI mastI hatI, zAsananI dhagaza hatI. temanA sAta phruTa UMcA gaura deha, ekalavAi kAyA ne tejakaNu prasAratu mukhAviMda na bhUlAya tema che. Adhoi ( kaccha ) munirAja ha`vijayajI i munimahArAja zrI cAritravijayajI sAthe mArA paricaya hatA. huM temanI pAThazALAmAM bhaNavA jatA, teo mArA upakArI hatA. te jJAnanA bahu premI hatA temaja parApakAra karavAmAM temanI prIti hatI. sAdhuone dekhI temane Anada AvatA. zAsananI sevAmAM temane sArA prema hatA. huM temanI sthApana karelI pAThazALAmAM lagabhaga ATheka mAsa bhaNyA haIza. kheDA, bhA. va. 11 munirAja saubhAgyavijayajI 3 na svargasthanA mane ghaNA paricaya hatA. teo prathama banArasa pAThazALAmAM mArA paricayamAM AvelA. tyAM stutipAtra parizrama lai te vidvAna thayA. tyArabAda pAThazALA mATe pAlItANA jai, tIvra parizrama laI gurukuLa sthApana karyu. sa. 1969nI jalaheAnArata vakhate dhaNA ja vAne abhayadAna tathA dharmAMdAna ApyuM. teo ghaNI bAbatamAM zAsana upara upakAra karI gayA che. zrAvaNa, su. 11, 1989. muni bhAvavijayajI r munirAja cAritravijayajI ghaNA bahAdura ane zAsananI lAgaNIvAlA hatA. teoe ghaNAM sArAM sArAM kAmeA karela che. hatA AnaMdI svabhAvanA eTale muniAmAM TI khaLa zreNI vakhate karatA. bAkI sahavAsamAM teA rahela, paNa ghaNA vakhata thayA eTale jevI joIe tevI smRtivAlA nathI. kAlIyAka. bhAdaravA vadI 10 riva. munirAja raMgavijayajI, munirAja amaravijayajI, munirAja kAntivijayajI zAsana mATe prANa pAtharavA e ja gurumahArAjanuM jIvanasUtra hatuM For Personal & Private Use Only munirAja kapUravijayajI ULTR
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya pAMcamI gUjarAtI ane pahelI a grejIno abhyAsa karavA saM. 1971 mAM huM zrI yazovijayajI jene saMskRta pAThazALAmAM dAkhala thayo. A vakhate pUjya munirAjazrIno paricaya thayo. teozrI eka Adarza sAdhupuruSa hatA. teo sAduM saMyamI jIvana vyatIta karatA hatA. temanAM keTalAMya smaraNo Aje tAjAM che. pAThazALAnI unnati mahArAjazrInA athAka parizrama ane upadezane lIdhe ja thaI hatI. temanAmAM kIti lobha jarAya nahe. jyAre saMsthA mATe aneka jAtanA kuprayatno thaI rahyA hatA, tyAre paNa teo te muMgI sevA bajAve jatA hatA. teozrI samAja sevaka hatA temaja zAstrono tulanAtmaka * abhyAsa karyo hato. aneka vidvAne temanI pAse carcA karavA AvatA. evA mahAtmA pura ja samAjasaMdhanuM kalyANa karI zake che. vIjApura tA. 17-8-32 munirAja lamIsAgara amoe jyAre dIkSA lIdhI tyArapachI cAritravijayajI mahArAja kacchamAMthI nagara AvyA ane ghaNI dhAmadhumathI nagaramAM dIkSA ApI hatI. tyArapachI rAjakoTamAM bhegA thayA hatA, tyArapachI AbujImAM bhegA thayA hatA, ane ame sAMbhaLyuM hatuM ke jyAre pAlItANAmAM pANI AvI tyAre temaNe garakala Adi ghaNA mANasane upakAra karyo hato. temane ceDA vakhatamAM upakAranAM kArya ghaNuM karI potAnA AtmAnuM kalyANa karyuM che. rANapura, mItI 8 zukara, sAdhvIjI hetathIjI, sAdhvIjI harakerazrI, sAdhvIjI uttamazrI, sAdhvIjI harakhazrIjI, sAdhvIjI valabhazrIjI, sAdhvIjI subodhazrIjI, sAdhvIjI prabhAzrIjI. ApaNe te mahAna kahInura gumAvyuM che. teoe te cotrIsa varSamAM ja badhuM meLavI svargagamana karyuM che. tethI ApaNe haMmezAM preraka bane! pAlItANA sAthI vivekazrIjI (kaccha) sAdhvI nemathIjI ) cAritravijayajI mahArAje je lAbha lIdhA che ane upakAra karyA che te ama pAmara chavathI zuM lakhAya.... sAdhvI nItizrIjI sAvI dAnazrIjI dhoLa. A su. 7, 1988 sAdhvI dayAzrIjI kAvIThA harakhabhAi morabIvALA mahArAja sAhebane upakAra bahu yAda Ave che. e veLA huM navadIkSita hatI. mahArAja sAhebe bhaNavAne prabaMdha karAvI Apyo hato. mArA to e jJAna-upakArI che. sAdhvI vallabhazrIjI: pAlItANuM yAtrArthe gayela. bAbu pannAlAlanI dharmazALAmAM utAro rAkhela. sAme ja yazovijaya jene saMskRta pAThazALA cAle. A veLA saMsthA jevAno prasaMga maLyo. munirAja zrI cAritravijayajIne For Personal & Private Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro ane prazastio paNa ahIM prathama paricaya thayo. temanI uca bhAvanA, khaMtIlo svabhAva ane jaina bALako-jeo anna, vastra ane vidyA vagara rajhaLe che temane saMskArI banAvavAnI dhagaza. Aje paNa yAda Ave che. tyArabAda jalapralaya vakhatano prasaMga. je lokoe e dazya joyeluM te tene manuSyazakti bahAranuM kahe che. devazaktinI sahAya vagara A bane ja kema? mahArAja zrI sAthe A prasaMganI vAtacItamAM temaNe kahyuM ke, "kharI jIvadayAnI bhAvanA hoya che tene zakti maLe ja che." kharekhara ! paMcendriya jIvo bacAvyA te yugya ja thayuM che. saMkaTa samaye pite UbhA rahI joyA kare, pitAnAM balabuddhino upayoga AvA trasta jIvone bacAvavA na kare ane lokone dekhADavA muhapatti paDilevyA kare ane kahe ke ame zaddha kriyA karIe chIe, Ama kahenAra mahAtmAone namaskAra ? jainadharma pariNAmanI bhAvanA para che. aMtaHkaraNanI zuddhipUrvaka kArya karaze te taraze. A pachI saM. 1974nI sAlamAM huM pAlItANuM gayelo. nahArabIlDIMgamAM utaryo hate. pUjya munirAja zrI tathA AcAryavarya zrI vijayakamalasUrijI paNa tyAM padhAryA. temaNe pAThazALA saMbaMdhI vAta karI. temaja vadhu mATe pite jyAM utaryA hatA tyAM raNazI devarAjanI dharmazALAmAM AvavAnI vAta karI. tyAM paNa huM gayo. pAThazALA mATe sahakAra ApavA kahyuM. pote vihAra karavA mAge che te jaNAvyuM. A pachI muMbaI jatA mArgamAM vegoneSTha zrImad buddhisAgarasUrijIne vAMdavA utaryo. temaNe paNa e kArya mATe mane kahyuM. temaja zrIyuta lalubhAI karamacaMdane lakhyuM che tema jaNAvyuM. meM kahyuM ke jo teo haze te huM taiyAra chuM. zrIyuta lallubhAI paNa pAlItANe gayA. zrI cAritravijayajIne maLyA. vAtacIta karIne saMsthAnuM sukAna saMbhALyuM. A pachI 5Na zrIyuta lallubhAI jAmanagara bAju jai mahArAjazrIne maLyA. mahArAjazrI ghaNu rAjI thayA. temaNe e veLA A uparAMta eka anAthAzrama sthApavAnI jarUra jaNAvI: temaja eka paMDita thanArAo, sAdhu thavA IcchanArAo mATe bALapaNathI ja tevI keLavaNI maLe te mATe eka juduM khAtuM kholavA AgrahapUrvaka upadeza Apyo. jenonAM bALako anna pANI vagara dukhI thAya enuM emane moTuM duHkha hatuM. temanI vAta sAMbhaLI amone khUba AnaMda thato. kevI UMcI bhAvanA ! AnAthI vadhu zAsanasevAno aMta kevo hoya ? jenAmAM AvA sAdhu mahArAja haiDA heya te paNa jainadharmanI unnati jarUra thAya. teozrIne amaraAtmA ApaNI vaccethI amaradhAma tarapha gayo che. paNa teo jyAM hoya tyAMthI evA AzIrvAda Ape jethI ahiMsAdharmanI vijayapatAkA sarvatra laherAya! munione punaH punaH vaMdanA ! muMbaI. zrI jIvaNacaMda dharamacaMda jhaverI munirAja zrI cAritravijayajI mahArAja saMvata 1967nI sAlamAM pAlItANAmAM caturmAsa rahyA hatA. huM mArA kuTuMba sAthe cha mAsa tyAM ja rahyo hato. A veLA mane teozrIne paricaya thayo hate. teozrIe jena kAmanuM ane mukhyatve tyAMnA ajJAna jaina bALakonuM bhaluM karavA saMsthA sthApI hatI, ane A mATe eTalI mahenata lIdhI hatI ke te mArAthI varNana thaI zake tema nathI........teo potAnA For Personal & Private Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya jIvananI chellI paLa sudhI pAThazALAnI unnati mATe vicAra karatA rahyA hatA. dhanya che evA sAdhupuruSane ! bhabhAva, tA. 20-8-32 jhaverI mohalAlabhAI maganalAla svargastha sAthe amAro paricaya pAlItANAnA jaLapralaya pahelAM eka varSathI thayA hatA. keLavaNI mATe temanI ajaba tamane hatI. mahArAjazrInA sadupadezathI amane paNa be vidyAthIonA kharcane-temane keLavavAnA kharcane lAbha maLelo, je pAMca varSa sudhI ApyuM hatuM. A be vidyArthIo paikI eka vidyAthI te vidavarya munirAja zrI darzanavijayajI. amArI lakSmIno keTalo sadupayoga thayo te AthI jANI zakAya tema che, ane te mATe ame munirAjazrInA ezIMgaNa chIe. bIjA vidyArthI bhAI vyavahArika jIvanamAM joDAyA che. mahArAja zrI svabhAve zAnta, utsAhI temaja keLavaNI pratye ghaNI dhagaza rAkhatA hatA. bIjA munirAje tenuM anukaraNa kare te AjanI A jaina samAjanI nisteja dazA jarura nAbuda thAya. muMpatA. 10-10-31 zrI gulAbacaMda sobhAgyacaMda zAha, ati simIra......sabhAlane me sitaare| mAyabhI gayA. tayAnA mAmAne zAMti bhane ! munizrI bhakika hatA. + + + amAre manabheda thayo. paNa temanI bahAdurI tathA dhagaza mATe sau koIne mAna heya. huM kacchI tarIke bevaDuM abhimAna lauM chuM. e svargasthane huM mAnuM chuM, pAlItANuM.. kuMarajI devazI zrImAn pUjya vidvadvarya zAsanadIpaka muniratna zrI cAritravijayajI mahArAja sAhaba ke sahavAsa meM maiM kaIbAra AyA huuN| Apa bar3e vicArazIla evaM udAra hRdaya vAle the / ApakA jIvana paropakAramaya thaa| samAna kI unnatti ke liye ApakA mana sadA utsAhI rahatA thaa| Apane pavitra tIrthabhUmi pAlItANA meM zrI yazovinaya jaina gurukula sthApita kara ke samAja kA mahAna kalyANa kiyA hai ki jisameM Aja seMkaDoM vidyArthI vidyAdhyayana kara ke sanmArgagAmI hote haiN| Apa itane sAhasI aura bairyavAn the ki aneka saMkaTa Ane para bhI gurukula ko aisA sthAyI rUpa diyA ki Ana nagata meM jayavaMta hai, yahI Apake amara AtmA kA smaraNa hai / Apa jaise zAsanaprabhAvika muniratna kI Adhunika samaya meM paramAvazyakatA hai kintu samaya kI balihArI hai| OM zAnti ! jayapura, tA. 27-9-32. bhagavAnadAsa jaina. yoM to ApameM aura bhI aneka ujjvala guNa the parantu Apa pahale darje ke sadvivekI, satyAgrahI, saccaritravAna aura satyavaktA the| Apake dvArA jainI navayuvakoM kA bar3A upakAra huA hai| zoka hai ki isa paropakAraniSTa saccAritracUDAmaNi mahAn puruSa kA saMvat 1975 meM kevala 35 varSa kI umra meM hI dehAnta ho gyaa| hamArI samajha meM muni zrI cAritravijayajI kI For Personal & Private Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro ane prazaktie mRtyu se jaina-samAna ko jo kSati pahu~cI hai usa kI pUrti zIghra hI nahI le skegii| AgrA tA. 18-9-32 sUryavarmA ema. e. prayAga vishvvidyaaly| prAtaHsmaraNIya parama pUjya zrI cAritravijayajI (kacchI) ahIM saM. 192 nA phAgaNa mAsamAM padhAryA hatA, te vakhate teozrInI vyAkhyAnavANIno lAbha zrI saMdhane bahu ja sArI rIte Apyo hato. tyArabAda saM. 1973nA mAha mAsamAM bIjI vakhata potAnA ziSya samudAya sahita AvyA hatA. ane teozrI vyAkhyAna ane dharmazAnamAM bahuja vidhAna che, tema vAta sAMbhaLI amArA ThAkora sAheba zrI rAjasiMhajI sAheba temanA darzanArthe AvelA hatA ane sAmAnya