________________
૧૫
તરફની વફાદારીની પરાકાષ્ટાએ પહોંચાડવામાં આવી હતી. પિતાના માલિક તરફની વફાદારીની હદપર પહોંચતી તે પિતાની બુદ્ધિના બારણાં સ્વામીની બુદ્ધિપર મદાર બાંધી બંધ કરી દેતી હતી. તથા પોતાની બધી લાગણીનાં વહેણે પોતાની અંધ સ્વામીભક્તિની દિવાલમાં બંધ કરી દેતી હતી. એ રીતે છેવટના શ્વાસ સુધી પુરુષની પરાધીનતામાં પામર જીવન જીવતી રામાયણ કાળની સ્ત્રીના આદર્શ તરીકે સીતાને ચારિત્રનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.
ધર્મ
આર્યો નાગલોકમાં લોહીલુહાણ રમખાણે ચલવતા અને હિંદની ભૂમિ પર આક્રમણ કરતાં હતાં ત્યારે તે સમયને હિંદનાં મૂળ વતનીઓમાં પ્રાણીપૂજા (Totemism) તથા આકાશી પદાર્થોની પૂજા અને ઝાડ તથા ઝરાઓની પૂજા થતી હતી. સાપ અને અજગરો પણ પૂજવાલાયક દૈવી વિભૂતિઓ મનાતી હતી. નાગનું માન, નંદી અને યક્ષ અથવા ઝાડ ભગવાન એ બધાં આર્યોના આગમન પહેલાંના દેવ હતા. તે સમયના હિંદના ઈતિહાસમાં ધર્મ નહોતો પણ ધર્મના પાયા જેવા જાદુનાં જુદાં જુદાં સ્વરૂપ અને વિધિઓ હતાં. હવામાં અને જંગલોમાં દેવતાઓ અને રાક્ષસો રહે છે એમ માનવામાં આવતું. મરી ગયા પછી માણસે પણ પાછાં આવતાં હોય છે એવી માન્યતા હતી. દરેક જાતની શારીરિક અને માનસિક બિમારીને દેવતાઓ, રાક્ષસો કે પૂર્વજોના વળગાડરૂપ માનવામાં આવતી હતી.
પછી આર્યો આવ્યા અને વેદકાળની શરૂઆત થઈ. અથર્વવેદ એ જાદુના જ્ઞાનનો વેદ છે. અથર્વવેદમાં તે સમયનાં મૂળ વતનીઓની ધાર્મિક માન્યતાઓની આપર થયેલી અસર એકખી દેખાઈ આવે છે. અથર્વવેદમાં બાળકે મેળવવા માટેના મં છે. ગર્ભપાત કરવાના મંત્ર છે. જીવનને લંબાવવાને મંત્ર છે,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
