________________
૧૪
- સન્ત ધાતુને અર્થ જેને સન્નન્ત કર્યો હોય તેની ઈચ્છા થવી એ થાય છે. ગ. યડન્તબેધકાએ કેટલાક ધાતુને તેને યન્ત ધાતુ કરવામાં લગાડાય છે ને યન્ત
ધાતુને અર્થ જેને યક્ત કર્યો હોય તેનું વારંવાર પાણું થવું એ થાય છે. . નામધાતુ બેધક, ચ, ઝ, જ્ય, ને -એ પ્રાતિપદિક તથા અવ્યયને તેનું નામધાતુ કરવામાં લગાડાય છે. ને એ પ્રત્યથી થતા નામધાતુના અર્થો ચેથા
ભાગમાં નામધાતુના સંબંધમાં આપ્યાછે. ૨. ભાવકર્મ બોધકચ–એ મૂળ તથા પ્રત્યયાત ધાતુઓને ભાવકર્મ પ્રગના ધાતુઓ કર
વામાં કેટલીક જગ્યાએ લગાડાય છે. ૩, પુરૂષબેધક-ધાતુને તેનું ક્રિયાપદ બનાવતાં તે જે પદને હેય તે પદના વચનને પુરૂષના
ને જે કાળનું ક્રિયાપદ કરવું હોય તે કાળના, પ્રત્યે લગાડાય છે. વચને, પુરૂષ અને કાળની વિગત નીચે મુજબ છે. વચન ૩ છે – એક વચન, દ્વિવચન ને બહુવચન. પુરૂષ ૩ છે-૧ લે પુરૂષ એટલે હું, ર જે પુરૂષ એટલે તું, ને ૩જે પુરુષ એટલે તે. કાળ ૧૦ છે–વર્તમાન, આજ્ઞાથે, વિધ્ય, અનદ્યતન ભૂત, પક્ષભૂત, સમાન્યભૂત,
અનદ્યતન ભવિષ્ય, સામાન્ય ભવિષ્ય, વિધ્યર્થ ભવિષ્યને આશીલિંગ. એ દશેકાળના ત્રણે પુરૂષ અને ત્રણે વચનના બેઉપદના પ્રત્યે નીચે મુજબ છે. પરત્મપદ
આત્મને પદ એક વચન દ્વિવચન બહુવચન એક દ્વિવચન બહુવચન मि वस् मस् इ वहे
કરે છે (સાથે) ति तस्
अन्ति
તે તે (પતિ) અને (તે) (૧લે , | મા ગાવ માં છે
આ तम्
स्व इथाम् (आथाम्) ध्वम् ताम् अन्तु તામ્ તમ્ (માતામ) અંતિમ સતામ) ईयम् (याम्) ईव (याव) ईम (याम) ईय ईवहि ईमहि ई : (याः ) ईतम् (यातम्) ईत (यात) | ईथाः ईयाथाम् ईध्वम् ईत् (यात्) ईताम् (याताम्) ईयुः (युः) | ईत ईयाताम् ईरन्
व म इ वहि महि तम्
थास् इथाम् (आथाम्) ध्वम् 2 ૩ , તમ અન | ત ફુતામ્ (માતા) પ્રા(ત) (૧લે , | ગ = =
વહે अथुस्
से . आथे अतुस उस । ते आते
વચન
વર્તમાન
थस्
આજ્ઞાર્થ
૦ (દ)
વિધ્યર્થ
અનદ્યતન પક્ષભૂત
=