dhArmika carcA thaI hatI. tyArapachI saM. 1974mAM mAha tathA citra mAsamAM ema be vakhata padhAryA hatA. te vakhate ThAkora sAhebe vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe pitAnI kacerInA helamAM goThavaNuM karI, mahArAja sAhebane tyAM vyAkhyAna ApavA kahyuM hatuM. tyAM jaina-jainetara strI-puruSa ane kacerI maMDaLa vagere mANasonI maTI hAjarImAM vyAkhyAna ApyuM hatuM ane te samaya daramyAna dhArmika carcA mATe ThAkora sAheba vyAkhyAna sivAyanA vakhate upAzraye avAranavAra ghaNI vakhata AvatA ane kalAko sudhI carcA thatI hatI. ThAkora sAhebane dareka dharmanuM sAruM jJAna hatuM ane dareka dharmanA guruo sAthe carcA karavAne pUra rasa hato; temaja jainadharma mATe sArI lAgaNI hatI ane mAnadaSTithI jotA hatA. temaja teozrIe jaina dharmanA pustakone pitAnA khAnagI vAMcanAlayamAM saMgraha karyo che. teozrIe mahArAja sAheba pAsethI tIrthakara bhagavAnanuM svarUpa sAMbhaLIne pArzvanAtha bhagavAnanI chabI cAMdInI kemamAM maDhAvI pitAnI pUjAmAM rAkhI hatI. bhAlIA, tA. 22-8-32 metA lIcaMda udacaMda amRtalAla jAdavajI daza daSTAne durlabha evA amArA mAnavajIvananI kiMmata samajAvanAra gurumahArAje saM. 1973nI sAlamAM atre caturmAsa karela. samAjasudhAraNA mATe khUba jahemata laI aMgIyA, nakhayANA, maMjala, vIlA ane bhaDalI; ema pAMca gAmanA cokharAne bhegA karI ghaNuM sudhArA karyA hatA. maMjalamAM be AgevAna bhAIonA cauda varSonA jhagaDAne teozrIe mAMgapaTamAM nIkAla ANele AthI amane temanA upara zraddhA vadhI. teo bahu buddhizALI ane pratApI puruSa hatA. Aje paNa kharAmAM temane bahu bhAvapUrvaka sau yAda kare che. aMgIyA gAmanA gAmadhaNI bAvAjIne paNa temaNe pratibodha karyo hato. gAmanA dhaNu bAvAjI dhu izvaralAlabhAI tathA adhikArI varga temanA prati bahu sanmAnavALe hate. jAhera bhASaNa For Personal & Private Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya ApIne temaNe hindu-musalamAna sau tarapha samabhAva ne prema darzAvyo hato saMvata 1975 mAM pharIthI teo ahIM padhArelA. e veLA kelerI phATI nIkaLelo. teoe gharoghara pharI, duHkhI dardIone AsthAsana ApyuM hatuM. A nAnA rAjyamAM e vakhate munirAjazrInuM AzvAsana saune amRtasama lAgatuM. tyArabAda Aso suda 9 nI rAtrie jainazAsanane e jyotirdhara adazya thayo. teo svargavAsa pAmyA tyAre pAsenA zrAvakanA gharamAM kaMkumanAM pagalAM ane dIpaka dekhAyo hato. AkhA gAmamAM pAkhI pALI hatI. dareka komanA leke agnisaMskAra vakhate hAjara hatA. temanA nimitta kArataka mAsamAM eka aThThAi utsava karI eka derImAM temanAM pagalAM padharAvyAM che. amArA zrI saMdha upara temanA ghaNA upakAra che. temanI amarakIrti emanI pAchaLa jIvatI-jAgatI che. zrI aMgIyA saMdhapati, zrAvaka velajI DuMgarazI aMgIyA. 27-9-36 9 manajI hemarAja cha TokarazI hemarAja prAtaHsmaraNIya garadevano asahya viyoga sadAne mATe dilagIrI upajAvI rahyo che. jiMdagInA e mArA mArgadarzaka hatA. AjIvana temaNe mane kadI muMjhAvA dIdho nathI. amane banne bhAIone A unata sthitie pahoMcADanAra e gurudeva bhUlyA bhUlAya tema nathI. sRSTimAM koine amarapaTa nathI, paraMtu jIvanasthitimAM AvA AzrayadAtAnI khoTa hadayane korI khAya che. jyAM che tyAMthI e AtmA khoTane pUrI karavA puNya preraNA ApyA kare ! kalakattA, tA. 29-11-18 paMDita tribhovanadAsa amaracaMda gurdevanAM aMtima darzana paNa na thayAM! he vidhi! teM A zuM karyuM? have e kRpA, agAdha sneha ane e dharmopadezaka kyAMthI maLaze? maNa, mAgasara suda 15. nAgaradAsa gurudevanA svargavAsanA samAcAre AkhA saMdhamAM khedanI lAgaNI prasarAvI che. gAmamAM pANI pALI pUjA bhaNAvI che. kharekhara ! gurudevane kaccha para amApa upakAra hato. sthAnakamAgamAMthI nIkaLyA pachI temaNe ahIM ghaNAne pratibodhyA hatA. chellA bevAranA A pradezamAM temaNe karelA upakAro bhUlAya tema nathI. lAkaDiyAnA ThAkora ne aMgIyAne pIrabAvA jevAne paNa upadeza ApI vyasana choDAvyAM che. kacchamAM eka gurukuLa ane anAthAzrama sthApavA mATe nakkI karyuM hatuM. kharaDo paNa thayo hato. paNa pharakALanI ichA bIjI hatI. trIje varSe sAmakhiyALImAM rahyA. tabiyata nAdurasta hatI chatAM 60 ghara maMdiramAgI banAvyAM. maMdira banAvarAvI pratimAjI padharAvyAM. mAMgapaTa jevI bIjI AkhI kacchanI konpharansa karavAnA vicAramAM hatA. gudevanA svargavAsathI kacachane na pUrAya tevI khoTa paDI che. evA gurumahArAjanA upakArano koI badalo vALI zakAya tema nathI ! aMjAra, kArtika suda 2, 1975 zrI nAthAbhAI lavajI sadagata guradeva cAritravijayajInA paricayamAM huM Avelo chuM. temanuM manobaLa, sA tathA sAhasa meM joyelAM che. ane mane temanA jIvana parathI lAgyuM che ke eka tyAgI AtmA potAnI mahattvAkAMkSAthI For Personal & Private Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ TALATI JignInTiIMIT TITLETTERani For Personal & Private Use Only munirAja zrI cAritravijayajI, zrI yazovijayajI jaina saMskRta pAThazALA-orDiganA chAtra tathA karmacArI varga sAthe (rerAna sAme gurukAnA junA makAnamAM levAyelI samUhachabI. vIra saM. 248 )
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Personal & Private Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro ane prazastio je dhAre te karI zakavA samartha hatA. emanA zabdomAM koI saMjIvanI hatI. kAryamAM koI ajaba zakti hatI. pAlItANuM. mAstara kasturacaMda hemacaMda zAha buddhimattA, nyAyapriyatA, jinezvara prabhu prati apUrva bhakti ja temanI mahattA sUcave che. jagatamAM evA thoDA ja mANaso hoya che jemAM eka mArga aMgIkAra karI bIje mArga iSTa jaNAtAM hiMmata ne sAhasathI aMgIkAra kare che. pUjyazrIe e karI batAvyuM hatuM. zAsananI dAjha temane haiye ghaNuM hatI ane te mATe temaNe pAlItANA khAte zrI yazovijayajI jaina pAThazALAnI sthApanA karI ane tene vikAsa sAdhI gurukuLa banAvyuM. A saMsthA mATe temaNe ApelA amApa bheganuM varNana karIe teTaluM ochuM che. AvA eka paropakArI puruSanI jeTalI prArthanA karIe teTalI theDI che. pAlItANA, 26-32 zrI zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDiyA suprI : zrI yazovijayajI jaina gurukuLa mAtra aDhAra varSanA cAritrasamayamAM saMvega dharmanuM rakSaNa karatAM potAnA jIvanamAM anupama evAM zAsana sevAnAM kAryo karI teo renasamAja upara upakAra karI gayA che. vadhAre jIvana TakayuM hota to zAsanasevA karI jainazAsanane vadhu AbhArI karata! munirAja zrI cAritravijayajI atyAre nathI paraMtu temanAM sevAnAM kAryo smaraNa cinha tarIke maujuda che; jene yAda lAvI jaina samAja atyAre paNa temanuM pavitra smaraNa kare che ! bhAvanagara gAMdhI vallabhadAsa tribhuvanadAsa kone khabara hatI ke kabIra'nI pheMkI dIdhelI dAtaNanI be cIramAMthI mahAna kabIravaDa' banaze? ane ene saMsmaraNa niyanatana rAkhaze! kone khabara hatI ke mahArAjazrIe vAveluM gurUkuLa vRkSa Ama phAlaze-kulaze ane sarvane AkarSaze ! pAlItANAnA bhayaMkara jalapralaya samaye temanI anupama sevA e temanA jIvanane mahattama ane suvarNa prasaMga hato. seMkaDo mANasone ane Dhorone pUramAM mRtyu mArge jatAM jANuM emanuM hRdaya pIgaLI gayuM. e samaye potAnA dehanI darakAra rAkhyA vagara parArthe jhaMpalAvI emaNe keTalAye jIvane abhayadAna ApyuM. emanI sAcI sevAnI sAcI kadara thatAM sTezana sAmenI vizALa jagyA maLI. tyAM jJAnadAna arthe saMsthA sthApI. Aje e saMsthAne vIseka varSa thayAM. enI pragati, vyavasthA e badhuM advitIya ane ajoDa che. mahArAjazrInuM sAdhujIvana suhANa che. emanA traNa ziSyaratno vAraMvAra potAnA gurudevanI saMsthApita saMsthAne smaraNamAM lAvI madada apAvI rahyA che. mahArAjazrInA jIvana AdarzanI jyota jaina jagatamAM sonerI prakAza pAtharI rahI che. Ama " gurukuLa" e ja emanA smaraNa aMkanuM suvarNapRSTha' nahi te bIjuM zuM ? pAlItANuM zrI talakacaMda jAdavajI mahetA. For Personal & Private Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya zAM zAM smaraNe dharuM e siddhakSetranA sAdhune caraNe ? pratyakSa paricaya te alpa ja gaNAya, paNa je je sAMbhaLyuM che, kAryarUpe joyuM che te Aje paNa bhUlI zakAtuM nathI. pAlItANAnA pralaya vakhatanI teozrInI du:khI dInajanonA jAnamAla bacAvavAnI sevA siddhakSetranA itihAsamAM amara che. gurukulanA e prANadhAra hatA ane raheze. gurukuLanA patthare pathara, divAlo, vRkSo ane pustakAlayanA amUlya graMthe haju paNa gurudeva, gurudeva pikArI rahyAM che. samAja ane dharmane caraNe jJAna-darzana-nyAyanI tripuTInI bheTa dharI. evI samAjasevakanI bheTa guskuLa kyAre dharaze? samAja te mATe mITa mAMDI rahyuM che. teozrInuM khArUM gurukuLa Aje kulIphAlI rahyuM che. anekavidha gati sAdhI rahyuM che. saurASTranA AMgaNe 150 vidyArthIethI kallolatuM e AMbAvADiyuM aneka yAtrikone AkarSI rahyuM che. e guruvaryanI aMtima bhAvanAne mUrta svarUpa ApavA gurukula nAmane zobhAve evI svataMtra zikSaNa paddhativALa vinayamaMdira, vANijya vidyAmaMdira, bALamaMdira ane kalAmaMdira kholIne teozrInA amara AtmAne zAMti, re kayAre apAze? siddhakSetranA sAcA sAdhune vaMdana ho ! vaMdana che ! pATaNa, reMTIyAbAraza, 1988. zrI kUlacaMda haricaMda dozI. pAlItANAno jalapralaya ane munizrI cAritravijayajI (jAhera cunaMdA vakatA che te nahi) ke jemaNe kamagI" banI 500 taNAtA mANasane bacAvI pAThazALAnA makAnamAM annavastrathI saMkhyA. e ++ vyakitaone te A kapa mahAna Atmika lAbha ApanAre thaI paDayo che, ema kahyA sivAya cAlaze nahi. jaina hitecchane vadhAre, patra 1. zrI vADIlAla motIlAla zAha ta muni mahArAja zrI cAritravijayajI mahArAjane pAlItANA sTeTanA divAna sAheba maherabAna nAraNadAsa kAlIdAsa gAmInA hAthe apAyeluM mAnapatra. gaI tA. 1-3-1936 ne divase pAlItANA sTezana upara AvelA zrI yazovijayajI jaina pAThazALAnA makAnamAM A pAThazALAnA saraMkSaka muni zrI cAritravijayajI mahArAja vihAra karavAnA hovAthI teone sanmAnapatra ApavA mATe eka sabhA bolAvavAmAM AvI hatI, jenI aMdara meDIkala suprInTenDenTa maherabAna padamazI aradezara, hajura ophIsa suprInTenDenTa harajIvanabhAI, Ajama maherabAna daphatarI sAheba vahIvaTadAra sAheba mUlacaMdabhAI, dhI herIsa hAIskulanA heDamAstara devazaMkarabhAi, varnAkayulara skulanA heDamAstara cAMpazIbhAI, vagere samagra amaladAra varga tathA "jainazAsana"ne adhipati puruSottamadAsa gIgAbhAI, yativarya vinayacaMdajI mahArAja, zeTha narasI