Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
$ આદેશ. “નાચત્તસ્થા) ર-૩-૦૦” થી સ ના તુ ને ૬ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ગચ્છિતુ કન્યાં મૈત્રઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - મૈત્રે કન્યાનું આલિક્શન કર્યું. નિટ રૂત્યેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અઘતની નો પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા નિદ્ જ િધાતુની પરમાં તે પ્રત્યય થાય છે. તેથી તે ક્ઝિ૬ (૩૦) ધાતુને ઃિ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય (ાઓ તૂ. નં. ૩-૪-૧૬ માં કોપી) થવાથી પીતું આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં આ સૂત્રથી સજ્જ પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ - બાળ્યું. વદ્દા
नाऽसत्त्वाऽऽश्लेषे ३२४५७॥
અઘતની નો પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા પ્રાણીભિન્નકરૂંક આશ્લેષાર્થક નિ વુિં ધાતુની પરમાં સદ્ પ્રત્યય થતો નથી. ઉપગ્રુપ ના રાષ્ઠ અહીં પ્રાણીથી ભિને કરેલા આશ્લેષાર્થક નિદ્ ૩૫+ઠ્ઠિ ધાતુને અધતનીનો દ્રિ પ્રત્યય. રિ ની પૂર્વે “ચ્છિ: રૂ૪-૧૬ થી પ્રાપ્ત સ પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી નિષેધ. ધાતુની આદિમાં લાતો ૪-૪-૨૨' થી , સ્ટરિદ્- ઘુતારિ૦ રૂ-૪-૬૪ થી કિ ની પૂર્વે ગ (ક) પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી ઉપઋિષત આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - લાખ લાકડામાં ચોંટી ગઈ. સવાષ તિ વિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અદ્યતની નો પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા નિદ્ પ્રાણીભિન્ન કર્તક જ આશ્લેષાર્થક વુિં ધાતુની પરમાં સેવ થતો નથી. તેથી ત્યક્ઝિક્ષઃ મિથુનનિ અહીં પ્રાણી કર્તક આશ્લેષાર્થક વિ + તિ + ઋિણ ધાતુને અદ્યતનીનો પ્રિયવ્યતિહારરૂ--ર૩ ની સહાયથી આત્મપદનો ના પ્રત્યય. અહીં તેની પૂર્વે તે પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી નિષેધ ન થવાથી ‘ચ્છિ: રૂ-૪-૧૬ થી પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વ્યક્ઝિક્ષત આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - મિથુનોએ પરસ્પર આલિંગન કર્યું .પ૭ના
૧ ૨૯