________________
મિથ્યાત્વને ગાઢ અંધકાર
L[ ૫ વ્યાજબી જવાબ આપી શકે. બહુ બહુ તે કહે કે-કુદેવ, કુગુરુ અને કુધર્મનો ત્યાગ તથા સુદેવ, સુગુરુ અને સુધર્મને સ્વીકાર, એ સમ્યકત્વ છે અને એથી વિપરીત એ મિથ્યાત્વ છે. આ વ્યાખ્યા પણ બરાબર છે; બેટી નથી, સાચી છે, પણ વિચારણીય એ છે કે-આની પાછળ જે સમજ હોવી જોઈએ, તે સમજ છે કે નહિ ?” આ વ્યાખ્યામાં બધું આવી જાય છે, પણ દેવને “કુ ” શાથી કહેવાય અને “સુ” શાથી કહેવાય, ગુરુને “કુ” શાથી કહેવાય અને “સુ” શાથી કહેવાય, તથા ધર્મને “કુ” શાથી કહેવાય અને “સુ” શાથી કહેવાય-એ વિષે સમજવાનો પ્રયત્ન કેટલો કર્યો?
કુલાચાર માત્રથી તમે કુવાદિને તાજેલા છે કે સમજપૂર્વક તમે કુદેવાદિને તાજેલા છે ? અને સુવાદિને તમે સેવે છે, તે કુલાચાર માત્રથી કે સમજપૂર્વક ? માત્ર કુલાચારથી જ કુદેવાદિને ન સેવ હાય અને સુવાદિને સેવતે હોય, એનામાં મિથ્યાત્વ હોય, એમ પણ બને–એ તમે જાણે છે ? તમે એટલેય વિચાર કર્યો છે ખરો કે-મિથ્યાત્વની હાજરી આત્માનાં પરિણામે ઉપર કેવીક ભૂંડી અસર નિપજાવતી હશે અને સમ્યક્ત્વની હાજરી આત્માનાં પરિણામે ઉપર કેવી સારી અસર નિપજાવતી હશે ? મિથ્યાત્વની અને સમ્યફત્વની ખરેખરી અસર, મુખ્યત્વે તે, આત્માનાં પરિણામ ઉપર થાય છે. મિથ્યાષ્ટિ એવા તામલી તાપસના મહાતપ કરતાં પણ, સમ્યગ્દષ્ટિ આત્માને માત્ર નવકારશીને તપ પણ વધારે ફલદાયક છે, એમ તમે જ્યારે સાંભળ્યું, ત્યારે વિચાર તે કર્યો હશે ને કેઆનું કારણ શું? આત્માનાં પરિણામે ઉપર મિથ્યાત્વની એવી તે કેવી અસર થાય, કે જેથી તાલી તાપસના મહાતપની પણ જ્ઞાનીએ કિંમત આંકે નહિ અને આત્માના પરિણામે ઉપર સમ્યફત્વની એવી તે કેવી અસર થાય, કે જેથી સમ્યગ્દષ્ટિને એક નવકારશી માત્રને તપની પણ જ્ઞાનીએ કિંમત આંકે ?” મિથ્યાવને કાઢવું હોય અને સમ્યકત્વને પ્રગટ કરવું હોય, તે આવી વાતને પણ વિચાર કરવો જોઈએ.
જેનામાં સંસારથી છૂટવાની અને મોક્ષને પામવાની અભિલાષા જ ન હોય, તેનામાં તે સમ્યફ હોઈ શકે જ નહિ, પરંતુ જેનામાં
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