kezavajInI dharmazALAnA munIma vallabhajI vastAbhAi, temaja narasI nAthAnI dharmazALAnA munIma, purabAI dharmazALAnA munIma, vIrabAI pAThazALAnA sekreTarI, bALAzramanA dhArmika mAstara, vorA bahecara gAMDAbhAI, zaMbhu prinTIMga presanA mAleka zaMbhu zaMkarabhAI, vagere saMbhAvita gRhasthoe tathA yAtrALuoe sArI saMkhyAmAM hAjarI ApI hatI. For Personal & Private Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra ane prazastio 11 sabhAnuM kArya sAMjanA sADApAMca vAgate zarU thatAM AraMbhamAM jainazAsananA adhipati puruSottamadAsa gIgAbhAIe dIvAna sAheba nAraNarAsabhAIne pramukhasthAna svIkAravA mATe darakhAsta mukatA jaNAvyuM ke "muni mahArAja zrI cAritravijayajI ke jeoe A saMsthAne saMgIna banAvavA bhagIratha prayatna karyo che, teo sAheba vihAra karavAnA hovAthI A sabhA bolAvavAmAM AvI che ane tenI aMdara ApaNA mAnanIya nyAyazIla dIvAna sAheba nAraNadAsabhAI pramukhasthAna svI ApaNane AbhArI karaze." uparyuMkata darakhAstane zeTha narasI kezavajInI dharmazALAnA munIma rA. vallabhajI vastAbhAIe ke ApatAM sarvAnumate dIvAna sAheba me. nAraNadAsabhAIe pramukhasthAna laI jaNAvyuM ke "A vakhate mane Apa sarvee je mAna ApyuM che te mATe huM AbhAra mAnuM chuM. A zubha prasaMgane harSa thAya che. paraMtu bIjI taraphathI A saisthAnA prANanA viyegane lIdhe kheda thAya te saMbhavita che. te paNa AvA vIra puruSano sthUladeha bhinna hovA chatAM mAnasi deha AvAM paropakArI kAryamAM ja guMthAela hoya che tethI ApaNe AzA rAkhIzuM ke teozrI vihAra karI jAya che te paNa A pAThazALA mATe potAno satata parizrama cAlu rAkhI vadhAre saMgIna banAvavA tatpara raheze. " tyArapachI i.yazovijayajI jaina pAThazALAnI saMgIta maMDaLIe hArmoniyamanI sAthe maMgaLAcaraNa gAyA pachI paMDita tribhuvanadAsa amaracaMde bhASaNa ApatA jaNAvyuM ke "A meLAvaDo ApaNane AnaMda sAthe zeka pradarzita karanAro che, meLAvaDo bolAvavAnuM kAraNa Apane AmaMtraNa patrikAthI ja suvidita ja haze. A saMsthAnA sthApaka muni mahArAjazrI cAritravijayajI mahArAje pAMca varasa sudhI tanatoDa mahenata karI. jaMgalamAM maMgala karI A saMsthAne AvI jAherajalAlInA zikhare pahoMcADI che. teo sAhebane pAMca divasa pachI viyAga thavAne che. teozrIe saM. 1968 mAM jJAnapaMcamIne divase A pAThazAnAnI nAnA rUpamAM zarUAta karI hatI; jeno mAsika kharca phakta rUA. cAlIsa rAkhavAmAM Avyo hato. jenI aMdara phakta bhaNAvavAnI sagavaDa karavAmAM AvI hatI. paraMtu karALa durbhikSa hovAne lIdhe Ama tema rakhaDatAM ane anna anna karatAM jena bAlakone dekhIne mahArAja sAhebane dayA AvI. dhIre dhIre garIba bALakone dAkhala karavA saMkhyAbaMdha arajIo AvavA lAgI jethI akSaya tRtIyAne divase garIba bALakone dAkhala karI pAThazALAnI sAthe borDiganI zarUAta thaI. mahArAja sAhebe pAThazALAnA nibhAva mATe mAna apamAnanI darakAra na karatAM chevaTe cAra cAra AnA paNa mAMgI A saMsthAne AbAda karI che. vizeSa khuzI thavAnuM che ke maherabAna mejara sTroMga sAheba tathA adhikArI varganI amIdraSTithI A pAThazALAne anukULa jagyA paNa maLI gaI che. jenI aMdara eka bhavya makAna baMdhAI gayeluM hovAthI pAThazALA cirasthAyI banI gaI che. mahArAja sAhebane pAThazALAnI madada meLavatA thoDI mahenata paDI nathI. teoe mAna apamAnanI kadApi darakAra rAkhI nathI. saddagRhastho pAse jaI ema kahetA ke tamo tamArA baccAMne keLavo! tamo traNa vakhata miSTAna uDAvo che, jyAre tamArA jAtibhAIone eka vakhata paNa pUrUM ana maLatuM nathI tenI tame darakAra rAkho cho? jAgo ! jAgo ! tamArA garIba baMdhune anya dharmamAM jatAM bacAva ane keLavI sanmArge doro. vi. AnaMdanI vAta e che ke mahArAja sAhebe muMbAimAM janarala kamITI nImI che ane te kamITIne vizvAsathI khabara pahoMcaDAvA mATe ahIM eka sthAnika kamITI nImI che. vaLI ahIM meneja NSSSS For Personal & Private Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zrI cAritravijaya menTa karavA mATe rA. kaMvarajIbhAIne menejara tarIke nImyA che jethI A pAThazALAne mahArAja sAhebe majabuta ane saMgIna banAvI cirasthAyI karI dIdhI che. chevaTe mahArAja sAhebane amArI e ja namra vinati che ke teo sAheba vihAramAM hovA chatAM temanA pavitra mananAM nirmaLa rajakaNe pAThazALA upara pAtharatA rahe ane je baccAone pAMca varasa pALA pachI annadAna sAthe vidyAdAna Apela che, tenA upara amidaSTi kAyamane mATe jaLavAI rahe." tyArabAda pAThazALAnA menejara rA. kuMvarajIbhAI devazIe potAnA bhASaNamAM jaNAvyuM ke "A saMmelana bharavAno hetu saMkSepamAM mArA mitra mAstara tribhuvanadAse jaNAvyuM che ke amArA pUjya mAnInaya muni mahArAja zrI cAritravijayajI A sthaLethI TuMka samayamAM vihAra karI padhAravAnA che, jethI temanAthI judA paDatA chAtragaNuM tathA kAryavAhakonI evI IcchA thaI ke temanA mAna mATe eka meLAvaDo karI temanA tarapha bhaktibhAva darzAvavo ane tethI Aje A meLAvaDo bharI zakyA chIe. pUjya muni mahArAja A khAtA sAthe zarUAtathI joDAyA che. khAtAnI ekaDe ekathI zarUAta karanAra ane tene sarva rIte saMbhALI AbAda karanAra teozrI pote ja che. teo sAheba vihAra karI padhAre che. chatAM A pAThazALA sAthe temane saMbaMdha jevone te ja cAlu rahevAne che, paNa A kAryanI vyavasthA amuka prakAre karI, eTale spaSTa zabdamAM kahuM te sthAnika kamITI mAre mAthe A kArya nAMkhI teozrI hAlamAM padhAravAnA che. jainadharmamAM sAdhunI pravRtti mAtra upadezaka tarIke che ane bIjI sarva rIte sAMsArika ghaTanAothI alaga rahevuM e saMyamadhArIone saMyama che, paraMtu dharmavRddhi mATe je uo vicAra karIzuM to tarata khulluM jaNAI Avaze ke, AvI pavitra pravRttithI cAritramAM khAmI AvatI nathI. paraMtu temAM vRddhi ja thAya che. je ajJAna atyAre amArI jaina komamAM phelAyeluM che te khuNe khAMcarethI zodhI kADhI hAMkI kADhavuM ane jJAnadIpaka pragaTAvavA e ja mahArAja mukhya hetu che. A pAThazALA jevI aneka pAThazALAo sthApana thAva, evI mahArAja sAhebanA jIgaranI icchA che. zAsanadevatA temane sahAya karo. - teozrIe lokonI stuti ane niMdA nahIM gaNakAratA rAtadivasa akhaMDa parizrama karelo che. ane A pAThazALArUpI vidyAnI vADI utpanna karI che jenA phaLa jainabaMdhuone maLaze. jenoma teozrInI AbhArI che. AvAM uttama kAryane badalo kaI rIte ApI zakAya tema nathI, paraMtu ApaNuM hadayanI zuddha bhAvanA darzAvatA teozrIne mAnapatra ApanAnI dejanA karI che, mane AzA che ke Apa sarva saMgRhastho A bhAvanAne anukULa thaze." tyArabAda narasI kezavajInI dharmazALAnA munIma rA. vallabhajIbhAIe ubhA thaI jaNAvyuM ke pahelAnA vaktAo je kaMI bolI gayA te yathArtha che. amArI komamAM muni mahArAjAo tathA gRhasthA taraphathI keTalAeka kAryo mATe parizrama thAya che paraMtu te kAryone saMgIna banAvavA teoe mahArAja sAhebanA satata parizramano dAkhalo levo joIe. ekalA arvAcIna jJAnathI ApaNI unnati thavAnI nathI, paraMtu prAcIna jJAna sAthe arvAcIna jJAnathI ApaNuM unnati thaze. mahArAja sAhebanA pAMca varasanA parizramanA bhAge A saMsthA AvI unnatie pahoMcI che. vizeSa khuzI thavA jevuM che ke pAThazALAnI dekharekha mATe muMbaImAM janarala kamITI ane sekreTarIo nImAyA che ane ahIM sthAnika kamITI nImAI che. chevaTe icchIzuM ke A saMsthA AgaLa vadhI gurukuLa bane ane A saMsthAne zAsanade cirasthAyI banAvo.' tyArabAda "jainazAsananA adhipati rA. puttamadAse pitAnuM bhASaNa calAvatA jaNAvyuM ke For Personal & Private Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro ane prazastio 13 mahArAja sAheba sAthe mane dasa varasa thayA paricaya che, pahelAM temanA uddagAro sAMbhaLI ema ja jaNAtuM ke, AvuM moTuM kArya banavuM azakya che ane tethI meM teone AvuM sAhasa kAma nahi karavA jaNAveluM paraMtu teozrI utsAhathI uttaramAM jaNAvatA ke huM mAro satata parizrama cAlu rAkhIza ane mAro deha che tyAMsudhI mAruM AraMbheluM kArya mUkIza nahi. chevaTe teozrIe pAThazALA sthApana karI ane dareka dharmazALAomAM yAtrALuo pAse cAra cAra Ane mAMgavA mATe paNa jAte karatA meM joyA che. keTalAka yAtrALuo galIca bhASAmAM bakI kADhe tenI paNa pote darakAra na karatAM pAThazALAne saMgIna banAvavAnuM lakSa rAkhatA. AvI rIte pAMca varasanA satata parizramanuM phaLa ApaNe Aje dekhavA bhAgyazALI thayA chIe. pAThazALAmAMthI traNa vidyArthIo kalakattA yunivarsITImAM siddhahemavyAkaraNa ke je saMskRtamAM meTAmAM moTuM vyAkaraNuM che tenI parIkSAmAM pAsa thai AvelA che. je Apa sarve ne vidita haze. A5 vicAra karo ke kalakattA jevI yunIvarsITImAM kevA vidvAnonI kasoTImAMthI pasAra thaI parIkSA uttIrNa karavI paDI haze? mahArAja sAhebe pate kahIne nahi paNa karIne batAvyuM che. A mAnapatra pite kArya AraMbhyA pachI te kAryamAM phatehamaMda nIvaDyA tene mATe ApIe chIe ane tene mATe pAThazALAnA kAryavAhakoe egya ja karyuM che. AvuM uttama kArya saMgIna banI gayA mATe ApaNe harSita thavAnuM che; parantu AvuM karanArA utsAhI nara bahAra jAya tethI harSane badale kheda thAya che. ApaNe vinati karavI joIe ke teo sAheba A pAThazALA sAtheno potAno saMbaMdha jArI rAkhe ane je kArya choDI pote vihAra kare che te kAryane, jaladI padhArI, pAchA potAnA hAthamAM le." tyArapachI paMDita tribhuvanadAsa amaracaMde mAnapatra vAMcI saMbhaLAvyuM hatuM ane te divAna sAheba nArAyaNadAsabhAIe ubhA thaI pitAne hAthe mahArAjazrIne arpaNa karyuM hatuM. A prasaMge presIDenTa divAna sAheba nArAyaNadAsabhAI kAlIdAsabhAI gAmIe bhASaNa karatAM jaNAvyuM ke, "Aje je kArya mATe ApaNe bhegA thayA chIe te kArya ghaNuM ucca prakAranuM che. mAnapatra ke jene nisvArthI puruSo pote icchatA nathI te ApaNe ja ApIe chIe. mAnapatra phakta ApaNI hArdika lAgaNI batAvavAnuM ciha che. huM ApazrIne vinati karuM chuM ke ApanA vihAra samaye paNa pAThazALAne kAyamane mATe smaraNamAM rAkhI tene vizeSa saMgIna banAvavAnuM dhyAnamAM leze. "vahAlA vidyArthI badhuo ! tamane atyAra sudhImAM je puruSathI lAbha maLate te puruSa kArya jALavI rAkhI have vihAra karavAnA hovAthI te kAma menejara upara mUkayuM che ke jemanuM nAma kuMvarajIbhAI che. kuMvarajIbhAI A kArya pote sArI rIte jANe che ane lagabhaga 12 varSa sudhI AvA kAryanI aMdara sArI rIte keLavAyelA hovAthI AzA rAkhIe chIe ke, pote tanamanathI pitAne parizrama jArI rAkhaze te je hetuthI A saMsthA sthapAI che, te hetu pAra