________________
શ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર
૩૭.
જિજ્ઞાસા : “સવ્વપાવપ્પણાસણો' મૂક્યું તેના કરતાં “સબૂકમ્મપ્પણાસણો મૂક્યું હોત તો? સર્વ કર્મમાં પાપ કર્મ આવી જ જાત ને ?
તૃપ્તિઃ એવું લાગે છે કે “સબૂકમ' મૂક્યું હોત તો બધાં કર્મ નાશ થાય તેવો અર્થ થઈ શકે અને સર્વ કર્મમાં પાપ કર્મ આવી પણ શકે. છતાં આપ્ત પુરુષે જે પાવ' શબ્દ મૂક્યો તેનું કારણ આ નવકારમંત્ર સર્વના હિત માટે છે. બાલજીવોને સર્વ કર્મ અશુભ નથી લાગતાં માત્ર દુઃખ આપનારાં પાપ કર્મો જ અશુભ લાગે છે. આ નવકાર મંત્ર પાપનો નાશ કરે છે, તેમ જાણતાં બાળજીવોની પણ તેમાં સહજ પ્રવૃત્તિ સંભવી શકે છે.
અથવા ' પારાતિ નિ પાપ' - આત્માને બાંધે તે પાપ છે. આ વ્યુત્પત્તિ પ્રમાણે મોહનીયકર્મ પાપ ગણાય છે. કેમકે તે આત્માને બાંધે છે. પાપરૂપ આ મોહનીયકર્મનો સર્વ પ્રકારે નાશ થાય છે, તેવો અર્થ પણ થઈ શકે. જિજ્ઞાસાઃ અહીં ‘પણાસણો' શબ્દના બદલે ‘નાસણો’ શબ્દ જ મૂક્યો હોત તો?'
તૃપ્તિ પણાસણો' પદથી પ્રકૃષ્ટ રીતે નાશ થાય છે, એમ ગ્રહણ કરવાનું છે, ફક્ત નાશ કરનાર છે, એમ નથી કહ્યું: જો ફક્ત નાશ કરનાર છે, એમ કહ્યું હોત તો નાશ થયેલાં એ પાપોનો તેને યોગ્ય નિમિત્તકારણ મળતાં ફરીથી ઉત્પન્ન થવાનો સંભવ રહે. પરંતુ અહીં તો તે પાપોનો એવો નાશ કરવો છે કે, જેનો નાશ થયા પછી ફરીથી કદી પણ તે પાપ જીવનમાં ઉદ્ભવી શકે નહીં. એટલે કે પાપને નિર્મૂળ કરવાં છે માટે જ ફક્ત નાશ શબ્દ ન વાપરતાં, અનાશ શબ્દનો પ્રયોગ કર્યો છે.
બંધાતાપ મંગલ છે.
સિં, પd હવે માત્ર 25 - સર્વ મંગલોમાં પ્રથમ
જીવ જ્યાં સુધી સંસારમાં છે, ત્યાં સુધી તેને અનેક કાર્ય કરવાં પડે છે અને કર્મની પ્રતિકૂળતાના કારણે તે તે કાર્યોમાં વિઘ્ન પણ આવે છે. વિજ્ઞનો વિનાશ કરવા સૌ કોઈ મંગલ પ્રવર્તાવે છે.
જેના વડે હિત સધાય છે, તે મંગલ કહેવાય છે. અથવા જે મંગને એટલે કે 2. આઠમું અને નવમું પદ ૧૭ અક્ષરનું બનેલું છે. જે અધ્યયન સ્વરૂપ છે.