________________
શ્રી ઈરિયાવહિયા સૂત્ર
૧૦૭
એટલે ઢગલો કર્યો હોય કે જીવને ધૂળથી ઢાંક્યાં હોય, સિયા એટલે જમીન પર જીવને દબાવ્યા હોય કે થોડી માત્ર કચર્યા હોય, સંથાફયા એટલે એકબીજાનાં પરસ્પર અવયવો દબાય તેમ જીવોને સંકડાવ્યા હોય, સંપટ્ટિયા એટલે જીવોને થોડોક સ્પર્શ કર્યો હોય, પરિવાવિયા એટલે ઘણી રીતે જીવોને સખત પીડા ઉપજાવી હોય, વિટામિયા એટલે મરણ તુલ્ય પીડિત કર્યા હોય, કવિયા એટલે અત્યંત ત્રાસ પમાડ્યો હોય, તમો કા સંવામિયા એટલે જીવોને તેમના સ્થાનથી વિખુટા પાડીને અન્ય સ્થાને મૂક્યા હોય, અને નીવિયાગો વવવિયા એટલે જીવનથી છોડાવી દીધા હોય અર્થાત્ તેમનું મરણ નીપજાવ્યું હોય. આ દશ પ્રકારે પક૩ પ્રકારના જીવોને દુઃખી કરીને જે પાપ બાંધ્યું હોય તે પાપથી મુક્ત થવાનું છે. . જિજ્ઞાસા : પરિતાપ અને કિલામણામાં ફરક શું ?
તૃપ્તિ ઃ સર્વ પ્રકારના શારીરિક દુઃખોરૂપ સંતાપ કરવાથી દુઃખ ઉપજાવવું તે પરિતાપ છે અને પસીનો, આંસ વગેરે પડે તેવો પરિશ્રમ આપવો તે કિલામણા છે. પરિતાપમાં શારીરિક દુઃખો આપવા અને કિલામણામાં જીવના મનને દુઃખ આપવું એ પરિતાપ અને કિલામણામાં મુખ્ય ભેદ છે.
જીવોની વિરાધનાના પ્રકારો ઘણા છે. તેમાંથી અહીં તો માત્ર દશ પ્રકારો જ બતાવ્યા છે. પણ તે સિવાયના પ્રકારોને પણ યાદ કરી છે તે જીવોને જે જે પ્રકારે વિરાધ્યા હોય, તે સર્વ જીવો અને વિરાધનાઓને આ પદો બોલતા નજર સમક્ષ લાવીને, જે જે અશુભ કે ક્રૂર ભાવથી વિરાધના કરી હોય, તેનાથી વધારે શુભ ભાવ કે કરુણાનો ભાવ આ શબ્દો બોલતા હૃદયમાં ઉત્પન્ન થવો જોઈએ. તો જ સાચા અર્થમાં ક્ષમાપના થઈ શકશે.
આ દશ પ્રકારની વિરાધનાના ઉપલક્ષણથી મન-વચન-કાયાથી અન્ય કોઈપણ રીતે કોઈપણ જીવને વાણી દ્વારા, વર્તન દ્વારા કે મલિન ભાવો દ્વારા દુઃખ પહોંચાડ્યું હોય તો તે સર્વ પ્રકારની વિરાધનાને આ શબ્દો દ્વારા યાદ કરી ક્ષમાપના માંગવાની છે.
અહીં વિરાધનાના પ્રકાર બતાવતી સાતમી વિરાધના સંપદા પૂરી થઈ. તસ્સ મિચ્છા મિ તુaહું તેનું = તે વિરાધના સંબંધી મારું દુષ્કૃત્ય મિથ્યા થાઓ.