paDaze. vidyArthIoe khyAlamAM rAkhavAnuM ke potAnA gurumahArAja je pavitra raste cAlyA che temane pagale cAlI AvA paropakArI kAryo karavA tatpara bane." tyArabAda muni mahArAja zrI cAritravijayajIe bhASaNa karatAM jaNAvyuM ke, " nyAyaratna presIDenTa sAheba, adhikArI varga, sarve saTTahastho ane mArA priya chAtragaNu! Apa sarvee maLI mane For Personal & Private Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zrI cAritravijaya Aje je mAna ApyuM che te ApanI sarvanI mArA taraphanI zubha lAgaNInuM piNAma che. mArAM kAryo tathA guNAnI praza'sA karI Ape je lAgaNI darzAvI che tene mATe sarvanA AbhAra mAnuM chuM. vizeSamAM mAre eTaluM ja kahevAnuM che ke meM je kAMi kArya jJAna phelAvavAnI dizAmAM karyuM che te mArI pharaja che, ane te karaja banavavAthI vizeSa kAMi karyuM nathI. tApaNuM A kAryane Apa ati mahattvanuM rUpa ApI mane tenA sthApaka ane niyAmaka tarIke mAna Ape che te Apa sarvenI ja mahattA che. kharekhara kahuM te| A kArya meM kareluM nathI; samagra jaina }Ame kareluM che. ane tene zrI saMdha taraphathI poSaNa maLe che mATe A sa` mAna tene ja ghaTe che. ame / sAdhu hAi mAtra dharmanI vRddhi thAya e raste prayatna karavA e amAre| dhama che. ApanA vicAra pramANe A kAryathI mAre| e hetu pAra paDe che ema Apa samajatA hai| te huM parama saMtASa pAmuM chuM. *gRhastho ! mArI pravRttinI dizA thoDA samayathI badalavAnA mArA vicAra hatA, paraMtu A pAThazALAnuM kArya je rIte svata MtrapaNe ane zubhabuddhithI me' calAvyuM che, te pramANe calAvanAra maLavAnI rAha hatI. hAla mI. kuMvarajIbhAI jene tame sa jANo che, temane A kAryanA bhAra sAMpI jAuM chuM, tenI lAyakI, AvA khAtA taraphanI lAgaNI tathA anubhava ghaNAM ucca prakAranAM che. jethI huM dhAruM chuM ke sarve kArya vyavasthita cAlaze. vaLI temane sahAya karavAne gAmanA gRhasthAnI kamITI nImI che, tee prasaMge prasaMge kAnI vyavasthAmAM sahAya kare. huM icchuM chuM ke je A vRkSanuM khIja reApAyuM che te sadA sarvadA prapuSThita thAe ne tenAM mIThAM kaLA jainakAmane tethI prApta thAo. chAtragaNu ! tamAne paNu huM A vakhate e khela kahuM teA asthAne nahi gaNAya. tamArA abhyAsamAM sAvadhAna raheze| ane pavitra cAritravALA thazeA, kAraNa ke tamArI kumaLI vayamAM jo sArA thavAne tathA vidyA zIkhavAne prayatna karaze te tema karI zakazeA. paNa pArka laDe kAMThA nahi caDe mATe tamArA vaDiAnI AjJAmAM rahI vinayathI nitya vidyAbhyAsa karazeA. aMtamAM mahArAja sAhebe A pAThazALA pratye sneha dharAvanArA rAjyanA amaladAre| tathA mAnapatradAtAonI lAgaNIne yeAgya zabdomAM apanAvI hatI. tyArabAda mahArAja sAheba potAne sthAne padhAryAM hatA; ane pachI AvelA sagRhasthAnA menejare upakAra mAnI sabhA visarjana thai hatI. tA. 12 mI mA, sane 1936, jaina pR. 213-14-15, pustaka 14, aMka 11. O 'saMvat 1969 nA jeTha suda 7 nA rAja ke jyAre ( pAdaliptapura) pAlItANA zahera upara jaLaprakApa thayA tyAre A pAThazALA orDIMganuM makAna siddAcaLa javAnA rastA upara jamaNI bAjue rAkhavAmAM AvyuM hatuM. rAtanA varasAdanI zarUAta thayA pachI jyAre pANI ghaNuM ja caDhI gayuM tyAre pUjaya munimahArAja zrImad cAritravijayajInA mukAma te zALAmAM hatA, ne tenI keTalIka vyavasthA temanI dekharekha nIce cAlatI hatI. teozrIe bacAvA bacAvAnA pAkAre sAMbhaLI tapAsa karyA pachI meATA meTA vidyArthIone lai nIce AvI zALAnA makAnanI sAme AvelI dhI empresa DIspensarI Empress Dispensary nA pIlaranI joDe rasIe baMdhAvI mANaseAnuM rakSaNa karavAne uttama upAya zAvI kADhayo, ane vidyAthI enI sAthe rahI temane himmata ApI purozavALA pANInI aMdara ramI theAbhAvI utaryAM, ane himmatathI Azare traNa kalAka sudhI pANImAM rahI saMkhyAbaMdha mANasA tathA DhArAne maraNuthI bacAvyA ane temAMnA keTalAMeka taddana nagna sthitimAM jaina For Personal & Private Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa ane prazastio nIkaLelA, temane pAThazALA-boDa ganA sToramAM je kAMI kapaDAM vagereno saMgraha karavAmAM Avyo hato, te sarva ApI temane nagna sthitimAMthI bacAvyA. A khabara savAre ( pAlItANuM sTeTanA ) eDamInITeTara sAheba tathA rA. rA. divAna sAheba vagere amaladAra vargane paDatAM temaNe khAsa pAThazALAnA makAnamAM padhArI pUjya muni mahArAja zrImadda cAritravijayajIno tathA bALakono ghaNuM ja dhanyavAda sAthe upakAra mAnyo. pAThazALA beDIMgane koI paNa makAna pitAnuM nahotuM. temaja bhADAnI jagyA dareka prakAranI sagavaDa vinAnI hatI tethI pAThazALA mATe koI moTI vizALa jagyA maLe ke jemAM dareka prakAranI vyavasthA karI zakAya tevI matalabathI pUjya muni mahArAja zrImadda cAritravijayajIe nAmadAra eDamInIsTreTara sAheba pAse makAna karavA jagyAnI mAgaNI karatAM teo sAheba, manimahArAjane eka pAlItANA sTeTa upara upakAra karanAra tarIke oLakhI pharamAvyuM ke "tame je jagyA pasaMda karaze te ghaNuM ja kamatI darathI ApavAmAM Avaze. tyArabAda sTezana pAsenI bAjunA kIDavALI jagyA pasaMda karavAmAM AvI. je jagA lagabhaga pAMca vIghAM jeTalI che. te jamIna nAmadAra eDamInIsTara sAhebe ghaNI ja khuzIthI ApI. jethI saMvata 1970 vaizAkha suda 30) divase te jagyA upara bhaviSyamAM gurukulane anukULa thaI paDe tevI sTAIlathI makAna bAMdhavA mATe nAmadAra eDamInIsTreTara sAheba, tathA rAjyanA bIjA amaladAro ane dezavidezathI padhArelA jaina gRhasthanI moTI saMkhyAnI hAjarI vacce nAmadAra eDamInIsTreTara eca. esa. oNga mejara Major H. S. Strong ne hAthathI zubha muhUrta A pAThazALA ke jene hAlanuM gurukula nAma ApavAmAM AvyuM che. tenI sthApanA karavAmAM AvI." jhaverI jIvaNacaMda dharamacaMda pramukha (saMvata 1971-72-73-74 ne yazovijaya zeTha lakSmIcaMdajI beda upapramukha jena gurukulane rIperTa) zeTha phakIracaMda kesarIcaMda heDa ophIsa naM. 566, zeTha lalubhAI karamacaMda jhaverI hIrAlAla sarUpacaMda nANAvaTI pAyadhunI, muMbaI. o. sekreTarIo. " munirAja zrI cAritravijayajI kacchInA hAthe saM. 1968mAM eTale sADA nava varSa upara A saMsthA hayAtImAM AvI hatI. te vakhate tenuM nAma zrI yazovijayajI jaina saMskRta prAkRta pAThazALA boDIMga hatuM. A bALaka pAMca varSanuM thayuM tyAM sudhI tenA saMpAdaka muninI saMbhALamAM rahyuM. paNa saM. 1977 mAM zeTha jIvaNacaMdano Azraya bALake lIdhe ane tenI Arthika sthiti ane sukha sAdhano vadhatAM cAlyA ane ApaNe joIe chIe te sthitie A saMsthA pahoMcI. " pAlItANuM, vaizAkha vada, 11, gurukulanuM makAna khulluM mUkatI veLA. nAmadAra ThAkora sAheba zrI bahAdurasiMhajI manirAja zrI cAritravijayajI mahArAja gaI tA. 28-10-18 nA roja karacha-gImAM kALadharma pAmela che . For Personal & Private Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya + + hAlanuM jaina gurukula ane sTezana upara tenA sarva asabAba marhumanI hAjarI vacce thAyI thavA pAmyA hatA ke je jamIna pAlItANAnI hAnArata prasaMge temaNe ghaNA prANA bacAvavAne karelI sahAyathI nA. eDamInIsTreTare lAgaNIthI ApI hatI. 16 teo nirAzrita bALakonA rakSaNa mATe tema keLavaNInI abhivRddhi mATe sArI khata dharAvatA hatA ane koi paNa kArya game te bhAge pAra utAravAmAM utsAhI hatA. ameA...mahAtmAnA svargavAsathI temanA ziSya parivAra temaja jaina prajAne paDelI kheATa mATe dIlasAjI darzAvatAM teonA AtmAnI zAnti icchIe chIe. tA. 10--11 1918 adhipati--jaina O siddhakSetra yAvijaya sa, pAThazALAnI sthApanA. chevaTa A navI thaelI zALAnA saMbandhamAM munirAja zrI cAritravijayajI (kacchI)ne aMta:karaNathI dhanyavAda ApyA vinA rahetA nathI ke jeonA prayAsathI ja A zALA sthApana thavA pAmI che. sAtha sAtha ame AzA rAkhIe chIe ke jeoe A pAThazALAne sthApana karavAmAM je utsAhathI bhAga lIdhA che te te ja utsAhathI haeNne unnatinA zikhara para lAvavA mATe paNa vakhatA vakhata parizrama karavA cukaze nahIM. adhipati--jainazAsana vI. sa. 2438, kA. zu. 15, tA. 6--11--1911 I sasAra sudhAraNA mATe kaccha-vAgaDanI pariSada tathA kanyAvikraya niSedhaka yuvaka maMDaLanA zrama uparAMta jaNAvavAne saMtASa thAya che ke gayA AsA vadamAM kacchanA AMgIA gAme caturmAsa rahela kacchI muni zrI cAritravijayajInA prayatnathI AMgIAnA cAkharAnI eka kAnpharansa AsA vadI 1-2-3 nA rAja maLI hatI ane temAM jJAtidhArAne lagatA sudhArA karInenirarthaka vadhI paDelA kharcALa rIta rIvAjo kamI karavAmAM AvyA hatA. kanyAvikraya, e hiMduprajAmAM ghAtakI rIvAja che ema have lekA samajI zakela che, chatAM keTalAka rItarIvAjo ane jamaNavArAnA khAjA jJAtiomAM evA tA ghara karI beThA che ke jJAti maMDaLamAM mATA kahevarAvavAnI lAlace AvAM kharacA darekane pharajIyAta karavAM paDe che. jyAre bIjI taraphathI meTA bhAganI sthiti nabaLI paDI jatAM paheAMcI na vaLavAthI kanyAvikrayanA rIvAja evA jaDa ghAlI beThe che ke tene kevaLa upadezathI ja kADhI nAkhavAnuM kArya bahu muzkela thai paDayuM che. muni zrI cAritravijayajIe peAtAnA bhASaNamAM jaNAvyuM hatuM tema A bhAgamAM AvA rItarIvAjone pahoMcI vaLavA ochAmAM ochA daza hajAra kArInA kharco krUrajIyAta hatA ane tethI kanyAvikraya asAdhAraNa vadhI jatAM dhA yeAgya yuvA kuvArA bhaTakatA hatA. ane paisAnA lAlacu mAvatara kanyAone yAgya vara meLavI ApavAmAM pAchaLa rahetA hatA. A TUMka vyAkhyA parathI ja A konpharanse evA vadhArAnA kharca kADhI nAkhavAnuM DahApaNu darzAvyuM che ane te kanyAvikraya sadaMtara baMdha karavAne ane pacAsa varSoMthI mATI uMmaranA vRddha sAthe lagna sabadha nahIM joDavAne TharAva karI zakela che. eTaluM ja nahIM paNa A rIte thatA bacAvamAMthI kanyA mATe rU|. 