________________
૮૦
સાથે અથડામણમાં આવ્યાં. એ લોકોમા નામની એક દેવીમાં માનતા હતા. અને દેવીને એ લોકે બધીજ ઉત્પાદન શક્તિના. કેન્દ્રરૂપ માનતા હતા. પવિત્ર વેશ્યાવૃત્તિથી એ દેવીની એ લોકે. સેવા કરતા હતા.
લીડિયા લીડીઆ નામને એક નવા રાજ્યના ઉદય સાથે એશિયામાઈ નેરમાં કીજિયાને અંત આવ્યો. રાજા ગીજીટે લીડિયાનું પાટનગર સાર્ડસને બનાવ્યું. કીસસ નામના રાજાએ ઈ. સ. પૂ. ૫૭૦ માં આખા એશિયામાઈનેરપર પોતાને અધિકાર જમાવ્યો. એણે એક પછી બીજા રાજ્ય જીતી લઈ લીડિયાના અધિકાર નીચે આણ્યાં. ક્રીસસે સેના ને રૂપાના સિકકાઓની શરૂઆત કરાવી. આખા ભૂમધ્ય પર વેપારને ઉત્તેજન આપ્યું. પછી સરસનાં લશ્કર એના દરવાજા સાથે અથડાયાં. ઇરાની લેકને. વિજ્ય થયો. લીડિયન લેકેને અંત આવ્યો. સાડસ પડયું. જૂના રીવાજ પ્રમાણે ક્રીસસે એક મોટી ચિતા સળગાવી પિતાની સ્ત્રીઓ ને દીકરીઓ સાથે અને બીજા અમીર ઉમરાવો સાથે ચિતારેહણ કર્યું. ચિતા સળગી અને લીડિયાની સંસ્કૃતિને અંત આવ્યો.
સેમીટિક લાકે સમીપપૂર્વ પ્રદેશ પર્વતો ને રણમાં વહેંચાઈ ગયો હતો. એ પ્રદેશમાં રહેતી જુદીજુદી જાતો રીતરીવાજો અને ભાષામાં જુદી પડતી હતી. પરંતુ વેપારના ઉદય સાથે અને તેથી એકબીજાના સંપર્કથી એ જુદી જુદી જાતના રીતરીવાજો અને ભાષાનું ઐક્ય આવતું જતું હતું. સેમીટિક લેકનું ઉદયસ્થાન અને વિકાસનું સ્થાન અરબસ્તાન હતું. એ વેરાન પ્રદેશ પરથી વધારે સારા પ્રદેશ જીતવા માટે જુદી જુદી ટોળીઓ કૂચ કરતી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
