________________
૨૦૧
प्रदक्षिणम् लूनयवम् लूनमानयवम् ।
वद् विषमम्
सुषमम्
समभूमि संप्रति संहियमाणयवम्
संह्रियमाणबुसम्। संहृतबुसम् संहृतयवम्
समपदानि
!
પરિશિષ્ટ રજું. ધાતુઓના અનુબ તથા તેની સમજ. અનુબવે.
સમજ આ કર્મણિ તથા કર્તરિભૂતકૃદંતના ત અને તવન પ્રત્યેની પૂર્વે આર્ધધાતુકની
૬ લાગતી નથી. પણ જો એ પ્રત્યથી થતે શબ્દ અર્નવાચ વાપર હોય અથવા ધાતુના અર્થની શરૂઆતના અર્થમાં વાપર હોય તે ૬ વિકલ્પ
લાગે છે.. ૬. અનુનાસિક ઉમેરેલે છે.
કર્મણિ તથા કર્તરિભૂતકૃદંતના ત અને તક પ્રત્યયેની પૂર્વે આર્ધધાતુકની ૬ લાગતી નથી. ભૂતકૃતિઅવ્યયના ત્યાં પ્રત્યયની પૂર્વે આધધાતુકની વિપે લાગે છે.
સામાન્યભૂતમાં પ્રેરક અને દશમા ગણના ધાતુઓને ઉપાંત્યસ્વર હસ્વ થતું નથી. ૨. સામાન્યભૂતમાં અનધ્યતનભૂતના પ્રત્યય લે છે અને તેની પૂર્વે અવિકારક એવે
૪ ઉમેરાય છે ને ધાતુના સ્વરની ગુણકે વૃદ્ધિ થતી નથી. . સામાન્યભૂતમાં સામાન્યૂભૂતના સાધારણ પ્રત્યયની પૂર્વે આર્યધાતુકની ૬ લાગે છે
ત્યારે ધાતુના સ્વરની વૃદ્ધિ થતી નથી. ઓ કર્મણિ તથા કર્તરિભૂતકૃદંતના ત અને તવ પ્રત્યયેના ત ને જ થાય છે. હું કેવળ આત્મપદી. છે. ઉભયપદી. . [, સામાન્યભૂતમાં અનદ્યતન ભૂતના પ્રત્યય વિકલ્પે લાગે છે..
I
ક
વેટ છે..
પરિશિષ્ટ ૩જુ.
ધાતુકેષ.
ધાતુઓના સંબંધમાં ધાતુઓ તથા તેઓમાંનાં દરેકના ગણ, પદે તથા અર્થ જાણવાના છે તેમજ તેઓમાંનાં કેટલાકના અનુબધે જાણવાના છે તથા કેટલાક કયા સમૂહના છે તે જાણવાનું છે તેથી તે સઘળી બાબતે નીચે જુદા જુદા કેઠામાં બતાવી છે. વળી કઈ બાબત કઈ શંકા પડે તે તે નિવૃત્ત કરવા પાણિનિને ધાતુપાઠ જે સહેલે પડે માટે તે ધાતુપાઠમાં તે ક્યા નંબરને ધાતુ છે તે બાબત પણ નીચે એક કઠામાં બતાવી છે.
૨૬