500 nA dAgInA caDhAvavAnuM TharAvI tenA jIvanane kaiMka aMze AzvAsana apela che. je zrama mATe muni zrI cAritravijayajI tathA aMgiyAnA cAkharAnA mahAjanane dhanyavAda ghaTe che. tA. 19-11-1916. tatrI-jaina For Personal & Private Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro ane prazasti 17 atyanta kheda thayeA che. hRdaya cIrAya jAya che, manaDuM muMjhAya chaeN, AMkhA Aye jAya che. jaina samAjanA bhAnu Ama akALe asta pAmaze, tenI kASThane kalpanA paNa na hatI. Aja kyAMya cena paDatuM nathI. A hRdayabhedaka duHkhadAyaka samAcAra teA gai kAle mAhaveijayajI mahArAja upara rANapurathI vinayavijayajI mahArAjanA patra hatA, tethI akasmAta sAMbhaLatAM amene ghaNI pArAvAra dilagIrI sAthe rudana thayuM. AvA pUjyapAda, paramapUjya, paramaAzrayadAtA, dharmapitA-vidyAgurunA samAcAra sAMbhaLI, AkhA gurukulanA sTAphane svAbhAvika dilagIrI thAya ja. paNu gAmamAM ya A samAcAra phelAtAM badhe dilagIrI chavAi gai hatI. A samAcAra amee gaikAle gurukula mukAme ja ApatAM dareka vidyArthIvargane tathA samasta sTAne pArAvAra dilagIrI thai che. sAthe dareka rudana ja karavA lAgyA. badhAnI AMkhamAMthI azru jharavAM lAgyAM. gai kAle rAtrinA ATha vAge gurukula mukAme zAkapradarzita sabhA bharavAmAM AvI hatI. te vakhate pUjyapAda pachavADe raudradhyAna na thAya ane dhama dhyAna thAya ane pUjyapAdanA AtmAne zAMti maLeA, te mATe dareka sTAkvarge pUjyapAda pachavADe yathAzakti paccakhANa karyAM hatAM. koie pAMca upavAsa, pAMca jAtrA, pAMca AyaMbila athavA navakAravALI Adi yathAzakti paccakhANa karyAM che. temaja Aja rAje tatsaMbadhI paMcakalyANukapUjA gurukula mukAme bhAvI che. bhAvi pAse ApaNA manuSyane kAi paNa jAtaneA upAya nathI. pAlItANA, tA. 3-11-18 zrI kALIdrAsa tArAcaMdra y teozrI tA yazakIrtithI yAvaccandradivAkara jIvatA ja che. jainasamAjamAM prathama gurukula sthApaka, gurukulapitA tarIke teozrI sadA amara ja che. paNa ApaNune eka utsAhI ane himmata ApanArA, sAcA mArge doranArA nAyakanI pUrI khATa paDI che, je AkhI jiMdagImAM pUrI zakAya tema nathI. teozrI amArA upakArI hatA. AdhArasthaMbha hatA, paNa bhAvibhAva pAse kAinA upAya nathI. je je A samAcAra sAMbhaLe che te te darekanA hRdayamAM sakhta AdhAta lAge che. jainasamAjanA sAcA hiteSI hIrA cAlI gayA che. teozrInA guNA yAda AvatAM hRdaya bharAi jAya che. pAlItANA, tA. 12-11-18. 5. amaratalAla amaracaMdra zAha. i sadgat zrImad cAritravijayajInI kArakIrdimAM temane A saMsthAnI pAchaLa avirala ane avizrAMta prayAsa bhalabhalAne herata pamADe tevA hatA. zrI yazeAvijaya jaina gurukuLa, pAlItANA sa. 1981-82nA riporTa. pii koi paNa kAryanI yA aa saMsthAnI utpatti amuka saMyeAgA vacce thAya che. gurukulanA saMbadhamAM paNa temaja banyuM che. saMvata 1968 nA bhayaMkara duSkALanA samayamAM zrI siddhakSetrane AMgaNe nibhAva arthe keTalAeka jaina kuTuMx AjubAjuthI ane kaccha jevA pradezamAMthI AvI caDhayA hatA. tenA ladhu vayadhArI bALakonI kaphoDI sthiti jotAM prekSakonAM hRdayamAM kamakamATI upaje evA ja prasaMga hatA. teone paripeASaNa ApavA sAthe vidyAbhyAsamAM joDavA A saMsthAnA sthApaka munivarya zAsana For Personal & Private Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zrI cAritravijaya rasika cAritravijayajI mahArAja (karachI) zrInA hadayamAM dhagaza utpanna thatAM A saMsthAne khullI mukavAne prasaMga prApta thayo ane vidyArthIonI bharatI karavAmAM AvI. zrI yu. vi. je. gu. pAlItANuM saM. 1984 no riporTa atyAra sudhImAM bahAra paDela rIperTa uparathI jaina samAja jANI cukela che ke uparyukata saMrathAnA Adya sthApaka mahema pUjyapAda muni mahArAjazrI cAritravijayajI (karachI) hatA. teozrIe A saMsthAne zrI yazovijayajI jaina saMskRta prAkRta pAThazALA boDIganA nAmathI 1968 nA vaizAkha zudi trIjathI khullI mukI hatI. A saMsthAne uddeza jaina bALakone saMskRta, prAkRta bhASAnuM sAruM jJAna ApavA sAthe jaina siddhAntonuM tAtvika jJAna ApI jaina paMDite banAvavAno hato. mehuma mahArAjazrIe saM. 1977 nA aSADa mAsa paryata A saMsthAnA mULa uddezone sAcavI rAkhI uMcI sthiti upara mukavA athAga parizrama karyo hato. zrI yu. vi. je. gu. pAlItANA 1974-75-76 no riporTa 19 saM. 1968 thI 70 sudhInA pragaTa thayelA riporTa uparathI jaina samAja jANu mUkela che, ke A saMsthAnI mahema munirAjazrI cAritravijayajI kacchInA hAthe 1968 nA kArataka suda 5 thI zarUAta thayelI ane te ja varSanA vaizAkha suda 3 nA divasathI tene zrI ya vi. jaina saMskRta prAkRta pAThazALA joDIga e nAma apAyela. tyArabAda saM. 1969 nA jeTha mAsamAM pAlItANuM maLe jaLaprakopa thayela, te samaye mama munirAja zrI cAritravijayajIe samayane yogya sahAya ApI saMkaTamAM sapaDAyelAone yogya sahAya ApavAthI ane tenI sahAya tarapha tyAMnA eDamInIsTrara mI. sTroMga mejaranuM dhyAna kheMcAmAthI teone joIe te jagyA, A saMsthAnA mATe, nahi jIvI kiMmate paTe ApavAne icchA jAhera karatAM sTezana bAjunA phIlDavAlI, je upara hAla makAna che, te pAMca vIghAM jamIna teo sAhebe ApI. mahuMma munirAjazrI cAritravijayajInI IcchA A saMsthAne jaina gurukula tarIke banAvavAnI hatI. zrI yazovijaya jaina gurukulane jhaverI jIvaNacaMda dharamacaMda pramukha 1971-72-73-74 ne riporTa. zeTha lahamIcaMdajI beda upapramukha zeTha phakIracaMda kezarIcaMda zeTha lallubhAI karamacaMda jhaverI hIrAlAla sarapacaMda nANAvaTI e. sekreTarIo samavedana darzAvatA keTalAeka tAre ane panI noMdha mani mahArAjazrI vinayavijayajI mahArAja mu. rANapura zrI vijaya mohanasUrijI mahArAja tathA munizrI vijayapratApasUrijI mahArAja mudhrAMgadhrA AcArya ma0 zrImad buddhisAgarasUri For Personal & Private Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ patrA ane prAsti AcAya ma zrI atisAmamUrtijI AcArya ma. zrImad vijayadhama sUrijI munimahArAja zrI ratnavijayajI mahArAja munimahArAja zrI vijayajI ma mu ma. zrI siddhivijanma che tathA mu. ma zrI saubhAgyavijyajI maha zrIyazovijayajI re gurUkuLa kAryavAhaka maMDaLa roDa IjI ghelAbhA zeTha dAmajI dhArazo zA vIra ke bAghANI zrI manasukhabhAi mahetA kuTuba cunIlAla nAraNadAsa kAnunI 50 tribhuvanadAsa amarada zrI mAsI ghelAbhAi zeTha kamazI rAyazInI kAM. mu ma. zrI padmamunicha mahArAja 50 ma. zrI vijayalAbhasUrijI mahArAja tathA khAMtisUrijI mahArAja mu ma zrI khImAAMvajayajI mahArAja tathA saubhAgyavijayajI mahArAja mu ma zrI paviMjayajI mahArAja tapasvIjha muti humaAjayajI mahArAja tathA munizrI harakhavijayajI ma mu kAkaDIyA sAdhvIjI zrI khImakArazrI, sAdhvIjI lAvaNyazrI, sAdhvIjIzrI caMdanazrIjI, sAdhvIjI zrI manoharalIjha bena purIyA tathA divALIbAma mukAya bena rAmabhAi mu. ekasamA muha muMbai mu. muMbai mu. muMbai mu mAma mu. muMbai mu muMbai mu kalakattA mu kalakattA zeDa raNazI lAdhA zrI jainadha zrI AzakaraNabhAi kheMgAra, tejabAi vagere zrI jainasadha jhaverI nAthAbhAi tathA mULacaMdabhAi ThAbhAi tathA jhaverI sAkaracaMdabhAi vagere zrI jainasadha roka nAthAbhAI lavajI se' khImajI rAja kAnajI pustrAttama uttamacaMda premacaMda rAyazI hIrAcaMda vagere jaina saMdha kalA ugA, pAMcA kAyANI vagere mu. jAmanagara mu sIparI (zivapurI) mu. vIramagAma For Personal & Private Use Only mu. amadAvAda mu. pAlitANA mu bhAratI mu tA 19 mu. kalakattA mu raMguna mu mAMDavI mu bhUja 30 aMjAra mu sAmakhIyALA
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. zrI cAritravijaya jaina saMgha mu vAMkI jaina saMgha mu. patrI jena saMdha mu0 jaMgI jena saMdha vakIla hIrAlAlabhAI vagere mu acAva jaina saMgha zeTha hIrAcaMdabhAI vagere muha lAkaDiyA jena saMdha muka citroDa jena saMdha dAmajI sUrajI vagere mu. dhamaDakA jena saMdha mu. AMbeDI yatiziSya chaganalAlajI muAMbeDI jena saMdha mu. bhaDalI mu. vithoNa mu mAnakuA mu0 nakhatrANu mukAMDAgarA zrI yazovijayajI jaina gurukuLa tathA 50 kAlIdAsa vagere mu. pAlItANA paM. amRtalAla amaracaMda mu. pAlItANuM jena saMdhaH zeTha rAyacaMdabhAI vagere mu TANu mAstara nAgaradAsa dAmodaradAsa mu TANuM jena saMdha mu. pacchegAma zrI acaratalAla jagajIvanadAsa mu. bhAvanagara jaina saMdha mu. sArA pArekha rAmajI jesaMga mu belA zeTha nemacaMda kuMvarajI muka AdaraNa nagarazeTha jAdavajI dalIcaMda mumALIyA dezI jUThAbhAI premacaMda paMjANI mu0 raMgapara saMdhavI kAnajIbhAI mu. morabI zeTha kezavalAla kacarAbhAI mu. viramagAma paM. jayacaMdrajI mahArAja mu. mAlegAma zrI ratilAla hIrAlAla mu. kheDA zeTha gulAbacaMda pAnAcaMda mu. kAliyAvADI zeTha nemacaMda nAthAbhAI mu0 surata jhaverI mohanalAla maganalAlabhAI mu amadAvAda zrI popaTalAla tribhuvanadAsa zAha mukarAMcI zrI kuMvarajI devajI zAha mu maDhaDA zrIyuta catrabhujabhAI mumorabI zrI haMsarAjabhAI zAmajI mu. jAmanagara sacanA-AmAM lakhela darekanA patro AvyA che. keTalAkane tAro ane patro paNa Avela che. A sivAya bIjA paNa aneka chuTaka vyaktionA patro AvyA hatA. For Personal & Private Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro ane prazasti patra vya va hA ra aMga patravyavahAra jIvanacaritranuM eka lekhavAmAM Ave che. A dvArA jIvana nAyakanA vyaktitvanI keTalIya apragaTa mahattA temaja khAsiyatA para prakAza pADe che, ane Aja kAraNe jIvanacaritrAmAM patravyavahAranA saMgraha eka mahattvanuM aMga gaNAya che. atra paNa e ja dRSTi lakSamAM rAkhI A patro ApavAmAM Ave che, paNa dilagIra thavA jevuM e che ke tene sagraha bahu alpa karAyelA che. temaja DuplIkeTa (nakala) rAkhavAnI prathA pracalita na heAvAthI svargasthanA lakhela eka paNa patra upalabdha thaI zakayA nathI. jo e zakaya hAta teA A graMthanA AkaSa NumAM Ara umerA thAta ! atre rajU karavAmAM AvelA patro temanA para bhinna bhinna vyakitaee lakhelA che. ATalA mAtrathI paNa AzA che ke, pAThake| caritranAyakanA vyakitatvane vadhu pIchAnI zakaze. sapAdaka 21 * (1) (zrI vijayakamalasUrijInA patra) muni cAritravijaya jazeAvijaya mahArAjanA nAmathI pAThazALA kaDhAvyAnI khabara maLI hatI. tathA tamArA lakhANathI paNa jANyuM che. me... tAra'gAthI patra lakhela che. meTI TALIvALAne sAthe rAkhI kAma lye teA sArUM, te upadezanuM ja kAma kare, vadhAre khaTakhaTamAM na utare tema kaheroA. sukhazAtA jaNAvazeA. saMvata 1969 nA mAha zuddhi 7. 5. kramavijayagaNI taraphathI dharmalAbha vAMcazeA. 