Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04

Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Page 253

તેથી રે ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ જે પ્રત્યય. “નાવિવ:૦ ૪-૧૭૨' થી વે ને વૃત ૩ આદેશ. એ ૩ ને આ સૂત્રથી દીર્ઘ આદેશ ન થવાથી ત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- વીણેલું. અત્યંતિ નૂિ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ રે ધાતુથી ભિન્ન ધાતુના સ્વર સહિત અન્તસ્થાને વિહિત અન્ય જ વૃતિ ને દીર્ઘ આદેશ થાય છે. તેથી વધુ ધાતુને # પ્રત્યય. “સ્વરે ઈ છે ૪-૧-૮૦” થી વધુ ધાતુના વ ને ૩ આદેશ. એ ૩ અન્ય ન હોવાથી તેને આ સૂત્રથી દીઘ આદેશ ન થવાથી સુત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- ઉંઘેલો. ૧૦રૂપા
સ્વર - દન- મનોઃ સનિ શુટિ ૪૧૧૦૪
ઘુ વર્ણ છે આદિમાં જેના એવો સન પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા સ્વરાન ધાતુના નું અને જમ્ ધાતુના સ્વરને દીર્ઘ આદેશ થાય છે. વિ ધાતુને ‘તુમતિ રૂ-૪-૨૦' થી સનું પ્રત્યય. સ્વરાન્ત ધાતુ - રિ ના રૂ ને આ સૂત્રથી { આદેશ. “સન-ય૩૨ ૪-૧-રૂ' થી પી ને દ્વિત. : ૪--રૂ' થી અભ્યાસમાં છું ને હ્રસ્વ રૂ આદેશ. નાખ્યત્ત ર-૩-૧૫ થી ને ૬ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પિવીતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- વણવાની ઈચ્છા કરે છે. ઉપર જણાવ્યા મુજબ રજૂ ધાતુને સનું પ્રત્યય. આ સૂત્રથી ધાતુના ને આદેશ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ હાનું ધાતુને દ્વિત્વ. વ્યગ્નનસ્યા૪-૧૪૪ થી અભ્યાસમાં અનાદિવ્યજનનો લોપ. અભ્યાસમાં બા ને “સ્વ: ૪-૧-રૂ૨ થી ચસ્વ ન આદેશ. “Tહોર્ન: ૪-૧-૪૦° થી અભ્યાસમાં દુને
આદેશ. ‘કે દિન હતો. ૪-૧-રૂ૪ થી ૬ ના ર્ ને ૬ આદેશ. “સચચ ૪--૫૨' થી અભ્યાસમાં જ ને રૂ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી નિશાંતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- મારવાની ઈચ્છા કરે છે. સમુI ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ તેનું પ્રત્યય. આ સૂત્રથી જ ધાતુના ને દીર્ઘ આ આદેશ, મામ્ ધાતુને દ્વિત. અભ્યાસમાં
૨૫૦