________________
૨૯૫ વર્ષે ભુખમરાને લીધેજ લા માણસે મરી જવા લાગ્યાં. વીસ સૈકાઓ સુધી દરવર્ષે ચીનમાં દુષ્કાળ પડવા લાગ્યા. દુષ્કાળનું કારણ ખેડૂતોને ચૂસતા માલિકેનું શેષણ હતું તથા એ શોષણને લીધે વેરાન બની જતી જમીન હતી. એ ઉપરાંત ચીનની ધરતીને પાણીના પૂર પણ પાયમાલ કરતાં હતાં. જમીનદાર અને સરકારી મહેસૂલી અમલદારોએ કિસાનની માંડેલી લૂંટ પછી જે રહેતું તે પાણીના પૂરમાં તણાઈ જતું તથા દર વર્ષે હજારે ગામડાઓ અને લાખો ખેડૂતો પાયમાલ થઈ જતા હતા. ચીનની જનતાને એ સમયને કાળ અંધારકાળ હતો અને તેથી લાખે ની કચરઘાણ વાળતાં કુદરત અને ભાલિકાના જુલ્મ ચીનની કિસાન જનતા મૂંગે મેઢે સહન કરતી હતી કારણકે ચીનના લેકસમાજની તે સમયની વિચારસરણી એમ કહેતી હતી કે મનુષ્યનું જીવન ક્ષણભંગુર છે, તથા મનુષ્ય પોતે કર્મના કાયદા પ્રમાણે સુખી દુઃખી થાય છે. અને તે સમયની ચીનની કહેવતો ખેડૂતને મૂરખ બનાવતી જીવનની બેહૂદી સાદાઈ ઉપદેશતી કહેતી હતી કે ખૂબ સાદું જીવન અધ્યાત્મિક છે તથા માણસની જરૂરિયાત માથા ઉપર મૂકવાની એક ટોપી અને ઓખાની રાબનો એક પ્યાલો એટલી જ હોવી જોઈએ. આ અંધાર વિચારણામાં અંધ બનેલી ચીની જનતા આરામ કે રજાના દિવસે દેખ્યા વિના સખત જીવન જીવતી હતી, દંતકથાઓ સેવતી હતી. તથા કોઈ કાઈવાર આખા દિવસનો થાક ઉતારવા નાચતી હતી અને વધારે થાકતી હતી. જ્યારે શિયાળો પૂરો થતા અને બરફ ઓગળતો હતો ત્યારે બરફ પીધેલી જમીન વસંતના વર્ષાદ નીચે સુવાળી બનતી હતી ત્યારે ચીનને ભલો ભોળો ખેડૂત આનંદમાં આવી જઈ જમીનને ખેડતો લોકગીતે ગાતે હતો અને ભૂલી જતો હતો કે એની જાતમહેનત માટીમાંથી માલના જે ઢગલાઓ પકવશે તે બધા સરકાર ને શાહુકારની નાગચૂડમાં ઝડપાઈ જવાનાં છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com