6Hkhuda (2) tamArA patra pahAMcyA, vAMcI vigata jANI, madada mATe lakhyuM, ame banatI madada apAvIzuM. AvelA mANaseAne pAdarA, darAparA, mIyAgAma, dakSiNanA gAmeA mAravADa, zAhapura, keneAlI, vAgAma, jUnera Adi gAmeAnI cIThThI lakhI ApI che. saMsthA mATe tameA dhaNA parizrama uThAvA che. zarIra paNa saMbhALajo. jIvanacaritra mAkalyuM che tenA utArA karI buka pAchI meAkalaze. tamArI gurubhakita praza`sanIya che. daH 5. kamalavijayagaNInA anuvaMdanA vAMco (3) patra malyA. khInA jANI. saMsthA mATe tameA ATaATalI mahenata uThAvA che. vidyo paNa dhaNA Ave che + + bhAi tyAM AvI madada ApI jaze. pAThazALA mATe ame tyAM AvIne badhI gAThavaNa karI dezuM ane tamAe paNa sArA parizrama uThAvyA che te badala dhanyavAda dhaTe che pustakanI peTI DabhAi mAkalajo. vidyAthI one dhalAla. atre sau zAMtimAM chIe te pAThazALA mATe ame| yathArtha rIte For Personal & Private Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ rasa sArI madada apAvIzuM. + + caritranA utArA thayA haze. 6. paM kamalavijayanI anuvRMdanA vAMcajo (4) tamArA eka patra meAhanalAla jhaverI uparanA tathA eka amArA uparanA ane pahoMcyA che. vAMcI khInA jANI che. ANaMdajI kalyANajInA peDhInA munime Avaka dha karAvI che, vaLI + + vijayajI paNa Avaka baMdha karAve che te jANyuM che. tame ekale page kayAM sudhI paheAMcazeA ? peDhI mATe baMdobasta thaze teTalA karazuM. e te ApaNAmAM che ke jeNe zarU karyu teNe ja pAra utAravuM paDe, pAThazALA tame udhADI have tame ja saMbhALA, kAi bIjA keTalI madada apAve ! + + vijayajIne Avaka baMdha karAvavI zeAbhita nathI. haze jenuM karyuM. je bhAgavaze. tame kAma saMbhALajo. madada banatI apAvIzuM. bhAvanagaravALA kuMvarajI ANaMdajI bAhoza mANasa che. vaLI pAThazALA mATe prema dharAve che. temane paNu lakhajo. peDhInA TrasTI paNa che. temane sekreTarI karazeA tA ThIka paDaze. ahIM e panyAsa, bhAvavijayajI, muni haeNmavijayajI, muni darzanavijayajI, lAbhavijayajI, mukitavijayajI, dharmavijayajI, cittavijayajI, hetavijayajI, premavijayajI e rIte jANajo. saM. 1972, amadAvAda daM. 5. kamalavijayanI anuvadanA vAMco (5) ahIM atyAre yAga dUlhananI kriyA cAle che. traNene panyAsa karavAnA che. tame kacchamAM. huM ahIM. pAThazALA kevI rIte bacAvI zakAya? pAThazALAnA uddAra mATe tame jaladI kacchamAMthI pAlItANA AvA ! kuMvarajIe bagADayuM che ane + + vijayajI paNa pAlItANAmAM rahI pAThazALA virUddha paDayA che, temaNe te! hamaNAM upADA lIdhA che. hAya, badhuM sArUM thai raheze. tame pAlItANA AvA ! ame prAyaH sadha laine tyAM AvazuM. kameTI mATe bhalAmaNa karIzuM. sArA dhaniSTha mANusAnA hAthamAM pAThazALA sAMpAya teA sArI unnati thAya. tame kAi vAte ciMtA na karazo. tamArI mahenata ane parizrama jarUra saphaLa thaze. ApaNe ApaNA mATe karyuM che zAsanadeva shAya karaze. saM. 1973 amadAvAda 4. 5. kamaLavijayanI anuvadanA vAMcajo (6) sthavira munirAja zrI vinayavijaya mahArAja pAThazALA saMbaMdhI kikata vAMcI dhyAnamAM lIdhI che. sAdhu sAdhvIone jJAna maLI zake evI goThavaNa vizeSa rAkhazeA. dharagRhasthI bhaNe teA bhaNe paNa sAdhu bhaNuze tA mATA kAyado che. pAThazALA mATe uMjhA guru mahArAja panyAsajI mahArAja sAhebane lakhyuM haze, nahIM teA jarUra lakhaze. sa. 1968 kA. va. 3 lI. muni vinayavijayajInA anuvaMdanA sukhazAtA paheAMce (7) zrI cAritravijaya zrI vijayadhamasUrIzvarajInA patra banArasathI lI. dhavijayAdi ThANA 10nA, zrI pAlItANA taMtra vinayAdi--guNaratna-ratnAkara muni zrI cAritravijayajI yAgyAnuvadA vAMcazeA. For Personal & Private Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra ane prazasitae tamAro patra maLyo. vAMcI viditArtha thaze. zrI yazovijayajI pAThazALA sthApana karavI te vAta ghaNI uttama che. tribhovanadAsa tathA amRtalAlane te kArya karavuM ucita che. kevaLa gRhakArya mATe samayocita pagAranI jarUriyAta che, tene baMdobasta cha mAsa mATe karAvI ApIza, paraMtu AgaLa para tamAre zira che. mAre mAthe zrI yazovijayajI pAThazALA, banArasa pazuzAlA, amadAvAdanI zAkhA zAlA, pustaka prakAza khAtu vagere che. ......pAThazALAnI sthApanA kArataka punama para rAkhe, jethI pUrNa siddhi thAya. prathama mukAmano baMdobasta karo. mArA zira para kAma ghaNuM che. avakAza nathI. girirAjanAM darzana karatAM yAda karaze. huM paNa AvuM chuM, thoDA mahinAmAM. e ja pAThazALAmAM pUrNa AnaMda che. vIra saM. 2436 Azvina vada dazama zrI vijayadharmasUrIzvarajIno patra zrI banArasathI lI. dharmavijayAdi ThANu zrI pAlItANuM tatra vinayAdiguNagaNa vibhUSita muni zrI cAritravijayajI yogyAnuvaMdaNA vAMcaze. tamAre patra vAMcI samasta munimaMDaLa tathA vidhAthIvarga bhAre AnaMdita thayo che. dhanya che tamArI bhAvanAne ! mArA manamAM pUrNa vizvAsa hatuM, je cAritravijayajI jarUrI kAryo bajAvaze. te phaLIbhUta thayo che. huM mAgazara vadI 7 ne roja jarUra vihAra karIza. dhIme dhIme gujarAta AvIza. zArIrika saMpatti ghaNuM kharAba che. pUrNa avasthA lAgI che. cha mAsa te tamAma vicAra cheDI nivRtti sukha levuM che. + + .....pustake jarura be divasamAM vidAya thaze. girirAjanAM darzana karatAM yAda karaze. miti vIra saMvata 2438 mAgazara sudI 14 5. amRtalAlane dharmalAbha jaNAvazo. navo vepArI prathama je chApa pADe te paDe che. barAbara divasa bhara parizrama karaje. zrI vijayadharmasUrIzvarajIno patra zrI nayA zaherathI li. dharmavijayAdi ThANA 6 tatra vinayAdi guNavibhUSita muni zrI cAritravijai yogya anuvaMdaNu vaMdaNuM vAMcazo. tamArA taraphathI tAra tathA patro maLyA. vAMcI bInA jANI. pAlItANAnI bhayaMkara sthitine hevAla, patra dvArA tathA sAMjavartamAna dvArA jANI bhAre kheda. tamArI pAThazALAnA abAdhi khabara sAMLanI ati AnaMda. tame bajAvelI jana tathA pazu sevA badala dhanyavAda. tamArI zuravIratA ane himmata jANI AnaMda. vizeSa lakhavAnuM ke paM. tribhavanadAsa hAla amArA kAmamAM che te jANaze. tenI cintA karazo nahi. bIjuM lakhavAnuM ke hAla pAlItANAnI prajA bhayaMkara sthitimAM AvI paDI haze. te vAte rUA. 200) thI 25) sudhI du:khI zrAvakene tathA bIjA garIbone tamAre yogya lAge tema Ape. thoDA divasa bAda ame ahIMthI mokalAvI ApIzuM. du:khIeAnA duHkha dUra kare ! bIju hAla guru mahArAja sAhebanA zarIre ThIka nathI. ane hUMDila divasa ane rAtrimAM 7-8 vakhata javuM paDe che. zarIranI zakti bilakula kama che. divasa cArapAMca thayA Amane Ama che. yazo For Personal & Private Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya vijayajI mahArAja tathA vRddhicaMdajI mahArAja sAhebanI kRpAthI zAnti thaI jaze. cintA karazo nahi. guruvaryanI AjJAthI patra lakhyo che. dAru sevaka devendranI vaMdaNuM. dA dharmavijayanAnavaMdaNA. Ajaroja saheja ThIka che. paM. tribhovanadAsa pATaNa bhagendravijayajI pAse gayA che. thoDA divasano vilaMba thAya to DaravuM nahi. ( 10 ). (zrI vijayadharmasUrIzvarajIno patra) zrI nayA zaherathI li. dharmavijayAdi ThANuM 7 nA, zrI pAlItANuM tatra vinayAdigaNagaNuM vibhUSita muni zrI cAritravijayajI yogya anuvaMdaNAvaMdaNa vAMcaze. tamAro patra maLyo. vAMcI ghaNe saMtoSa thayo. pAThazALA mATe prANa pAtharo cho, unnati karo cho te jANI ghaNo AnaMda. saMtoSa thayo. tamo muni zrI kapuravijayajIne khamatakhAmaNuM karavA gayA te samaye teoe udAravRtti ane zAsanaprema batAvyAM tevI ja bhAvanA mArI te muniratna para che. huM paNa khamAvuM chuM. sukhazAtA sAtha anuvaMdaNu jaNAvuM chuM. ApaNI munionI pharaja che je vIra paramAtmAnA zAsanI sevA karavI. irSyA, mamata cheDI samatA dharavI. gujarAtI sAdhuo hIrAmANeka jevA che chatAMya dhUrtaziromaNi kapaTapaTu + + + .........bhakika jIvonA manamaMdiramAM bhramarUpa bhUtane pasArI de che. tamAma vidyArthI vargane dharmalAbha. vIra saM. 2439 bhAdaravA sudi 15 (11). | (zrImAna ratnavijayajI mahArAja) tatra zrImAna paramapriya dharmadAsta dharmabadhu zrImAna cAritravijayajI, darzanavijayajI, jJAnavijayajI. anavaMdanAvaMdanA sukhazAtA vAMcaze. ApanA paramaprIti sUcaka darzanavijayajIne hastAkSara patra mo. vAMcI AnaMda. ApanI caLakatI jIMdagIno mane ghaNI vakhata sarvAza anubhava malyo che. mArA hRdayane pakkI khAtarI che ke Apa vijaya varamALA jarUra dhAraNa karaze. bhArata bhUmimAM cAlu jugamAM devAMzI dIpako jhagajhage che temAMnAM Apa paNa eka zikhAdhArI dIpaka che. ApanA kAryakRtinI rekhAo jyAM sudhI pIchANuM chuM tyAM sudhI mAro dRDha vizvAsa che ke-AkAzamAMnA dhruvatArAnI peThe dIpAyamAna thazo.ApanuM nAma DAyarImAM ApanA khAnAmAM rajIsTara karI dIdhuM che. te yAda rahe ane paraspara sthiti sthApakatAmAM x x prasanna rahe eja prArthanA. lI. huM chuM Apano badhu rana (sIparI gvAliyara) (12) (zrI ratnavijayajI mahArAjane patra) zrI pAlanapurathI lI ratnavijaya, tatra zrI cAritracUDAmaNi, zAsanaprabhAvaka, pAThazALA sthApaka, jenadIpaka, vidyAvilAsI, AtmabhogI, puruSArthapratimA, pAThazALAcArya zrImad vijayacAritrasUri yogya anuvaMdanAvaMdanA vAMcaze. Apane patra malyo. teno uttara siddhapurathI lakhyo che to paNa Aje pratyuttara lakho vyAjabI dhAruM chuM. banatI mahenata karuM chuM paNa mane lAbhAMtarAya udayathI prApti thatI nathI. to paNa udyamI chuM ane kharI rIte Apane kaTizaH dhanyavAda ApuM chuM. Apa hajAro dakhalamAM paNa kaTibaddha thaI svakArya karo cho ane amArA jevAnAM hajAra bake lAkho AkSepa sahe che mATe puna: dhanyavAda ApuM chuM. ane saprema sahAnubhUti lakhuM chuM + + + + + Itizama pisa vada 14. lI : adhuratna For Personal & Private Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra ane prazastio 25 (13) (zrI vijayabhakitasUri Adine patra) sANaMdathI lI. bhaktivijaya, siMhavijaya, surendravijaya, devendravijayanA anuvaMdanAvaMdanA. tatra pAlItAga maLe vinayAdiguNAlaMkRta muni zrI cAritravijayajI yogya. tamAro patra maLyo. samAcAra jANyA. + + + pAThazALA kholavAno prayatna karI kArya siddha thavAnuM lakhyuM te jANyuM. ati AnaMdanI vAta che. atre madada mATe lakhyuM paNa duSkALanA prabhAvathI atare te kArya thavA saMbhava nathI. pAThazALAnI sthApanA thavAthI savistara javAba lakhaze. kayA makAnamAM rahevAnuM nakkI karyuM ? hAla keTalA paMDita rAkhyA? tenA kharcanuM kevI rIte karyuM vagere savistara javAba lakhazo. mAsu utare vihAra karI te tarapha girirAjanA darzanArthe AvavA vicAra pUraNa che. tame kaI dharmazALAmAM che vagere lakhazo. tribhavanadAsa, amRtalAla tathA DAyAlAlane dharmalAbha. miti 1968 nA kArataka zadi 3 budha da. siMhanI vaMdanA (14). (zrI vijayabhakitasUrijIne patra) mu. sirohIthI la. bhaktivijayAdi ThA. 7. mu. pAlItANuM muniguNagaNAlaMkRta munirAja zrI thAritravijayajI anuvaMdanAvaMdanA. tamAro putra piM. bInA jANI. banatA prayAsa pAThazALA mATe karthe jaIe chIe. pAThazALAnuM mukAma bhADe navIna lIdhAnA samAcAra jANyA che. tamArA prayAsane dhanyavAda che. prAyaH jAvAla caitrI pUnama thaze. tyArabAda gurumahArAjajInA sAmA jaizuM. sAdaDI sudhI jaIzuM. tyAM prAyaH vaizAkha mAsamAM gurumahArAja sAheba bhegA thavA saMbhava che. e ja citrI pUnamanA divasa dAdAnI jAtrA, mAruM nAma