________________
અનેાવિજ્ઞાનની દૃષ્ટિએ]
ચિન્તન આત્માનું પરમ આવશ્યક બને છે.
ઉપર્યુક્ત મનેાવૈજ્ઞાનિક વિશ્લેષણના અભિપ્રાય એ છે કે નમસ્કાર મહામંત્ર વડે કાઇ પણ વ્યક્તિ પેાતાના મનને પ્રભાવિત કરી શકે છે. આ મન્ત્ર મનુષ્યના ચેતન, અવચેતન અને અચેતન ત્રણે પ્રકારના મનને પ્રભાવિત કરી અચેતન અવચેતન પર સુન્દર સ્થાયીભાવના સંસ્કાર નાખે છે, જેથી મૂલ વૃત્તિઓના પરિષ્કાર થાય છે અને અચેતન મનમાં વાસનાઓને એકત્ર થવાના અવસર રહેતા નથી. આ મન્ત્રની વિદ્યુત્ શક્તિથી આરાધકનું આન્તરિક દ્વંદ્વ શાંત અની જાય છે, નૈતિક ભાવનાઓને ઉત્ક્રય થાય છે, જેથી અનૈતિક વાસનાઓનું દમન થઈનૈતિક સંસ્કારા ઉત્પન્ન થાય છે. આંતરમાં ઉત્પન્ન થયેલી વિદ્યુત બાહ્ય અને આંતરમાં પ્રકાશ ઉત્પન્ન કરે છે, જેથી વાસનાત્મક સંસ્કાર ભસ્મ થઇ જાય છે અને જ્ઞાનના પ્રકાશ વિસ્તરે છે. આ મન્ત્રના નિરન્તર ઉચ્ચારણ, સ્મરણુ અને ચિન્તનથી આત્મામાં એક શક્તિ ઉત્પન્ન થાય છે, જેને આજની ભાષામાં ‘વિદ્યુત્ ’ કહી શકાય, આ શક્તિથી આત્માનું શોધન થાય છે અને સાથે સાથે આ મન્ત્રથી આશ્ચર્યજનક કાર્યાં પણ કરી શકાય છે.
૧૫૫
* [ ભારતીય જ્ઞાનપીઠ, કાશી તરફથી બહાર પડેલ
‘નોધાર, પમ્ અનુચિન્તનમ્' એ નામના હિન્દી પુસ્તકના મનેાવિજ્ઞાન અને નમસ્કાર મંત્ર” એ પ્રકરણના આ ગુજરાતી અનુવાદ છે. પુસ્તકના મૂળ લેખક શ્રી નેમિચદ્રજૈન જ્યાતિષાચા છે. નમસ્કાર મંત્રના પ્રેમીઓ માટે પુસ્તક મનનીય છે.] 5
E
5