________________
૮૯
ઇજીપ્ત ઉપર ચઢાઈ કરી. પછી પર્શિયન સામ્રાજ્ય નાઈલ સુધી વિસ્તાર પામ્યું. કૅમ્લીસસનું ગાંડપણ વધતું જતું હતું. એણે છપના ધર્મને ઉપહાસ કર્યાં. તથા એણે ઇપ્શિયન લેાકેાના સીએસ નામના દેવને એણે ખંજર ભાંકયું. એણે પિરામીડમાં સૂતેલાં મડદાને બહાર કહાડયાં અને કબરેમાં નિર'કુશ ફર્યાં. એણે ઇજીપ્તના દેવળેાને ભ્રષ્ટ કર્યાં તથા મૂર્તિને સળગાવી મૂકવાને હુકમ કર્યાં. પછી એ માંદા પડયા. અને માંદગી તથા ગાંડપણમાં એણે એની પેાતાની એક બહેનને મારી નાખી. તથા પેાતાનો સ્ત્રી રાકસાને પણ મારી નાખી. એણે પેાતાના દીકરા રીકસેસમીને વીંધી નાખ્યા. બાર પર્શિયન ઉમરાવાને જીવતા દાટી દીધા. એ પર્શિયા પાછે! જતા હતા ત્યારે રસ્તામાં એને ખબર મળ્યા કે એની ગાદી ખીજા કાઈ એ પચાવી લીધી છે. પછી એ આપધાત કરી મરણ પામ્યા.
એની ગાદી પચાવી પાડનાર પેાતે સ્મરડીશ છે અમ કહેતા હતા. પણ એ સ્મરડીશને ગાદી પરથી ઉડાડી મૂકવામાં આવ્યું. સાત ઉમરાવે!એ હીસ્ટેટીસના દીકરા ડેરીઅસને ગાદી પર એસડવો. એ ડેરીઅસ પણ પર્શિયાના મહાન રાજા હતેા. એ ગાદી પર આવ્યા ત્યારે ઇસ અને લીડિયાના ગવર્નરાએ તેને સ્વીકારવાની ના પાડી. સુસીઆના, એબીલેાનિયા, મીડિયા, એસીરિયા, આર્મીનિયા અને સેસી તથા બીજા રાજ્યાએ બળવા પેાકાર્યાં. ડેરીઅસે એ સૌ સાથે યુદ્ધ કરી તેમને કઠેર રીતે દાખી દીધા. એણે એખીલેાનને લાંબા વખત સુધી ઘેરે ઘાલી તામે કર્યું. તથા એબીલેનના આગળ પડતા ત્રણ હજાર લેાકેાને ફ્રાંસી પર લટકાવી દીધા. ત્યાર પછી કઈ જબરા ઝંઝાવાત જેવે એ ઠેર ઠેર ફરી વળ્યા તથા અધા બળવાઓ! શમાવ્યા. પછી એને પર્શિયન સામ્રાજ્યને રક્ષવા માટે તેના રાજતંત્રને સુધારવાની જરૂર જણાઈ. એણે અખતર ઉતારી નાખ્યું. તથા એક વિચક્ષણ રાજકીય પુરુષ બન્યા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com