daI mArI vatI khamAsamaNa daIne jarura karaje. te divasa huM anumodanA karIza. navA mukAmanA khabara sAMbhaLI bhAre AnaMda. tamArA prayAsane dhanyavAda ghaTe che. vIra paramAtmAnA zAsanamAM tamArA jevA vIra puruSonI jaya thAo. e ja iSTa deva pratye prArthanA che. mItI 3. da. pitAnA (15) (zrI harakhacaMda bhUrAbhAI, AjanA ItihAsavettA zrI jayaMtavijayajIne patra) mu. zivagaMja, pi. eraNapura. poravADakI dharmazALA, tA. 19-6-36 parama pUjya paramopakArI prAtaH smaraNIya muni mahArAjanA sattAvIza guNe karI bIrAjamAna zrImAna munirAja zrI cAritravijayajI mahArAjanI sevAmAM, mu. pAlItANuM. savinaya 1008 vAra vaMdaNA sAthe namra vinati che, ke ApazrIne kapApatra maLyo. vAMcI AnaMda sAthe kheda. makAnanuM kAma zarU thayela tathA te mATe dareka vAtanI sagavaDatA thai vagere samAcAra jA AnaMda thayo che. paraMtu ApanA udvigna samAcArathI kheda thAya che. Apa eTale badhA kaMTALe zA mATe lAvo che? Apa je kAma kare che, te karavA bIjo koI samartha nathI mATe Ape janma ApI, vRkSane siMcI siMcIne mahAmahenate mATe karyuM che, to tevI ja rIte tenuM pAlana karo. bAkI bIje For Personal & Private Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 zrI cAritravijaya kAya tyAM AvIne ApanAthI sAruM kAma karI Ape tevo saMbhava nathI. Ape mane tyAM AvavA lakhyuM, paNa huM tyAM AvI zake tema nathI. kadAca huM tyAM AvuM tepaNuM zuM karI zakuM? tyAMnI pAThazALAne bhAra he kai rIte vahana karI zakuM tema nathI ja. mArI prakRti to ApazrI jANo ja che. je koI mAre mAthe na hoya to mArAthI te lAbhane badale nukazAna ja thavA saMbhava che, mATe tevA koI paNa jatanA kheTA vikalpa na karatAM zAMta cittathI kArya karo cho te pramANe karatA raheze che. pUjyapAda AcArya mahArAjazrI Adi tamAma sukhazAtAmAM che. temanA taraphathI anuvaMdanA vaMdaNa sukhazAtA li. dAsAnudAsa sevaka, harakhacaMdanI 108 vAra vaMdaNA svIkAraze. taLAjA, tArIkha 26-2-1914 zrImAna mahAtmana cAritravijayajInI pavitra sevAmAM. praNAma sAthe lakhavAnuM ke gaI kAlanA avarNanIya AnaMdathI mArA manamAM atyaMta harSa utpana thayo che. jo ke A prasaMge prApta thayA pahelAM A pavitra ane mahAna udezavALI pAThazALAnA saMbaMdha ha vizeSathI hakIkata jANI zaka na hatA ane ema samajI zako na hato ke A divasa mArI jiMdagInA sukhanA divasomAM eka thaI paDaze. paratuM te prasaMga prApta thaye huM ghaNuM jANI zaka chuM. A saMsthAnA zreyasAdhaka ane Apa dhyA sahAyakane yogya rIte saMbodhI huM kazuM karI zakayo nathI, paraMtu te tamAma hakIkatathI vAkepha thayA bAda Apa jevA mahAna puruSa ke je potAnAM tamAma sukho, vaibhava ane irachAonI talAMjalI ApI tanamanathI AvA deza ane samAja hitanA paropakArI kAryamAM bhAga le che e hakIkata jANI mArA manamAM ApanA mATe atyaMta mAna utpanna thAya e taddana svAbhAvika che. ApanA A udAtta prayAsathI huM jANuM zakyo ke Apa kharekhara dezabhakta che ane Apane jIvana ghaNuM vaMdanIya che. A laghupatrane navalakathA te na ja banAvI zakuM, tathApi TuMkAmAM kahuM chuM ke bApa jevA udAra mahAtmA ke jeNe pitAnAM tamAma vyAvahArika sukhono bhoga ApI dezasevA bajAvavAno mahAna prayAsa mAthe lIdhe che, tevA nispRhI mahAtmAnI madada sivAya ame vyavahArI kadI paNa bhAratavarSanuM hIta nahIM ja karI zakIe. atyArano samaya keLavaNIne che. jyAM nAmadAra zANI brITIza sarakAranA Azraya taLe ane gohIlakula mugaTamaNi ane mahAna paropakArI rAjyakartAonA taraphathI ApaNane ATalI madada ane sAnukULatA hovA chatAM amArA jIvanane ame dezanati tarapha dorI upayogI na banAvI zakIe e eka mAThA bhAgyanuM pariNAma che. paraMtu ApanA jIvanavRttAMtathI mane atyaMta AnaMda thAya che. kintu hajI jagataniyaMtA paramakRpALu paramAtmAnI amArA upara kRpA che ke ApanA jevA sAdhu puru amArA upara ATalo upakAra kare che; ane paramAtmA tethI ja e mahAna kAryamAM amane vijaya Apaze. - A pAThazALAnuM aMtara jIvana ghaNuM ja uMcA prakAranuM che. chAtro ghaNA ja lAyaka che. ane tenA cAritra uparathI Apa ane zikSake upara mane ghaNuM ja mAna utpanna thayuM che, ane e paramakRpALu pabha pAse e pAThazALAno pratidina abhyadaya irachu chuM ane e sahu bALakone AbhAra mAnatA patra samApta karuM chuM. lI, gohela bApubhA nAraNajI For Personal & Private Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro ane prazastio (17) (bhAvanagaranA savarA mahArAjA bhAvasiMhajInA mAmAzrIne patra) taLAja, tA. 11-9-15. sadA kapALa pUjya mahArAja sAheba zrI cAritravijayajInI pavitra sevAmAM... mu. pAlItANA vizeSa vinaMti ke Apane kapa patra maLyo. vAMcI kula hakIkata jANI. pAlItANAmAM prema cAle che te vAMcI behada dIlagIrI + + + Apa pAThazALA laIne ahiM padhArazo eTale jeTalI madada mAMgo eTalI ApavA A sevaka baMdhAyela che temAM koI rIte saMzaya rAkhavo nahIM. ahIM ApanI kRpA che. koI jAtane vAMdhe nahIM Ave. Apa sAheba atre padhAravAthI amone ApanI sevA bajAvavAne tathA upadeza sAMbhaLavAno mahAna lAbha maLaze. IzvaranI maherabAnI che ke ApanA jevA saMta tyAgI puruSo amArA upara ATalI dayA rAkhe che. x + + e ja vinaMtI. zrI kanubhAI vAkAbhAInA sASTAMga praNAma sakalasadaguNalaMkRta vivekavAridhi kRpAlumUrti vidyAvilAsI zubhagupurAzI mAMgalyasvarUpa mAnavanA mahArAjazrI 3 mahArAjazrI cAritravijayajI; kaccha-AMgIA. morajharathI lI. A pane maLavAne Atura snehAdhina kavi bhagavAnadAsa raNamalajInA sASTAMga namaskAra nivRtti vakhate svIkAravA kRpA karaze. bAda ApanI mUrtinAM darzana karI, atyAnanda thayo che. Apane vineda hovA paramAtmAne prArtha chuM. mArA anubhava pramANe A5 vIra, dhIra ne gaMbhIra, atyanta udAra, mahAna zauryavAna, brahmaniSa dilanAM divya yati che. ApanA kulane chAje tevA sadaguNa ApazrImAM sAmela che tathA tene jagajAhera karavA e amAre kavino dharma che. A saMsAranI racanA vividha che. jema ke, lAbha-hAni, bhala-bUro, sukha-duHkha, rAtri-divasa vagere racanA be prakAranI che. A dividhatA dareka chomAM paNa sumarUpa banI rahela che. je paikInA satyanI kadara karI phelAvo karavo e satyadaSTAonI pharaja che. - " dehA" " pIMgala prabaMdha" zAMtapaNe tanameM sadA guNiyala bodha gaMbhIra, sadA cAritra vi ja ya che niramala gaMgA nIra. 1 sadA cA ritra vi ja ya jI dAtA jJAnI dayAla, dina pratidina caDatI kaLA kara rahI zrI gopAla. 2 Ape dAtA aMgameM dIpe teja dineza, dhanya dhanya Ina dharaNImeM vara vara ! vijaya vizaSa. 3 punaH ApanA mukhAraviMdanAM darzana karavA ghaNI umeda che. huM Apa jevA pratApI puraSone yAso chuM. huM 2-3 divasa rahI aMgIe AvIza. tyAM ekathI vadhAre-be divasa pUrNa prabhunI kRpAthI rahIza. For Personal & Private Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI cAritravijaya - - - - - - - -- - dahA-cAra maLe cosaTha khIle, vaza rahe kara joDa; sajanathI sajajana maLe, prasanna hoya sAta keDa. 1 saM. 1972 nA ApADa vada 3, bhame. lI. kapAkAMkSI, kavi bhagavAnadAsa raNamalajI vArSika phaLa-adhipati khuda. (19) pAlItANA, tA. 19-8-16 paramapUjya manimahArAja che. cAritravijayajI mahArAjanI pavitra sevAmAM......mu. aMgiyA, pAlItANAthI lI. sevaka makanajI zobhArAma rAvala-zira sASTAMga namaskAra vAMcavA kRpA karazo -vizeSa. Apano kapApatra tA. 13-9-16 ne maLatAM mArA pitAzrIne tathA mane atizaya AnaMda prApta thayo che. AzIrvAdarUpI kapAprasAda ApatA rahevA vinaMtI che + + + tA. 9 mIna reja huM ahIMthI vaDhavANa kAMpanI heDa posTa ophisanA heDa posTamAstara tarIke eka mAsa mATe gayo ane tyAMthI ja parabhA tA. 14 junathI aDhI mahinAnI rajA upara lakhatara vagere sthaLe gayo hato te cAlatA mahinAnI tA, pAMcamIe mArA pitAzrI vagere sAthe Avyo chuM. ApanA vihAra karyA pachI meM ApanI tapAsa karAvelI paraMtu Apa pravAsamAM che ema varajIbhAIe kahela. ApazrInA upadezAmRta mATe hRdaya ghaNI irachA kare che. Apa ahIM hatA tyAre te ApanI sevAno, darzanano ane bodha sAMbhaLavAno lAbha maLato hato. have te lAbha kayAre Apazo? ApanA gayA pachI beTiMgamAM avyavasthA cAle che te have Apa ahIM AvI saMsthAne pahelAMnA evI ujata banAvo ane amane paNa darzanano lAbha Ape evI vinaMtI che. patra dvArA bodha ApatA raheze. bAkI to IzvaranI dayA haze tyAre ApanA jevA niHsvAthI sAdhupuruSanI sevAne lAbha maLaze. prabhu Apane sadAya dIrdhAyu rAkhe e ja prArthanA. lI. sadAne sevaka (pAlItANuM pisTa mAstara tathA tAra mAstara) makanajI zobhArAma (20). pAlItANA, tA. 2 okaTobara 1916. aneka upamA lAyaka pUjya mahArAja zrI cAritravijaya mahArAjanI sevAmAM...ma0 AMgiyA pAlItANAthI DokaTara padamachanA yathAyogya vAMcaze. + + tene mATe Apano AbhAra mAnuM chuM. pAlItANAmAM chellA be mAsamAM jhADA ulaTInA rogano upadrava ghaNuM ja hatuM. prabhukRpAthI have zAni che. AzA che ke Apa pura khuzI taMdurastImAM haze. have Apa ane kyAre padhAraze ? ApanA satsamAgamanI dhaNI icchA rahyA kare che. pAThazALAmAM ghaNI vakhata thayA mAruM javuM thayuM nathI, paNa sAMbhaLavA pramANe ApanA jeTalI saMbhALa nathI. garIba bApaDA vidyArthIonI mane ghaNI ja lAgaNI che. Apa jhaTa padhAro to ame sarve rAjI thaIzuM. + + + (pAlItANA sTeTa maeNDIkala oNphisara) li. padamajI aradezaranA yathAyogya vAMcazo (21) nA, tA. 12-1-1915 zAnta dAna mahatta tyAgI verAgI vidyottejaka pUjya muni mahArAja zrI muni cAritravijayajI mahArAja sAhebanI pavitra sevAmAM, zubhasthaLa mAnakuvA For Personal & Private Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa ane prazastio | vinaMti pUrvaka lakhavAnuM ke huM atre ApanA dharmanA pasAye karIne sukhI chuM. ApazrIne aMgiyAthI vihAra jaina patramAM vAMcavAthI jANI zakyo chuM. Ape vihAramAM rastAmAM ekasa pI mATe je prayatna sevyo ane tenuM zubha phaLa tyAMnI komane maLyuM te jANIne atyaMta harSa thayo che. Apa kharekhara na komanI unnati mATe, vidyApracAra mATe, ekasaMpI ane dharmoddhAra mATe je parizrama veThe che te stutya che. huM te stuti karuM paNa eka vakhate AkhI jaina kamane stuti karavAnI pharaja paDaze. Ape pAlItANAmAM pAThazALA sthApI e je tevo upakAra nathI karyo. ane have kaccha jevA ajJAnatAmAM saDatA, DubatA pradezanA uddhAra mATe kammara kasI Apa tyAM pAThazALA-gurukuLa sthApavA dhAro cho te mATe kharekhara Apane dhanyavAda dhaTe che. ApanA prayAsathI kacchadezano jarura uddhAra thaze