________________
પ્રકરણ ૨ ઇતિહાસ પહેલાંના ઇતિહાસ
એવા પણ દિવસે। હતા જ્યારે થાડા સમય પહેલાના કૃતિહાસકાર। અજ્ઞાનને લીધે એમ ધારતા હતા કે દુનિયાના ઇતિહાસની શરૂઆત ગ્રીસથી થઈ હતી. એ વાતને સૌથી પહેલાં સ્વીકારી લેનાર યુરેપ એમ માનતું હતું કે હિંદમાં આર્ચી આવ્યા તે પહેલાં લેાકે! જગલી હતા અને હિંદ જીંગલી લેાકેાના પ્રદેશ હતા, અને સ’સ્કૃતિનું સાચું ભડાણુ, કૈસ્પીઅન મહાસાગરના કિનારા પરથી કલા અને વિજ્ઞાન આર્ચી લઈને આવ્યા ત્યારે જ થયું હતું. આજના ઇતિહાસકારાની શોધખેાળાએ એ વાતને ગલત પૂરવાર કરી છે, થેડાજ સમય પર થએલી અને આજે થતી શેાધે!એ યુરેાપની મિથ્યા અસ્મિતાના એ સ્વપને પાકળ પૂરવાર કર્યું છે અને બતાવી આપ્યું છે કે એશિયાના ખીજા પ્રદેશાની જેમ દૂર પૂર્વના હિંદમાં પણ હજારો વર્ષ જૂની સંસ્કૃતિની શરૂઆત ઇતિહાસ પહેલાંના કાળથી થઈ ગઈ હતી. હજાર વર્ષ જૂની એ સસ્કૃતિની સાક્ષી પૂરતાં સ્મારકા આજે કલકત્તા, મદ્રાસ અને મુંબઈના સગ્રહસ્થાનેામાં પડયાં છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
