________________
૭૨૮
ટોડ રાજસ્થાન.
છે તે જોઈ હોલકરના પરવર્તી આચરણને વિષય માલુમ પડી જાય છે. અને કટાએ અંગ્રેજ માટે શું શું નુકશાન ભોગવ્યું. તે પણ માલુમ પડી જાય છે.
કેલા સરદાર અને અનેક હારવીરના પ્રાસગ સિવાય કોટાને બક્ષી, અથત કોટા સેનાપતિ પિતાની મેળે બંદી થયે હતો. જા પીપસિંહે અંગ્રેજને મદદ આપી તેથી કેટા ઉપર હલકરના કપની અને છઘાંસાની સીમા રહી નહિ. કોટાને શાંતિ આપવા અને બક્ષીને છુટકારો કરવા તેગે હારરાજની પાસેથી દશલાખ રૂપીઆ લેવાની દરખ્ય સ્ત કરી તેણે તે નાણા લેવાનું કહેણ મોકલ્યું. જેની સાથે ભય દેખાડી કહેવરાવ્યું છે જે તેને તે દશલાખ રૂપીઆ નહિ મળે તે તે સઘળા કોટા રાજ્યનો દવંસ કરી ચાલ્યા જાશે. દશલાખ રૂપી આ નહિ. મળવાથી હલકરે કોટા ઉપર હુમલો કરવાને ભય દેખાશે. વળી સુગ મેળવી હારાવતી પ્રદેશમાં પેસી કોટાની પાસેના સ્થળે તેણે છાવણી નાંખી. હલકરનુ આક્રમણ વ્યર્થ કરવા સૈન્ય સામે તે સજજીત થ વળી કેટાના કોટની બહાર અને પાસેના ગામડામાં એવો આદેશ પ્રચારિત થયે જે “ એક ઈશારો મળી જવાથી સત્વર ગામડીઆ એ નગરમાં આવી વસવું, વળી બીલેએ પર્વત માર્ગ માંથી નિસરી હેલકર ઉપર હુમલો કરે એવી રીતે સઘળી ગઠન કર્યા પછી જાલમસિંહ પ્રતિક્ષણ શત્રુના આક્રમણની પ્રતીક્ષા કરે તે હલકરે પિતાની છાવણીના સ્થળથી અસર ન થતાં દશલાખ રૂપી બા માંગવાનું કહેણ મોકલ્યું. રાજમતનિધિ બે ફરી થી પણ તેનું તે કહેણ અગ્રાવ કર્યું. ઉભય પક્ષ માં યુ ? આવશ્યકીય થયું. બન્ને પક્ષના કેટલાક બંધુઓ મદય થ થયા અને વિવાદ ફડ કરવા ઠરાવ કર્યો પણ જારી સિંડો મહારારીય લોક ઉપર ભર નડે . તે ફડ કરવા અસંમત થઈ બોલી ઉઠે “ચંબલ નદીના વક્ષ સ્થળે નકામાં બેસી સષિ વિગ્રહની કથા વાત થાય તેવું છે જે તેમ કરવા મહારાવિ લેક સમંત હોય તો તેમ કરે નહતો મહારાજ લેકથી બને તે કરે, હોલકર તેમ કરવા સંમત થયે. તેમ કરવામાં અને પક્ષમ ગોઠવણ થઈ, જાલમસિંહે બે મોટી ન તૈયાર કરી. તેમાં દરેક એ અસ્ત્રધારી સેનકે રાખ્યા. હોલકર પણ પિતાની નાની ને કાનું લંગર કરી પિતાના દળબળ સાથે બેસી નૌકામાં ચઢો. અંધકોટા રાજપ્રતિનિધિ એ એકાક્ષ મહાશદીય સરદારને આદરપી ગ્રહણ કર્યો. બનને વચ્ચે સંધિ સ્થાપિત થયા. બને પુરૂ એક ધમે બધાયા, હોલકરે જાલમસિંહને કાકો કહી બોલાવ્યા અને ત્રણ લાખ રૂપીઆમેળવી નગર છોડવું, એવું અસાધા ણ નાણું આપી કટારાજ પ્રતિનિધિ હેલકરના હાથથી છુટછે. ખરો પણ જ્યાં સુધી હલકર જીવિત રહ્યો ત્યાં સુધી તેના દશલાખ રૂપીઆ લેવાના ભયમાંથી જાલમસિંહ છુટયે નહિ.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