ane ajJAnatA paNa dUra thaI jaze. Apane atyAre nahi tepaNuM pachavADe jaina samAja pUjaze. + + + huM Apane sadAno RNI . ApanA pratye mArI je mAnabuddhi che tevI sadAne mATe rahe tevI Izvara pratye mAgaNI karuM chuM. ApaNI pAThazALA-beDIMga sArI rIte cAlatI haze. dina pratidina ApanA puNya pratApe tenI unnati thAya te ja irachuM chuM. li. sadAne AbhArI sevaka-bhagavAnadAsa kamalInI anekazaH vaMdanA avadhAraze Dastur & Co. Solicitors, 15, Mail Building, Hornby Road, BOMBA Y. 17-8-17 pUjya munivarya zrI 1008 mahArAja zrI cAritravijayajI tathA muni mahArAja zrI darzanavijayajI tathA muni mahArAja zrI jJAnavijayajI Adi ThANAnI parama pavitra sevAmAM. vinaya pUrvaka vaMdanA sahita jaNAvavAnuM je Apane tA. 15-8-17 ne kRpApatra maLyo. patra dvArA ApazrInI amRtavANI ane majakura vANI dvArA ApazrInAM pitAnAM darzana jeTalo AnaMda thayo che. ApanAM, tenI aMdara popakAravRttithI lakhAyelAM, hitavacanane huM mArA hRdayamAM jarura yogya sthAna ApIza. ane viraha dukhane samAvavA huM vAraMvAra tamArAM bodha vacanene yAda karIza. kahevAnI agatya nathI, atyAra Agamaca ApanI zikSAthI mAruM darda amuka aMze ochuM thavA pAmyuM che ane mArI khAtrI che ke jema jema Apano prabaLa upadeza mArA AtmAmAM vadhune vadhu pariNamaze tema tema ukta udAsInatArUpa daIne nAza thaze. ApazrInI chevaTanI AjJA je " AtmA nimitta vaza che ane tethI je ApaNe khoTAM nimitta ubhAM nahIM karIe te sukhI thaIzuM " khUba yAda rAkhuM chuM. hara samaye tene saMbhAra chuM. ApazrInA manahara dharmopadezathI mArI udAsInatA cAlI gaI che. saMsArI viSayo mane apriya thaI gayAM che. ane divasano moTe bhAga dharmadhyAnamAM gALI zakuM chuM. saMsArano vibhava, saMsArI aitri, saMsArI kAMI paNa hIlacAla mane nIrasa jevI jaNAya che. ane huM chuM ke AvI vRtti mahArI sadAne mATe kAyama rahe. A badhe ApazrInA upadezano ja pratApa che. mahane te visvAsa che ke For Personal & Private Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 zrI cAritravijaya ApanA jevA parama utkRSTa tyAgI nispRhI sAdhuethI jainadharma dIpe che. niratara patradvArA ApanAM amUlya bodhavacano avazya mokalazo. ApanA eka eka vacana mane tyAgamArgamAM taraboLa kare che. have te nasIbamAM haze tyAre ApanAM darzana thaze. hAla e ja. kAma sevA pharamAvazojI. le. bALaka vIracha (vIracha kezava bAlANI) (23). mu. pAlItANA, tA. 25-5-1918. sarvazramaNuguNasaMpanna mahArAja zrI cAritravijayajI Adi ThANunI sevAmAM. lI. zAha mAdhavalAla nAgaradAsanA 1008 vAra vaMdaNuM svIkArazojI. jyAre jyAre huM kema unnatine vicAra karato houM chuM, tyAre ApanA jevI ja eka mUrti mArA hRdayamaMdiramAM Abehuba dRzya thAya che ane ema sUcave che ke "eke hajArAM so te bicAra" te niyama khyAlamAM rAkhI prayANa karavuM. kharekhara, mane, jena kemanI unnatine mATe tatvata thayelA ApanA udAra hRdayane mATe, mArI jIMdagInI kIMmatanA jokhamanAM mAna karatAM vadhAre bhAna te hadayane mATe che, ane huM Apane sAdhunA veSane laIne nahIM, paraMtu mahAsamartha purUSanA jevA hRdayane laIne cAhuM chuM. ISTa kRpAthI tevI rItanA hadayanAM poSaka tatte maLo ane tIvra, tIvratara ane tIvratama thaI A cakSuo tenuM phaLa jevAM huM kyAre bhAgyazALI thAuM evuM IcchuM chuM. prIyezvara ! huM lakhavAnuM sAhasa karuM chuM, ke kadAca kaphoDA saMyogane laine huM A saMsthAne makIza. parantu ApanA jvAjavaya hRdaye je mArA mana upara asara karI che. tenA mAnamAM to huM Apane mArA hadayamAMthI dUra karI zakIza nahi to pachI vIsarI javAnI vAta kyAM rahI ? lI. tamAro mAdhavalAla nAgaradAsanI vaMdanA. tA. ka. paMDita tenA pitAzrI DAThAmAM mAMdA hovAthI dIvasa AThanI rajA laI tatra gaela che. kAgaLa rahI gaelo hovAthI navIna-paMDitanA pitAzrI gujarI gaela che. se ziyALavAnAM samudAya para dhyAna devuM tenA karatAM eka siMhanA baccAne hAtha karavuM kAnnati mATe puratuM thaze. hadaya para che lakhI lIdhuM have zuM che rahyuM lakhavuM; sahIne AMsunA darIyA tarIne pAra utaravuM." sarvene vinayI namana lI. tamAro mAdhavalAlanI vaMdanA, (24) muMbaI tA. 3-8-18 parama hitasvI satyapaMthavedI munivara zrI cAritravijayajI Adi munimaMDaLa mu. aMgiyA muMbaIthI li. manasukhalAlanAM vaMdana. tamAre patra maLyo. mAsu tyAM thayuM jANyuM. e dezamAM sAcA gurunI khAmI che. Apane upadeza mArA manane bahu prere che. e bhAvanA pratyeka mahArAjamAM pariNata jovA kahuM chuM. Ama thAya to samAjane udAra niNasa ja che. For Personal & Private Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra ane prazastio 3 saMsthA-Azrama mATe lAla raMganI bhUmi tarapha mana doDe che. sahastrApravananI zAMti ane pavitratA paNa dilane kheMce che. te tarapha AvatA junAgaDha jarUra AvIza. manaHsukha sAkSI pUre che, Apa jevAne hAtha che to kArya jaladI prANavAna banaze. mArA yogya kArya pharamAvaze. bAla munirAjone vaMdana. Apa temane potAnA samartha pratinidhi banAvazo e ja vinati che. manasukhanAM vaMdana. (25) aMgIyA, zrAvaNa vadI 8, zukravAra 1974. svastiAna zrI nivAsa pAlItANuM zabhasthAne saddaguNAlaMkRta, vivekasAgara, jJAnabhaMDAra, buddhivaMta, samadaSTivAna, apamAna rahita, zubhaciMtaka pUjya muni mahArAjazrI cAritravijayajInI pavitra sevAmAM. aMgIyAthI lI. Apane haraghaDI yAda karanAra kaniSTa sevaka IzvaranA sASTAMga pagelAgaNa svIkArazojI. ApazrI atarethI gayA pachI mArA upara patra nathI, paNa are, huM bhUla khAuM chuM kAraNa ke Ape khaTapaTa tajIne ja vairAgya lAdhe che. te pachI huM Apane yAda na AvuM temAM kAMIka moTI vAta nathI. huM te Apane eka ghaDI paNa bhUlyo nathI. haraghaDI yAda karuM chuM. ApanA saMsAranI asAratAnA, vairAgya upajAvanArA upadeza hajI mArA kAnamAM guMje che. have A sevakane kayAre darzanane lAbha Apaze? ApanA jevA mahAsAdhupuruSanAM darzana te parama purya-prabhukRpAe ja thAya che. have Apa ahIM yAre padhArazo ?saMdhamAM be taDa paDelAM che. Apa AvI samAdhAna karAvI zAMti pamADo ane amane darzana tathA upadezano lAbha Ape evI vinati che. prabhu Apane dIdhI rAkho..........................munizrI darzanavijayajInI khabaruM lakhazo. tA. ka. pIrabAvAthI ApanA satsaMgane bahu ja premapUrvaka yAda kare che. sevaka brA. izvaralAla prANajIvana 1 pUjya mahArAjazrI cAritravijayajI mahArAjanI sevAmAM. + + + vi. pAThazALAmAM chokarAo sarvene aMgrejI abhyAsa ThIka cAle che. have Apa jaldI AvI ApanI priya saMsthAne saMbhALo. cotarapha ghoraaMdhArAM vAdaLomAM Apa ja saMsthA mATe dIvAdAMDI 35 cho. vadhu vilamba saMsthAne jokhamamAM nAkhaze. pAThazALAne ane sarve + + + nuM hita thAya tema karI jaldI khulAse karazojI. sau ApanA AvAgamananI rAha juve che. ApanA abhAve saMsthA + + + karI rahI che. hAla e ja, patrottara ApavA kapA karazojI. lI. aMgrejI mAstara pAlItANA choTAlAla vizavanAthanA anekaza: valA tA. ka. sarve vidyAthI AnaMdamAM bhajethI bhaNe che. For Personal & Private Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 zrI cAritravijaya sanmAnapatram zrI siddhAcalatIrtharAjatilake zrIpAdalipte pure, yenAnandavitAnakaM hitakaraM jJAnasya vistArakaM / zrImatpAThagRhaM yazovijayajInAmAGkitaM sthApitaM, sa zrIsaMyatapuGgavo vijayatAM caaritrraajeshvrH||1|| - jinazAsana zubhecchaka, mithyAmati matabhaMjaka, ajJAnatimiravivaMsaka, paropakAraniSTha, cAritracUDAmaNi, kAryadakSa, vyAkhyAnavAcaspati, vidvadraya muni mahArAja zrI zrI zrI cAritravijayajI mahArAja sAhebajInA pavitra pAdapakvamAM. . kAzI-banArasamAM Apa sAhebe uccatara abhyAsa karI-atyuttama anubhava meLavI, baMgAlapUrva deza-gujarAta-kAThIyAvADa-mAravADa ane mevADa Adi dezanA vividha gAma temaja zaheromAM vicarI upadeSTA tarIkenuM kiMmato kArya bajAvI bhAratavarSa upara je agamya upakAra karyo che te dhanyavAdane pAtra che. saMvata 1968nA bhayaMkara durbhikSa samaye nirAdhAra jena baccAMone bacAvI levA ane teone uccatara jJAna ApI jaina vidvAno utpanna karavA zrI siddhakSetra yazovijayajI jaina saMskRta'prAkRta pAThazAlA beDIMga saMsthApana karI ApazrIe jaina samAja upara moTo upakAra ryo che. * saMvata 1969 mAM pAlItANAmAM thayela jaLapralaya samaye aneka manuSyane tathA pazuone AtmasattAthI bacAvavAnuM mAna, eDamInIsTreTara mejara sTroMga sAheba Adi rAjakIya amaladAronA dhanyavAda sAthe, prApta karI rAjyanuM saMpUrNa vaphAdArIpaNuM meLavavA sAthe ApazrIe muni tarikenA 'satyadharmane je adA karyo che te atyaMta prazaMsAne pAtra che. * pAMca varasa sudhI jIvatoDa prayatna aMgIkAra karI uparokata pAThazAlA-beDIMgane uraca zreNI . 'upara mukI, Apa sAhebe ApanA cAritranA bhAge saMskRta-prAkRta ane iMglIza bhASAmAM guMthAyelA jaina sAhityanI saMpUrNa sevA bajAvavA sAthe zrI siddhakSetrane advitIya vidyAnuM kendrasthAna banAvI ApI * jena temaja jainetara samAjanI je priyatA meLavI che te atyaMta prasaMzAne pAtra che. . majakura pAThazALA borDIMgane cirasthAyI karavA pAlItANuM sTeTa pAsethI vizAla bhUmikA ' meLavI ApI jainazAsanane kIrtisthalma "thAvaravivAra ) zrI siddhakSetramAM ropI jaina manivarone tathA jaina samAjane jAgRta thavA Apa sAhebe je prayatna racyo che te atya ta prazaMsanIya che - sadarahu pAThazALA borDIganA vidyArthIone sadavivekI, satyAgrahI, cAritravAna ane satyavaktAo thavAne Apa sAhebe je je saMskAro ApelA che te Apa sAhebanI sAhityapaSaka vRttinuM zubha ciha che. AvA Apa sAheba aneka ujajvala guNothI AkarSAI ame majakura pAThazALA-eDaganA hitacintako-kAryasaMcAlako tathA chAtragaNu amArA taraphanA ApanA upakAra yukta dharmaneha ane mamatAthI AkarSAi Apa sAhebanA zabha katavya-gamanathI thatA viyega paratve amArI uchaLatI lAgaNI pradarzita karatAM zAsanadeva prati prArthanA karIe chIe ke Apane AvAM aneka pavitra kAryo karavA zAsanAde satarkaTigaNuM baLa prero ane amo ApanAM sukIrtAiyukta pavitra darzanano lAbha puna jaldI prApta karIe. yalama, tA. 1-3-1916, vIra saMvata 2jara nA mAvadi 115 budhavAra lI. ame amAe AyatA-suzuNapAkAMkSI, - gu lAlahecaradAsa te zrI siddhakSetra vijaya satra kAkA kAlA beDa banA bha cheTha baheca dAsa khImacaMda cAlake tathA samagra chINa For Personal & Private Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Hur fure For Remone & Private Life Enly Jain Education international