________________
થઈ રહ્યો છે. મોહિતો હોહિતો મતિ આ અર્થમાં હિતાવિ ગણપાઠમાંના સ્રોહિત નામને આ સૂત્રથી પડ્યું પ્રત્યય. ‘રીશ્ર્વિ૦ ૪રૂ-૧૦૮’ થી અન્ય ૬ ને દીર્ઘ આ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી હોહિતાયતે અને હોહિતાતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- જે લાલ ન હતું તે લાલ થાય છે. कर्त्तुरित्येव આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ડાવૂ પ્રત્યયાન્ત અને ોહિતાવિ ગણપાઠમાંના ોહિત વગેરે કર્તક જ નામને વ્યર્થ માં ચપ્ પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. તેથી પટપટા વટપટા હોતિ અહીં વ્યર્થ માં ડાવ્ પ્રત્યયાન્ત પણ ર્માર્થ પટપટા નામને આ સૂત્રથી ય પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ - જે પત્ શબ્દથી યુક્ત ન હતું તેને વત્ શબ્દથી યુક્ત કરે છે. વ્યર્થ ફ્લેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ વ્યર્થ માં જ કર્રર્થક હાર્ પ્રત્યયાન્ત અને ઐહિતાવિ ગણપાઠમાંના છોહિત વગેરે નામને ચણૢ પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. તેથી ોહિતો મતિ અહીં વ્યર્થ ન હોવાથી આ સૂત્રથી જોતિ નામને યક્ષ્ પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ - લાલ થાય છે.
આ સૂત્રથી કાવ્ પ્રત્યયાન્ત નામને ઉપર જણાવ્યા મુજબ વ પ્રત્યયનું વિધાન હોવાથી ૢ અને મૂ ના અનુપ્રયોગમાં જેમ કાર્ પ્રત્યય થાય છે, તેમ ચપ્ પ્રત્યયના વિધાનમાં પણ ડાવૂ પ્રત્યય થાય છે. ઈત્યાદિ અનુસન્ધેય છે. Iર્ ॥
e-f-òચ્છુ-તંત્ર-નાય પાપે મળે ૩।૪।૨૧।
પાપ-વાચક ચતુર્થાંન્ત ષ્ટ ક્ષ છૂં ક્ષેત્ર અને ગહન નામને મળપ્રવૃત્તિ અર્થમાં વિકલ્પથી વયક્ પ્રત્યય થાય છે. વ્હાય ક્ષાય ડ્રાય સત્રાય ગહનાય વા ઋમિતિ આ અર્થમાં ચતુર્થાંન્ત પાપવાચક હ્રષ્ટ ક્ષ છૂં સત્ર અને ગહન નામને આ સૂત્રથી ક્ પ્રત્યય. વ્યક્ (5) પ્રત્યયની પૂર્વેના ગ ને ‘વીશ્ર્વિ૦ ૪-૩-૧૦૮’ થી દીર્ઘ ઞા આદેશ...
=
૧૦૯
