Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પ્રયોજક કત્તનું ઐકય ન હોવાથી આ સૂત્રથી શ્રા ધાતુને શું આદેશનું નિપાતન કરાતું નથી. શ્રી ધાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ [િ પ્રત્યય.
નિટિ ૪-રૂ-૮રૂ” થી પૂર્વ ળિ નો લોપ. ઉપર જણાવ્યા મુજબ જીની પૂર્વે રૂ. 2 ના રૂ નો (દ્વિતીય |િ નો ) લોપ થવાથી પિત” આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- મૈત્રે ચૈત્ર દ્વારા ઘી ગરમ કરાવ્યું. ll૧૦૦
•
કૃત (
૪૧૦૨.
પૂર્વ સૂત્રોમાં જણાવેલા સ્વરસહિત અન્તસ્થાને ર્ ૩ અને આદેશ સ્વરૂપ જે વૃત - સઝાર થાય છે. - તે એક વાર જ થાય છે. સન્ + એ ધાતુને કર્મમાં વર્તમાનાનો તે પ્રત્યય. “વઃ શિતિ રૂ-૪-૭૦” થી તે પ્રત્યયની પૂર્વે વય (૩) પ્રત્યય. એ ધાતુના છે ને “નાર વ:૦૪-૧૭૨ થી ૩ આદેશ. “સર્ષ૦ ૪--૧૦રૂ' થી ૩ ને હું આદેશ. સન્ + વી + વત્તે આ અવસ્થામાં વી ને “વળાવિ. ૪-૧-૭૨' થી ફરીથી સમ્રસારણ - આદેશની પ્રાપ્તિ હતી તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થવાથી સવીર્તિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ઢંકાય છે. ૧૦રા
दीर्घमवोन्त्यम् ४।१।१०३॥
રે ધાતુને છોડીને અન્ય ધાતુસમ્બન્ધી અન્ય તૃત રૂ ૩ અને ૪ ને, દીર્ઘ 5 અને કૃઆદેશ થાય છે. જા ધાતુને ‘ppવત્ ૧-૭-૧૭૪ થી પ્રત્યય. ‘ચશ્મા તા૪--૭૦ થી પ્રત્યયના તું ને ? આદેશ. “જા વ્યધઃ વિતિ ૪-૧-૮૧' થી ખ્યા ના યા ને ? આદેશ. આ સૂત્રથી એ રૂ ને દીર્ઘ હું આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી નીનઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- ઘટેલો. સવા રૂતિ વિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ તે ધાતુને છોડીને જ અન્ય ધાતુના સ્વરસહિત અન્તસ્થાને વિહિત અન્ય વૃત્ (પ્રસારણ) ને દીર્ઘ આદેશ થાય છે.
-
૨૪૯
