________________
ઈચ્છકાર સૂત્ર
સૂત્ર પરિચય :
સૂત્રના પ્રથમ શબ્દને લઈને આ સૂત્ર ઈચ્છકાર સૂત્ર' તરીકે ઓળખાય છે અને આ સૂત્ર દ્વારા સુગુરુને સુખશાતા પૂછાય છે માટે આ સૂત્રનું બીજું નામ સુગુરુ સુખશાતા પૃચ્છા સૂત્ર” પણ છે.
સામાન્ય રીતે પ્રાતઃકાળમાં દેવવંદન કરીને ગુરુના દર્શન કરવા જોઈએ. તે સમયે ઉચિત વિધિ મુજબ બે ખમાસમણપૂર્વક પ્રણિપાત કરીને, ગુરુની સમક્ષ હાથ જોડી ઉભા રહીને સુખશાતા પૂછવા આ સૂત્ર બોલાય છે. આ સૂત્ર દ્વારા ગુરુના તપ-સંયમ અને શરીર સંબંધી પૃચ્છા કરવામાં આવે છે. આમ પૂછવાથી શ્રમણ ભગવંતની સાચી પરિસ્થિતિ જાણી શકાય છે અને જો ઉપાયની જરૂર હોય તો તે તે ઉપાયો કરી શકાય છે. આ ઉપરાંત રાઈ-પ્રતિક્રમણમાં પ્રતિક્રમણ ઠાવવા પહેલાં આ સૂત્ર બોલાય છે.
ગુરુને વંદન કરવા બાબતે કેટલીક વાતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવું કે, ગુરુ જ્યારે અન્ય કાર્યમાં વ્યસ્ત ન હોય, આસન પર બેઠેલા હોય, એમનું ચિત્ત પ્રસન્ન હોય ત્યારે વંદન કરનાર વ્યક્તિએ મર્યાદામાં ઉભા રહી પોતાની ઇચ્છાનું નિવેદન કરવું અને ગુરુ જ્યારે “છંદેણ” અર્થાત્ તારી ઇચ્છા હોય તે પ્રમાણે કર, એમ કહે ત્યારપછી જ ગુરુને વંદન કરવું.
શિષ્ય ગુરુની આ રીતે પૃચ્છા કરવાનું કારણ એ છે કે, જેમ સંસારમાં જેના પ્રત્યે બહુમાન ભાવ હોય તેના શરીર આદિની ચિંતા સહજ રહેતી હોય છે. તેમ