________________
આનંદની મસ્તીમાં તે એવા મસ્ત છે કે હવે બીજું કાંઈ કરવાનું રહ્યું નથી. હું જ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર છું, હું જ મોક્ષ છું, હું જ સુખ છું, મારા સ્વભાવની શુધ્ધિ વૃધ્ધિગત છે. પરભાવનો મારામાં હવે પ્રવેશ નથી. હું હવે મારા ચૈતન્ય વિલાસ સ્વરૂપ છું. ચૈતન્યપણામાં બીજા કોઈની ચિંતા નથી. એકત્વ ચૈતન્યના ચિંતનમાં પરમ સુખ છે. સર્વ સુખ-સંપત્તિનો નિધાન એવો હું છું. મારા સ્વરૂપને દેખી દેખીને જો કે પરમ તૃપ્તિ અનુભવાય છે, તો પણ એ અનુભવની કદી તૃપ્તિ થતી નથી, એમાંથી બહાર આવવાની વૃત્તિ થતી નથી. સ્વરૂપનો બધો મહિમા સ્વાનુભવમાં સમાય છે-આવી જેની અનુભવદશા છે તે જીવ ધર્મી કહેવાય. તેને અમે વંદન કરીએ છીએ.
સંસારમાં ગમે તેવા કલેશના કે પ્રતિકૂળતાના પ્રસંગો આવે પણ જ્ઞાનીને જ્યાં ચૈતન્યની સ્ફુરણા થઈ ત્યાં તે બધાય કલેશ કયાંય ભાગી જાય છે. ગમે તેવા પ્રસંગમાંય એનાં શ્રધ્ધા-જ્ઞાન ઘેરાઈ જતાં નથી. જયાં ચિદાનંદનું સ્મરણ કર્યું ત્યાં જ દુનિયાભરના મનમાં રહેલા કલેશો દૂર ભાગી જાય છે. સંસારના ઝેરને ઉતારી નાખનારી આ જડીબુટ્ટી છે. એ જડીબુટ્ટી સુંઘતા સંસારના બધા જ થાક ક્ષણવારમાં ઊતરી જાય છે. માટે ચૈતન્યનો સ્વાનુભવ કરવો એ જ કલ્યાણ-શ્રેયરૂપ છે. અને તેના આધારે સંપૂર્ણ શુધ્ધ સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
પ.કૃ.દેવ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી આ વાતને પત્રાંક-૯૦૧માં સંક્ષિપ્તમાં કેવી સમજાવી છે તેનો વિચાર કરવો.
પ્રકરણ :- ૨
પરમાર્થ વનિકા - પં. બનારસીદાસજી
(૧) એક જીવ દ્રવ્ય, તેના અનંતગુણ, અનંત પર્યાય, એકેક ગુણના અસંખ્યાત પ્રદેશ. એકેક પ્રદેશ વિષે અનંત કર્મ વર્ગણા; એકેક કર્મ વર્ગણા વિષે અનંતાઅનંત પુદ્ગલ પરમાણું. એકેક પુદ્ગુણ પરમાણુ, અનંત ગુણ, અનંત પર્યાય સહિત બિરાજમાન છે. આ પ્રમાણે એક સંસાર-અવસ્થિત જીવપિંડની અવસ્થા છે. એ જ પ્રમાણે અનંત જીવ દ્રવ્ય સપિંડરૂપ જાણવા. એક જીવ દ્રવ્ય અનંતાનંત પુદ્ગલ દ્રવ્યથી સંયોગી માનવું.
જગતમાં અનંત જીવો ભિન્ન ભિન્ન છે. એકેક જીવદ્રવ્યમાં અનંત ગુણો છે. એકેક ગુણની અનંત પર્યાયો છે; અથવા અનંત ગુણોની દરેકની
૩ર
