________________
૩૧૬ શરતે સ્વીકારવી પડી. એ બધા ઉપરાંત યુરોપ અને અમેરિકાના પાદરીઓ જે ચીનનો કાયદે તેડે તે તેમને ન્યાય ચૂકવવા માટે ચીની અમલદારો નાલાયક મનાયા એટલું જ નહિ પણ યુરોપ અને અમેરિકાના ચીનમાં રહેતા વતનીઓને ચીની કાયદાઓથી મુક્ત ગણવામાં આવ્યા. જાણે એટલું ઓછું હોય તેમ આ સમયે અંગ્રેજ શાહીવાદે ચીન પાસેથી હોંગકોંગની સામે આવેલે ચીનને એક મેટ પ્રદેશ પડાવી લીધો. અફીણના વેપારને કાયદેસર જાહેર કર્યો તથા યુદ્ધમાં થએલો બધો ખર્ચ ચીન પાસેથી લેવાનું ઠરાવ્યું.
આ પ્રમાણે યુરોપના શાહિવાદોએ ચઢિયાતાં સાધનને લીધે દુનિયાના અર્થકારણમાં પાછા પડી ગએલા એશિયાના દેશ પર વિજય મેળવવા માંડ્યા. એ વિજયને પરિણામમાં એશિયાના બીજા દેશની જેમ આખો ચીન દેશ પણ એ શાહીવાદી શિકારનો ભોગ બનવા માંડ્યો, જાણે ચીનના દેહનાં એકેએક અંગ એક પછી એક શાહીવાદી પકડમાં સપડાવા લાગ્યાં. જાણે કે ભયંકર શિકારી ઈતિહાસની આગેકુચમાં પાછળ પડી ગયેલા ચીનના અંગો ખેંચી કાઢતો હતો. ચીને આખાએ એક ભયંકર વેદના અનુભવી. શાહીવાદી પકડમાં ચુંથાતું ચીનનું શરીર આર્તનાદ કરી રહ્યું. રશિયાએ આમાર નદીની ઉત્તર ભાગ અને ઉસુફી નદીને પૂર્વ ભાગ ઈ. સ. ૧૮૫૮માં પડાવ્યો. ક્રાસે પોતાના એક પાદરીના મરણનું વેર વાળવાનું બહાનું કાઢી ઈ.સ. ૧૯૬૦માં ઈન્ડ ચાઈનાનો પ્રદેશ કબજે કર્યો.
ઈ. સ. ૧૮૯૪ માં જાપાની માંકડું ચીન ઉપર ઉતરી પડવું તથા ફારસા અને કેરિયાને પિતાની હકુમત નીચે આણ્યા ઉપરાંત ચીન પાસેથી યુદ્ધના ખરચ પટે ધનના ઢગલા પડાવ્યા.
ઈ. સ. ૧૮૯૮ માં પિતાના બે પાદરીના ખૂનને જવાબ માગતા જર્મનીએ ક્યાઉચાટને આખો પ્રદેશ ઝડપી લીધો. એ રીતે આખું ચીન યુરેપની શાહીવાદી ભૂતાવળેની લાગવગને
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
