________________
૨૦૪
પ્રમાણે બ્રાહ્મણને બધા પ્રાણીઓમાં સર્વોપરી બનવાને હકક હતો. થોડા વર્ષ પછી બ્રાહ્મણોને દ્વીજ એટલે ફરીવાર જન્મવાની ક્રિયા કરવી પડતી હતી. ધીજ બનવાને ધાર્મિક વિધિ કર્યા પછી બ્રાહ્મણનું બાળક પવિત્ર બનતું હતું. અને ત્યાર પછી તેની મિલક્ત અને અંગત જીવન પવિત્ર બનતા હતા. બ્રાહ્મણને સત્કાર આપો એ સૌની ધાર્મિક ફરજ હતી. બ્રાહ્મણ જે કોઈ ગુન્હ કરે તે તેને દેહાંતદંડની શિક્ષા થતી ન હતી. પણ બ્રાહ્મણોનો કોઈ અપરાધ કરનાર કોઈ પણ નર્કની શિક્ષા પામતો હતો. જો કેઈ શુદ્ધ બ્રાહ્મણનો અપરાધ કરે તો તેની મિલકત જપ્ત કરવી અને તેને મારી નાખો, પણ જે કઈ શુદ્ર શુને મારી નાખે તે બ્રાહ્મણને દસ ગાય આપી તે પિતાના અપરાધમાંથી મુક્ત થતું. જે કોઈ શુદ્ધ વૈશ્યને મારી નાખે તો તેણે બ્રાહ્મણને સે ગાય આપવી જોઈએ. જે કઈ ક્ષત્રિયને શુદ્ર મારી નાખે તે બ્રાહ્મણને હજાર ગાય આપવી જોઈએ. પણ જે બ્રાહ્મણને મારી નાખે તો તેને મારી નાખ જોઈએ. બ્રાહ્મણનું ખૂન એજ મનુના કાયદા પ્રમાણે તો સાચું ખૂન હતું. મનુના કાયદા બોલતા હતા કે કોઈ પણ બ્રાહ્મણે પિતાની જ્ઞાતિ બહાર લગ્ન કરવાં નહિ. શુદ્ર સાથે લગ્ન કરનાર બ્રાહ્મણના બાળકે ગેરકાયદેસર અને ચાંડાળ ગણાતાં હતાં. પિતાનાતાથી નીચી જાતવાળા હજામ પાસે માથું મુંડાવી બ્રાહ્મણને પવિત્ર થવા માટે સ્નાન કરવું પડતું હતું. પિતે જ્યાં સૂવા માગતા હોય ત્યાં ગાયના છાણથી શુદ્ધ કરવું જોઈએ. એણે માંસાહાર કરવો ન જોઈએ. બ્રાહ્મણે આણેલા પાણી સિવાય બીજું કશું પીવું ન જોઈએ. આ રીતે સમાજરચનામાં સત્તાવાન બનેલો બ્રાહ્મણનો વર્ગ જ્ઞાનના ઈજારા પર અને ખેડૂતના અજ્ઞાન તથા વહેમ પર જામતે જતો હતો. જે સમયમાં તેને વિજ્ઞાનનું જ્ઞાન મળતું નથી હોતું અને તેમનાં જીવન કુદરતના અંધબળ ઉપર આધાર રાખતાં હોય તથા જ્યારે સમાજના મોટા ભાગને વિજેતાઓને
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
