________________
૧૭૮ ૨૨. પુ ને યાવન અવ્યયેની સાથે ભવિષ્યકાળના અને નક્કીપણાના અર્થમાં જે
મકે માછો તે નિપતિ પુ તારી નજરે તે જરૂર પડશે | વિચ સુપત્મિના કૂટના રા છેષામિત્તે દુરાત્માને ઊખેડી નાંખવાને શત્રુઘને
જરૂર મેકલીશ. રૂ. કાનુને આ સાથે વર્તમાન, ભૂત, ને ભવિષ્ય એ ત્રણે કાળના અને નિંદાવાચક
અર્થમાં–જેમકે ગાતુ તત્ર માગૃષટીન્યાનથતિ તેતે વૃષલેને પણ યજ્ઞ કરાવશે. પિ ના ચારિ (=છેડી હશે અથવા છોડશે) તુ જવા માતે (=પરણું
હશે અથવા પરણશે.) ખ. અનદ્યતન ભૂતનું ક્રિયાપદ કયારે વપરાય છે વગેરે વિષે - ૨. જે દિવસે વાત થતી હોય તેની પૂર્વેના દિવસની, પણ ઘણા દિવસ પરની નહીં એવી
કિયા બતાવવામાં. ૨. પુ (ાની સાથે આવેલે નહીં) ની સાથે-જેમકે છાત્રાઃ જુઠ્ઠાવના રૂ. ૬ અથવા શાશ્વત વાક્યમાં આવે તે પક્ષ ભૂતના અર્થમાં–જેમકે Mઃ રસ
जघान अथवा कृष्णः कंसं हाहनन् ।। ૪. મા ને આ ની સાથે આજ્ઞાર્થના અર્થમાં–ને એમ વપરાય છે ત્યારે કાળને આગમ
ઊડી જાય છે–જેમકે મા આ મા ગ. પક્ષભૂતનું ક્રિયાપદ કયારે વપરાય છે તે વિષે - . ૨. ઘણું જુના વખતની અથવા જેની બેલનારને ખબર ન હોય એવી
કિયા બતાવવામાં, અપવાદ-જ્યારે કિયા થઈ હોય ત્યારે બેલનાર વ્યગ્ર મનને અથવા અચેતન હેય, અથવા બેલનાર ક્રિયાને તદન ઈનકાર જવા માંગતા હોય તેજ પહેલો પુરૂષ વપરાય નીકર પહલે પુરૂષ વપરાતે નથી–જેમકે વધુ પુરતાની
मत्ताकिलाहम्। ૨. પુરૂ (મ સાથે આવેલ નહીં)ની સાથે-જેમકે છાત્રાટ પુરો છે. સામાન્ય ભૂતનું ક્રિયાપદ જ્યારે વપરાય છે વગેરે વિષે – ૨. ખરી રીતે તે જે દિવસે વાત થતી હોય તે દિવસે થેડી વાર પર થઈ ગયેલી ક્રિયા
બતાવવામાં પણ કઈ પણ ભૂતકાળ વિષે વાપરવામાં હરક્ત નથી. પણ વાતમાં તે
વપરાતેજ નથી. ૨. ભૂતકાળમાં ક્રિયાનું ચાલુપણું બતાવવાના અર્થમાં જેમકે યારની વસિમલાતા 3. જ્યારે વાકય શરતવાચક હોય ને તેમાં આશાને અર્થે હોય ત્યારે–જેમકે વચ્ચે
રવાન્યમવર્મા, છે. પુરા (મની સાથે આવેલે નહીં) ની સાથે-જેમકે પુ છાત્રા અવસુદ ૧. મા અથવા મારા સાથે આજ્ઞાર્થના અર્થમાં–ને એમ વપરાય છે ત્યારે કાળને
આગમ ઊડી જાય છે-જેમકે મા ના =જ નહીં, પણ જે ધાતુને ઉપસર્ગ લાગ્યો હોય તે કાળને ઉપસર્ગ વિકલ્પ ઊડે છે-જેમકે મા મજુરામજો માવસ્થા
સાતમો . છે. અનદ્યતન ભવિષ્યનું ક્રિયાપદ ક્યારે વપરાય છે તે વિષે –
