________________
૧૮૬
સૂત્ર સંવેદના
વ્રતમાં લીન રહેનાર શ્રાવક માટે જ છે, બીજા માટે નહીં.
હવે સામાયિક ક્રિયા દ્વારા અશુભ કર્મો નાશ કેમ પામે છે તે બતાવતા કહે છે
સામામિ ૩ વણ સમો રૂવ સાવઝો હવન : જે કારણથી સામાયિક કર્યો છતે શ્રાવક સાધુ જેવો જ થાય છે. (તે કારણથી સામાયિકમાં શ્રાવકના અશુભ કર્મો નાશ પામે છે.)
શ્રાવકનો અર્થ છે “કૃતિ નિનવધનમ્ ત્તિ શ્રાવ:' અર્થાત્ જે જિનવચનને સાંભળે છે, તે શ્રાવક છે. અથવા “કૃતિ સાધુસમી સાધુસમાચારીમિતિ શ્રાવ:” સાધુની સમીપ જઈને જે સાધુની સામાચારી = સાધુજીવનને લગતા આચારોનું શ્રવણ કરે તે શ્રાવક છે. શ્રાવક પણ સાધુપણાની તીવ્ર ઝંખનાવાળો હોય છે, માટે જ તેને સાધુની સામાચારી સાંભળવાની ઇચ્છા થાય છે. અથવા શ્રાવક તેને કહેવાય કે જે શ્ર = શ્રદ્ધા, વ = વિવેક, ક = ક્રિયા. આ ત્રણેથી યુક્ત હોય. શ્રાવક કદાચ સાધુપણું ન ગ્રહણ કરી શકે તો પણ સાધુપણું વહેલામાં વહેલું પ્રાપ્ત થાય તે માટે ઉદ્યમશીલ જરૂર હોય છે.
આવો શ્રાવક જ્યારે સામાયિક કરે છે, ત્યારે તે સાધુ તો નથી. પરંતુ સાધુ જીવનની ઘણી નજીકની કક્ષાવાળો તો હોય જ છે. સાધુ જીવન સંપૂર્ણ પાપરહિત નિષ્પાપ જીવન છે. શ્રાવક પણ સમજે છે, નિરવદ્ય ભાવ જ કર્મનાશનું કારણ છે. તેથી જ સામાયિકના કાળ દરમ્યાન મન, વચન અને કાયાથી પાપ કરીશ નહિ અને કરાવીશ નહિ, તેવી પ્રતિજ્ઞા કરે છે અને તે પ્રતિજ્ઞાના પરિણામમાં રહેવા માટે યત્ન પણ કરે છે. આ નિરવદ્ય પ્રવૃત્તિ માટેના પ્રયત્નથી જ શ્રાવક સાધુ સમાન ગણાય છે અને તે કારણથી જ તેના અશુભ કર્મ પણ છેદાય છે.
પણ વાર દુતો સામાર્ચ ૩ : આ કારણથી = જેટલીવાર સામાયિક કરો તેટલીવાર અશુભ કર્મોનો નાશ થાય જ છે, એ કારણથી ઘણીવાર સામાયિક કરવું જોઈએ.
સામાયિકના કાળમાં શ્રાવક સાધુ જેવો હોવાથી, તે જેટલીવાર સામાયિક કરે