________________
શ્રી કરેમિ ભંતે સૂત્ર
૧૬૭
એમ જ શરૂ ન કરતાં તેના માટે વિનય પ્રદર્શિત કરવો જરૂરી છે, માટે જ આ નિયમ કરતાં પહેલાં બે ખમાસમણ દેવાપૂર્વક ગુરુ મહારાજ પાસે સામાયિકની આજ્ઞા માંગી અને પછી કહે છે કે, હે ભગવંત ! સામાયિક કરું છું. ભંતે શબ્દના ભિન્ન ભિન્ન અર્થ :
અંતે = હે પૂજ્ય ! ૨. મહંત - હે કલ્યાણ અને સુખવાન. ભદ્દ અને અણ ધાતુ ઉપરથી બનેલો આ શબ્દ છે. નિશ્ચિત કલ્યાણ અને સુખને જેઓ પામેલા છે અને ઉપદેશ આદિ દ્વારા જેઓ અન્યને કલ્યાણ અને સુખનો માર્ગ બતાવી શકે છે, તે ભદંત છે. આવા ગુરુ ભગવંતને નજર સમક્ષ લાવી કલ્યાણ અને સુખનો અર્થી સાધક તેઓને આમંત્રણ આપીને કહે છે, હે ભદંત ! સામાયિક કરું છું.
ભદંત શબ્દ દ્વારા ગુરુને આમંત્રિત કરાય છે. કેમકે, ગુરુભગવંતો આત્માના કલ્યાણને અને ઈન્દ્રિયોના સુખને પામેલા છે. જેની ઈન્દ્રિયો શુદ્ધ હોય, જેની ઈન્દ્રિયો પોતાને વશ હોય તે જ સુખી છે. પરંતુ જેઓ ઈન્દ્રિયોથી જીતાયેલા છે, તેઓ અશુદ્ધ છે અને દુઃખી છે, માટે કલ્યાણકારી અનુષ્ઠાનમાં તેવાઓને આમંત્રણ હોતું નથી.
૨. ભવાંત અને પર્વત - જેમણે ભવનો અંત આણ્યો છે અને જેઓ સાતે ભયથી સંપૂર્ણ મુક્ત છે, તેવા અરિહંતોને આ શબ્દથી યાદ કરવાના છે. ભવનિસ્તારની ઇચ્છાવાળો અને ભયથી મુક્ત થવાની આકાંક્ષાવાળો સાધક આવા અરિહંતપરમાત્માને આમંત્રણ આપીને કહે છે, હે ભવાંત ! હું સામાયિક કરું છું. મારી આ સામાયિકની ક્રિયા ભવ અને ભયનો નાશ કરનારી બને તેમાં આપ પણ સહાય કરશો.
૩. અંતે - આ પદથી આત્માને આમંત્રણ છે. અંતે – હે આત્માનુંહવે 1. મmળ ધાતુથી બનેલો આ શબ્દ છે. મ = કલ્યાણ-સુખ, અતિ = સુખ પોતે પામે અને
બીજાને પમાડે. 2. વિ. આ. ભા. ભા. ૧, ગા. ૩૪૭ર 3 અંતે શબ્દના આ સિવાય બનત્ત-જાન્ત-અનન્ત-બાન્દ્ર વગેરે અર્થ પણ છે. પરંતુ અહીં વિસ્તાર
વધવાથી લીધા નથી. વિશેષ જિજ્ઞાસુએ વિ. આ. ભા. ભા. ૨, ગા. ૩૪૩૯ થી ૩૪૭૬ જોઈ
લેવી. 4. વિ. આ. ભા. ભા. ૧, ગા. ૩૪૭૦
