________________
૨૩
મહામંત્રની વ્યાપકતા] છે, ધર્મચિન્તાદિ તેના અંકુરાઓ છે અને નિર્વાણની પ્રાપ્તિ તેનું ફલ છે. આ પ્રશંસા એટલે વર્ણવાદ અને આદિ શબ્દથી તેઓ પ્રત્યે કુશલચિત્ત, ઉચિત કૃત્યકરણ, વગેરે સમજવું. સપુરુષ પ્રત્યે મન વડે કુશળ ચિત્ત ધારણ કરવું, કાયા વડે તેઓનું ઉચિત કૃત્ય કરવું અને વાણુ વડે તેઓની પ્રશંસા
સ્તુતિ ઈત્યાદિ કરવું તે હદયરૂપી ભૂમિકામાં ધર્મ બીજનું વપન કરવાની શુભ ક્રિયા છે, ધર્મચિન્તાદિ તેના અંકુરા છે, તેમાં ધર્મની ચિન્તા અને આદિ શબ્દથી ધર્મની ઈચ્છા, ધર્મને અભિલાષ, ધર્મની અભિરૂચિ, ઈત્યાદિ ધર્મ બીજના અંકુરાઓ જાણવા. ધર્મની ચિન્તા પછી ધર્મનું શ્રવણ થાય છે, ધર્મનું શ્રવણ થયા પછી ધર્મનું અનુષ્ઠાન થાય છે, તેના ફળ રૂપે દેવ અને મનુષ્યની સંપદાઓ મળે છે અને પરિણામે નિર્વાણ સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે. એ બધાં ધર્મબીજમાંથી ક્રમશઃ ઉત્પન્ન થનારાં અંકુર, કાડ, નાલ, પુષ્પ અને ફલ સ્વરૂપ છે. બીજાંકુર ન્યાય
પંચ પરમેષ્ટિ નમસ્કાર એ બીજરૂપ બનીને કાલના પરિપાકથી નિર્વાણરૂપી ફલને હેતુ થાય છે, તેથી તેની જિજ્ઞાસા એટલે વસ્તુને સત્ય સ્વરૂપે જાણવાની ઈચ્છા, એ પણ પરમ મહદયને સૂચવનારી છે. સાચી જિજ્ઞાસા થયા પછી સદ્દગુરૂને એગ થાય છે, સદ્ગુરૂના વેગે પરમેષ્ઠિ નમસ્કારના સ્વરૂપને બેધ તથા તેમાં સ્વૈર્ય ઉત્પન્ન થાય છે, એ સ્વૈર્યના યોગે શાસ્ત્રોક્ત વિધિ મુજબ કિયા થાય છે અને એ ક્રિયાના પ્રતાપે કર્મમલ ઘટે છે. પરિણામે
