________________
આકાશને ભજતા હતા. એ પૂર્વજો સૂર્યને ભગવાન તરીકે પૂજતા હતા. પૃથ્વીને અનિતા દેવી તરીકે પૂજતા હતા. તથા આખલાને પણ દેવ માનતા હતા. એ આખલો મરણ પામી પાછો જન્મતે હતા અને માનવજાતનું પોષણ કરવા પોતાનું લોહી આપતો હતો. એવા આખલાને પર્શિયન લોકોના પૂર્વજો અને વેદકાળના આ પૂજતા હતા. તથા તેમનામને દારૂ પીતા હતા. આ બધું જોઈને જરથુસ્ત આઘાત પામી ગયો. એણે તે સમયના ભૈરવ અથવા ધર્મગુરુઓ સામે બળવો પોકાર્યો તથા ખૂબ બહાદુરી પૂર્વક બધાં દેવદેવીને નાશ માગ્યો. તથા આઠે પહેર ભાગ ભગતી દેવદેવીઓની ભૂંજાડને બદલે આહુરમઝદ નામના એક ભગવાનની સ્થાપના પોકારી.
સમાજના જે સંજોગોમાં નાના નાના ઠાકોર ને રાજાઓનો નાશ થઈ ચૂક હતો. તથા નાનામોટા મુલક પર સ્વામીત્વ ભોગવતા એક ચક્રવતિ રાજાનો અધિકાર સ્થપાઈ ચૂકયો હતો, ત્યારે જેમ પૃથ્વી પર હતું તેમ સ્વર્ગમાં પણ એક જ સ્વામીનું આધિપત્ય સ્થપાય એ સ્વાભાવિક હતું. ડેરીઅસ પહેલાએ ધર્મને આ નવો સિદ્ધાંત સ્વીકાર્યો તથા તેને સ્વીકારવામાં પોતાની વધારે સલામતી જોઈ. તથા ઝરે સ્ત્રી અને ધર્મને સરકારી ધર્મ બનાવ્યું.
અવેસ્તા અથવા જ્ઞાનનું પુસ્તક જે આજે પર્શિયન ધર્મનું ધર્મપુસ્તક છે તે જુદી જુદી જાતની પ્રાર્થનાઓથી, ગીતથી, દંતકથાઓથી, વિધાનોથી, ક્રિયાઓથી તથા નૈતિક ફરમાનોથી ભરેલું છે. અવેસ્તાન ઘણુ શબ્દો, વિચારો ને વાકયો, વેદમાંથી લેવામાં આવ્યા છે. જાણે આખું અવેસ્તા આહુરમઝદની પ્રેરણાથી નહિ પણ વેદમાંથી લખાયું હોય તેવું છે. દુનિયાની દૈતભાવમાં કલ્પના કરવામાં આવી છે તથા બે વિરોધી તત્ત્વોના કલહરૂપે તેને ચીતરવામાં આવી છે અને ભ્રષ્ટ બનેલા ગ્રીક અને આર્યોની જેમ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com