________________
પ્રકરણ ૧૨ પરાધીન હિન્દ
ખૂબ પ્રાચીન કાળથી હિંદુ સાથે વિદેશીઓને વેપાર યા કરતા હતા. એ વેપાર સ્થળમાર્ગ અને જળમાર્ગે અને રસ્તા પર થતા હતા. હિંદ સાથેના વેપારી માર્ગ પર અધિકાર પ્રાપ્ત કરવા માટે જુદાં જુદાં રાષ્ટ્રા અંદર અંદર કલહુ પણ કરતાં હતાં. જ્યારે ઇસ્લામને ઉદય થયા અને આમલેાકેા મધ્યએશિયાના દેશેામાં પથરાવા માંડયા ત્યારે ધીમે ધીમે વેપારી માર્ગે મુસલમાને ના હાથમાં આવ્યા. આફ્રિકાના પૂર્વ કિનારાથી અરબી સમુદ્ર સુધી આરબ કિનારા પર આરબ વેપારીઓની કાઠીએ! નખાઈ ગઈ અને હિંદને માલ ઇટાલીનાં એ અંદર જીનીવા અને વેનિસ થઇને યુરેાપ પણ જવા લાગ્યા. હિંદના વેપારી માના મધ્યમાં હાવાથી એ અને નગરાં આબાદ બની ગયાં. એ નગરાની જાહેાજલાલી અને ધન દોલત જોઈને યુરેાપના બીજા દેશના વેપારીઓને પણ હિંદ સાથે વેપાર કરી ધનના ભંડારા જમાવવાના ઉમળકા થઈ આવ્યું. ચૌદમા સૈકામાં યુરેાપમાં એક નવા યુગને! આરંભ થતા હતા. દુનિયાના અત્યાર સુધીમાં નહિ શાધી કાઢેલા પ્રદેશા શોધી કઢાતા હતા. ૧૪૯૨ માં કાલમ્બસે અમેરિકાનેા પત્તા મેળબ્યા અને બતાવી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com