Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
થયો છે. પરંતુ શામ: : રૂ-રૂ-૭૧” ની સહાયથી અનુપ્રયોગમાં છ ધાતુને પરોક્ષાનો આત્મપદનો પ્રત્યય થયો છે. (કૃ+]; 95,
+, વકૃg = ) “ઉપf૦ ર-રૂ-૨૦૦” થી ૧૨ ના ને આદેશ થાય છે. - એ યાદ રાખવું. અર્થક્રમશઃ- દયા કરી. ભાગી ગયો. બેઠો. સુશોભિત થયો. જછા
. गुरुनाम्यादेरनृच्छूर्णोः ३॥४॥४८॥
* અને કાળુ ધાતુને છોડીને અન્ય ગુરુ વર્ક સ્વરૂપ નામી સ્વર છે આદિમાં જેના એવા ધાતુની પરમાં રહેલા પરીક્ષા ના પ્રત્યાયના સ્થાને મામુ આદેશ થાય છે, અને ત્યારે તદન્ત ધાતુની પરમાં પરીક્ષા નો પ્રત્યય જેના અન્તમાં છે એવા જૂ અને હું ધાતુનો અનુપ્રયોગ પણ થાય છે. દીર્ધસ્વર; સંયુકતવ્યસ્જન પૂર્વેનો વર્ણ; અનુસ્વાર સહિતવર્ણ અને વિસર્ગ સહિત વર્ણ ગુરુ મનાય છે. ડું ધાતુને પરીક્ષાનો 9 પ્રત્યય. તેના સ્થાને આ સૂત્રથી નામ્ આદેશ; તેમજ તદન્ત રૂં ધાતુની પરમાં પરીક્ષાના 9 પ્રત્યયાન્ત ધાતુનો અનુપ્રયોગ થવાથી બ્રાન્ચે આવો પ્રયોગ થાય છે. તેમજ પરીક્ષાના પ્રત્યયાન્ત મૂ અને હું ધાતુનો અનુપ્રયોગ થવાથી મૂત્ર અને માત આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- ચેષ્ટા (હિતાહિતપ્રાપ્તિપરિહારાનુકૂલ ક્રિયાવિશેષ) કરી.
વિતિ ઝિમ્? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ઋક્ અને ઝળું ધાતુને છોડીને ગુરુવર્ણ સ્વરૂપ જ નામીસ્વરાદિ ધાતુની પરમાં રહેલા પરીક્ષાના સ્થાને કામું આદેશ તથા તદન ઘાતુની પરમાં પરોક્ષાના પ્રત્યયાન 5 જૂ અને હું ધાતુનો અનુપયોગ થાય છે. તેથી રૂવું આ અવસ્થામાં લઘુવર્ણ સ્વરૂપ નામીસ્વરાદિ રૂર્ ધાતુની પરમાં રહેલા પરીક્ષાના સ્થાને આ સૂત્રથી મામ્ આદેશ વગેરે કાર્ય થતું નથી જેથી રૂષ આવો પ્રયોગ થાય છે. (જાઓ તૂ. નં. ૪-૧-રૂ૭) અર્થ- ઈચ્છા
૧ ૧૯
