________________
૯૨
સૂત્ર સંવેદના
પાપ મિથ્યા થાઓ.
અહીં બતાવેલ સર્વ પ્રકારના અપરાધથી જે કાંઈ પણ દુષ્કૃત=પાપ, થયું હોય તે મારું મિથ્યા થાઓ, ફળશૂન્ય બનો એ પ્રમાણે આખા વાક્યનો અર્થ છે. મિચ્છા મિ દુક્કડં શબ્દનો વિશેષાર્થ :
મિચ્છા મિ દુધીનું ના એક એક શબ્દનો અર્થ આવશ્યક નિર્યુક્તિ પ્રમાણે નીચે મુજબ છે. “મિ-છા-મિ-ટુ-ન્ન-૪" એ છ અક્ષરોમાં પહેલો
‘મિ' = મૃદુતા : મૃદુ-માર્દવપણાના અર્થમાં છે. અર્થાત્ કાયાથી નમ્ર અને ભાવથી લઘુ બનીને,
'છા' = છાદન : જે દોષો લાગ્યા હોય તેનું છાદન કરવા માટે, એટલે કે હવે ફરી નહિ કરવાના નિર્ણયપૂર્વક,
‘મિ’ = મર્યાદામાં : મર્યાદામાં એટલે કૈં ચારિત્રના આચારોમાં સ્થિર બનીને અને ‘૩’ = દુર્ગંચ્છા : મારા પાપી આત્માની દુર્ગંચ્છt = નિંદા કરું છું.
ચારેય અક્ષરોનો સળંગ અર્થ-કાયાથી અને ભાવથી નમ્ર બનીને, ચારિત્રની મર્યાદામાં ૨હેલો, હું દોષોને આચ્છાદન કરવા, મારા પાપી આત્માને નિંદુ છું.
‘' = કરાયેલું : મેં કરેલા પાપની કબૂલાત કરું છું.
‘ૐ' = ડયન : હું ડયન કરું છું એટલે ઉપશમ દ્વારા ઉલ્લંઘન કરું છું. એ ‘મિચ્છા મિ દુક્કડં’ પદના અક્ષરોનો સંક્ષેપથી અર્થ છે.”
જ્યારે શિષ્ય “મિચ્છા મિ દુક્કડં” બોલે એટલે ગુરુદેવ પણ તેની પાસે ક્ષમાપના માંગતાં કહે કે -
अहमवि खामि तुम्हं, (जं किंचि अपत्तियं परपत्तिअं अविणया सारिया वारिया चोइया पडिचोइया तस्स मिच्छामि दुक्कडं )
“હે વત્સ, હું પણ તને ખમાવું છું. તને અવિનયથી રોકતાં, તારા દોષોનું સ્મરણ કરાવતાં, તને અતિચારોથી અટકાવતાં, તને પ્રમાદ ઉડાડવાની પ્રેરણા કરતાં અને કરવા યોગ્ય કાર્યોની વારંવાર પ્રેરણા કરતાં. મેં જે કાંઈ અપ્રીતિ ઉપજાવનારું તથા વિશેષ અપ્રીતિ ઉપજાવનારું કાર્ય કર્યું હોય, તે સંબંધી મારું
